1. برنامه‌ راهبردي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه‌ راهبردي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
گزارش مقدماتي
شهريور86

2. مقدمه اهميت برنامه‌ريزي راهبردي
«از دانشگاه است كه مي‌تواند يك كشور كشوري مستقل باشد.» امام خميني (ره)
يكي از مهم‎ترين وظايف وزارت، برنامه‎ريزي كلان راهبردي است.
اهميت برنامه‌ريزي راهبردي
ارائه تحليل علمي مناسب از محيط و مسائل و نيازها
مشاركت افراد در تعيين اهداف و تحليل درون سازمان
توسعه همكاري بين واحدهاي مختلف سازمان
ايجاد تناسب بين فعاليت‌هاي سازمان و محيط بيرون
مشخص كردن جهت‌گيري‌هاي آينده و هدايت سازمان
ارائه مبنائي جامع براي تصميم‌گيري در سازمان
ايجادكنترل راهبردي و تفكر راهبردي
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

3. ارزيابي عوامل دروني(ماتريسIFE ) ارزيابي عوامل بيروني(ماتريسEFE )
ارزش ها
ذي نفعان
ماموريت W S
راهبردهاي WT
راهبردهاي WO
راهبردهاي ST
راهبردهاي SO
ارزيابي عوامل دروني(ماتريسIFE )
تحليل SWOT
تعيين راهبردها
تدوين برنامه ها T O
ارزيابي عوامل بيروني(ماتريسEFE )
ماتريس IEM
چشم انداز
اهداف کلان
الگوي استفاده شده
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

4. اسناد و مدارک مورد استفاده
قانون اساسي
سند چشم انداز کشور
سياست هاي کلي برنامه چهارم توسعه کشور
قانون برنامه چهارم توسعه کشور
رهنمودهاي مقام معظم رهبري در خصوص آموزش عالي
قانون اهداف، وظايف و تشکيلات وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه وزير براي وزارت علوم
سند ملي توسعه بخش آموزش عالي
سند ملي توسعه پژوهش و فناوري
سند فرابخشي (ويژه) تمهيد شرايط حفظ و استفاده‎ي بهينه از نخبگان
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

5. اسناد و مدارک مورد استفاده _ ادامه
سند ملي توسعه علمي کشور
سند راهبردي فناوري هاي برتر
طرح توسعه و تسلط بر دانش و فناوري
طرح نقشه جامع علمي کشور
آمار آموزش عالي
طرح اصلاح ساختار وزارت
آيين‎ كار و ميثاق مشترك دولت
آيين‎ كار و ميثاق مشترك معاونان و مديران وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و رؤساي دانشگاهها و مؤسسات آموزش‎عالي و پژوهشي كشور
بيانيه‎ي انديشگان علوم‎انساني (بيانيه‎ي لتيان)
سند راهبردي نظام جامع توسعه‎ي فناوري كشور
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

6. ذي نفعان
دانشجويان
استادان و مديران دانشگاه ها، موسسات آموزشي، پژوهشي و فناوري و وزارت
متقاضيان آموزش عالي
فارغ التحصيلان
دانشگاه ها
موسسات و مراکز اقتصادي، صنعتي، کشاورزي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي کشور
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

7. سرفصل ماموريت
الف - سياستگذاري آموزش عالي، تحقيقات و فناوري و انسجام بخشي به امور اجرايي
توسعه علوم، تحقيقات و فناوري
سياستگذاري و تعيين اولويت‎هاي تحقيقاتي و حمايت از آنها
ب- اداره کردن امور دانشگاهها و موسسات آموزش عالي تحت پوشش وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
سياستگذاري و برنامه‎‎ريزي براي گسترش دانشگاه‎ها و ارزيابي و نظارت بر آنها
برنامه‎ريزي براي جذب و حمايت از نخبگان علمي
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

8. سرفصل ماموريت _ ادامه ج- اداره وزارت نيروي انساني وزارت ساختار وزارت
مديريت و سيستم ها
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

9. دولتي، قانوني، سياسي اقتصادي اجتماعي، فرهنگي فناوري
فرصت ها P E S T
دولتي، قانوني، سياسي
اقتصادي
اجتماعي، فرهنگي
فناوري

10. فرصت‎ها_دولتي، قانوني، سياسي
حمايت رهبري از توسعه فعاليت هاي علمي کشور
وجود رئيس جمهور (و تيم دولت) دانشگاهي
ايجاد معاونت علم و فناوري رياست جمهوري
استقبال مديريت کلان کشور (مجلس، معاونت برنامه ريزي راهبردي رياست جمهوري و ...) از پژوهش، برنامه ريزي و استاندارد سازي خدمات
حمايت تمام عيار مسئولين عالي مرتبه نظام از توليد علم و نهضت نرم افزاري
هدايت راهبردي سند چشم انداز 20 ساله
توجه مقامات عالي رتبه كشور به حمايت از نخبگان
توجه ويژه به گسترش نهضت نرم‎افزاري در كشور
رويكرد دانش محور به اقتصاد ملي در برنامه چهارم توسعه
توجه به اهميت توسعه فناوري درسياست‎هاي كلان ملي
طرح نقشه جامع علمي كشور(در دست تهيه مي باشد.)
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

11. فرصت‎ها_دولتي، قانوني، سياسي
توجه در سياست‎هاي كلان كشور به نوآوري، پژوهش و فناوري
راهبردهاي حمايتي برنامه هاي توسعه ملي کشور در زمينه دانايي محوري
وجود برنامه هاي بلند مدت آرماني و کارشناسي شده
توجه به اصل 44 قانون اساسي
نياز ساير موسسات آموزشي تحقيقاتي جهت استفاده از خدمات وزارت و دانشگاه ها
ديدگاه حمايتي سازمانهاي مانند يونسكو از توسعه آموزش‎عالي
توجه بيشتر دولت بر روي توسعه کمي و کيفي آموزش عالي
امکان واگذاري کارهاي روالمند به خارج از وزارتخانه(موسسات وابسته، ديگر موسسات، دانشگاه ها، افراد و ...)
جهت گيري دولت در روند واگذاري امور اجرايي
وابسته بودن بودجه دانشگاه ها و مجوز افزايش رشته، دانشجو و ... به نظر وزارت
وجود سازمانهاي وابسته
امکان کاهش حجم وزارت و افزايش انعطاف در عملکرد با تبديل برخي از مديريتها به سازمان
شكل‎گيري توجه به پژوهش و فناوري در صنعت و ايجاد مراكز تحقيق و توسعه
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

12. فرصت‎ها _ اقتصادي افزايش توانايي مالي دولت
امكان سرمايه‎گذاري بخش خصوصي
امكانات و قابليت‎هاي بخش صنعتي و دفاعي براي پژوهش و فناوري
نياز پنهان بخش صنعتي و رفاهي به تحقيق و توسعه
سرمايه‎گذاري بخش غيردولتي در توسعه آموزش‎عالي
وجود مراكز تحقيقات صنعتي در بخش غيردولتي
امكان سرمايه‎گذاري بخش غيردولتي در توسعه آموزش‎عالي
امکان جذب کمک‌هاي مردمي و مشارکت سازمان‌هاي دولتي و غير دولتي
امكانات مالي و انساني در بخش غيردولتي
افزايش موسسات خصوصي و غيرانتفاعي
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

13. فرصت‎ها_اجتماعي، فرهنگي
امكان رشد سريع توسعه علم
گسترش تنوع آموزش عالي
وجود نخبگان علمي ايراني داخل و خارج از كشور
وجود جوانان با هوش، مستعد و خلاق
وجود فارغ التحصيلان جوان، شايسته و کارامد
علاقمندي به كسب تحصيلات دانشگاهي در عموم جوانان
وجود داوطلبان زياد
باور فرهنگي خانواده‎هاي ايراني به ارزش علم و علم آموزي
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

14. فرصت‎ها_ فناوري آموزش مجازي
وجود منابع علمي و مديريتي قابل دسترس در شبکه اطلاعات جهاني
وجود تجربيات مثبت موفقيت‌هاي سازماني در زمينه هاي علمي، پژوهشي، اجرايي و ساير زمينه‌ها در ساير کشورها
در دسترس بودن مباني و الگوهاي علمي در انجام امور
روند رو به رشد تغيير سطح تکنولوژي در جامعه
امکان بکارگيري تکنولوژي و اطلاع رساني از طريق آن
فرصت هاي فن آوري در جهت ارتقا سيستم
امکان بکارگيري تکنولوژي و اطلاع رساني از طريق آن و فرصت هاي فن آوري در ارزيابي بهنگام
طراحي سيستمهاي پيشرفته ارزيابي
وجود قطبها و انجمنهاي علمي و ... براي استفاده فکري از آنها
وجود نيروهاي متخصص در دانشگاهها براي بهبود شرايط مديريتي و دسترسي به آنها
طراحي سيستمهاي پيشرفته مديريت مانند استفاده از MIS براي اتوماسيون کارها، نظام پيشنهادها، BPR و ...
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

15. دولتي، قانوني، سياسي اقتصادي اجتماعي، فرهنگي فناوري
تهديدها P E S T
دولتي، قانوني، سياسي
اقتصادي
اجتماعي، فرهنگي
فناوري

16. تهديد‎ها_دولتي، قانوني، سياسي
تصدي بيش از حد دولت در اقتصاد
عدم همخواني بودجه اختصاص يافته با برنامه‌هاي ارائه شده
كم بودن سهم علوم، تحقيقات و فناوري از اعتبارات عمومي
گسترش آموزش عالي روي الگوي علمي نبوده است.
نگرش برخي از مديران به بزرگ کردن حجم وزارتخانه
زياد بودن حجم کار وزارت
در اصلاح ساختار بجاي ايجاد ساختارهاي تخصصي نگرش اجرايي وجود دارد.
نقص قانون در ساختار و لزوم ايجاد قانون براي ساختارهاي جديد
پايين بودن ميزان رضايت از دريافت خدمات
عدم تناسب نظام آموزشي كشور با نيازهاي پژوهشي و فناوري
مناسب نبودن برنامه هاي دانشگاهها با نيازهاي کشور
هماهنگي کم برخي از دانشگاهها با وزارت
عدم استقبال از بكارگيري يافته‎هاي پژوهشي در امور اجرايي
مهاجرت برخي از برگزيدگان المپيادها و فارغ التحصيلان دانشگاه هاي معتبر کشور
روند روبه رشد جهاني شدن دانشگاه‎ها
رشد آموزش‎عالي در برخي كشورهاي همجوار
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

17. تهديد‎ها _ اقتصادي تصدي زياد دولت در عرصه اقتصاد
وجود اقتصاد مشوق فعاليتهاي غير توليدي و غيررقابتي
وجود فرصتهاي شغلي مناسب‎تر براي نخبگان علمي در خارج از كشور
جذابيت تحصيل وکار در خارج از کشور براي نخبگان
كم بودن سهم علوم، تحقيقات و فناوري از اعتبارات عمومي
بالا بودن ضريب ريسك در فعاليتهاي نوآورانه، پژوهش و فناوري
پايين بودن سهم محصولات صنايع با فناوري بالا و مرتبط از كل محصولات صنعتي
توسعه فعاليتهاي تجاري و مونتاژي بجاي فعاليتهاي مبتني بر نوآوري، پژوهش و فناوري
نوسانات درآمد عمومي کشور و نرخ بالاي تورم در جامعه
شناخت ناکافي دانشگاهيان از نيازهاي صنعت
شناخت و اطمينان ناکافي صنعت به توانمندي هاي دانشگاهيان
احساس نياز كم صنعت به تحقيق و توسعه
افزايش موسسات خصوصي و غيرانتفاعي
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

18. تهديدها_اجتماعي، فرهنگي
مدرك‎گرايي
ضعف به کارگيري يافته هاي پژوهش
عدم خودباوري و عدم اطمينان به پژوهشگران و فناوران داخلي
نبود باور جدي براي به كارگيري يافته‎هاي پژوهشي در امور اجرايي
فقدان زير ساختهاي قانوني، فرهنگي و ساختاري براي حمايت از مالكيت فكري
رشد فقط كمي مؤسسات آموزش‎عالي غيرانتفاعي و توجه ناکافي به رشد كيفي در ‌آنها
کثرت جمعيت تحت پوشش
گسترش دانشگاه ها و افزايش تعداد دانشجويان
پايين بودن ميزان رضايت از دريافت خدمات
افزايش سطح آگاهي و انتظارات ذي نفعان
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

19. تهديدها _ فناوري مراجع مختلف تصميم گيري در علوم، تحقيقات و فناوري
بالا بودن ضريب ريسك در فعاليتهاي نوآورانه و پژوهشي
ظهور فناوري‎هاي نويني كه دستيابي به آنها نيازمند زير ساخت‎هاي فناوري است.
عدم احساس نياز صنعت به تحقيق و توسعه
تحريمهاي بين‎المللي عليه ايران و دشواري دستيابي به فناوري چند منظوره
فاصله زياد صنعت کشور با فناوري
نامتناسب بودن فن آوري با فرايندها
سرعت تغيير فن اوري در مقايسه با وظايف اداري
وابستگي فرايندهاي ارائه خدمات به فن آوري
پيشرو بودن دانشگاهها در استفاده از فناوري و عقب ماندن وزارت از دانشگاهها که باعث شده وزارت از لحاظ سيستم مديريتي از دانشگاهها ضعيفتر باشد.
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

20. منابع انساني منابع مالي و مادي مديريت و فرهنگ سازماني تحقيق و توسعه
نقاط قوت
منابع انساني
منابع مالي و مادي
مديريت و فرهنگ سازماني
تحقيق و توسعه

21. نقاط قوت توزيع امكانات آموزش‎عالي در سراسر كشور
روند روبه رشد دسترسي به آموزش‎عالي
وجود شيوه‎هاي متنوع دسترسي به آموزش‎عالي
مشاركت بخش خصوصي در آموزش‎عالي
گسترش دوره‎هاي تحصيلات تكميلي
رشد سريع تعداد مقالات علمي
ايجاد قطبهاي علمي
وجود اعضاي هيأت‎علمي برجسته
امكانات مالي و انساني در بخش خصوصي
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

22. نقاط قوت _ ادامه گسترش دوره‎هاي تحصيلات تكميلي
ايجاد قطبها و انجمن‎هاي علمي و پارك‎هاي علم و فناوري
توسعه نسبي زير ساختهاي ICT
مديران با انگيزه و متخصص
تنوع و تعدد پژوهش‌هاي بنيادي و کاربردي
وجود اعضاء هيأت علمي با تجربه و توانمند
وجود سوابق و تجربيات علمي در کشور
وجود افراد صاحب نظر
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

23. نقاط قوت _ ادامه آمادگي و استقبال مديريت ارشد از طراحي سيستم
شروع مکانيزه کردن نظام اطلاعات در وزارت
پاسخگو بودن وزارت و کارکنان
استقلال دانشگاه ها که باعث کاهش حجم برخي از مشکلات وزارت مي شود.(بند الف ماده 49 برنامه چهارم توسعه)
وجود تجهيزات(سيستم سخت افزاري و نرم افزاري) لازم براي ارائه خدمت هنگام تقاضا(ارائه خدمات بصورت فراگير و با دسترسي بالا)
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

24. نقاط ضعف منابع انساني منابع مالي و مادي مديريت و فرهنگ سازماني
منابع مالي و مادي
مديريت و فرهنگ سازماني
تحقيق و توسعه

25. نقاط ضعف تمركز پژوهشگاه ها، پژوهشگران و فعاليتهاي پژوهشي در تهران
كم توجهي به كيفيت آموزش‎عالي
كم بودن ميزان ارجاعات به مقالات ايراني در مجلات معتبر علمي
كم بودن تعداد مقالات در مجلات معتبرعلمي
ارتباط ضعيف دانشگاه و صنعت
ضعف زيرساختهاي آموزش مجازي
تطابق پايين رشته هاي موجود دانشگاهي با نياز کشور
کمبود رشته هاي ميان رشته اي
عدم تناسب بين فارغ التحصيلان دانشگاهي و فرصتهاي شغلي موجود در کشور
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

26. نقاط ضعف _ ادامه پايين بودن ميزان دسترسي به آموزش‎عالي
تأكيد بيش از حد نظام آموزش به انتقال دانش بجاي ايجاد زمينه‎هاي ابداع و نوآوري و تقويت روحيه كارآفريني و پژوهندگي
پايين بودن سهم تحصيلات از كل آموزش‎عالي
متناسب نبودن جايگاه مادي و معنوي پژوهشگران و فناوران
جذابيت كمتر فعاليتهاي پژوهشي و فناوري نسبت به بخشهاي توليدي و بازرگاني
ضعف ارتباطات بين‎المللي پژوهشگران، فناوران و مراكز پژوهشي و فناوري كشور
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

27. نقاط ضعف _ ادامه ارتباط ضعيف دانشگاه و صنعت
آشنايي كم پژوهشگران و فناوران با واقعيت‎هاي صنعت و بازار
استفاده عناصر غيرعلمي در جايگاه هاي علمي و پژوهشي
سوء استفاده از عناوين علمي و پژوهشي
ضعف واحدهاي ستادي پژوهش و فناوري در دستگاههاي اجرايي
ارتباط و استفاده ضعيف از نخبگان داخل و خارج از كشور
كم بودن سهم فعاليتهاي پژوهشي در مؤسسات خصوصي
حمايت ضعيف از تحقيقات و نتايج آن
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

28. نقاط ضعف _ ادامه عدم رعايت حقوق پژوهشگران، فناوران و مخترعان
ضعف در تجاري‎سازي دستاوردهاي پژوهشي
ناكارآمدي و عدم جامعيت و استمرار در نظامهاي حمايتي نخبگان
عدم تعيين اولويتهاي پژوهشي و فناوري
عدم ارائه كافي آموزش مداوم (براي دانش‎افزايي جامعه علمي كشورها دوره‎هاي مكمل و كوتاه مدت)
فقدان تفکر راهبردي
شکاف بين سياست هاي کلان و برنامه هاي اجرايي
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

29. نقاط ضعف _ ادامه
ضعف ارتباط نخبگان باهم و گروهي نبودن فعاليتهاي علمي آنها
عدم بهره‎گيري از منابع انساني متخصص خارج از كشور
ضعف دولت و ساختارهاي رسمي در حمايت علمي از نخبگان و عدم جامعيت و استمرار حمايت از نخبگان
وجود اقتصاد مشوق فعاليتهاي غيرتوليدي و غيررقابتي
كافي نبودن امكانات نظام آموزش‎عالي براي حفظ و جذب نخبگان
عدم وجود آمار منسجم در مورد تعداد و نوع نخبگان
عدم وجود ساختار و فرهنگ و قانون براي حمايت از مالكيت فكري
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

30. نقاط ضعف _ ادامه عدم توجه كافي به توسعه علوم انساني
پوياي كم نظام آموزش ‎عالي براي پاسخگويي به نيازهاي جامعه
پايين بودن ميزان دسترسي به آموزش‎عالي
كمرنگ بودن تعلق به هويت ملي در ‌آموزشهاي رسمي و غيرسمي
توجه كم به آموزش‎هاي كوتاه مدت و بدو استخدام در كشور
كم بودن پژوهشگران حرفه‎اي و سازماني
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

31. نقاط ضعف _ ادامه عدم وجود سيستم يکپارچه
وجود پايگاههاي داده متفرق و عدم تبادل اطلاعات بين آنها
به روز نبودن اطلاعات پايگاههاي داده
عدم وجود نظام آماري منسجم
عادت کردن برخي از کارشناسان به انجام کارها به صورت قبل و تاثيرگذاري آنها بر مديران در عدم تحول مديريتي
طولاني بودن زمان ابلاغ تصميم ها به دانشگاهها
عمل نکردن دانشگاهها به سياستهاي وزارت و ناتواني وزارت در الزام آنها
عدم ساختار مناسب براي تضمين کيفيت در وزارت
تعدد سيستم هاي ارزيابي و رتبه بندي
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

32. نقاط ضعف _ ادامه
پايين بودن سطح تحصيلي قسمت زيادي از پرسنل _ 56 درصد کارکنان وزارتخانه ديپلم و زير ديپلم هستند.
ضعف در جابجايي نيروهاي ناکارامد
تعداد زياد کارکنان غير کارشناس
بسياري از اعضاي هيات علمي در وزارتخانه به فعاليت هاي غير تخصصي مي پردازند.
وجود قسمت ها و سازمانهاي موازي در وزارت
عدم تناسب فعاليت واحدهاي مختلف وزارت با يکديگر
کمبود امکانات آموزشي
پايين بودن انگيزه کاري پرسنل
درک نامناسب از انتظارات شغلي
پايين بودن ميزان بهره وري نيروي انساني
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

33. نقاط ضعف _ ادامه
نامتناسب بودن پاداش و مزاياي غير مستمر با نتايج عملکرد
نامتناسب بودن فعاليتهاي مجموعه با ماموريت تدوين شده
پايين بودن روحيه تغيير پذيري در کارکنان
سيستم ارزيابي عملکرد نامناسب جهت کارکنان و مديران
پيچيدگي و طولاني بودن مسير تغيير قوانين و مقررات
پايين بودن هزينه اثر بخشي در ارائه خدمات
کمبود کارشناس جزء در ستاد وزارت
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

34. نقاط ضعف _ ادامه مستند نبودن فرايندهاي کاري وجود فرايندهاي غير ضروري
شفاف نبودن نحوه تعامل با سطوح بين بخشي
ناتواني سيستم موجود براي پاسخگوئي به تقاضاهاي جديد
مطابقت نداشتن و ناهماهنگي سيستم با تقاضاهاي جديد
ارائه خدمات بدون توجه به اثربخشي آنها
انتصاب هاي غيرتخصصي
تغيير مديريت ها با تغيير وزير
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

35. نقاط ضعف _ ادامه سرعت پايين در ايجاد ساختار مناسب
مقاومت در ايجاد تغيير در ساختار
عدم وجود ديد تخصصي و سيستمي به ساختار
 پيچيدگي و طولاني بودن مسير تغيير قوانين و مقررات
تعامل ضعيف با معاونت برنامه ريزي راهبردي رياست جمهوري و مجلس شوراي اسلامي
هماهنگي کم دانشگاهها با وزارت
غلبه کارکردها و فعاليت هاي اجرايي بر ماموريت هاي راهبردي
موازي کاري و تداخل ميان وظايف سازماني
عدم تطابق تشکيلات وزارت با نيازهاي ماموريت هاي واقعي
عدم تناسب عناوين تشکيلاتي با محتواي فعاليتي و سازماني آنها
پايين بودن سطح فناوري سازمان
وجود زياد پستهاي مصوب اشغال نشده
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

36. نقاط ضعف _ ادامه عدم وجود سيستم يکپارچه
وجود پايگاههاي داده متفرق و عدم تبادل اطلاعات بين آنها
به روز نبودن اطلاعات پايگاههاي داده
عدم وجود نظام آماري منسجم
عدم وجود تفکر سيستمي در مديران و عدم استقبال از تحول مديريتي
عادت کردن برخي از کارشناسان به انجام کارها به صورت قبل و تاثيرگذاري آنها بر مديران در عدم تحول مديريتي
عدم تطابق برنامه هاي کوتاه مدت با برنامه هاي بلند مدت و عدم وجود نگرش رسيدن به آن برنامه ها
طولاني بودن زمان ابلاغ تصميم ها به دانشگاهها
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

37. نقاط ضعف _ ادامه طولاني بودن زمان ابلاغ تصميم ها به دانشگاهها
عمل نکردن دانشگاهها به سياستهاي وزارت و ناتواني وزارت در الزام آنها
ابتدايي بودن سيستمهاي ارزيابي (بازرسي بوده نه نظارت و ارزيابي)
وجود قسمت ها و سازمانهاي موازي در وزارت
عدم تناسب فعاليت واحدهاي مختلف وزارت با يکديگر
شفاف نبودن نحوه تعامل با سطوح بين بخشي
 ناتواني سيستم موجود براي پاسخگوئي به تقاضاهاي جديد و مطابقت نداشتن و ناهماهنگي سيستم با تقاضاهاي جديد
عادت مديران به انجام کارهاي اجرايي بجاي انجام فعاليتهاي راهبردي
سياسي کاري بجاي شايسته سالاري
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

38. نقاط ضعف _ ادامه
کم توجهي به نتايج پژوهش ها در تصميم گيري و برنامه ريزي
تغيير سياست ها و برنامه ها با تغيير دولت و مديران عالي
ناکافي بودن منابع مالي
ضعف ارتباطات درون و برون سيستمي
ضعف سيستم تصميم گيري مشارکتي
عدم وجود هسته تخصصي برنامه ريزي
ضعف علمي در موسسات سياستگذاري وزارت
عدم استقبال و توجه مديران وزارت به نتايج پژوهشهاي موسسات سياستگذاري وزارت
عدم تناسب برنامه ها با اهداف بلند مدت
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

39. راهبردها

40. راهبردهايS_T افزايش دسترسي به مقالات علمي
حمايت از يافته‎هاي پژوهشي و مالكيت فكري
تعيين تعدادي از دانشگاه‎ها و حمايت از آنها براي رسيدن به سطح بين‎المللي
اعطاي مجوز و گسترش آموزش‎عالي براساس نتايج ارزيابي علمي و نظام اطلاعات
كنترل استانداردهاي دانشگاه‎ها و مؤسسات براساس ارزيابي‎هاي به هنگام
اعطاي بودجه‎ براساس نتايج ارزيابي و ميزان هماهنگي درنهايت ذي‎نفعان آموزش‎عالي
اجراي سيستم BPR و شناسايي و حذف فعاليتهاي اضافي
افزايش رضايت مراجعان با سيستم‎هاي مكانيزه نظام اطلاعات
ايجاد کميته اي فرامعاونتي براي اتوماسيون اداري، پورتال و ...
توسعه دولت الکترونيک(آموزش مجازي، کتابخانه الکترونيکي و شبکه هاي علمي)
توسعه رشته هاي دانشگاهي بر اساس نيازهاي کشور با تاکيد بر رشته هاي ميان رشته اي
تجاري سازي دانش
افزايش فعاليتهاي تحقيقاتي مبتني بر نيازهاي کشور
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

41. راهبردهايS_T اينترنتي كردن و ساده‎كردن پاسخگويي به مراجعان
جلب مشارکت کارکنان در برنامه ريزي و انجام امور مرتبط با نيازهاي جديد
توسعه ساختاريهاي تخصصي به جاي ساختارهاي اجرايي
پيشنهاد و پي‎گيري ايجاد قانون براي ساختارهاي جديد با استفاده از تجارب مديران و هيأت‎علمي
انجام پروژه‎‎اي BPR و شناخت فرايندها و ساده‎سازي و قاعده مند كردن آنها
توسعه به كارگيري سيستمهاي اينترنتي
واگذاري پياده‎سازي سيستمها به دانشگاههايي كه تجربه موفق داشته‎اند و مؤسسات وابسته
به كارگيري هيأت‎علمي وزارت در سياستگذاري و هدايت راهبردي‎
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

42. راهبردهايW_T ايجاد و توسعه فناوري‎هاي نوين
حمايت از توليدات مبتني بر تحقيق و توسعه
گسترش بازار محصولات دانش محور
تجاري‎سازي دستاوردهاي پژوهشي و نوآوري
توجه به پژوهشگران، فناوران و كارآفرينان
تشكيل شوراي تدوين اولويت‎هاي پژوهشي و سهم آن به دانشگاه‎ها با كمك صنعت
حمايت از تحقيق (و پايان‎نامه‎اي در راستاي اولويت‎هاي پژوهشي اعلام شده)
تهيه سيستم ارزيابي و نظارت بر كيفيت دانشگاه‎ها (خصوصاً دانشگاه‎هاي تازه تأسيس) و وابسته كردن آن به تعداد دانشجويي كه دانشگاه مي‎تواند جذب كند.
ارتقاء منزلت اجتماعي (مادي و معنوي) پژوهشگران، فناوران و تحصيلكرده‎ها در جامعه
تهيه و پي‎گيري اجراي فرهنگ و قانون حمايت از مالكيت فكري
حمايت از گسترش تحقيقات زمينه علوم انساني، اجتماعي و هنر
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

43. راهبردهايW_T اهتمام به حفظ ارزشهاي فرهنگي،‌ اجتماعي، اسلامي
افزايش ارتباط سياستهاي علم و فناوري با نيازهاي جامعه و حوزه‎اي فرهنگي و اقتصادي
واگذاري فعاليتهاي قابل واگذاري به‌ مؤسسات وابسته
كاهش فعاليتها به صورت دستي و توسعه سيستمهاي بدون كاغذ Paperless
ارائه سيستمهاي رايانه‎اي براي ابلاغ به هنگام تصميم‎ها به دانشگاهها
كنترل و ارائه بودجه و مجوزها براساس نتايج ارزيابي
انتقال كارمنداني كه به صورت غيرتخصصي فعاليت مي‎كنند به مؤسسات وابسته
تعديل نيروهاي زيرديپلم
اصلاح ساختار خرد و سازماندهي دوباره امور وزارت به نحو کارامد
برنامه ريزي براي اجراي منشور اخلاقي
توسعه و توانمندسازي سازماني، گروهي و فردي در وزارت
عزم جدي كه در اصلاح ساختار و جا انداختن تفكر سيستمي از سوي مديريت ارشد
سرعت عملي در ايجاد يا اصلاح قوانين لازم
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

44. راهبردها يS_O ارتقاء كيفي قطبهاي علمي بومي سازي فناوري
گسترش مشاركت بخش خصوصي در علوم، تحقيقات و فناوري
توسعه دوره‎هاي تحصيلاتي تكميلي
توسعه مشاركت بخش خصوصي در آموزش‎عالي
توسعه شيوه‎هاي نوين آموزش
احياي تاريخ علمي و فرهنگي اسلام و ايران
ترويج معيارهاي اخلاقي در پژوهش و فناوري
توسعه فرهنگ خودباوري و معرفي تاريخ فرهنگ و علم اسلام و ايران
ايجاد سيستمهاي مكانيزه جمع‎اوري اطلاعات
ايجاد سيستم‎هاي نظارت و ارزيابي پيشرفته
ايجاد سيستمهاي خودارزيابي
واگذاري برخي از ارزيابي‎ها به دانشجويان، اساتيد، مؤسسات علمي و ..
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

45. راهبردها يS_O
توسعه فعاليتهاي قابل واگذاري به خارج از وزارت (كارهاي روانمند) استقرار سياست عدم تمرکز از طريق واگذاري امور
ارائه خدمات به صورت اينترنتي و كاهش مراجعه حضوري
به كارگيري نيروهاي جوان و تحصيلكرده متناسب، فناوري اطلاعات
ايجاد سيستم مديريت منابع انساني
ارتقا کيفيت و کرامت ارباب رجوع
ارتقاء کيفي کارکنان براي بکارگيري تکنولوژي و ارتقاء سطح خدمات
ارتباطات مديريتي با استفاده از تکنولوژي
استقرار نظام پاداش مبتني بر عملکرد و برقراري روشهاي مناسب جبران خدمت جهت افزايش بهره وري سازمان از طريق جذب و نگهداشت نيروي انساني توانمند و با انگيزه
اجراي ساختار اصلاحي و تلاش قوي براي جا انداختن وظايف و جايگاه جديد
توسعه استفاده از هيأت‎علمي براي سياستگذاري و برنامه‎ريزي راهبردي
ايجاد و توسعه طراحي و سيستمهاي پيشرفته مديريت با كمك مؤسسات وابسته و اساتيد خارج از وزارت و تجربه كشورهاي ديگر
به كارگيري سيستمهاي پيشرفته مديريتي و استفاده از نتايج آنها
ايجاد سيستمهاي پاسخگويي بر خط و كاهش مراجعات
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

46. راهبردهايW_O مأموريت‎گرا و تقاضا محور كردن پژوهش‎هاي كشور
تقويت ارتباط دانشگاه و صنعت
تنوع بخشي و افزايش اعتبارات تحقيقاتي
افزايش اعتبارات تحقيقاتي
توسعه ظرفيت منابع انساني در سطوح تحصيلات تكميلي
توسعه تربيت هيأت‎علمي آموزش و پژوهش
افزايش و تنوع بخش به اعتبارات تحقيقاتي
تهيه سيستم آماري به روز از نخبگان و يكسان‎سازي، شفاف‎سازي قانون و نوع حمايت‎ها
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

47. راهبردهايW_O ترويج روحيه كار جمعي و وجدان كاري و فرهنگ كارآفريني
استاندارد‎سازي يكپارچه‎سازي سيستمهاي اطلاعات
محول كردن نظام آماري و سيستمهاي ارزيابي به مؤسسات علمي و مؤسسات وابسته
ايجاد كارگاه‎ها و جلسات و جزوات آشنايي با روشهاي نويني ارزيابي و مديريت
ايجاد سيستمهاي ابلاغ تصميم به هنگام
مستندسازي فرايندهاي كاري و نظام هاي BPR و ...
پرورش نيروي‎انساني و استفاده از هيأت‎علمي در پستهاي مصوب اشغال نشده
مستند سازي فرايندهاي کاري و حذف فرايندهاي غير ضروري
متناسب سازي فعاليتهاي مجموعه با ماموريت تدوين شده
ايجاد سيستم براي بودجه ريزي دانشگاهها، ارتقا کيفيت و...
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

48. راهبردهايW_O سوق‎دادن هيأت‎علمي به فعاليت‎هاي تخصصي
اجراي سيستم‎هاي ارزيابي عملكرد نيروي‎انساني (مرتبط ساختن دانش و مزاياي با نتايج آن)
مستندسازي فرايندهاي كاري و سيستم BPR
ارتقاء توانمنديهاي مديران و استفاده از تکنولوژي مناسب و تقويت ارتباطات
استقرار شيوه هاي نوين مديريت منابع انساني
توزيع اطلاعات و مشارکت دادن کارکنان در اطلاعات
مهندسي مجدد و بهبود فرايندها
استقرار نظام آماري
توصيه كليه مديران و كاركنان درخصوص مزاياي ساختار جديد
ايجاد ديد تخصصي و سيستمي و واگذاري فعاليتهاي اجرايي به مؤسات آموزشي و مؤسسات و افرد علمي پژوهشي خارج از وزارت
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

49. گزارش ها

50. ارزيابي عوامل خارجي External Factors Evaluation
وزن
رتبه
نمره وزني
فرصت ها
2O-           سرمايه‎گذاري بخش غيردولتي در توسعه آموزش‎عالي
3O-           امكان رشد سريع توسعه علم
4O-           توجه ويژه به گسترش نهضت نرم‎افزاري در كشور
5O-           رويكرد دانش محور به اقتصاد ملي در برنامه چهارم توسعه
...
تهديد ها
1T- تصدي زياد دولت در عرصه اقتصاد
2T- بالا بودن ضريب ريسك در فعاليتهاي نوآورانه و پژوهشي
3T- عدم تناسب نظام آموزشي كشور با نيازهاي پژوهشي و فناوري
جمع 1
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

51. ارزيابي عوامل داخلي Internal Factors Evaluation
وزن
رتبه
نمره وزني
قوت ها
1S- توزيع امكانات آموزش‎عالي در سراسر كشور
3S- روند روبه رشد دسترسي به آموزش‎عالي
...
ضعف ها
1W-          تمركز شديد پژوهشگران و فعاليتهاي پژوهشي در تهران
2W-          كم توجهي به كيفيت آموزش‎عالي
جمع 1
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

52. SWOT ... SWOT ليست نقاط قوت توزيع امكانات آموزش‎عالي در سراسر كشور
روند روبه رشد دسترسي به آموزش‎عالي
وجود شيوه‎هاي متنوع دسترسي به آموزش‎عالي
مشاركت بخش خصوصي در آموزش‎عالي
...
ليست نقاط ضعف
تمركز شديد پژوهشگران و فعاليتهاي پژوهشي در تهران
كم توجهي به كيفيت آموزش‎عالي
كم بودن ميزان ارجاعات به مقالات ايراني در مجلات معتبر علمي
كم بودن تعداد مقالات در مجلات معتب رعلمي
فرصت ها
سرمايه‎گذاري بخش غيردولتي در توسعه آموزش‎عالي
امكان رشد سريع توسعه علم
توجه ويژه به گسترش نهضت نرم‎افزاري در كشور
SO: استفاده از نقاط قوت داخلي براي بهره برداري ازفرصتهاي خارجي
گسترش مشاركت بخش خصوصي در علوم، تحقيقات و فناوري
توسعه دوره‎هاي تحصيلاتي تكميلي
WO: بهره برداري از فرصتها و بهبود بخشيدن به نقاط ضعف
ارتقاء منزلت اجتماعي (مادي و معنوي) پژوهشگران و تحصيلكرده‎ها در جامعه
افزايش اعتبارات تحقيقاتي
تهديدها
تصدي زياد دولت در عرصه اقتصاد
بالا بودن ضريب ريسك در فعاليتهاي نوآورانه و پژوهشي
عدم تناسب نظام آموزشي كشور با نيازهاي پژوهشي و فناوري
عدم استقلال بكارگيري يافته‎هاي پژوهشي در امور اجرايي
ST: استفاده از نقاط قوت داخلي براي کاهش دادن اثرات ناشي از تهديدات
افزايش دسترسي به مقالات علمي
حمايت از يافته‎هاي پژوهشي و مالكيت فكري
WT: کم کردن نقاط ضعف داخلي و پرهيز از تهديدات خارجي
ايجاد و توسعه فناوري‎هاي نوين
حمايت از توليدات مبتني بر تحقيق و توسعه
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

53. اقدامات آتي برنامه راهبردي معاونت ها حوزه وزير
آموزشي
پژوهشي
فناوري
دانشجويي
فرهنگي
حوزه وزير
دفتر هيات امنا
حراست
دفتر ارزيابي عملکرد و پاسخگويي به شکايات
روابط بين الملل
برنامه راهبردي سازمان هاي وابسته
سازمان سنجش آموزش کشور
موسسه پژوهش و برنامه ريزي آموزش عالي
مصاحبه براي تکميل چارچوب فوق و پرسشنامه و اجراي فرايند دلفي براي امتيازدهي
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

54. چارچوب برنامه راهبردي
اصراري بر يکپارچگي و ساختار يکسان برنامه معاونت ها نيست چون نتيجه مهم است نه قالب (بر خلاف دانشگاه ها)
حداقل ها بايد در چارچوب برنامه راهبردي رعايت شده باشد.
اطلاعات قديمي نباشد.
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

55. معاونت آموزشي اسناد سند ملي توسعه بخش آموزش عالي
اقدامهاي اجرايي حوزه معاونت آموزشي براي تحقق برنامه هاي آموزشِ وزارت
ملاحظات
چارچوب مناسب است.
اقدامات درخواستي
اطلاعات آن بايد مجددا تهيه و به روز باشد.
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

56. معاونت آموزشي اقدامات درخواستي
بررسي امکانات، محدوديتها و چالشهاي ذکر شده و حذف يا اضافه آنها
آمار جداول 1و2و3 مربوط به سال 83 است که بايد به روز شود.
آمار فوق به صورت نمودارهاي مناسب ارائه شوند تا تحليل آن راحت تر باشد.
آمار جدول 4 ، 5 ، 6 و 7 براي سال جاري تهيه و پيش بيني براي پايان برنامه چهارم ذکر شود. علت انحراف و راهکار اصلاح مطرح شود.
سياستها و اولويتهاي استاني با توجه به سياستهاي جديد اصلاح شوند.
طرح هاي اجرايي که انجام شده و پيشرفت آنها مشخص گردد.
طرح هايي که بايد حذف يا اضافه شوند مشخص شود.
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

57. معاونت فناوري اسناد سند توسعه بخش پژوهش و فناوري
سند راهبردي نظام جامع توسعه‎ي فناوري كشور
ملاحظات
چارچوب مناسب است.
اقدامات درخواستي
اطلاعات آن بايد مجددا تهيه و به روز باشد.
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

58. معاونت فناوري اقدامات درخواستي اطلاعات فناوري از پژوهشي تفکيک شود.
آمار جداول و نمودارها به روز شود.
آمار فوق به صورت نمودارهاي مناسب ارائه شوند تا تحليل آن راحت تر باشد.
توزيع وزني سرمايه گذاري و پرداخت هزينه هاي انجام شده و آنچه بايد انجام شود تهيه و پيش بيني پيشرفت تا پايان برنامه چهارم ذکر شود. علت انحراف و راهکار اصلاح مطرح شود.
طرح هاي اجرايي که انجام شده و پيشرفت آنها مشخص گردد.
طرح هايي که بايد حذف يا اضافه شوند مشخص شود.
روند رشد شاخصها به صورت مقايسه واقعيت حال حاضر و پيش بيني که شده بود و علت انحراف ها مشخص شود.
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

59. معاونت پژوهشي اسناد سند توسعه بخش پژوهش و فناوري سند توسعه علمي کشور
ملاحظات
چارچوب مناسب است.
اقدامات درخواستي
سند توسعه بخش پژوهش و فناوري: اطلاعات آن بايد مجددا تهيه و به روز باشد.
سند توسعه علمي کشور: فاز دوم در دست تهيه است. قوي و جامع و در سطح کشور(فراتر از وزارت) است.
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

60. معاونت پژوهشي اقدامات درخواستي اطلاعات فناوري از پژوهشي تفکيک شود.
آمار جداول و نمودارها به روز شود.
آمار فوق به صورت نمودارهاي مناسب ارائه شوند تا تحليل آن راحت تر باشد.
توزيع وزني سرمايه گذاري و پرداخت هزينه هاي انجام شده و آنچه بايد انجام شود تهيه و پيش بيني پيشرفت تا پايان برنامه چهارم ذکر شود. علت انحراف و راهکار اصلاح مطرح شود.
طرح هاي اجرايي که انجام شده و پيشرفت آنها مشخص گردد.
طرح هايي که بايد حذف يا اضافه شوند مشخص شود.
روند رشد شاخصها به صورت مقايسه واقعيت حال حاضر و پيش بيني که شده بود و علت انحراف ها مشخص شود.
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

61. معاونت دانشجويي ملاحظات در دست تهيه وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

62. معاونت فرهنگي تهيه شده است. وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

63. حوزه وزير دفتر هيات امنا حراست
دفتر ارزيابي عملکرد و پاسخگويي به شکايات
روابط بين الملل
اقدامات درخواستي
آمار
اهداف
ماموريت ها
فرصت ها و تهديدها
نقاط قوت و ضعف
راهبردها
اقدامات و طرح ها براي هر راهبرد
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

64. سازمان سنجش آموزش کشور تهيه شده است. وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

65. موسسه پژوهش و برنامه ريزي آموزش عالي
اسناد
برنامه راهبردي موسسه پژوهش و برنامه ريزي آموزش عالي
ملاحظات
از لحاظ چارچوب نسبتا کامل و اطلاعات آن جديد است.
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه راهبردي

66. برنامه‌ راهبردي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
برنامه‌ راهبردي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
گزارش مقدماتي
تير 86