Presentation is loading. Please wait.

Presentation is loading. Please wait.

Botulizm: Tanışlıq, patogenez və mikrobiologiya Klinisistlər üçün təkmilləşdirilmiş Kurs CH-L13 Bax: 00 1 OCT 14.

Similar presentations


Presentation on theme: "Botulizm: Tanışlıq, patogenez və mikrobiologiya Klinisistlər üçün təkmilləşdirilmiş Kurs CH-L13 Bax: 00 1 OCT 14."— Presentation transcript:

1 Botulizm: Tanışlıq, patogenez və mikrobiologiya Klinisistlər üçün təkmilləşdirilmiş Kurs
CH-L13 Bax: 00 1 OCT 14

2 Məqsədlər C.botulinum-un mikrobiologiyasını nəzərdən keçirmək
Botulinum toksininin səciyyəvi xüsusiyyətlərini təsvir etmək Botulinum toksininin sinir sisteminə təsir mexanizmini başa düşmək Botulinum toksininə qarşı immun reaksiyanı müzakirə etmək MOH GUIDELINES on surveillance and control over especially dangerous infections in Chapter 3 (pages 10-12) outlines information on Botulism Epidemiological surveillance Botulism case definition Sample collection at suspected botulism case Botulism outbreak investigation/response 2

3 Botulizmlə Tanışlıq Clostridium botulinum bakteriyasının ifraz etdiyi toksinin törətdiyi və heyvan və insanlarda müşahidə edilən zəhərlənmə Clostridium butyricum və Clostridium baratii bakteriyalarının ayrı-ayrı ştammları həmçinin toksin ifraz edə bilər. “Botulizm” sözü Latınca “botulus,” sözündən götürülüb «Sosis» formalı Botulism is an intoxication typically caused by a toxin produced by the Gram positive bacteria, Clostridium botulinum. However, unique strains of Clostridium butyricum and Clostridium baratii have also demonstrated neurotoxin production. Botulism was originally known as Kerner’s Disease after a physician in Germany. “Botulism” comes from the Latin “botulus,” meaning sausage, as the organism is sausage-shaped. Plants are now the most common vehicle for exposure. 3

4 Təbii Yoluxmanın Epidemiologiyası
Mühit temperaturunda hazırlanan və saxlanan yeməklərdə toksinin yaranması Açıq yarada kolonizasiya və toksinin yaranması Botulizm: Kəskin, simmetrik, getdikcə azalan, bulbar simptomlu periferik paraliç C. Botulinum can be found is soils, lake sediments, marine sediments, and in the guts of many animals. Intoxication can occur via several modes of transmission. These include: when humans eat food containing C. Botulinum where conditions have facilitated toxin production in the food, when a wound becomes contaminated with the organism and toxin is produced, or when the intestinal tracts of infants or adults become colonized with the organism and intestinal conditions exist that facilitate toxin production. The mode of acquisition is used to describe the form of botulism: foodborne, wound, or intestinal, however, the clinical picture is similar regardless of the acquisition rout. Botulism is not transmitted from person-to-person; a patient with botulism does not pose a threat to others. A terrorist attack could take the form of food or beverage contamination with botulinum toxin or aerosolization and inhalation of botulinum toxin. C. botulinum torpaqda, flora və faunada Bağırsaqda kolonizasiya və həssas körpə və böyüklərdə toksinin yaranması 4

5 Dünyada Botulizmin Yayılması
Dünyada rastgəlmə tezliyi bilinmir Az məruz edilir, lakin endemikdir Avropa birliyi, 1998: 63 cases, < 0.1/100,000 Alaska, 2001: 1.6/100,000 Rusiya, 1998: 501 hadisə, 0.3/100,000 Worldwide incidence of naturally occurring Botulism is unknown. It is likely that the disease is under-recognized and under-reported. Botulism is endemic in many parts of the world, including North America, Eastern Europe, China, Japan, and Scandinavia. Highest incidence rates have been observed in Alaska, U.S.A. and the Republic of Georgia (50 cases in 2002 = 1.0 /100,000). ABŞ-də ildə ortalama 145 hadisə 0.05/100,000 15% qida mənşəli botulizm 65% körpə botulizmi 20% yara botulizmi 5

6 Qida mənşəli botulizm Botulin toksininə yoluxmuş qidalar
Su məməliləri və balıqların qıcqırmış əti Evdə konservləşdirilmiş qida (konservləşdirmə zamanı yanlış hazırlanmış) Ətlər Tərəvəzlər Salsa Pendir sousu Sarımsaq Soğanlar Alüminium folqada kartof Foodborne botulism is caused by ingesting food contaminated with pre-formed botulinum toxin and subsequent absorption of the toxin through the gastrointestinal tract. The consumption of fermented meat from aquatic mammals and fish and consumption of improperly home-canned foods, especially vegetables, account for the majority of foodborne botulism cases in the United States. Most cases of botulism are caused by toxin types A, B, and E. Adequate conditions for spore germination and neurotoxin production include a strict anaerobic environment, low acidity level, water with low solute concentration and optimal temperature of 35 degrees Celsius. 6

7 Botulin Toksinləri: ABŞ-da Epidemiologiyası
Qida mənşəli (2001-ci ildə 33 hadisə) İnkubasiya dövrü saat A, B, E tipləri A Tipi - ən yüksək ölüm göstəricisi B Tipi - ən aşağı ölüm göstəricisi Körpə (2001-ci ildə 211 hadisə) 1975-ci ildən bəri aşkar edilir 3 həftədən 8 aya qədər dövrdə Demək olar ki hamısı, A serotipindəndir For surveillance purposes, CDC categorizes human botulism cases into four transmission categories: foodborne, wound, infant, and “other”. Foodborne botulism is caused by the consumption of foods containing pre-formed botulinum toxin. Wound botulism is caused by toxin produced in a wound infected with Clostridium botulinum. Infant botulism by definition occurs in persons less than one year of age and is caused by consumption of spores of C. botulinum, which then grow and release toxins in the intestines. “Other” botulism: consistent with the Council of State and Territorial Epidemiologists (CSTE) position statements, the “other” category includes botulism in which the route of transmission is unknown. Cases are classified as “other” if the patient is not an infant, has no history of ingesting a suspect food, and has no wounds. The “other” category also includes iatrogenic botulism, which is caused by an accidental overdose of botulinum toxin (i.e., therapeutic injection), and adult intestinal colonization botulism, which is very rare but is believed to occur through a mechanism similar to infant botulism.

8 Körpə Botulizmi Yoluxma yaşı adətən 2 həftədən 1 yaşa qədərdir
Ana südündən ayırma ilə əlaqələndirilə bilər Bağırsaq florasında dəyişikliklərə səbəb olur Infant botulism is caused by consuming the spores of the botulinum bacteria, which then germinate in the intestines and release toxin, (as opposed to foodborne botulism - from ingestion of pre-formed botulinum toxin).

9 Körpə Botulizmi Tədqiqatlarda körpə botulizminin bal qəbulu ilə əlaqələndirilməsi ehtimal edilir. Balda C. botulinum sporlar bir tədqiqatda bal nümunələrinin 6-10%-ində bu sporlar var idi <1 yaşa qədər körpələrə bal verilməməsi tövsiyə edilir. Avropadakı 59%-lik göstərici ilə müqayisə edildikdə, ABŞ-də baş verən körpə botulizmi hadisələrin yalnız 20%-i bal yeyilməsinin nəticəsidir. References: Arnon SS. Infant botulism. In: Feigen R, Cherry J, eds. Textbook of Pediatric Infectious Diseases Philadelphia: W. B. Saunders; 1992; Tanzi MG, Gabay MP. Association Between Honey consumption and Infant Botulism. Pharmacotherapy: The Journal of Human Pharmacology and Drug Therapy; 2002; 22(11),

10 Yara Botulizmi Cansız toxumalarda C. botulinum böyüdükdə və sporlar formalaşdırdıqda baş verir. Kliniki əlamətləri qida mənşəli botulizmə bənzəyir Ən çox rast gəlinən risk amili daxil edilən narkotik maddə, xüsusilə heroin istifadəçiləridir. Wound botulism results when a wound becomes infected with C. botulinum spores. These spores germinate into vegetative cells and toxin is produced. The toxin is then absorbed systemically. The practice of injecting heroin under the skin or into muscle (‘Skin popping’) when a drug user is unable to access a vein is a risk factor for developing wound botulinum. References: Weber JT, Goodpasture HC, Alexander H, Werner SB, Hatheway CL, Tauxe RV. Wound botulism in a patient with a tooth abscess: case report and review. Clin Infect Dis 1993;16:635-9. Gollober M. et al. Wound Botulism. MMWR; December 08, 1995 / 44(48); MacDonald KL, Rutherford GW, Friedman SM, et al. Botulism and botulism-like illness in chronic drug abusers. Ann Intern Med 1985;102:

11 BotulİZm: MİKROBİOLOGİYA VƏ PATOGENEZ

12 C. botulinum Toksin Clostridium botulinum, həmçinin C. baratii və C.butyricum-dan mənbəyini götürür C. botulinum qram-müsbət, çöp şəkilli, spor əmələ gətirən, obliqat anareobdur Most poisonous substance known. type A toxin for a 70-kg human would be approximately µg intravenously or intramuscularly, µg inhalationally, and 70 µg orally 12

13 C. botulinum Sporları Sporlar rast gələ bilər: Torpaqda (əsasən)
Dəniz və göl çöküntülərində Heyvanların, o cümlədən balıqların bağırsaq yollarında Ekstremal şəraitlərdə davamlıdır Ultrabənövşəyi şüalara, spirt və fenollara davamlıdır Gün şüasına qarşı Qaynama prosesi zamanı fəallığını 4 saata qədər saxlayır Bir çox qida hazırlanması proseslərinə davamlıdır Qurudulmaya qarşı davamlıdır Xlorun təsirindən asanlıqla məhv olur Vegetativ hüceyrə Spor Clostridium botulinum spores can be found in soil worldwide including marine and lake sediments. Spores can also be found in the intestinal tracts of some animals including fish. Although the spores can survive many extreme conditions including UV light, irradiation, boiling and desiccation, they are readily killed by chlorine. 13

14 Toksinin ifrazı Yoluxma spesifik şəraitdə baş verir
anaerob mühit pH < 7.0 Tərkibində şəkərin və duzun miqdarı az olan su temperatur > 4 və < 121°C Əlverişli şərait sporların çoxalmasına səbəb olur Bakteriyaların lizisi toksinin yaranmasına imkan verir

15 Toksiklik Məlum olan ən toksik maddələrdən biridir
Toksiklik dərəcəsi yoluxma yolundan asılıdır LD - letal doza (çəkisi 70 kq.1mg.kg olan insan, A növü) Venadaxili: nq Tənəffüs: nq Oral: 70 nq

16 Botulin toksininin növləri
Müxtəlif toksiklik və coğrafi yayılması olan yeddi toksin növü var İnsan xəstəliyi: A, B, E və F A, B və E növləri qida mənşəli botulizmin ən geniş yayılmış səbəblərindəndir E növü əsasən balıq məhsulları ilə əlaqəli olur A növü ilə yoluxma zamanı ən yüksək ölüm göstəricisi müşahidə edilir Heyvan xəstəliyi: C, D və G There are seven types of botulinum toxin, Types A, B, C, D, E, F, G. Types A, B, E, and F cause natural disease in humans while types C, D and G rarely cause disease in humans but rather cause natural disease in birds, horses, and cattle. Type A is primarily found in North America, type B is primarily in Europe and type C is typically found in seafood and water environments. 16

17 Sinir-əzələ birləşməsi: Normal Fəaliyyət Mexanizmi
A, Release of acetylcholine at the neuromuscular junction is mediated by the assembly of a synaptic fusion complex that allows the membrane of the synaptic vesicle containing acetylcholine to fuse with the neuronal cell membrane. After membrane fusion, acetylcholine is released into the synaptic cleft and then bound by receptors on the muscle cell. Arnon SS et al. JAMA; 2001:2001: (növbəti səhifələrdə istifadə edilən şəkillər daxil olmaqla) 17

18 Botulinum toksini: Toksin neyronal hüceyrə membranı ilə birləşir
Botulinum toxin binds to the neuronal cell membrane at the nerve terminus and enters the neuron by endocytosis. 18

19 Botulinum toksini: SNARE (həll olan, N-etilmaleimidə qarşı həssas olan, zülalların birləşməsini təmin edən amil) zülallarının parçalanması Az miqdarda Botulinum toksini zənciri SNARE zülalında xüsusi hissələri parçalayaraq synaptic kompleksin tam toplaşmasının qarşısını alır və bununlada asetilxolinin ayrılmasını bloka alınır 19

20 Botulinum Toksini:Asetilxolin vakuolları membranının dağılmasının qarşısını alır
Botulinum toxin binds to the neuronal cell membrane at the nerve terminus and enters the neuron by endocytosis. The light chain of botulinum toxin cleaves specific sites on the SNARE proteins, preventing complete assembly of the synaptic fusion complex and thereby blocking acetylcholine release. Without acetylcholine release, the muscle is unable to contract. 20

21 Botulinum toksini: Asetilxolin ifraz olunmur; əzələ yığılmır
Acetylcholin olmadan, the əzələlər yığıla bilmir 21

22 Botulin Toksini – neyronlar daxili fəaliyyət
Botulinum toksinləri SNARE kompleksinin müxtəlif sahələrini parçalayır B, D, F və G növləri sinaptobrevini parçalayır A, C və E növləri SNAP-25-i parçalayır C növü sintaksini parçalayır

23 Hərəki neyronun sağalma prosesi

24 Yekun Botulizm üç yolla təmas nəticəsində əmələ gəlir: qida, bağırsaqda kolonizasiya və ya yaralar Çox sayda müxtəlif qidalar qida mənşəli botulizmə səbəb ola bilər Körpə botulizminin digər xəstəliklərdən fərqləndirmək çətindir hal-hazırda məlum olduğundan daha geniş yayılmış ola bilər

25 Yekun C. botulinum qram-müsbət, spor əmələ gətirən çöpdür
Mikroorqanizm neyrotoksin ifraz edir ki, bu da çox kiçik miqdarda belə təsirli olur və sinir-əzələ birləşməsində asetilxolinin yaranmasının qarşısını alır Toksinin təsiri dönməz olur və normal sinir-əzələ funksiyası yalnız sinirlərin yenidən inkişafından sonra bərpa olur

26 Botulizm Kliniki Əlamətlər Klinisistlər üçün təkmilləşdirilmiş təlim
CH-L14 Bax: 00 1 OCT 14

27 Məqsədlər Botulizmin tipik və atipik klinik formalarını başa düşmək
Botulizmin müxtəlif formalarının diferensial diaqnozunu nəzərdən keçirmək Hansı kliniki əlamətlər aşkar olunduqda Gigiyena Və Epidemiologiya Mərkəzinə xəbər vermək lazım olduğunu başa düşmək By the end of this lecture, we hope to provide you with an understanding of the typical and atypical features of the clinical presentation of the different forms of botulism, including food-borne, wound, infant and inhalation botulism. We also want you to understand the differential diagnoses of these forms. Finally, we want to understand when to contact an Center for Hygiene and Epidemiology. MOH GUIDELINES on surveillance and control over especially dangerous infections in Chapter 3 (pages 10-12) outlines information on Botulism Epidemiological surveillance Botulism case definition Sample collection at suspected botulism case Botulism outbreak investigation/response 27

28 Yoluxma Botulizmin kliniki gedişi İnkubasiya dövrü Yara 4-14 gün
Kəllə-beyin sinirlərinin iflici Kəllə-beyin sinirləri III, IV, VI, VII, IX Tutqun görmə Diplopiya Ptoz İfadəsiz mimika Qəbizlik Disartriya/Disfaqiya Aşağıya doğru istiqamətlənən süst iflic İradi əzələlərin simmetrik iflici 1. Boyun 2. Çiyin 3. Yuxarı ətraflar 4. Aşağı ətraflar Qan təzyiqi adətən normal Psixi durum normaldır Yoluxma İnkubasiya dövrü Yara 4-14 gün Tənəffüs 24-72 saat Qida mənşəli 18-36 saat (2 saatdan 8 günədək) Toksinin dozasından asılıdır The time from exposure to clinical manifestation varies with each form of botulism. For wound botulism, the incubation period is 4 to 14 days, for inhalational botulism the incubation period is 24 to 72 hours, for foodborne botulism the incubation period is typically 18 to 36 hours although it can range from 2 hours to 8 days. The length of incubation is directly related to the amount of toxin the individual is exposed to. The disease generally begins with evidence of cranial nerve dysfunction – often including blurry vision, diplopia, ptosis, expressionless facies, regurgitation, and dysarthria/dysphagia, and then progresses to muscle weakness and perhaps symmetric, descending flaccid paralysis. Early presenting symptoms are often misinterpreted as representing some sort of altered mental state, alcohol/drug use or encephalitis/meningitis. In general the shorter the incubation period for a given form of botulism, the more severe the disease and the higher the case-fatality rate. 28

29 Kəllə-beyin sinirlərinin İflicinin kliniki əlamətlər
Clinical presentation of cranial nerve palsies include blurry vision and loss of near vision, diplopia, Ptosis, dry mouth, difficulty swallowing, difficulty speaking and expressionless facies. Diplopiya (iki görmə) İfadəsiz mimika Tutqun görmə, yaxın görmə qabiliyyətin itməsi 29

30 Kəllə-beyin sinirlərinin İflicinin botulizmlə əlaqəli əlamətləri
Danışmaqda çətinlik (dizartiya) Ptoz Udqunmaqda çətinlik (disfagiya) Ağızda quruluq

31 İlkin nevroloji simptomların başlanması
Hadisələr, % 59 cases of foodborn botulism, Michigan restaurant, 1977 12 saatlıq interval Oksford Universitetinin icazəsi ilə Terranova və başqalarının müəllifi olduğu dərslikdən götürülmüşdür 31

32 Əlamət/Simptomlarla müşayiət olunan halların faiz göstəricisi
Botulizmin A, B, E növləri; alovlanma hadisələri zamanı rast gəlmiş kliniki əlamətlər, ABŞ, ci illər Xəstəlik halları zamanı müşahidə olunan əlamət/simptomların faiz göstəricisi Normal psixi durum (90%) Ürəkbulanma (88%) Tutqun görmə (78%) Ağızda quruluq (82%) Disfoniya (76%) Disfagiya (75%) Yuxarı ətrafların zəifliyi (75%) Ptoz (73%) Aşağı ətrafların zəifliyi (69%) Əlamət/Simptomlarla müşayiət olunan halların faiz göstəricisi Gözətrafı əzələ zəifliyi (65%) Dispnoe (65%) Üz sinirlərinin disfunksiyası (63%) Diplopiya (60%) When looking at outbreaks in the United States from 1973 to 1998 of type A, B and E botulism, one can see that the majority of patients maintain an alert mental status. Most patients experience nausea, blurred vision, dry mouth and dysphonia. Additional symptoms common to many patients are dysphagia, upper extremity weakness, ptosis, lower extremity weakness, extraocular muscle weakness, dyspenea, facial nerve dysfunction, and diplopia. Amerikanın İnfeksion Xəstəliklər Cəmiyyəti, 2004 32

33 Botulizm: xəstəliyin inkişafı
Kəllə-beyin sinirlərinin iflici, normal psixi durum Enən, simmetrik əzələ zəifliyi/iflic All syndromes of botulism manifest essentially the same distinct clinical syndrome of symmetrical cranial palsies followed by descending, symmetric flaccid paralysis of voluntary muscles which may progress to respiratory compromise and death. Tənəffüsün çətinləşməsi Tənəffüsün dayanması 33

34 Yoluxma yolları Qida mənşəli Yara Körpə/Bağırsaq Tənəffüs

35 Qida mənşəli botulizm Tərkibində toksin olan qidanın qəbul edilməsindən sonra baş verir Son tədqiqatlara əsasən Gürcüstanda ən geniş yayılmış formadır

36 Yara botulizmi Yaranın ətraf mühitdən C. botulinum ilə çirkləndirilməsi Sporlar əmələ gəlir və toksin ifraz edir Qida botulizminə bənzər kliniki sindrom Dəri altına iynə ilə heroin yeridən narkomanlar arasında geniş yayılmışdır Wound botulism results when a wound becomes infected with C. botulinum spores. These spores germinate into vegetative cells and toxin is produced. The toxin is then absorbed systemically. 36

37 Yara botulizmi Compound ulnar fx and resultant wound botulism 37

38 Yara botulizmi

39 Körpə Botulizmi C. botulinum, C. baratii və ya C. butyricum tərəfindən törədilə bilər Klostridiya sporlarının daxilə qəbul edildikdən sonra bağırsaqda çoxalması və toksin ifraz etməsi yolu ilə baş verir Simptomları Hipotoniyadan ağır dərəcəli süst iflicə Kəllə-beyin sinir reflekslərinin və funksiyalarının azalması və ya itməsi Qəbizlik Constipation is a somewhat unique feature of this disease. Fox CK. Pediatr Neurol. 2005;32: 39

40 Körpə botulizmi Hypotoniya Göz bəbəklərinin genişlənməsi

41 Bağırsaq botulizmi Körpə uşaq botulizminə bənzər patogenez
Klostridiya sporlarının daxilə qəbul edildikdən sonra çoxalması nəticəsində ayranan toksinin hopması yolu ilə Xəstəlik halları əksər vaxt aşağıdakı vəziyyətlərdə baş verir: Cərrahi əməliyyatdan sonra Bağırsaq xəstəliyi olan böyüklərdə F tipli toksini ifraz edən C. Baratii ilə törədilən bir neçə xəstəlik halı haqqında məlumat verilmişdir Ümumiyyətlə nadir hallarda rast gəlir As with infant botulism, adult intestinal botulism results when spores colonize the intestinal tract of susceptible individuals and then germinate into vegetative cells. These vegetative cells produce toxin which is systemically absorbed. Most cases in adults occur post-operatively or in adults with underlying pathology of the gastrointestinal tract. Most all cases are due to C. botulinum, but the CDC has received reports of several cases due to toxin producing strains of C. baratii. 41

42 Tənəffüs botulizmi Yoluxma aerosol halında olan toksinin inhalyasiyası zamanı baş verir Aerozol halında olan bütün toksin növləri primatlarda xəstəlik törədir laboratoriyada baş verən xətalar xəstəliyə səbəb olmuşdur. Alman baytarları, 1962 Xəzi aerozol formasında olan toksinlə yoluxmuş heyvanları yandırarkən Simptomlar ilkin təmasdan 72 saat sonra başlamışdır Zərdab nümunələrində botulinum toksininin A tipi tapılmışdır Inhalational botulizm aerozollaşmış botulinum toksininin ağciyərlərə inhalyasiyası və daha sonra ağ ciyərlərdən sistematik absorbsiya nəticəsində baş verir Toksinin bütün formaları uğurla ehtiyat silaha çevrilib və primatlarda xəstəlik yaratmaq üçün nümayiş etdirilib 1962-ci ildə labaratoriya qəzası nəticəsində xəstəlik insanlarda baş vermişdir Heyvanlıarın xəzlərinin aerosol toksinləri ilə örtülməsi Alman baytarlarının xəstələnməsinə səbəb olmuşdur ş toxin. JAMA. 2001; 285: 42

43 Botulizmin C Növü: “Yumşaq boyun” xəstəliyi
Heyvan Botulizmi C&D ibsanlarda xəstəlik törətməsi qeyd olunmamışdər ,.lakim nəzəri cəhətdən mwmkwndwr. Botulizmin C Növü: “Yumşaq boyun” xəstəliyi 43

44 Botulizmin Diferensial Diaqnozu
Miasteniya qravis Giyena-Barre sindromu İnsult Beyin qan dövranının pozulması Eton-Lambert sindromu Gənə paraliçi Poliomielit Sinir sisteminə təsir edən maddə /Pestisidlə intoksikasiyası MSS-in infeksiyası MSS-də şişlər İltihabi miopatiya Qırtlaq travması Psixi xəstəliklər Hipotireoz Həddən artıq gərginlik

45 Botulizmdən necə fərqləndirməli
Miasteniya Qravis Adətən təkrarən baş verir, anti-xolinesteraza inhibitorlarına qarşı yaxşı reaksiya göstərir Giyena-Barre sindromu Prodromal əlamətlərlə keçən xəstəlik, reflekslərin olmaması, OBM-də zulalın artması, qalxan iflic İnsult İflic bir qayda olaraq assimmetrik olur, əlamətlər adətən beyinin rentgenoqrafiyasında görünür Eton-Lambert sindromu Elektromioqrafiyada stabil qıcıqlanma zamanı artmış əzələ fəallığı müşahidə olunur

46 Botulizmdən necə fərqləndirməli
Gənə iflici Paresteziya, bədənin yuxarı hissələrinə qalxan iflic Poliomielit Prodromal əlamətlərlə keçən virus xəstəliyi, assimetrik iflic, OBM-də patoloji dəyişikliklər Sinir sisteminə təsir edən maddə /Pestisid İntoksikasiyası Anamnezdə məruz qalma tarixi, qıcolmalar, tutmalar, sidik/nəcis ifrazını saxlaya bilməmək

47 Botulizmdən necə fərqləndirməli
Mərkəzi Sinir Sisteminin infeksiyası Qızdırma, psixi durumun dəyişməsi, OBM-də patoloji dəyişikliklər müşahidə edilir MSS-də şiş Beyinin rentgenoqrafiyasında görünür, iflic assimmetrikdir, qrup halında xəstəlik hadisələri olmur İltihabi miopatiya Kreatinkinazanın artması, kəllə-beyin sinirləri adətən zədələnmir Qırtlaq travması Diffuz iflic olmur Psixiatrik xəstəliklər Nevroloji əlamətlər davamlı olmur Hipotireoz Kəllə-beyin sinirlərinin zədələnməsi nadir hallarda baş verir Həddən artıq gərginlik Kəllə-beyin sinirlərinin zədələnməsi və digər obyektiv nevroloji əlamətlər nadir hallarda olur

48 Botulizm:səciyyəvi kliniki xüsusiyyətlər
Xəstələrdə əqli proses bir qayda olaraq normal olur Normal psixi durum İdrak funksiyası pozulmur Xəstələrdə adətən qızdırma olmur OBM-nin analizi zamanı göstəricilər adətən normal olur

49 Botulizm: Konservativ Müalicə
Toksin əleyhinə zərdab İntubasiya Ağciyərlərin süni tənəffüsü İntensiv simptomlara əsaslanan müalicə (Yaranın cərrahi işlənməsi/müalicəsi) Dysphagia and loss of protective gag reflex amy require intubation. Respiratory failure: airway obstruction (pharyngeal and upper airway muscle paralysis) and inadequate tidal volume (diaphragmatic and accessory respiratory muscle paralysis). 49

50 Botulizm: Toksin əleyhinə zərdab
Cari toksin əleyhinə zərdab 3-valentlidir – A,B,E Simptomların başlanmasından sonra 24 saat ərzində botulizm növündən asılı olaraq toksin əleyhinə zərdabdan istifadə Dərinin həssaslığının yoxlanması Sərbəst sistemli toksinlərin birləşdirilməsi yolu ilə təsir edir Artıq mövcud olan paraliçi aradan qaldırmır Rapid administration of antitoxin is very important and should be given to patients as soon as a diagnosis of botulism is suspected, since confirmation may take several days and antitoxin is most effective if given within 24 hours of symptom onset. Originally two separate types of antitoxin were available, bivalent equine for types A and B and botulism antitoxin type E. The type of antitoxin chosen should be based on the type of botulinum toxin responsible for disease. Now a trivalent antitoxin is available and should be administered if the type of botulinum toxin is unknown. Hypersensitivity reactions are known to occur in some patients. Therefore, if possible, skin testing should be performed on all patients before they receive antitoxin. The best method is through a scratch test which is outlined in the package insert. Even if the scratch test is positive, the patient can be desensitized over several hours before the full dose of the antitoxin is administered. Diphenhydramine and epinephrine should be available during administration of antitoxin and the patient should be kept under careful observation for 1 to 2 hours after receiving antitoxin and under close surveillance for 24 hours. Antitoxin prevents progression of paralysis by binding free circulating toxin, but will not reverse paralysis already present. Administration of antitoxin should not be delayed for laboratory confirmation. The sooner antitoxin is administered, the better. Studies have demonstrated a decrease in requirement for and duration of mechanical ventilatrion when administered within 12 hours of presentation to the hospital. 50

51 Köprə botulizmi üçün Toksin əleyhinə zərdab
İnsan botulizminin immunoqlobulini (körpə-BİQ) cü ildə ABŞ-də istifadə üçün təsdiq edilmişdir. Botulin toksini peyvəndi vurulmuş donorlardan insan zərdabı Əsasən A və B növlü botulizminə qarşı təsirlidir Eritematoz səpkiylə əlaqələndirilir Associated with erythematous rash (14% of treated infants vs. 8% placebo developed a rash) 51

52 Digər mümkün toksin əleyhinə zərdablar
BK(UK): 5-valentli keçi toksin əleyhinə zərdabı 7-valentli qoyun toksin əleyhinə zərdabı (IqG fraqmenti) ABŞ: 7-valentli at toksin əleyhinə zərdabı (IqG fraqmenti) Təkklonlu əkscisimlər (lakin serotipə 3 ədəd) 52

53 Botulin Toksini: Peyvənd
Botulin anatoksin peyvəndi ABŞ-da eksperimental yeni dərman statusuna malikdir Beşvalentli A, B, C, D, və E serotipləri Əsas ardıcıllıq - 0, 2, və 12 həftə, 1 ildən sonra təkrar peyvənd >90% hallarda qoruyucu titr 2 doza (0 və 2 həftə) verilmiş meymunlar aerozolun nəfəslə udulması çətinliyinə qarşı qorunmuşdurlar 53

54 Yekunlar Profilaktik tədbirlərə qidanın hazırlanması/saxlanması/konservləşdirilməsi üzrə tədris daxildir. Toksin əleyhinə zərdablar müalicənin əvvəlində qəbul edildiyi zaman təsirli ola bilər. Toksin əleyhinə zərdablar artıq sinir-əzələ sistemində baş vermiş təsirləri aradan qaldıra bilməz. Sağalma uzun müddət ərzində baş verir. 54

55 Xəstəlik hallarının SN tərəfindən təyini

56 Xəstəlik hallarının SN tərəfindən təyini
Botulizm Şübhə doğuran hadisə: xəstədə aşağıdakı əlamətlərin hamısı olarsa: Hərarətsiz kəskin xəstəlik Həyəcanlı psixi durum Kəllə-beyin sinirlərinin simmetrik iflici (məs. diplopiya, ptoz, disfoniya və s.) MoH Guidelines on Surveillance and Control Over Especially Dangerous Infections; Chapter 3; page 10; 3.2. 56 56

57 Xəstəlik hallarının SN tərəfindən təyini
Botulizm Ehtimal olunan hal: şübhəli hadisə təyininə uyğun gəlir və aşağıdakılardan ən azı biri: Xəstəlikdən əvvəl bir həftə ərzində aşağıdakı qida məhsullarından birinin yeyilməsi: Konservləşdirilmiş və ya kip bağlanmış tərəvəz, ət, balıq, meyvə, göbələk və s. Hisə verilmiş və ya qurudulmuş balıq Kolbasa məmulatları Deşilmiş və ya kəsilmiş yara, açıq sınıq, cərrahi müdaxilə və ya venadaxili inyeksiyalardan sonrakı iki həftə ərzində simptomların meydana çıxması Təsdiq olunmuş botulizm hadisəsi ilə epidemioloji əlaqə C.Botulinum Botulizm törədicisi ilə yoluxmuş materiallarla təmasda olan laboratoriya işçiləri MoH Guidelines on Surveillance and Control Over Especially Dangerous Infections; Chapter 3; page 10; 3.2. 57 57

58 Xəstəlik hallarının SN tərəfindən təyini
Botulizm Təsdiq olunmuş hal: Laborator testlərin müsbət nəticələri MoH Guidelines on Surveillance and Control Over Especially Dangerous Infections; Chapter 3; page 11; 3.2.

59 Botulizmdən şübhələnirsizsə...
Epidemiologiya və Gigiyena Mərkəzində Monitorinq Stansiyasında (EGM) TTACT sistemi üzrə cavabdeh epidemioloqa dərhal məlumat verin EGM xəstəlik hadisəsi barədə lazımi məlumat formalarının doldurulması, laborator nümunələrin götürülməsi üzrə tədbirlər görəcək və nümunələrin qablaşdırılması və daşınmasını təşkil edəcək Daha sonra nümunələr təsdiqləyici analizlər üçün göndəriləcək Xəstəlik hadisəsi TTACT sistemi üzrə botulizmin tövsiyə olunan təyin formalarına cavab verməsə belə, botulizmə şübhələndiyiniz istənilən xəstə barədə məlumat verin. Biz sizin kliniki qərarınıza inanırıq! Dərhal TTACT pathogen haqqında QEM cavabdeh şəxsə məlumat ver Rayon QEM sizinlə birlikdə hadisənin qeyd olunması formasını yazacaq, laborator nümunələrin toplanması, qablaşdırılması,daşınmasımı təşkil edəcək. Sonra nümunələr QEM və Taun Əleyhinə Stansiyaya təsdiqedici diaqnoz üçün göndərləcək . Xəstəlik hadisəsi TTACT sistemi üzrə botulizmin tövsiyə olunan təyin formalarına cavab verməsə belə, botulizmə şübhələndiyiniz istənilən xəstə barədə məlumat verin. SN-nin tarixli 16 saylı əmrinə görə infüksion xəstəlik halları electron müşahidə sistemində qeyd olunmalıdır . 59

60 Questions? ?


Download ppt "Botulizm: Tanışlıq, patogenez və mikrobiologiya Klinisistlər üçün təkmilləşdirilmiş Kurs CH-L13 Bax: 00 1 OCT 14."

Similar presentations


Ads by Google