1. مسایل حمل ونقل ارزش ها ایده ال ها اهداف معیارها میقات حبیبیان
Transportation Planning
Lecture note
میقات حبیبیان

2. مسایل حمل و نقل تعریف: اختلاف بین وضع موجود و وضع مطلوب وضع مطلوب:
Transportation Planning Lecture note
وضع مطلوب:
شرایطی است که در آن ارزش های جامعه، ایده آلها و اهداف محقق گردد.
باید قابل دستیابی باشد.
بستگی به شرایط آینده دارد (ممکن است در آینده مطلوب نباشد).

3. مسایل حمل و نقل مسائل برای آینده تعریف می شوند.
اهمیت مسأله در طول زمان تغییر می کند.
اگر به بخشی از مسأله توجه نشود، در راه حل ها هم به آن بخش توجه نمی شود.
حرکت در جهت حل مسأله، منجر به کاهش یا حل آن می شود.
90% حل مسأله، شناخت آن است.
Transportation Planning Lecture note

4. قلمرو مسأله
محدوده ای که بر مسأله اثر می گذارد و مسأله برای آن محدوده تعریف می شود.
زمانی
مکانی
مالی
تصمیم گیری
Transportation Planning Lecture note

5. تقسیم بندی مسائل حمل و نقل:
عوارض اثرگذار بر حمل و نقل
(برنامه ریز بر روی این عوارض اختیاری ندارد)
عوارض اثرپذیر از حمل و نقل
(برنامه ریز قادر به برآورد و تخمین آن هاست)
Transportation Planning Lecture note
خدمات ضعیف حمل و نقل برای مصرف کننده
(برنامه ریز قادر به کنترل آن ها است)

6. عوارض اثرگذار بر حمل و نقل
ساعت اوج
فرهنگ رعایت حق تقدم
مالکیت وسیله نقلیه
نرخ رشد جمعیت
الگوی فعالیت کاربری ها
Transportation Planning Lecture note

7. عوارض اثرپذیر از حمل و نقل
آلودگی هوا (بیش از 50 درصد به دلیل عوارض حمل و نقل است)
آلودگی صوتی (صدای بوق، اگزوز، موتور)
حریم راه ها و نیاز به جابجایی کاربری ها
تعریض مسیرها و انتقال مردم به مکان های دیگر
تغییرات غیرعادی ارزش زمین کنار جاده ها
توسعه نامطلوب زمین
مسایل فرهنگی (قطع ارتباط محله ها)
نابرابری عوارض به گروه های جمعیتی (موقعیت مسیرهای مترو)
Transportation Planning Lecture note

8. خدمات ضعیف حمل و نقل برای مصرف کننده
راهبندان (اتلاف وقت، انرژی و نیروی انسانی)
عدم ایمنی مصرف کننده
هزینه زیاد مصرف کننده
هزینه زیاد تسهیلات و بازگشت کم
کافی نبودن ظرفیت
عدم اختصاصی بودن سیستم های همگانی (کم شدن اختیار مسافر)
عدم راحتی (عدم اختیار دما و موسیقی و ...)
جیب بری
Transportation Planning Lecture note

9. مثال (جایگاه مسایل حمل و نقل)
مثال (جایگاه مسایل حمل و نقل)
خدمات ضعیف برای مصرف کننده
راهبندان
کمبود ظرفیت
عدم ایمنی
تصادفات عابر پیاده
تصادف وسایل نقلیه
تصادفات وسایل نقلیه با هم
تصادفات وسایل نقلیه با مانع
مانع طبیعی
مانع مصنوعی
کیوسک تلفن
پایه پل
پایه بیلبورد
Transportation Planning Lecture note
با حرکت از چپ به راست مساله روشن تر می شود

10. ارزش (Value):
هر آنچه برای شخص یا گروه، مفید، خواستنی و یا تحسین کردنی است، برای آن ها دارای ارزش است.
صداقت،
رعایت حقوق دیگران،
عدالت اجتماعی،
پیروی از قانون،
رشد و توسعه،
حفظ نعمت های خدا
Transportation Planning Lecture note

11. ارزش از طریق آموزشهای اجتماعی کسب می شود.
ارزش (Value):
ارزش از طریق آموزشهای اجتماعی کسب می شود.
ارزش بعنوان راهنما جهت انتخاب گزینه کار می کند.
ارزش ها کلی اند.
Transportation Planning Lecture note

12. هر ایده آل مرتبط با یک مسئله حمل و نقل می باشد مربوط به آینده می باشد
ایده آل (هدف کلی، Goal)
کمال مطلوب
از ارزش ها سرچشمه گرفته و در واقع بیان واضح ارزش ها هستند که در پرتوی مسائل شناخته شده فرمول بندی می شوند
هر ایده آل مرتبط با یک مسئله حمل و نقل می باشد
مربوط به آینده می باشد
Transportation Planning Lecture note

13. ممکن است خصوصیات اقتصادی-اجتماعی باعث تغییر در اهمیت ایده آل ها شود.
ایده آل (هدف کلی، Goal)
ممکن است خصوصیات اقتصادی-اجتماعی باعث تغییر در اهمیت ایده آل ها شود.
به علت تفاوت درک افراد، ایده آل ها دارای سلسله مراتب هستند (سیستم حمل و نقل کارا سیستم حمل و نقل همگانی کارا  کاهش تاخیر در سیستم  ...)
تلاش برای تلفیق ایده آل ها چندان موفقیت آمیز نبوده است.
Transportation Planning Lecture note

14. ایده آل های مربوط به عوارض اثرگذار بر حمل و نقل
تقسیم بندی ایده آل ها
ایده آل های مربوط به عوارض اثرگذار بر حمل و نقل
نرخ کمتر رشد جمعیت، پراکندگی کمتر جمعیت
ایده آل های مربوط به عوارض اثرپذیر از حمل و نقل
حفظ محیط زیست و سلامت روح و جسم انسان، بهبود اثرات اقتصادی ناشی از تصمیمات در بخش حمل و نقل
Transportation Planning Lecture note
ایده آل های مربوط به خدمات ضعیف حمل و نقل برای مصرف کننده
بهبود خدمات حمل و نقل، افزایش اطمینان به سیستم های حمل و نقل، افزایش کارایی سیستم های موجود حمل و نقل

15. هدف (objective)
یک حالت خاص از یک نتیجه قابل اندازه گیری که در زمان مشخصی قابل دستیابی است و برای گروه مشخصی تعریف می شود.
هدف (بر خلاف ایده آل) برای گروه مشخصی تعریف می شود
هدف (بر خلاف ایده آل) نمی تواند مبهم باشد
Transportation Planning Lecture note

16. معیار (measure):
شاخصی برای سنجش هدف که برای هر هدف بطور مشخص تعریف می شود.
هیچ هدفی را نمی توان بدون مقیاس سنجش تعریف کرد و این مقیاس برای سنجش دستیابی به هدف به کار می رود.
Transportation Planning Lecture note

17. ارتباط مفهومی ارزش، ایده ال، هدف و معیار
ارزش 1
ارزش 2
ارزش 3
ارزش n … …
ایده آل
ایده آل …
Transportation Planning Lecture note
هدف
هدف
معیار
معیار

18. مثال ایده آل: افزایش دسترسی به فعالیت ها اهداف: کاهش کمبود فضای پارک
افزایش فرصتهای شغلی قابل دسترسی از طریق سیستم حمل و نقل همگانی
افزایش فرصتهای شغلی قابل دسترسی از طریق سیستم بزرگراهی
Transportation Planning Lecture note
معیار
معیار
معیار
تعداد مشاغل قابل دسترس سیستم
تعداد فضاهای پارک
تعداد مشاغل قابل دسترس سیستم بزرگراه

19. نمایی از ارزش ها، اهدف و موازین کارایی در کالبد حمل و نقل
Transportation Planning Lecture note

20. مثال (ایده آل های سیستم BART)
سیستم ریلی در ایالت کالیفرنیای آمریکا در شهر سانفرانسیسکو و اطراف آن
BART (Bay Area Rapid Transit)
1- سیستم BART به رشد آینده از طرق زیر کمک خواهد کرد:
تشویق تمرکز بازرگانی و صنعت و کاهش حاشیه نشینی
بهبود وضعیت زندگی و کار
حفظ و افزایش ارزش املاک
اجازه استفاده اقتصادی بیشتر از زمین
2- به حکومت محلی و ایالتی از طرق زیر استفاده می رساند:
کاهش احتیاج به منابع مالی جاده سازی در نقاط مرکزی شهرها و استفاده از آن ها در نقاط حومه
حمایت و افزایش درآمدهای عمومی با در نظر گرفتن رشد اقتصادی بیشتر
کاهش استفاده از مالیات و زمین ها برای ساخت تسهیلات جاده ای
3- نفع سیستم به افراد و خانواده های سه ناحیه ای که تحت پوشش دارد از طریق:
افزایش قابلیت حرکت و تعداد مشاغل برای مصرف کنندگان
تدارک حمل و نقل برای کسانیکه اتومبیل ندارند
توسعه فرصت های آموزشی، اجتماعی و تفریحی
Transportation Planning Lecture note

21. مثال (شهر دالاس)
در یک مطالعه برای تعیین ایده آل های حمل و نقل در شهر دالاس آمریکا 87 نفر از گروه های مختلف در یک کنفرانس 3 روزه شرکت کردند.
ایده آل کلی: (ماهیت ایده آل کلی است. هیچ نیازی نیست که شهر دالاس مطرح باشد)
دالاس باید موقعیت خود را به عنوان مرکز حمل ونقل و ارتباط تشخیص داده و بهبود بخشد.
برای رقابت موفقیت آمیز با نواحی دیگر شهری می باید به رشد ادامه داده، به طور مداوم در جهت بهبود تسهیلات حمل و نقل و ارتباطات کار کند.
در داخل شهر و ناحیه، مردم باید سریع، راضی، ایمن، و اقتصادی از منازل به محل کار، مدرسه، خرید، و تسهیلات تفریحی و فرهنگی حرکت کنند.
حمل و نقل کالا در شهر و ناحیه باید کارا و بدون اشکال با آرامش شهروندان، انجام پذیرد.
Transportation Planning Lecture note

22. مثال (شهر دالاس)- ایده آل های مشخص
1- گسترش و بهبود دائمی خدمات حمل و نقل در منطقه شهری به مقدار قابل قبول
2-، احیای قوانین برای وسیله نقلیه همگانی با همکاری واحدهای حکومتی نواحی دیگر:
الف- برای سطح پوشش اولیه ای عملی و سپس برای تمام ناحیه شهری
ب- مطالعه در مورد تکنولوژی حمل و نقل سریع جهت انتخاب بهترین سیستم
پ- واگذاری مالکیت و عملیات آن به عهده سیستم نقلیه دالاس و گسترش خدمات آن تا جاییکه مقامات بتوانند از نقطه نظر اقتصادی آنرا توجیه کنند.
ت- بررسی امکان نگهداری حریم راه آینده سیستم نقلیه سریع با قیمت کنونی
ث- بررسی یارانه وسیله همگانی از طرف ناحیه شهری
3- تبدیل فرودگاه دالاس به بالاترین پتانسیل خود به عنوان مرکز هوایی ناحیه ای و جهانی
4- تهیه ریز احتیاجات مردم در زمینه ارتباطات و انجام اقدامات مؤثر جهت اطمینان رفع نیازهای پستی، تلفن و خدمات تلگرافی
5- در دسترس قرار دادن خدمات تاکسی کافی در تمام نقاط شهر در تمام ساعات
6- طرح تسهیلات حمل ونقل و خدمات آن به منظور رضایت مصرف کنندگان بدون ایجاد نارضایتی در دیگران. به عنوان مثال، وقتی تغییرات حمل و نقل لازم است، حریم راه به اندازه کافی باید در نظر گرفته شود که زمین های مجاور را حمایت کند.
Transportation Planning Lecture note

23. مراحل طراحی پرسشنامه اهمیت نسبی ایده آل ها
برای شناختن اهمیت نسبی ایده ال ها باید دیدگاه های مردم را شناخت.
تدوین پرسشنامه
جامعه آماری برای ارائه پرسشنامه
مدیران شهر(گردانندگان)
کارشناسان
شهروندان
Transportation Planning Lecture note
مراحل طراحی پرسشنامه
تفکر برای حل مسایل شهروندان
تدوین و اصلاح پرسشنامه
شناخت نیازها

24. بخشی از پرسشنامه اهداف و مسایل
Transportation Planning Lecture note

25. بخشی از پرسشنامه ایده آل ها
Transportation Planning Lecture note

26. تعیین اولویت اهداف
مثال:
Transportation Planning Lecture note
تاریف

27. مثال تعیین اولویت اهداف
(جدول X): تعیین مقدار متوسط زیر هدف ها
شماره پاسخگو
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
Avg.
Min
Max
شماره سوال 10 4
3.5 3
3.55 11 2
2.5
2.35 12
3.6
2.4
3.4
3.2
1.6
2.8
2.94
متوسط ستون
Transportation Planning Lecture note
(جدول Y): اهمیت هدف از نظر پاسخ دهندگان
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
Avg.
Min
Max
هدف
3.52 3
2.63
3.67
2.97
3.07
2.47
2.2
2.93
2.95

28. مثال تعیین اولویت اهداف
(جدول W ): وزن های نسبی
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
Avg.
وزن نسبی
0.09
0.08
0.1
0.07
Y * W
اولویت هدف از نظر پاسخگویان :(Z(جدول
Transportation Planning Lecture note
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
Avg.
Min
Max
وزن هدف
0.32
0.24
0.28
0.25
0.2
0.19
0.17
0.29
تعریف

29. نمونه ای از نتایج اهمیت ایده آل ها
Transportation Planning Lecture note

30. نمونه ای از نتایج اهمیت ایده آل ها
Transportation Planning Lecture note

31. ایده آل ها برای افراد مختلف اهمیت های مختلفی دارد.
تفاوت اهمیت ایده آل ها
ایده آل ها برای افراد مختلف اهمیت های مختلفی دارد.
اهمیت اهداف هم برای افراد مختلف متفاوت است.
مسایل برای گروه های مختلف متفاوت است.
اهمیت ایده ال ها در شرایط مختلف ممکن است متفاوت باشد:
تغییر سطح درآمد
شرایط عادی و اضطرار
Transportation Planning Lecture note

32. مثال تفاوت اهمیت ایده آل ها (سیستم حمل و نقل همگانی)
کل نمونه:
Transportation Planning Lecture note

33. مثال تفاوت اهمیت ایده آل ها (سیستم حمل و نقل همگانی)
افراد کم درآمد:
Transportation Planning Lecture note

34. مثال تفاوت اهمیت ایده آل ها (سیستم حمل و نقل همگانی)
افراد سالخورده:
Transportation Planning Lecture note

35. Transportation Planning Lecture note
پایان