1. دوره باز آموزی بهداشت محیط
آذر 92

2. چگونه دستهايمان را بشوئيم ؟

3. بهداشت دست ، یک اقدام بسیار ساده ، تمهید اولیه واساسی برای کاهش عفونت های ناشی از مراقبت های بهداشتی درمانی وگسترش مقاومت آنتی بیوتیک بوده ودر هر شرایطی باعث افزایش سلامت بیماران میشود. تضمین ارتقاء آن یک وظیفه سنگین وپیچیده است.

4. بیانیه سازمان جهانی بهداشت
برنامه جهانی سلامت بیماران
با شعار (( مراقبت تمیز مراقبت سالم تر است)) ،
بر بهبود استانداردهای بهداشت دست وانجام آن در مراقبت های بهداشتی درمانی وکمک به انجام مداخلات موفق تاکید دارد

5. سطوحی که به آسانی تمیز نمی شوند
سطوحی که به آسانی تمیز نمی شوند

6. مرحله اول حتما از آب و صابون استفاده کنيد .
صابون مايع يا مايع دستشويی بسيار بهداشتی تر از صابونهای جامد می باشد .

7. مرحله دوم : دستها را به مدت 15-10 ثانيه مالش دهيد .
همه سطوح دستها شامل مج ، کف دست ، پشت دست ، انگشتان و زير ناخنها را خوب بشوئيد .
حال دستها را آبکشی نمائيد .

8. مرحله سوم
دستهايتان را خشک نمائيد .

9. چه موقع بايد دستها را شست ؟
در مواقع زير لازم است دستهای خود را بشوئيد :
وقتی که دستکشهايتان را در می آوريد.
قبل از ترک محل کار ،آزمايشگاه و ... .
بعد از هرنوع آلودگی آشکار .
قبل از خوردن و آشاميدن .
بعد از خروج از دستشويی .

10. نکات مهم
استفاده از حوله مشترک انتقال عفونت را به دیگران تسریع می کند از مصرف حوله پارچه ای نیز باید اجتناب کرد.
خشک کردن دستها با دستگاه خشک کن موجب چرخش هوای مملو از باکتریها می شود.
*در اسکراب جراحی علاوه براستفاده از مواد ضدعفونی جهت شستن دست از حوله استریل جهت خشک نمودن دستها بایستی استفاده کرد.

11. واقعياتی در مورد شستن دستها :
از هر 10 نفر آمريکائی 9 نفر گفته اند که بعد از خروج از دستشويی دستهايشان را می شويند ولی در عمل فقط 6 نفر آنها اين کار را انجام داده اند .
زنها بيشتر از مرد ها دستهايشان را می شويند .
در آمريکا افرادی که تحصيلات دانشگاهی دارند کمتر از کسانی که تحصيلات دانشگاهی ندارند دستهايشان را می شويند .

12. چند نكته:
براي حداكثر پذيرش پرسنل، نظر خواهي از آنها پيرامون نوع (ظاهر و بو و تحمل پوستي)
ملاك خريد، فقط قيمت آن نباشد
هنگام خريد، تداخل با ساير مواد نيز در نظر باشد
به ظرف صابون نيمه خالي صابون اضافه نشود
(Topping off)
كرم و لوسيون در اختيار پرسنل باشد(با مشورت كارخانه سازنده).
در صورت استفاده از صابون قالبي (جامد)؛ قالبهاي كوچك و جا صابوني داراي درناژ

13. روشهای کنترل میکروارگانیسم ها
با استفاده از عوامل فیزیکی
با استفاده از عوامل شیمیائی

14. استريليزايسيون
استريليزايسيون فرايندي فيزيكي يا شيميائي است كه تمام اشكال زندگي ميكروبي از جمله اسپورها را نابود مي‌كند.
استريليزاسيون داغ:
اتوكلاو
فور
استريليزاسيون سرد:
اتيلن اكسايد
اولتراويوله

15. گندزداهای فیزیکی حرارت مرطوب اتوکلاو حرارت خشک فور
حرارت مرطوب اتوکلاو
حرارت خشک فور
پرتوها ایکس ،گاما ،اشعه ماورای بنفش
صافی ها

16. اتوكلاو
اين دستگاهها، با استفاده از عوامل دما، بخار، فشار و زمان، عملكرد دارند
گراويتي:
براساس تغيير قوه ثقل، جهت جابجايي بخار و هوا عمل ميكنند
پره وكيوم:
بر اساس مكش توسط پمپ و با سرعت، عمل ميكند
15 دقيقه 121درجه سانتيگراد فشار15پاسكال

17. اطمينان از استريل کردن اتوکلاو

18. Autoclave quality assurance
شاخصهاي فيزيکي، شيميايي و بيولوژيکي مي تواند جهت جهت تعيين عملکرد درست اتوکلاو مورد استفاده قرار بگيرد

19. شاخصهاي بيولوژيکي مانند ” باسيلوس استيروترموفيلوس ”
ويال بيولوژيکي را همراه پسماند در مرکز اتوکلاو قرار ميگيرد
تناوب ماهانه توصيه مي شود

20. Biological Indicator Test Results
Unprocessed Positive Control Processed

21. پايش سترون سازي( با اتوکلاو)
پايش فيزيكي:ثبت فشار ،دما ،زمان مواجهه با ماده سترون كننده
پايش شيميائي:
تغيير رنگ مواد شيميائي حساس به گرما(مركب هاي خاص ) يا تغيير شكل آنها به هنگامي كه در معرض دما هاي خاص قرار ميگيرند(چسب اتوكلاو) تحت عنوان شاخص هاي شيميائي:
شاخص هاي شيميايي كه به سرعت تغيير رنگ ميدهند ودر خارج هر بسته متصل ميشوند (چسب اتوكلاو)
شاخص هائي كه به كندي تغيير رنگ ميدهند ودر داخل بسته نگهداري ميگردند

22. ادامه: پايش زيست شناختي(بيولوژيكي): از اسپور باكتري استفاده ميشود
براي اتوكلاو يا سترون با بخار شيميائي:باسيل استيارو ترموفيلوس
براي فور يا Eo:اسپور باسيل سوبتيليس
انجمن هاي دندان پزشكي هفته اي يك بار پايش بيولوژيكي توصيه ميكنند.
انواع شاخص هائي زيست شناختي:
نوارهائي كه در بسته هاي آزمايشي جا داده ميشود وبعد ازسترون كشت ميدهند
ويال هاي اسپور دار كه محيط كشت دارند

23. نکاتی در مورد حرارت
تخریب میکروب در اتوکلاو به واسطه وجود در جه حرارت بالا میباشد نه تاثیر فشار
کارائی حرارت مرطوب بیشتر از حرارت خشک
حرارت خشک به زمان بیشتر نیاز دارد،سبب خوردگی وسائل فلزی نمیگردد.
مکانیسم اثر حرارت مرطوب: موجب تسریع در امر انعقاد پروتئین سلول
چیدن وسائل در اتوکلاو
پایش کارکرد اتوکلاو

24. فور
براي استريل كردن، وسايل فلزي و شيشه اي كه تحمل دماي بالا را دارند، در 160 درجه به مدت 2 ساعت يا 170 درجه بمدت يكساعت

25. درجه حرارت مورد نیاز برای استریلیزاسیون با فور و اتوکلاو
171o C, 60 minutes, dry heat
160o C, 120 minutes, dry heat
149o C, 150 minutes, dry heat
141o C, 180 minutes, dry heat
121o C, 12 hours, dry heat
121o C, 15 minutes, moist heat (but don’t start the clock until entire item is up to temp—e.g., large volumes fluid)
Sterilization Times

26. جوشاندن شرایط پیشنهادی:100 درجه سانتی گراد به مدت 10 دقیقه وبیشتر
شرایط پیشنهادی:100 درجه سانتی گراد به مدت 10 دقیقه وبیشتر
مواردمصرف: گندزدائی وسایل بخصوص در مواقع اضطراری وانهدام پاتوژنهای بدون اسپور
محدودیت : توانائی کشتن اسپور راندارد
جوشاندن یک عامل گندزدا است نه یک استریل کننده

27. پرتودهی ماوراء بنفش شرایط پیشنهادی: اشعه با طول موج 260 نانومتر
موارد مصرف : گندزدائی هوا وسطوح اشیاء
محدودیت: قدرت ضعیف وعدم عبور از شیشه واشیاء مات، صدمه به چشم وایجاد سرطان پوست

28. اشعه ایکس،گاما وکاتدی شرایط پیشنهادی: 5/2راد
موارد مصرف: استریل نمودن مواد وسایل پزشکی وجراحی ومواد داروئی
محدودیت : گران بودن ونیاز به تخصص

29. صاف کردن محدودیت ها موارد مصرف شرایط پیشنهادی
مایعات باید عاری از ذرات معلق باشند، ویروسها را حذف نمیکند
استریل نمودن مایعات بیولوژیکی حساس به حرارت
صافیهای غشائی
گران بودن، در صورت مرطوب شدن باید تعویض شوند.
گندزدائی هوا
صافیهای الیافی