1. Fæðubótarefni Hlutverk Umhverfisstofnunar
Brynhildur Briem, fagstjóri á matvælasviði

2. Reglugerð um fæðubótarefni
Nr 624/2004
Tók endanlega gildi 1. ágúst 2005
Tekur á skilgreiningu, hvaða vítamín og steinefni má nota, hreinleika, merkingum og tilkynningarskyldu.
Fjallar einnig um starfsleyfi, ábyrgð, varúðarsjónarmið og eftirlit

3. Fæðubótarefni, skilgreining
Matvæli ætluð sem viðbót við venjulegt fæði
Hátt hlutfall vítamína/ steinefna eða annarra efna með næringar- eða lífeðlisfræðileg áhrif
Markaðssett í formi skammta (t.d. töflur, hylki, duftpokar, dropaglös)

4. Ýmsar gerðir fæðubótarefna
Hefðbundin vítamín og steinefni
Önnur virk” efni sem Lyfjastofnun hefur flokkað sem almenna vöru (A) eða vöru með takmörkunum (C) t.d. Sólhattur og Gingseng
Efnin geta verið unnin úr jurtum eða dýrum eða framleidd syntetiskt

5. Fæðubótarefni/náttúrulyf
Ekki má rugla saman fæðu-bótarefnum og náttúrulyfum
Reglug. um markaðsleyfi náttúrulyfja nr 684/1997

6. Markaðssetning fæðubótarefna
Þegar fæðubótarefni eru markaðssett í fyrsta sinn skulu innlendir framleiðendur eða innflutningsaðilar tilkynna það til Umhverfisstofnunar
Frá ágúst 2004 hafa borist 208 tilkynningar
Móttaka tilkynningar felur ekki í sér samþykki stofnunarinnar á vörunni
Ef varan reynist ekki vera fæðubótarefni eða ef vísa þarf erindinu til annarrar stofnunar fær tilkynnandinn bréf.

7. Sérákvæði um merkingar fæðubótarefna. Fram skal koma:
Heitið “Fæðubótarefni” og flokkur efnis eða efna sem einkenna vöruna
Ráðlagður neysluskammur og varnarorð um að neyta ekki meira af vörunni en sá skammtur segir til um
Yfirlýsing um að ekki skuli neyta fæðubótarefni í stað fjölbreyttrar fæðu
Geymist þar sem börn ná ekki til

8. Á umbúðum má ekki standa
Staðhæfing um (eða gefa í skyn) að nægilegt magn næringarefna fáist ekki úr rétt samsettri fæðu
Að eigna þá eiginleika eða gefa í skyn að fæðubótarefni fyrirbyggi, vinni á eða lækni sjúkdóma (heilsufullyrðing)

9. Dæmi um heilsufullyrðingar
May recduce the Risk of Certain Types of Cancer
Thyroid (vara úr þörungum)
Gegn sveppasýkingu
Þú færð sjaldnar kvef
Styrkir augnbotnana
Vinnur meðal annars á bakteríum sem önnur lyf virka ekki á

10. Eftirlit
Heilbrigðisnefndir, undir yfirumsjón UST hafa hver á sínu svæði markaðseftirlit með fæðubótar-efnum

11. Innflutningseftirlit
Umhverfisstofnun er tengiliður við viðvörunarkerfi Evrópu (RASFF) um varasöm matvæli á markaði
Tilkynningar um hættuleg matvæli berast samtímis til allra aðildarríkja
Ef tilkynning um hættulegt fæðubótarefni kemur þá rannsakar UST hvort viðkomandi vara sé á markaði hér

12. 67% fullorðinna á Ísl. neyta fæðubótarefna skv. síðustu neyslukönnun

13. Úttekt á innihaldsefnum, merkingu og markaðsetningu fæðubótarefna vor 2006
Alls skoðuð 135 sýni
Aðeins 3 uppfylltu allar kröfur
10% óheimil(eða magn) vítamín/steine.
13% óflokkuð efni (gæti verið hafnað)
24% óleyfileg efni eða magn
Merkingum afar ábótavant (60%)

14. Kröfur til fæðubótarefna (Reglug. 624/2004)
Innihaldsefni (tegund, hreinleiki)
Mega ekki vera skaðleg
Þurfa að hafa einhverja verkun en þó ekki lyfjaverkun
Sérmerkingar á umbúðum
Heilsufullyrðingar mega ekki vera
Vöruna skal tilkynna til UST

15. Ábyrgð
Innflutningsaðili eða innl. framleiðandi er ábyrgur fyrir því að fæðubótarefni séu í samræmi við reglugerðina
Óheimilt er að dreifa fæðubótar-efnum sem ekki uppfylla ákvæði reglugerðarinnar
Nánari upplýsingar á