Download presentation
Presentation is loading. Please wait.
1
Kennarasamband Íslands Ársfundur 18. apríl 2012
Framtíðin, kennarastarfið og kennaramenntun Jón Torfi Jónasson Menntavísindasviði HÍ, JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
2
Við ættum að hugsa alla menntun sem ævimenntun
Hvers vegna við ættum að hugsa menntun upp á nýtt, sem ævimenntun menntun allra, þ.á.m. kennara Hvað hefur það í för með sér og hvers vegna er hætt við að við gerum þetta ekki, ráðum hreinlega ekki við það? Hér kann að vera að öflug kerfi séu helsti Þrándur í Götu; samt tala ég fyrir meiri kerfum JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
3
Til umræðu Kennaramenntun Skólakerfið Markmið menntunar Framtíðin
Skólakerfið þenst út, það vex upp úr kerfi 19. og 20. aldar; það bara vex Markmið menntunar þarf sífellt að endurskoða hugsa upp á nýtt, bæði inntak og verklag Við hyggjum að fortíð, nútíð en ekki að framtíð, við verðum að hyggja að henni líka Við höfum fært menntun frá borði til orðs, frá starfi til fræða, án þess að rökstyðja það vel eða gera okkur grein fyrir öllum afleiðingum þess Alþjóðleg ráðstefna um kennarastarfið, og mikilvægar niðurstöður um: → fagmennsku, → forystu, → samstarf, →kerfissýn, → kunnátta og viðhorf 21. aldar ásamt mælingu á því sem við metum mest, → starfsþróun, +menntun yngstu barnanna Kennaramenntun hefur verið aukin gríðarlega á undanfarinni rúmri öld, að sumu leyti meira en í mögum öðrum starfsgreinum; en hvernig? Skólakerfið Markmið menntunar Framtíðin Orð og breytni Alþjóðleg ráðstefna um kennarastarfið Kennaramenntun JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
4
Skólakerfi-ð Skólakerfi verður til Um vöxt kerfis - ins;
hvað hefur breyst og hvað hefur ekki breyst; hvernig maður vefst inn í kerfi án þess að nokkur velti því í raun fyrir sér. En til hvers er það? Það undirbýr? Eða hvað? JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
5
Skólakerfi-ð JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
6
Menntun, fræðsla: Hvað skipulag, fyrir hverja og hvaða verkefni --- Hvers vegna skóli?
Kynslóðirnar kenna Sófistar, kennarar fyrri alda Prestar fræða Sjálfsnám Nám hjá meistara Upplýsingin, bækur, tímarit Lestrarfélög Heimafræðsla Einkakennsla Farskólar Útvarpið Skólar í nágrenninu Heimavistarskólar Grunnskólar í nágrenninu Framhaldsskólar með heimavist Háskólar í öðrum löndum Öldungadeildir, fullorðinsfræðsla Sjónvarp Framhaldsskólar í nágrenni Fjarkennsla Háskólar í nágrenni Netið, fræðsla kennsla Símenntunarmiðstöðvar Kerfið vex, margvíslegir möguleikar aðrir, skólarnir halda velli, þeim vex ásmegin þegar maður gæti haldið að hallaði undan fæti, eða hvað? JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
7
JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
8
Skólakerfi-ð Skólakerfi verður til
Við verðum að endurmeta bæði kerfið sjálft, markmið þess og inntak? Í því sambandi vil ég snúa mér aðeins að framtíðinni, en hvers vegna framtíðin? JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
9
Fortíðin, ræturnar, gildin, samfellan
Nútíðin, tekist á við hið daglega líf Framtíðin, búið undir menningu, samfélag og tækni næstu áratuga Framtíð Fortíð Nútíð Ólík skólastig JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
10
Reading the Future: New Directions in Literacy and Language Arts Instruction Literacy and language arts education today is in a period of profound transition and development. Advances in digital technology, the adoption of new common standards, and refinements in instructional practice all present new challenges and opportunities for teachers. … JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
11
Hvar erum við stödd? Að öðru jöfnu?
Að því marki sem þetta er sanngjörn lýsing, þá er sennilega eitt brýnasta verkefnið að flytja nútíma skólann betur og ákveðnar inn í framtíðina. JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
12
Framtíðin Framtíðin skiptir máli; framtíðin er framtíð, ekki spennandi nútíð (sem skiptir líka máli); hlutirnir breytast (mikið – sumir) Það er hægt að spá fyrir um margt; það er einfaldlega röng og spillandi röksemdafærsla að þótt um margt sé algjörlega ómögulegt að spá, þá sé ekki hægt að gera ráð fyrir neinni þróun A.m.k. 10 sterk rök hníga að því að gefa framtíðinni miklu meiri gaum en við höfum gert Hvers vegna er hætta á því að hún verði ekki með; um tregðulögmálin 10 Það er bráðnauðsynlegt að menntakerfið byggi framtíðina stöðugt inn starfsemi sína ekki aðeins í námsefni nemenda sinna heldur í sinn eign strúktúr og þekkingu starfsmanna sinna. En hver eru markmið menntunar og hvernig hafa þau breyst? JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
13
Markmið menntunar Hver eru markmið grunnmenntunar í þessu mikla kerfi sem spannar ár, + 5+ ? Þegar ævilöng menntun verður hið viðtekna og venjulega, hvernig breytist þá hlutverk grunnmenntunar? Frá Sókratesi, til Erasmusar frá Rotterdam, Montessori, Ellenar Key, Dewey, til Guðmundar Finnbogasonar og framtíðar menningar, samfélags og tækni. Hvaða gildi eru óbreytt, hver breytast og hvað verður að breytast í samræmi við það? Siðbótin og upplýsingin Verjum miklu meiri tíma til ræða markmiðin, endurmeta þau og melta; að mínu mati vanmetnasta og vanræktasta verkefni okkar. Tengist vel umræðu um nýja námskrá; en það dugar ekki að umræðan snúist bara um hana. JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
14
Nýr heimur, ný átök um námskrá
Hlutverk skólans sem mennta- og menningarstofnunar samfélagsins verði áréttað, sbr. markmiðsgreinar laga Endurnýjun faggreinanna, m.a. sem kennslugreina Nýjar greinar, námssvið, sjálfbærni, samfélagsþátt-taka, siðfræði, mannréttindi, … Faggreinar skólakerfis 19. og 20. aldar Ný menning náms og starfs, ný verkfæri Ný færni, grunnþættir menntunar JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
15
Orð og breytni: hvernig lærir maður til verks?
Frá verkmenntun til bóknáms Bæði hvað varðar almennan námsmann og starfsmenntun; ýmsar ástæður fyrir þessu; skynsemi, en einnig hagkvæmni af tvennum toga, kerfisrök, ráðríki fræðimanna, stöðutákn (status) Gildi og ráðríki kenninga Kenningar gegna því hlutverki að gefa heildarmynd, sjá hvernig allir þræðir liggja saman; bjóða upp á nýja sýn; opna nýja heima; kenningar eru gagnlegar fyrir þá sem þróa fræðin; kenningar gefa ekki leiðsögn um verklag; fræðileg þekking getur verið afar gagnleg, en vistarbönd kenninga geta reynst erfiðir fjötrar Bóknám og fagmennska Hvernig verður maður fagmaður af bók? Hvernig verður maður fagmaður í umhverfi gærdagsins? Sumum bókum, sumu umhverfi. Ráðstefnur og rannsóknir Hverju skilar hvoru tveggja og hverju skilar það ekki? Endurskoðun framkvæmda Þetta viðhorf kallar á endurskoðun hugmynda bæði í menntun almennt en ekki síst í starfsmenntun; en mikilvægt að rugla ekki saman hlutbindingu náms og starfsþjálfun og síðan starfsþróun; það er iðulega gert. Starfsþjálfun fer fram á vinnustaðnum eftir ráðningu starfsmanns; er hluti starfsþróunar. JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
16
Alþjóðleg ráðstefna um kennarastarfið International summit on the teaching profession Fagmennska (e. professionalism) Forysta (e. leadership) Samstarf (eða samvinna og hlutdeild) (e. partnership) * Kerfissýn (e. system view) Nýjar kröfur, ný verkefni 21. aldar (e. 21st century skills) * Starfsþróun (e. professional development) Uppeldi og menntun ungra barna (e. early childhood education) JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
17
Kennaramenntun Hvað segir allt þetta um kennaramenntun? Inntak hennar?
Markmið menntunar? Starf kennarans b) Skipulagið? Þróunina, kröfur um sífelldar breytingar? Fagmennskuna? JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
18
Undirbúningur kennara í hugum margra, er í aðalatriðum:
JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
19
JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
20
Þrenns konar rök fyrir því að nota sjónarhorn ævimenntunar
JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
21
Hvenær fer menntunin fram?
JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
22
Kennarastarfið, kennaramenntun, framtíðin
Samstarf (eða samvinna og hlutdeild) (e. partnership) Kerfissýn (e. system view) Staða kennaramenntunar, gagnvart Stjórnvöldum, ríki og sveit Háskólakerfi, metnaði þess eða viðmiðum Háskólakerfi, umgjörð þess og gráðum Faghópum í kennaramenntun Faggreinum háskóla Skólakerfinu, vettvangstengingu, endurmenntun, rannsóknum Fag- og stéttarfélögum kennara Starfsþróunarverkefninu Hvers eða hverra er málið? Hvaða mál? JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
23
um sífellt betra skólastarf, betri menntun
Einlæg ósk um samstarf um sífellt betra skólastarf, betri menntun Kærar þakkir JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
24
2012 International summit on the teaching profession http://www. oecd
Glærur – presentation used by Andreas Schleicher JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
25
JTJ Skólinn, menntun og framtíðin jan 2012
Staðan tekin JTJ Skólinn, menntun og framtíðin jan 2012
26
JTJ Skólinn, menntun og framtíðin jan 2012
Staðan tekin JTJ Skólinn, menntun og framtíðin jan 2012
27
Markmið menntunar Heilsteyptur einstaklingur Samskipti, samskiptafærni
Skilningur á samfélagi Virðing fyrir lýðræði, jafnræði Mikilvæg fög Ný viðfangsefni Nýjar áskoranir (grand challenges) JTJ Ársfundur KÍ 2012 JTJ
Similar presentations
