1. بیا تا چرخ نیلو را عمل در عالم اندازیم
بیا تا چرخ نیلو را عمل در عالم اندازیم
رموز علم بشکافیم و طرحی نو دراندازیم

2. كارگاه پرپوزال نويسي و روش تحقيق
هدف كلي اين كارگاه
دانشجو پس از برگزاري اين كارگاه بايد
با قسمتهاي مختلف يك پرپوزال آشنا شده و با مديريت خود آن قسمتها تكميل كند

3. پروپزال چيست؟؟

4. آغاز يک تحقيق با احساس وجود يک مشکل همراه است
آغاز يک تحقيق با احساس وجود يک مشکل همراه است. در اين مرحله آن احساس بايد به صورت يک " پرسش " در آيد و بيان شود.
بديهی است اين پرسش از مسائل روزمره تا مباحث و فرضيات پيچيده علمی را دربرگيرد. مهم آن است که به شيوه ای علمی و صحيح بيان شود.
با در نظر گرفتن دو تقسيم بندی مهم در زمينه علائق علمی و احتياج عملی شما ممکن است تحقيقی بنيادی يا کاربردی را در نظر بگيريد.

5. انتخاب موضوع منابع انتخاب موضوع ؟ شرايط لازم برای انتخاب موضوع ؟
ويژگی های يک عنوان خوب در هنگام ارائه موضوع تحقيق ؟

6. منابع انتخاب موضوع استفاده از تجارب استنتاج از نظريه ها و فرضيه ها
 استفاده از تجارب
استنتاج از نظريه ها و فرضيه ها
دولت ها ، دانشگاه ها وموسسات پژوهشی خصوصی
اولويتهاي پژوهشي
استفاده ازمقالات مجلات تخصصی و مقالات كنگره ها و متون درسی

7. معيارهاي سنجش موضوعات پژوهشي
قابليت اجرا: سه شرط نيروی انسانی ماهر ، منابع مالی مناسب و کافی و امکانات مناسب برای انجام هر تحقيقی ضروری است
تازگی و عدم دوباره کاری:
در شرايط زمانی متفاوت
در شرايط جغراقيائی مختلف
درصورت عدم دستيابی به نتايج کافی

8. تناسب با زمان : تحقيق از نظر زمانی بايد در محدوده ای مناسب صورت پذيرد تا در زمان تعيين شده دستيابی به داده ها و کسب نتايج با مشکلی مواجه نشود.
مناسبت داشتن : دقت کنيد و به دوسوال پاسخ دهيد: وسعت مسئله مورد نظر چقدر است؟ و شدت مسئله به چه ميزان می باشد؟

9. باصرفه بودن : آيا به لحاظ مفهوم هزينه-اثربخشی، تحقيق و اختصاص هزينه در مورد آن اثربخشی کافی خواهد داشت؟
ملاحظات اخلاقی : از جمله مهمترين شرايط برای انتخاب موضوع عدم تضاد و مواجهه آن با ملاحظات اخلاقی است. اصولا رفتن به دنبال موضوعاتی که انجام آن با مشکلات و مسائل اخلاقی زياد مواجه باشد توصيه نمی گردد. در حيطه سلامت، بواسطه کار با موضوعات انسانی رعايت اين امر بشدت مطرح است.

10. خصوصیات عنوان خوب
 از کلمات کوتاه ، رسا ودر حد امکان از يک زبان استفاده شود.
عبارت گويا باشد و گيج کننده نباشد.ازاختصارات که ممکن است مخفف عبارات مختلفی باشند پرهيز شود.
در تحقيقات توصيفی بيان مکان و زمان تحقيق در عنوان ضرورت دارد.

11. در عنوان دقيقا" آنچه محقق بدنبال تعيين آن است بيان شود.
سعی شود دامنه تحقيق محدود در نظر گرفته شود.
عنوان را غير سوالی مطرح نمائيد.
از کلمات مناسب ومطلوب استفاده شود.

12. یک عنوان خوب پاسخگوی سوالات زیر می باشد
What
Who
Where
when

13. معیارهایWHOدر انتخاب یک طرح تحقیقاتی
1) مناسبت
2) اجتناب از دوباره کاری
3) قابلیت اجرا
4) مقبولیت سیاسی
5) هزینه-اثربخشی
6) فوریت نیاز به داده ها

17. يادمون باشه
اولین آشنایی فرد با پژوهش مورد نظر از طریق عنوان صورت می گیره.

18. کلید واژه ها
واژه های کلیدی کلماتی هستند که تحقیق ما را به تنهایی توصیف کنند.

19. الگوهائی از نحوه نگارش عنوان
عنوان تحقیق در مطالعات تجربی
بررسی اثرات نیکوتین روی سلولهای ریه موش.....
تعیین نقش گیرنده های کولینرژیک در مسمومیت با .....
مقایسه اثر داروی Aو Bدر محیط Invitro .....
عناوین تحقیق در مطالعات تحلیلی
بررسی رابطه سن و سرطان مثانه در.....
مقایسه.....با.....

20. عناوین تحقیق در مطالعات توصیفی
بررسی شیوع آنمی فقر آهن در...
تعیین DMF دانش آموزان ...
عناوین در تحقیقات همبستگی
بررسی همبستگی بین فاکتور A وB.....
تعیین Y از رویX ....

21. خدا قوت

22. Statement of the problemبیان مسئله
برای توضیح و توجیه موضوع طرح تحقیقاتی است
باعث روشن شدن ابعاد مختلف مسئله می شود
ضرورت انجام طرح را نمایان خواهد ساخت
تأمین بودجه را تسهیل می سازد

23. نکات مهم در نوشتن بیان مسئله
توضیح مسئله
ذکر وسعت مسئله در ایران و جهان با ارائه آمار و اطلاعات
ذکر اهمیت تحقیق در مورد مسئله و کاربردهای آن
توضیح عوامل مؤثر در مسئله و ارائه آمارهای مرتبط
ذکر روشها و سایر اقدامات انجام شده و اینکه چرا این روش خاص انتخاب شده است
اشاره به موضع دولت و مسئولان
اشاره به جمعیت مورد مطالعه
اشاره به بودجه طرح

24. آمارهای ارائه شده در بیان مسئله به اقتضای مورد صورت میگیرد و متناسب با نوع مطالعه می باشد :معمولاً در مطالعات مقطعی اشاره به درصد شیوع و وسعت مسئله کفایت می کند ولی در مطالعات مورد- شاهد اشاره به درصد مواجهه در گروههای مورد و شاهد و نسبت شانس(Odds Ratio) لازم است. در مطالعات همگروه اشاره به میزان بروز بیماری در گروههای مواجهه و عدم مواجهه و خطر نسبی(Relative Risk) ضرورت دارد.

25. نکات بیان مسئله ای!
اول عللی که ارتباط مستقیم دارن رو مطرح می کنیم، بعد عوامل غیر مستقیم
عوامل مرتبط به هم رو به شکل یه مجموعه درمی آریم
اینکه چطور از نتایج تحقیقمون استفاده می کنیم

26. مطالبی که باید تو بیان مسئله مطرح شود
تعریف مشکل
اهمیت مشکل با ارائه ی آمار در دسترس
نحوه ی برخورد با مشکل، راه حل ها و خدمات موجود
عوارض ناشی از تداوم این مشکل ها
معرفی عوامل مؤثر بر موضوع
تناقض های موجود
توضیح اینکه تو این پژوهش چه کاری قراره انجام شه
فواید اجرای طرح

27. مراحل 1 تا 6 تو اسلاید قبلی باید بر مبنای
مطالعات گذشته و با ذکر مرجع باشن اما واسه قسمت های 7 و 8 نیازی به رفرنس نیست.

28. ترتیب و نوع اطلاعات موجود تو بیان مسئله به موضوع بستگی دارد و ممکنه متناسب با مطالعه ی خاصی تغيير كند، اما این موارد رو باید شامل
ماهیت مشکل چیه
میزان و شدت مشکل چطوره
توزیع مشکل
بررسی علل احتمالی

29. کار گروهی
بیان مسئله میییینویییسیییمممم! 

30. بررسی متون
اهمیت این بخش تا حدیه که خیلی از پژوهشگرها اونو مقدم به بیان مسئله و حتی انتخاب موضوع طرح می دونن

31. چند نکته در مورد بررسی متون
محقق اینجا نشون میده تو زمینه ی مورد نظرش از پیشرفت ها و مطالعات خبر داره
لازم نیس همه ی مطالعه های انجام شده به تفصیل پشت هم ردیف شن. فقط کافیه روش تحقیق چند تا پژوهش شبیه به موضوع مورد نظرمون و مهمترین نتایجشون بازنگری بشن.

32. اهمیت بررسی متون کمک به فهم بیشتر موضوع تحقیق
اطلاع از کارهای قبلی و در نتیجه الگو گرفتن واسه کار خودمون
جلوگیری از دوباره کاری
حتی کمک به نوشتن مقاله ی کارمون!

33. نکات مهم در بررسی متون بررسی متون ما باید وسیع و همه جانبه باشه
از پایگاه های معتبر برای بدست آوردن اطلاعات استفاده کنیم
نظر خودمونو نباید داخل کنیما!
هوای Bias رو داشته باشیم!

35. نقشه مفهومي

36. جدول متغير ها

37. اهداف، سوالات و فرضيات

38. مرور تعريف اهميت اهداف اختصاصی چگونگي انتخاب اهداف اختصاصی
خصوصيات و نگارش اهداف اختصاصی
سؤالات و فرضيات

39. انواع اهداف
هدف كلي
اهداف اختصاصی
هدف كاربردي
هدف نهايي

40. مثال
عنوان: بررسی وضعیت مرگ و میر ناشي از جراحي قلب در بيمارستان شريعتي در سال
هدف کلی: تعیین فراوانی و توزیع علل و عوامل موثر بر مرگ و میر ناشي از جراحي قلب در بيمارستان شريعتي در سال

41. اهداف اختصاصی - مثال
تعيين فراواني مرگ‌ومير داخل بيمارستاني ناشي از جراحي قلب در بيمارستان شريعتي در سال 1377
1) تعيين توزيع جنسي مرگ‌ومير داخل بيمارستاني ناشي از جراحي قلب در بيمارستان شريعتي در سال 1377
2) تعيين توزيع سني مرگ‌ومير داخل بيمارستاني ناشي از جراحي قلب در بيمارستان شريعتي در سال 1377
3) تعيين توزيع علل مرگ‌ومير داخل بيمارستاني ناشي از جراحي قلب در بيمارستان شريعتي در سال 1377

42. اهداف کاربردی - مثال
ارايه رهنمود اجرايي جهت كاهش مرگ‌ومير داخل بيمارستاني ناشي از جراحي قلب در بيمارستان شريعتي
كاهش مرگ ‌و مير داخل بيمارستاني ناشي از جراحي قلب در بيمارستان شريعتي

43. اهميت اهداف اختصاصی متمركز ساختن مطالعه
برآورد بودجه و زمان لازم براي اجراي طرح
ارزيابي طرح
انتخاب متغيرها و شيوه آناليز داده‌ها

44. خصوصيات و نگارش اهداف اختصاصی
صريح، روشن و بدون ابهام
قابل اندازه‌گيري
داراي زبان علمي
استفاده از افعال عملي مانند تعيين،
مقايسه، محاسبه و...

45. سؤالات و فرضيات هدف توصيفي سؤال هدف تحليلي فرضيه
هدف توصيفي سؤال
هدف تحليلي فرضيه
تعيين ميانگين فشار خون در افراد بالاي 30 سال تهراني
ميانگين فشار خون در افراد بالاي 30 سال تهراني چقدر است؟
تعيين ارتباط پرفشاري خون با ميزان درآمد در افراد بالاي 30 سال تهراني
پرفشاري خون با ميزان درآمد در افراد بالاي 30 سال تهراني ارتباط دارد.
پرفشاري خون در افراد پردرآمد بالاي 30 سال تهراني بيشتر است.

46. نکات باقیمونده
مجبور نیستیم واسه هر مطالعه ای فرضیه داشته باشیم. فرضیه مخصوص تحقیقای علّی و معلولیه.
“یک طرفه یا یک دامنه” Vs “دوطرفه یا دو دامنه”
تو پزشکی “اثبات” نداریم! فقط میتونیم “ارتباط” رو نشون بدیم

47. کار گروهی
تا حالا فرضیه نوشتین؟!

48. متغیرها
مشخصات یه نفر، چیز یا پدیده ای که قابل اندازه گیری باشه و میتونه مقادیر مختلفی بگیره. متغیرهای مطالعه از اهداف اختصاصی پژوهش و با توجه به تعاریف علمی و امکانات محقق باشد.

49. انواع متغیرها
متغیر های اسمی یا اعتباری: این متغیر ها شامل دو یا چند طبقه یا گروه هستند که از نظر کیفی با هم تفاوت دارند اما این تفاوت نشونه ی برتری هیچ گروهی به اون یکی نیست. داده های اسمی یا کیفی معمولاً به صورت درصد، نسبت، یا میزان ارائه می شود. مثل جنس، ماههای سال، نوع گروه خونی
متغیر های ترتیبی یا رتبه ای: اگه بین دسته ها ترتیب ذاتی وجود داشته باشه، برای اندازه گیری مشاهده ها از مقیاس ترتیبی استفاده میشه که برتریش به اسمی هااینه که طبقه ها تو اون درجه بندی شدن و هر طبقه نسبت به طبقه ی بعدی خود ارتباط خاصی دارد. داده های رتبه ای هم معمولاً به صورت درصد یا نسبت ارائه می شن. مثل scale درد.

50. انواع متغیرها
متغیر کمّی یا عددی: تو این مقیاس فاصله بین طبقه ها مساویه و در مقیاس عددی معنی داره. این نوع متغیر میتونه گسسته باشه (مث تعداد دندان های فرد، تعداد شکستگی های استخوانی بدن) یا پیوسته باشه (مث قد و وزن)
متغیر نسبی: خصوصیت اضافی این متغیر نسبت به گروه بالا اینه که صفر این گروه نشونه ی فقدان هاصیت مورد نظره. پس نسبت بین اعداد تو این مقیاس، همون نسبت مقدار خاصیت مورد اندازه گیریه. مث سطح درآمد

51. نکته: حالت خاصی از مقیاس رتبه ای مقیاس «ردیف-رتبه ای» نام داره که تو این حالت متغیر ها رو به ترتیب صعودی یا نزولی مرتب می کنن. مثلاً مدت زمان انجام اعمال جراحی مختلفی رو با استفاده از مقیاس رتبه ای مرتب میکنن تا بشه با توجه به اون به مشکل بودن روش های جراحی مختلف رسید.

52. نقش متغیرها
متغیر مستقل: متغیری هستش که رفتارش مطالعه میشه یا دستکاری میشه، تا اثر یا اثراتش مشخص بشه.
متعیر وابسته: متغیری هستش که تغیرش در نتیجه ی تغییر یا تغییرات متغیر مستقل باشه.
پس متغیر مستقل علت و وابسته معلول هستند.
تعداد متغیرهای مستقل همیشه باید بیشتر متغیرهای وابسته باشد.

53. متغیر مخدوش کننده یا مداخله گر: هم روی متغیر مستقل اثر می ذاره، هم رو وابسته.
در مورد این متغیر محقق باید تو مرحله ی اول اونو بشناسه و تو مرحله ی دوم اثر اونو تعدیل کنه یا مورد مطالعه قرار بده یا لا اقل تو گزارش نهایی خودش واردش کنه.
گرفتاری اصلی که متغیر مخدوش کننده ایجاد میکنه اونه که با تأثیر گذاشتن رو نتیجه ی مطالعه، ما رو به این سمت می بره که فک کنیم متغیر مستقلمون بوده که مسبب این تغییر شده.

54. متغیر زمینه ای (background): این متغیرها معمولاً در همه ی مطالعه ها ارزیابی میشن تا خصوصیات گروهها یا جامعه ها بدست بیاد. مث سن، جنس، وضیت تأهل...
مسئلةٌ: تعداد متغیرها خلاصه چقد باید باشه؟

55. کار گروهی
جدددول متغیییرهاااا!

56. روش اجرا نوع مطالعه جامعه آماري معيار هاي ورود و خروج حجم نمونه
روشهاي نمونه گيري
ابزار جمع آوري اطلاعات
روش های بدست آوردن اطلاعات
زمان جمع آوري اطلاعات
روش های آنالیز آماری

57. جامعه ی آماری
جامعه ی آماری گروهی فرد یا جزء هستن که حداقل يك خاصیت یا ویژگی مشترک دارن در يك مكان و زمان مورد نظر محققن
جامعه هدف

58. روشهاي نمونه گيري نمونه گيري غير احتمالي نمونه گيري احتمالي
تصادفي ساده
سيستماتيك
طبقه اي
خوشه اي

59. زمان بندی (جدول گانت)

60. جدول گانت فعاليت­هاي اجرايي زمان كل هر فعاليت
جدول زمانبندي مراحل اجراي طرح:
رديف
فعاليت­هاي اجرايي
زمان كل هر فعاليت
زمان اجرا به ماه براي انتخاب هرماه در خانه مربوطه كليك نموده و كليد F2 را بزنيد. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 30
بررسي متون و نوشتن پروپزال 
2 ماه   * * 
 جمع آوري اطلاعات
 3 ماه
ورود داده ها 
 1 ماه *
تجزيه و تحليل داده ها 
نوشتن گزارش كار يا مقاله 
كل زمان اجراي طرح 
10 ماه 

61. کار گروهی
روش اجرا + ضمایم و تعلیقات!

62. رفرنس نویسی
برای نوشتن رفرنس ها دو راه کلی وجود داره. لا اقل یکی این دو روش کلی تو شورای پژوهشی مجله های مختلف یا دانشگاه ها قابل قبول هستند.
1)numbered: تو این روش بعد از نوشته شدن هر قسمت از یه متن خاص شماره ی منبع آورده میشه. تو قسمت رفرنس های متن منابع با شماره شون قرار می گیرن.
2) annotated: تو این روش بعد از نوشته شدن هر قسمت از یه متن خاص اسم نویسنده ی منبع همراه سال انتشار آورده میشه. ممکنه اطلاعات کاملتری متناسب با مجله ذکر بشه. منابع بر طبق الفبای اسم نویسنده ی اول مرتب میشن.

63. فرمت رفرنس نویسی عددی
مقاله: اسم نویسنده (ها)، عنوان مقاله، مجله، سال انتشار، volume، issue، صفحات
کتاب: اسم نویسنده (ها)، عنوان کتاب، چاپ چندم، اتشاراتی، محل انتشار، سال انتشار، صفحات

64. فرمت رفرنس نویسی اسمی
مقاله: اسم نویسنده (ها)، سال انتشار، عنوان مقاله، مجله، volume، issue، صفحات
کتاب: اسم نویسنده (ها)، سال انتشار، عنوان کتاب، چاپ چندم، اتشاراتی، محل انتشار، صفحات

65. مثال
1. The Global Burden of Hepatitis C Working Group. Global burden of disease (GBD) for hepatitis C. J Clin Pharmacol 2004; 44: 20–29.
2. Lavanchy D. Hepatitis B virus epidemiology, disease burden, treatment, and current and emerging prevention and control measures. J Viral Hepat 2004; 11: 97–107.
3. Shepard CW, Finelli L, Alter MJ. Global epidemiology of hepatitis C virus infection. Lancet Infect Dis 2005; 5: 558–567.
4. Amin J, Dore GJ, OConnell DL et al. Cancer incidence in people with hepatitis B or C infection: a large communitybased linkage study. J Hepatol 2006; 45: 197–203.
5. Amin J, Law MG, Bartlett M, Kaldor JM, Dore GJ. Causes of death after diagnosis of hepatitis B or hepatitis C infection: a large community-based linkage study. Lancet 2006; 368: 938–945.

66. مثال
Alter, M.J., Margolis, H.S., The emergence of hepatitis B as a sexually transmitted disease. Med. Clin. North Am. 74, 1529–1541.
Alter, M.J., Holland, P.V., Morrow, A.G., Purcell, R.H., Feinstone, S.M., Moritsugu, Y., Clinical and serological analysis of transfusion-associated hepatitis. Lancet 2, 838–841.
Alter, M.J., Purcell, R.H., Gerin, J.L., London, W.T., Kaplan, P.M., McAuliffe, V.J., Wagner, J., Holland, P.V., Transmission of hepatitis B to chimpanzees by hepatitis B surface antigen-positive saliva and semen. Infect. Immun. 16, 928–933.
Andre, E., Hepatitis B epidemiology in Asia, the Middle East and Africa. Vaccine 18, S20–S22.
Beasley, R.P., Hwang, L-Y., Postnatal infectivity of hepatitis B surface antigen-carrier mothers. J. Infect. Dis. 147, 185–190.
Benvegnu, L., Gios, M., Boccato, S., Alberti, A., Natural history of compensated viral cirrhosis: a prospective study on the incidence