1. REFORMA NE FINANCIMIN E SHENDETESISE DHE ROLI I ISKSH
REPUBLIKA E SHQIPERISE
INSTITUTI I SIGURIMEVE TE KUJDESIT SHENDETESOR
REFORMA NE FINANCIMIN E SHENDETESISE DHE ROLI I ISKSH
Elvana HANA
DREJTORE E PERGJITHSHME E ISKSH 1

2. Çfare synonte reforma ne financimin e kujdesit paresor?
Ristrukturim te institucioneve te kujdesit paresorit
Reformim te menyres se financimit dhe menyres se menaxhimit te qendrave shendetesore
Reformim te menyres se motivimit te punonjesve te shendetit sipas cilesise se punes te kryer
Kontraktim bazuar ne paketen baze te sherbimeve shendetsore te ofruar nga QSH dhe permiresim te llogaridhenies
Matja e performances dhe cilesise se sherbimit te ofruar ne QSH
Synimi kryesor: “permiresimi i shendetit te pacientit”

3. Si evuloi reforma ne kujdesin paresor?
Nepermjet ristrukturimit te institucioneve te paresorit u arrit:
Rritje e autonomise se QSH ne menaxhimin e burimeve njerezore, financiare dhe prokurimin e mallrave dhe sherbimeve te nevojshme, sipas kerkesave ne ndryshim;
Nga reformimi i menyres se financimit dhe kontraktimit, financimi i QSH-ve u be ne baze te nje formule qe nxiste permiresimin e sherbimeve shendetsore 85 % - pagat, sigurimet dhe mallra e sherbime, 10% per performace dhe 5 bonus per cilesine;
Kontraktimi u bazua ne paketen baze te sherbimeve duke synuar standartizimin ne te gjithe QSH-te e vendit;
Motivimi i punonjesve te QSH-ve: qe nga fillimi i reformes pagat e infermireve jane rritur ne 60% dhe te mjekeve te pergjithshem dhe te familes 40%;
- Ne baze te realizimit te indikatoreve te performances dhe te cilesise punonjesit e QSH-ve jane financuar deri ne dy paga mujore shperblim;

4. Ç’fare solli kjo reforme?
U permiresua dukshem aksesi i popullates per kujdesin paresor, si kerkesa gjithnje e ne rritje per kete sherbim;
Nga realizimi i indikatoreve te performances dhe te cilesise nga QSH u perthithen me shume fonde;
Permiresim i menaxhimit te QSH-ve kundrejt pershtatjes se burimeve financiare dhe njerezore sipas nevojave ne ndryshim te banoreve;
Zbatimi i procesit te supervizimit te QSH-ve solli identifikim dhe zgjidhje te shpejte te problemeve, permiresim te llogaridhenies;
Permiresimi i teknologjise se informacionit, kundrejt zbatimit te sistemit te informacionit ne kujdesin paresor;
Rritje e transparences se shpenzimeve per kujdesin paresor;

5. Procesi i Kontraktimit te Kujdesit Paresor
Eshte pare si nje proces thelbesor i reformes ne kujdesin paresor, ku konsiston:
Per vitin 2009 – 2010 jane lidhur kontrata per financimin e ofrimit te sherbimeve shendetsore ne kujdesin paresor me 420 QSH;
Sherbimet e ofruara u bazuan ne paketen baze te sherbimeve, te permiresuara dukshem ne 2009, e qe perbenin pjesen kryesore te financimit te QSH-se;
Evolimi i indikatoreve te cilesise (bonus 5%), duke u rritur nga 6 ne 9 ne vitin 2010, me futjen per here te pare te indikatoreve te rezultatit ne paresor dhe ne shendetesine shqiptare, si: ndjekja e dg. kronike HTA dhe Diabet Melitus, ndjekja e femijeve te shendetshem 0-1 vjeç;
Nr. vizitash te diferencuar sipas zonave, per te mundesuar lehtesim te sherbimit shendetsor ne zonat e thella malore.

6. Kontraktimi me QSH
Zbatimi i sistemit te informacionit ne kujdesin paresor
Zbatimi i procesit te supervizimit mbeshtetes ne paresor, ku rezultatet e para jane te dukshme, si pajisja me barna te urgjences dhe mjekimit ne te gjitha QSH-te, bashkepunimi ne zgjidhjen e problemeve
Zbatimi i sistemit te referimit ne kujdesin paresor;
Permiresimi i zbatimit te zgjedhjes se lire te mjekut,
Permiresim i procesit te negocimit me QSH-ne mbi planifikimin e shpenzimeve te rimbursimit, bazuar ne rezultatet konkrete;
Permiresimi i menyres se raportimit, llogaridhenies dhe kontrollit financiar ne kujdesin paresor;
Dhenia me teper detyra DRSKSH-ve, si autoriteti i drejtperdrejte ne procesin e kontraktimit me QSH-te;

7. Ecuria e financimit bazuar ne performance
Performanca e QSH ka ardhur duke u permiresuar nga viti ne vit, ku ne vitin e trete te reformes pothuajse eshte dyfishuar niveli i realizimit te pageses per perfomance, nga 49.8% ne 81.4 %.

8. Ecuria e Performances
Gjate 2009 QSH kane thithur burime financiare per performancen
31 % me shume se ne vitin 2007 dhe 7% me shume se ne vitin QSH kane realizuar mbi 80% te indikatorit, krahasuar me 170 ne 2008

9. Ecuria e nr. te vizitave
Gjate vitit 2009 jane kryer 4.95 milion vizita nga mjeket e QSH te kujdesit paresor, ndersa ne vitin 2008 jane kryer 4.15 milion, ne vitin 2007 jane kryer 4 milion vizita. Rritje e nr. te vizitave per mjek ne dite, nga 7.9 ne 9.9.

10. Financimi i indikatoreve te cilesise (5%)
Ne 2009 jane financuar QSH ne masen 23.4 % me shume se ne vitin 2008; mbi 321 QSH kane perfituar mbi 60 % te bonusit, nga 17 ne 2008;

11. Kontakti per here te pare me pacientin
Ne 2009 kontakti per here te pare me pacientin eshte rritur
ne masen 17 % me shume se perpara reformes; dhe 10% me shume se Indikatoret te rendesishem si: ndjekja e gruas shtatezene, vaksinimi i femijes, si indikatore qe tregojne lidhje te drejtperdrejte me parandalimin e semundjeve, jane realizuar ne masen mbi 95%.

12. Rritja e numrit te personave qe kerkojne nga skema
Gjate 2009 eshte dyfishuar nr. i personave qe kane kerkuar sherbime shendetsore nepermjet skemes ne krahasim me 2007 dhe trefishuar ne krahasim me vitin perpara reformes. Gjate 3-M I 2010 kemi nje rritje prej 86% me shume se gjate 3 MI

13. Ecuria e financimit te rimbursimit te barnave

14. Financimi i rimbursimit per semund. kronike
Rreth 98 % te shpenzimeve te
Rimbursimit e ze per semund. kronike

15. Rritja e rasteve te reja kronike ne vite
32,660
43,506
44,700
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
40,000
45,000
2007
2008
2009
Rritja e rasteve te reja ne 3 vitet e fundit
10,000,000
20,000,000
30,000,000
40,000,000
50,000,000
60,000,000
2007
2008
2009
Shpenzimet e rimbursimit per rastet e reja ne 3 vitet e fundit
Gjate vitit 2009 u trajtuan 13% me teper raste te reja kronike se ne vitin 2008 dhe 33% kundrejt vitit 2007.

16. Lehtesia e aksesit te popullates per sherbimet e KP
Mbulimi i popullates me personel shendetesor
eshte menaxhuar gjithmone e me mire, jane reduktuar
ne minimum zonat problematike, nga 40 perpara reformes ne 6;

17. Rregjistrimi i Sakte i Populltaes nga QSH
Rregjistrimi aktiv i banoreve qe mbulojne me sherbim QSH ka qene nje proces i rendesishem gjate 2009, i cili synon:
evidentim te sakte i numrit te personave te regjistruar prane çdo QSH
evidentimi i sakte i ngarkeses se semundshmerise kronike te diagnostikuar sipas MPF / QSH
evidentimi i sakte i personave rezident dhe jo-rezident per te cilet paguhen MPF, duke patur parasysh qe shume qytetare Shqiptare kane emigruar nder vite.
krijimi i nje data base elektronik me popullaten e regjistruar te çdo MPF/QSh, i cili do te ndihmoje ISKSH ne planifikimin me te mire te buxhetit perkates dhe permiresimin e skemes se pageses per MPF

18. Sistemi i Informacionit Shendetsor ne Kujdesin Paresor
Informatizimi i aktivitetit te QSh ne sherbimin shendetesor paresor ka qene nje nga qellimet e reformes shendetesore;
Nepermjet SISH informatizohet i gjithe aktiviteti qe kryhet nga MPF dhe infermieret ne QSH.
Monitorim me mire aktiviteti qe kryhet ne QSH, lloji i aktivitetit qe kryhet, frekuentimi ne pune nga personeli mjeksor, planifikimin e buxhetit per aktivitet si edhe financimi bazuar ne realizimin e indikatoreve.
SISH do te ndihmoje ISKSH-ne dhe Ministrine e Shendetesise ne marrjen e vendimeve bazuar ne evidence;

19. Sfidat e ISKSH-se ne Kujdesin Paresor
Permiresimi i sistemit te financimit, orientuar drejt rritjes se performances dhe cilesise se sherbimeve (ndryshimi i raportit te financimit);
Perfundimi i regjistrimit elektronik te popullates dhe permiresimi i sistemit te pageses per kapitacion.
Permiresimi i standarteve te cilesise dhe te performances
Persosje e vazhdueshme e sistemit te supervizimit ne drejtim te menaxhimit financiar, burimeve njerezore dhe performances
Mbeshtetje ne procesin e Hartimit te udhezuesve te praktikes klinike (UPK) dhe mbeshtetje ne programet trajnuese te Edukimit Mjekesor te Vazhdueshem.
Funksionimi i nje sistemi unik informacioni.
- Bashkepunimi me Ministrine e Shendetesise ne plotesimin e Standarteve
te niveleve te sherbimit shendetesor paresor

20. The start of the reform in Hospital care in 2009 enabled:
Hospital legal status (public, non-budgetary, non-profitable, provides medical services approved by the Ministry of Health)
Contracts with 39 hospitals :
- 4 University hospitals
- 12 Regional hospitals
- 23 Municipal hospitals
Individual contracts between director – staff
Financing by historical budgeting based on a service list
Application of a new method of reporting
Clinical activities
Economic and financial activities

21. Çfare eshte verejtur nga monitorimi i kontratave ne vitin e pare ?
Ka mungesa ne Mjeke Specialiste dhe kjo me e theksuar ne spitalet e nivelit bashkiak ne zonat perferike
Mosofrim te disa sherbimeve te percaktuara ne paketat e sherbimit
Tregues jo te mire te aktiviteteve mjeksore
Aparatura mjeksore ne disa spitale jane jo te standarteve te duhura
Papershtatshmeri e infrastruktures sipas llojit te sherbimit qe duhet te ofrojne
Nivel jo i mire kualifikimi i manaxhereve spitalor dhe levizje te shpeshta te stafit drejtues
Sistem i informatik jo i pershtatshem per hedhjen e te dhenave dhe nxjerrjen e rezultateve.

22. Shfrytezimi i shtratit (ne nivel qarku)

23. Çfare do te sjellin ndryshimet e propozuara
Permiresim te aksesit te popullates
Permiresimi te raportit te kosto - efektivitetit
Nje cilesi me te mire te sherbimeve
Rritja te sigurise se sherbimeve:
Pacienti meriton sherbim te sigurte dhe cilesor
Standartizim te sherbimeve
Hartimi i udherrefyesve dhe protokolleve mjeksore, kostimi i sherbimeve dhe ndryshimi i menyres se financimit dikton nevojen e rikonfigurimit te spitaleve
Lidhja me te mire me sherbimin Paresor
Rritja e rolit diagnostikues me efekte parandaluese
Fuqizim te sherbimit out-patient

24. Opsionet per ndryshime
Opsioni i pare
Ruajtja e statusquo-se
39 spitale me sherbime sipas VKM kontrata nga ana e ISKSH
Kjo kerkon:
Plotesim te standarteve ne 39 Spitale
Plotesim me burime (njerezore sidomos MS, paisje dhe aparatura, etj)
Investime te medha ne infrastrukture, etj
Avantazh: Akses maksimal i mundshem
Disavantazh: Kosto financiare e paperballueshme
Pamundesi reale ne burime dhe kryesisht ne specialiste
Nuk i pergjigjet nivelit te zhvillimit te vendit

25. Opsioni i dyte Nivel Qarku:
11 Spitale te qarkut qe duhet te ofrojne 19 sherbimet e detyruara te VKM
Niveli I 5 Spitale Bashkiake me nje nivel sherbimesh ndermjet Sp. qarku dhe atyre bashkiak ekzistues
Niveli II 11 Spitale Bashkiake. Mundesimi i ofrimit te plote te tete sherbimeve baze sipas VKM
Niveli III 8 Spitale Bashkiake qe do te transformohen ne Qendra qe do te ofrojne sherbimet: Urgjence 24 ore, mikrokirurgji, radiologji, laborator klin/ biok.
Avantazh: Akses me i mire nga ai ekzistuesi ne 5 bashkite e mesiperme Standartizim sherbimesh
Disavantazh: Mungese fleksibiliteti ne ofrimin e sherbimeve te specializuara; Kontraktim ne tre nivele dhe menaxhim jo i pershtatshem; kosto sociale

26. Opsioni i trete Rajonalizimi i sherbimeve
Rikonfigurimi i sherbimimeve spitalore ne nivel Qarku
11 Spitale nivel Qarku qe manaxhon te gjitha sherbimet brenda Qarkut
16 Spitale Spitale bashkiake niveli I
Me sherbimet e domodoshme baze sipas VKM ( ) sherbime
Duke shtuar sherbimin out-patient si sherbim me vete te ofruar (ne rastet e mungesave ) nga spitali rajonal
8 Spitale Spitale bashkiake niveli II
Shndrrimi i ketyre ne spitale ditore me numer te kufizuar shtreterish per: Sherbim urgjence, Mjekesi e pergjithshme, Sherbim i miokirurgjise, Shërb. i lab. Klinikë/biokim. dhe mikrobiologjik, Sherbimi i radiologjise, Shërbimi i farmacisë, Shërbimi i obsetrik-gjinekologjisë, Sherbimi i konsultave ambulatore (out-patient).
Tendenca e ketyre spitaleve ditore, ne varesi te rezultateve dhe efikasitetit, do te jete drejt kalimit ne sherbimet e kujdesit paresor.

27. Avantazhe & Disavantazhe te opsionit III
Kontraktim vetem me 11 Spitale Qarku
Ofrimi i 19 (+1) sherbimeve baze ne Sp. e Qarkut duke evidentuar sherbimin out-patient si nje sherbim me vete e te matshem
Efikasitet dhe fleksibilitet ne perdorimin e burimeve njerezore, financiare dhe teknologjike, etj
Kjo mundeson ofrimin e sherbimeve baze te munguara ne 16 spitalet Bashkiak
Mundesi e kontraktimit te MS kundrejt pagesave me atraktive
Permiresimin e aksesit dhe rritje te cilesise
Standartizim te sherbimeve dhe dhenie sherbimesh sipas nevojave te komunitetit dhe kthim te besimit ndaj sherbimit spitalor
Disavantazhe: - Mungesa e menaxhereve per kete rikonfigurim
- Infrastrukture jo shume e pershtatshme per burimet njerezore

28. General Director of HII
Photos from ALBANIA
THANK YOU !
Mag. Elvana HANA
General Director of HII
Ohrid 01/06/2010