1. مدیـریت رفـتار سـازمانی پیشرفته 3. انگیزش : نظریه های انگیزشی
مدیـریت رفـتار سـازمانی پیشرفته 3. انگیزش : نظریه های انگیزشی
تهیه و تدوین:
استاد :
هادی ورزش کار
دکتر احمد ورزش کار
مهر 1389
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

2. Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

3. Advanced Organizational Behavior Management
سرفصل مطالب
Content /outline
8. گروه ها و تیم ها
1. مقدمه : رفتار سازمانی و ماهیت آن
9. مدیریت تعارض و مذاکره
2. احساسات : هوش عاطفی و چرخه زیستی
10. مدیریت نگرش ها و ارزش ها
3. انگیزش : نظریه های انگیزشی
11. مدیریت خلاقیت و نوآوری
4. شخصیت
12. مدیریت فرهنگ سازمانی
5. ارتباطات : توسعه مهارت برقراری ارتباط
13. مدیریت رفتار سیاسی (نفوذ ، قدرت)
6. رهبری : توسعه مهارت رهبری
14. مدیریت یادگیری در سازمان
7. استرس : مدیریت فشار عصبی و تحلیل رفتگی
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

4. فرمایشات امیر المؤمنین حضرت علی (ع)
همیشه (سپاهیان) را تشویق کن و کارهای مهمی را که انجام داده اند برشمار! زیرا یادآوری کارهای نیک شجاعان ، سپاه را به حرکت بیشتر واداشته و آنان را که تنبلی می کنند ، به کار تشویق میکتد ، ان شا الله .
(نهج البلاغه ، نامه 53: 1006)
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

5. فرمایشات امام روح الله الخمینی (ره)
هرکار و عملی به اختیار از ما صادر شود (رفتار) قبلاً آن راتصور و به فایده آن تصدیق می نماییم . اگر با میل نفسانی و شهوت موافق باشد ، نفس ما نسبت به آن عمل شوق می یابد . البته شدت مرتبه شوق با شدت موافق بودن آن کار با میل نفسانی مناسبت مستقیم دارد و هرچه موافقت بیشتر اشتیاق نفس به آن کار بیشتر خواهد بود . و پس از آنکه شوق در شخص ایجاد شد (خواست) چه بسا که کار را اختیار می کند و تصمیم می گیرد آن را انجام دهد و اگر با میل نفسانی او موافق نباشد ، اما عقل او تشخیص دهد که انجام دادن کار و تحقیق یافتنش به صلاح نزدیک تر است ، علیرغم میلش و برخلاف شهوت نفسانی اثر عقل او حکم می کند که آن را باید انجام دهد ، پس تصمیم به انجامش می گیرد .
(جاسبی، 1380: )
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

6. Advanced Organizational Behavior Management
انگیزش Motivation
تمایل به انجام کار است و در گرو توانایی فرد ، تا بدان وسیله نوعی نیاز تأمین گردد .
انگیزه ها(Motives) را گاهی به عنوان نیازها ، تمایلات ، سائقه ها یا محرکات درونی فرد تعریف می کنند . انگیزه هایی که به سوی هدف ها معطوف می شوند، ممکن است آگاهانه یا نا آگاهانه باشند.
تعریف :
کاهش تنش
نیازهای ارضا شده
کوشش رفتاری
انگیزه
تـنـش
نیازهای ارضا نشده
عوامل شکل دهنده رفتار :
1. انگیزه ؛ حالتی درونی که انسان را به انجام فعالیت وامی دارد. (دلایل اساسی رفتار)
2. هدف :محرک های (پاداش های مورد انتظار) که انسان را به انجام فعالیت وا میدارد.
هدف (محرک)
رفتار
انگیزه
نتایج یا پاداشها
یک رشته فعالیت
چرایی رفتار
زیاد
قدرت انگیزه :
قدرت
انگیزه ها
قوی ترین انگیزه در لحظه خاصی از زمان ، رفتار را تعیین می کند . کم
ارضای نیاز:
به زعم آبراهام مزلو ، وقتی نیازی ارضا می شود دیگر انگیزاننده رفتار به حساب نمی آید و ممانعت از ارضای نیاز موجب رفتار انطباقی ( Coping Behavior ) می شود . (تلاش برای غلبه بر مانع)
موانع
تئوری نا هماهنگی شناختی-فستینگر(Cognitive Dissonamce) :
نیاز نیرومند
کوشش رفتاری 1
کوشش رفتاری 2
هنگامی رخ میدهد که ادراکات مرتبط با هم در ستیز و تعارض باشند .
باور در رابطه بین سیگار کشیدن با سرطان ریه در سیگاری ها
تعریف از آب و هوای مناسب توسط ماهیگیری که نتوانسته ماهی بگیرد .
کوشش رفتاری 3
ناکامی (Frustration) :
بی نتیجه شدن تلاش در راه حصول هدف یا مواجه شدن آن با مانع ، ناکامی خوانده میشود.
موفقیت
ادامه رفتار
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
Advanced Organizational Behavior Management

7. نتایج ناکامی
پرخاشگر
دلیل تراشی
بازگشت
تثبیت
تسلیم
رفتار های غیر عقلایی ناشی از ناکامی (نتایج تحقیقات نورمان مایر):
1. پرخاشگری(Aggression): به دنبال سپر بلاست . نتایج : - خصومت - خشونت
2. دلیل تراشی(Rationalization): بهانه سازی ، توجیه تقصیر . نتیجه : عدم ترفیع
3. برگشت یا بازگشت(Regression): متناسب با ، سن خود عمل نکردن . (لگدزدن به اتومبیل خراب شده)
4. تثبیت (Fixation): تکرار الگوی رفتار خاصی بدون نتیجه .
عوارض: -ناتوانی برای پذیرفتن تغییر. -امتناع کورکورانه و سرسختانه در مقابل حقایق
5. تسلیم(Resignation): بی قیدی و بی تفاوتی
کلی
ثانویه
اولیه
مبنای فیزیولوژیکی
غیر اکتسابی
اکتسابی
مثال
شایستگی
کنجکاوی
قدرت
دلبستگی
گرسنگی
خواب
شرح
انواع نیازها
افزایش نیروی انگیزه (Motive force increases) :
گرسنگی
تشنگی
اگر نیروی یک نیاز موجود به حدی افزایش یابد که بصورت انگیزه ای پرتوان درآید می تواند رفتار را تغییر دهد .
خواب
نیروی نیاز
زمان
نظریه های انگیزشی
تأثیر بالقوه انگیزش بر عملکرد
تحقیقات ویلیام جیمز
جایگاه انگیزه ها و هدف ها
(نظریه کوه یخی –بل و فرینچ)
فعالیت معطوف به هدف: مجموعه اقدامات برای رسیدن به هدف. (تهیه خوراک)
فعالیت هدف: مجموعه درگیری ها و مشغولیت ها با خود هدف . (خوردن خوراک)
انتظار: ادراک فرد از احتمال ارضای یک نیاز خاص خود براساس تجارب گذشته .
امکان: ادراک فرد از میزان قابل وصول بودن هدفهایی که نیاز معینی را ارضا میکنند .
تکنولوژی
ساختار سازمانی
تولیدات
خدمات
امور مالی
نظریه پرداز
نام تئوری
شرح
مزلو
هرزبرگ
مک گریکور
الدرفر
سلسله مراتب نیازها
دوعاملی
Y, X
ERG
محتوایی
آدامز
پورتر و لورش
ویکتور روم
برابری
انتظار و برابری
انتظار
اسناد
فرآیندی
ماری
ماکیلاند
جرج هومانز
تنوع نیازها
نیاز های آموزشی
فعالیت ، کنش ، گرایش
سایر
توانایی بر حسب درصد
90 الی 100 درصد
ذهن
خود آگاه
80 الی 90 درصد
سازمان غیر
رسمی
ارزشها
عادات
عصبانیت ها
احساساست
انتظار
انگیزه
(گرسنگی)
رفتار
فعالیت معطوف به هدف
ذهن ناخودآگاه
یا نیمه خودآگاه
20 الی 30 درصد
امکان
هدف
(خوراک)
فعالیت هدف
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

8. Advanced Organizational Behavior Management
انگیزش :
از واژه لاتین Movere به معنی حرکت مشتق شده ، است .
فرآیند احساس کمبود روان شناختی ، فیزیولوژیکی یا نیاز و سائقه ای که انسان را در راستای هدفی به فعالیت وا می دارد . فرآیندی که مستمر ، پایدار ، پایان ناپذیر ، دارای فراز و نشیب ، و پیچیده است .
فرآیندهایی که رفتار شخص را نیرو می بخشد و آن را جهت دستیابی به اهدافی هدایت می نماید.
تمایل به انجام کار به شرط داشتن توانایی انجام آن کار در جهت تأمین نوعی نیاز .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

9. چهار نکته اساسی در تعریف انگیزش
جهت
انگیزه به رفتار جهت می دهد .
هدف
رفتار انسان تصادفی نیست بلکه هدف مند است .
استمرار
انگیزه موجب استمرار و تداوم رفتار می شود .
نیرو
انگیزه به رفتار نیرو می دهد .

10. فرآیند انگیزش
نیاز ارضا نشده
تعادل موقت
عدم تعادل
سائقه
رفتار
ارضای نیاز
سرکوب نیاز
تنبیه
تقویت
پیامد

11. رابطه بین انگیزه ، رفتار ، هدف
موقعیت داخلی نیاز (انگیزه)
رفتار
هدف ها یا مشوق ها
تقلیل نیاز (ارضای انگیزه)
انگیزه ها باعث هدایت رفتار و هدف ها موجب ارضاء انگیزه ها می شوند
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

12. انگیزش مرکب از تعامل و وابستگی عوامل سه گانه نیاز ، سائق و اهداف است.
شکل ساده فرآیند انگیزه
سائق ها
( محرومیت جهت دار )
اهداف
( کاهش سائق )
نیازها
( محرومیت)
انگیزش مرکب از تعامل و وابستگی عوامل سه گانه نیاز ، سائق و اهداف است.
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

13. Advanced Organizational Behavior Management
نیاز (Need):
یک حالت محرومیت و کمبود درونی است . هنگامی بوجود می آید که عدم تعادل فیزیولوژیکی یا روانی بروز کند.
سائقه (Drive):
حالتی از برانگیختگی است که به دلیل یک نیاز زیستی ایجاد می شود. انرژی حرکت را فراهم می کند .
هدف - مشوق (goal - incentives):
در پایان چرخه انگیزش قرار دارد و بعنوان تقلیل و تخفیف دهنده نیاز و کاهش سائق تعریف می شود.
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

14. Advanced Organizational Behavior Management
انواع نیاز ها
کلی
(عمومی)
ثانویه
اولیه
مبنای فیزیولوژیکی
غیر اکتسابی
اکتسابی
مثال
شایستگی
کنجکاوی
قدرت
دلبستگی
گرسنگی
خواب
انواع نیازها
شرح
نیازهای ثانویه در رفتار سازمانی در حال حاضر اهمیت بیشتری یافته اند ؛ زیرا که به جز چند کشور خاص ، در اکثر کشور ها نیاز اولیه تا حدودی برآورده می شوند .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

15. Advanced Organizational Behavior Management
انواع فعالیت ها
فعالیت معطوف به هدف: مجموعه اقدامات برای رسیدن به هدف. (تهیه خوراک)
فعالیت هدف: مجموعه درگیری ها و مشغولیت ها با خود هدف . (خوردن خوراک)
انتظار: ادراک فرد از احتمال ارضای یک نیاز خاص خود براساس تجارب گذشته .
امکان: ادراک فرد از میزان قابل وصول بودن هدفهایی که نیاز معینی را ارضا میکنند .
انتظار
انگیزه
(گرسنگی)
فعالیت معطوف به هدف
رفتار
فعالیت هدف
امکان
هدف
(خوراک)
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

16. ذهن خود آگاه ذهن ناخودآگاه یا نیمه خودآگاه
جایگاه انگیزه ها و هدف ها (نظریه کوه یخی –بل و فرینچ)
ذهن
خود آگاه
تکنولوژی
ساختار سازمانی
تولیدات
خدمات
امور مالی
عادات
عصبانیت ها
احساساست
سازمان غیر
رسمی
ارزشها
ذهن ناخودآگاه
یا نیمه خودآگاه
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

17. تأثیر بالقوه انگیزش بر عملکرد (تحقیقات ویلیام جیمز)
20 الی 30 درصد : با این مقدار ابراز توانایی خود می توانستند شغل خود را حفظمی توانند شغل خود را حفظ کنند .
80 الی 90 درصد : اگر کارکنان انگیزش بیشتری داشته باشند تقریبا این مقدار از توانایی خود را ابراز می دارند .
مدیر موفق : 20 الی 30 درصد ظرفیت کارکنان را به کار می گیرد ، بدون استفاده از انگیزش. (تحقق اهداف فردی)
مدیر مؤثر: 80 الی 90 درصد ظرفیت کارکنان را به کار می گیرد ، با استفاده از انگیزش. (مؤثر در اهداف سازمانی)
90 الی 100 درصد
سطح تحت تأثیر انگیزش
توانایی بر حسب درصد
80 الی 90 درصد
(مؤثر در اهداف سازمان)
20 الی 30 درصد
(تحقق اهداف فردی)
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

18. Advanced Organizational Behavior Management
قدرت انگیزه
زیاد
قوی ترین انگیزه در لحظه خاصی از زمان ، رفتار را تعیین می کند .
قدرت
انگیزه ها کم
اگر نیروی یک نیاز موجود به حدی افزایش یابد که بصورت انگیزه ای پرتوان درآید می تواند رفتار را تغییر دهد .
گرسنگی
تشنگی
خواب
نیروی نیاز
زمان
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

19. انگیزه های درونی و بیرونی
منشا درون فرد است
به احساس درونی فرد در حین کار و انجام وظایف بر میگردد
انگیزه های درونی
(درون زا)
توسط عوامل خارجی به فرد داده میشود .
ملموس و مشهود بوده
انگیزه های بیرونی
(برون زا)
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

20. Advanced Organizational Behavior Management
نظریه ارزیابی شناخت
براساس این نظریه ، کاری که به لحاظ درونی برای فرد انگیزاننده است ، وفتی با انگیزه های بیرونی همراه می شود ، سطح انگیزش کاهش می یابد .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

21. Advanced Organizational Behavior Management
ارضای نیاز
به عقیده آبراهام مزلو ، وقتی نیازی ارضا می شود دیگر انگیزاننده رفتار به حساب نمی آید و ممانعت از ارضای نیاز موجب رفتار انطباقی(Coping Behavior ) می شود. (تلاش برای غلبه بر مانع)
موانع
نیاز نیرومند
کوشش رفتاری 2
کوشش رفتاری 1
کوشش رفتاری 3
موفقیت
ادامه رفتار
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

22. ناکامی و رفتارهای غیر عقلایی ناشی از آن
بی نتیجه شدن تلاش در راه حصول هدف یا مواجه شدن آن با مانع ، ناکامی خوانده میشود.
1. پرخاشگری(Aggression): به دنبال سپر بلاست . نتایج : - خصومت - خشونت
2. دلیل تراشی(Rationalization): بهانه سازی ، توجیه تقصیر . نتیجه : عدم ترفیع
3. برگشت یا بازگشت(Regression): متناسب با ، سن خود عمل نکردن . (لگدزدن به اتومبیل خراب شده)
4. تثبیت (Fixation): تکرار الگوی رفتار خاصی بدون نتیجه .
عوارض: -ناتوانی برای پذیرفتن تغییر. -امتناع کورکورانه و سرسختانه در مقابل حقایق
5. تسلیم(Resignation): بی قیدی و بی تفاوتی
نتایج ناکامی
پرخاشگر
دلیل تراشی
بازگشت
تثبیت
تسلیم
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

23. مفروضات درباره طبيعت انسان
نظریه های انگیزشی
سلسله مراتب نيازهاي مزلو : فيزيولوژيك، ايمني، اجتماعي، احترام، خوديابي
دو عاملي
هرز برگ
عوامل بهداشت: خط مشي‌ها و مديريت، نظارت (سرپرستي)، شرايط كار، روابط متقابل اجتماعي افراد، پول، مقام، تأمين
انگيزاننده‌ها: كسب موفقيت، قدرداني بر انجام كار، كار تلاش برانگيز، مسئوليت فرآيند، رشد و توسعه
1- براي اغلب مردم كار ذاتاً نامطلوب است
2- اغلب افراد تمايل اندكي به پذيرش مسئوليت دارند و ترجيح مي‌دهند هدايت شوند
3- اغلب مردم قابليت اندكي براي خلاقيت و حل مشكلات سازماني دارند
4- انگيزش فقط در سطوح فيزيولوژيك و ايمني ايجاد مي‌شود
5- اغلب مردم بايد تحت كنترل و اجبار قرار گيرند تا هدف‌هاي سازمان را تحقق بخشند.
نظريه X
مفروضات درباره طبيعت انسان
نظريه y
محتوايي : به شناسایی علت های انگیزش افراد می پردازند که موجب رفتار می شوند.
x و y
مك‌گريگور
1- اگر شرايط مطلوب باشد كار مثل بازي طبيعي است
2- خود كنترلي افراد را مد نظر دارد
3- قابليت براي خلاقيت در حل مسائل بطور نامحدود بين همه افراد توزيع شده است
4- انگيزش در كليه سطوح سلسه مراتب نيازهاي مزلو وجود دارد
5- مردم اگر بطورمقتضي‌انگيزش داشته‌باشند مي‌توانند دركار خود خلاق و خودرهبر باشند.
حياتي (E): نيازهاي حياتي با ادامه بقاي بهزيستي و نيازهاي فيزيولوژيكي سروكار دارد.
وابستگي(R): نيازهاي وابستگي بر اهميت رابطه بين افراد و ارتباطات تأكيد مي‌كند.
رشد(G): نيازهاي رشد با تمايل درون ذاتي فرد و خود رشدي، سر وكار دارد.
ERG
الدرفر
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

24. نظریه های انگیزشی فرآيندي : به پیشینه های شناختی متعامل اشاره دارد
تغيير داده‌ها (تجربه، تخصص، كارايي)، تغيير صادره، تغيير ادراك خود،
تغيير ادراك ديگران، تغيير مقام مقايسه
داده‌ها ؛ برابري: برانگيخته مي‌شود براي حفظ شرايط موجود
ستاده‌ها ؛ نابرابري: برانگيخته مي‌شود براي كاهش نابرابري
برابري آدامز :
مقايسه
- دروني: ارضاي نياز به شهرت در انجام كار
- خارجي: پول،‌رفاه، مقام
بنابراين نظريه عملكرد فرد تابعي است از انگيزش و توانايي
پاداش‌ها در اين نظريه بر دو نوعند
انتظار و برابري پورتر و لاولر
فرآيندي : به پیشینه های شناختی متعامل اشاره دارد
که فرآیند انگیزش را تبیین می کنند.
اين نظريه علت اين كه چرا مردم يك رفتار را بر رفتار ديگر ترجيح مي‌دهند و انتخاب مي‌كنند شرح مي‌دهد و انگيزه هر رفتار را با موارد زير معين مي‌كند. نتايج مورد انتظار M=V.E انگيزش فرد با ارزش جذابيت نتايج.
انتظار
ويکتور روم
اين نظريه مدعي است كه رفتار آدمي از تركيب نيروهاي خارجي مثل (بخت، شانس، خوبي؛ و نيروهاي داخلي (مثل توانايي، دانش) شكل مي‌گيرد و عوامل واقعي رفتار به اندازه عوامل ادراك شده حائز اهميت نمي‌شوند.
اسناد
ماري: بر خلاف نظريه مزلو كه محدود به 5 گروه از نيازمندي‌ها مي‌باشد، نيازمندي‌هاي انسان را بسيار متنوع دانسته و چهارده نوع نيازمندي را رديف مي‌نمايد كه تمامي ابعاد مادي، روانشناسي و اجتماعي را در بر مي‌گيرد. اختلاف ديگر نظريه ماري با نظريه مزلو اين است كه لازمة صعود به يك سطح از نيازمندي‌ها را طي كردن سطح زيرين نمي‌داند بلكه فرد مي‌تواند همزمان چندين نيازمندي متفاوت و مختلف را دنبال كند.
ساير
مک کللند: در نظريه خود اعلام مي‌دارد كه فرد ممكن است نيازهاي خود را از تعليم و آموزش بدست آورد و نياز‌هاي او سه نوع است : (انجام كار – پيوستگي به كار – قدرت و برتري) او معتقد است كه وقتي خواسته‌ها در شخص نيرومند و پرتوان باشد، انگيزه او زياد خواهد شد و كارايي او افزايش خواهد يافت .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

25. نظریه نیازهای اکتسابی مک کللند نظریه نیازهای سه گانه (ERG) آلدرفر
نظریه های انگیزشی
نظریه های محتوایی انگیزش
به شناسایی علت های انگیزش افراد می پردازند که موجب رفتار می شوند.
نظریه نیازهای اکتسابی مک کللند
نظریه نیازهای سه گانه (ERG) آلدرفر
نظریه دوعاملی هرزبرگ
سلسله مراتب نیازهای مزلو
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

26. سلسله مراتب نیازهای مازلو (پدر روانشناسی انسان گرایانه)
خودشکوفایی
نیازهای احترام
نیازهای اجتماعی و عشق و تعلق
نیازهای ایمنی
نیازهای فیزیولوژیکی
انگیزه های وجود (بودن) B
انگیزه های کمبود D
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

27. سلسله مراتب نیازهای مازلو (پدر روانشناسی انسان گرایانه)
شامل خوراک ، پوشاک ، مسکن و نیازهای جنسی اند که تا آنها برآورده نشوند نیازهای دیگر بروز نخواهند کرد .
نیازهای فیزیولوژیکی
فرد به این موضوع می اندیشد که ایا می تواند جان ، مال و کار خود را در آینده حفظ کند و از این طریق نیازهای فیزیولوژیکی را نیز برآورده سازد.
نیازهای ایمنی
انسان موجودی اجتماعی است و نیاز دارد که در گروه های متنوع عضویت و به آنها تعلق داشته باشد و از طرف آن ها پذیرفته شود و با آنها رابطه بر قرار کند .
نیازهای اجتماعی و عشق وتعلق
افراد دوست دارند که دیگران برای آن ها احترام و قدر و منزلت قائل باشند که این امر خود موجب احترام به خود در فرد می شود .
نیازهای احترام
نیل به تکامل و شکوفا کردن تمام استعدادهای بالقوه و درونی فرد است . یعنی انسان بتواند آن چیزی بشود که باید باشد .
نیازهای خودشکوفایی
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

28. ویژگی های افراد خودشکوفا
توجه به واقعیت
پذیرش واقعیت ها
عدم ظاهر نمایی
درون نگر نیستند
فاصله از دیگران
شوخ طبعی فلسفی و غیر خصمانه
پایبند به اصول اخلاقی
قدرت ابتکار
تواضع در ارتباط با دیگران
ساده ، مردم گرا و مسئله مدار
توجه مدام به اهداف
دوستی بسیار عمیق
توجه به خوشبختی همنوعان
داشتن استقلال
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

29. استثناهایی را می توان یافت که در این قالب نمی گنجند.
استثنا در نظریه مازلو
استثناهایی را می توان یافت که در این قالب نمی گنجند.
ماهاتما گاندی در زمان مبارزه با استعمار انگلیس ، هفته های بسیاری را بدون غذا ماند ولی به خاطر استقلال هند ، رفتارهایش در سطح خودشکوفایی بود ، هرچند که نیازهای فیزیولوژیکی و ایمنی وی برآورده نمی شد .
نتیجه : سطح نیازها در همه فرهنگ ها و در همه مذاهب و افراد یکی نیست . و نظریه مازلو تنها یک الگوی جامع و مانع نیست بلکه الگویی است که برای پیشبینی رفتار انسان ها مفید است .
مازلو در آخرین کتاب خود (1971) ، از دانایی (حکمت) ، زیبایی ، عدالت و آزادی تحت عنوان ارزشهای بزرگ انسانی یاد کرده است .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

30. مفروضات درباره طبیعت انسان
x و yمك‌گريگور
مفروضات درباره طبیعت انسان
1- اگر شرايط مطلوب باشد كار مثل بازي طبيعي است
2- خود كنترلي افراد را مد نظر دارد
3- قابليت براي خلاقيت در حل مسائل بطور نامحدود بين همه افراد توزيع شده است
4- انگيزش در كليه سطوح سلسه مراتب نيازهاي مزلو وجود دارد
5- مردم اگر بطورمقتضي‌انگيزش داشته‌باشند مي‌توانند دركار خود خلاق و خودرهبر باشند.
Y من ها
1- براي اغلب مردم كار ذاتاً نامطلوب است
2- اغلب افراد تمايل اندكي به پذيرش مسئوليت دارند و ترجيح مي‌دهند هدايت شوند
3- اغلب مردم قابليت اندكي براي خلاقيت و حل مشكلات سازماني دارند
4- انگيزش فقط در سطوح فيزيولوژيك و ايمني ايجاد مي‌شود
5- اغلب مردم بايد تحت كنترل و اجبار قرار گيرند تا هدف‌هاي سازمان را تحقق بخشند.
Xمن ها
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

31. Advanced Organizational Behavior Management
نظریه دو عاملی هرزبرگ
دیدگاه سنتی
نارضایتی
رضایت
دیدگاه هرزبرگ
رضایت
عدم رضایت
نارضایتی
عدم نارضایتی
در مدل هرزبرگ ، بر طرف کردن عوامل نارضایتی الزاماً به رضایت شغلی منجر نخواهد شد .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

32. انگیزاننده ها و نگهدارنده ها از دیدگاه هرزبرگ
نبود آنها موجب نارضاتی می شود ولی ، وجودشان انگیزش و رضایت شغلی ایجاد نخواهد کرد . یعنی وجود آنها موجب عدم نارضایتی می شود . مثل : حقوق ، شرایط کاری ، مدیریت و سرپرستی .
عوامل بهداشتی و نگهدارنده ها
نبودشان موجب عدم رضایت و وجودشان موجب رضایت می شود .
مثل: احترام ، پیشرفت ، مقام و مسئولیت .
عوامل انگیزانده
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

33. انگیزاننده ها و نگهدارنده ها از دیدگاه هرزبرگ عدم رضایت و عدم نارضایتی
حقوق
امنیت شغلی
شرایط کاری
کیفیت سرپرستی
سیاست های سازمان
انگیزاننده ها
احساس موفقیت
شناسایی
مسئولیت
ماهیت کار
رشد و پیشرفت
نارضایتی
عدم رضایت و عدم نارضایتی
رضایت
وجود
نبود
وجود
نبود
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

34. ) آلدرفرERG نظریه نیازهای سه گانه (
نيازهاي حياتي با ادامه بقاي بهزيستي و نيازهاي فيزيولوژيكي سروكار دارد.
حياتي (زیستی) Existance
نيازهاي وابستگي بر اهميت رابطه بين افراد و ارتباطات تأكيد مي‌كند.
وابستگي
Relatedness
نيازهاي رشد با تمايل درون ذاتي فرد و خود رشدي، سر وكار دارد.
رشد
Growth
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

35. پیامدهای ارضا یا ناکامی ERG
تأکید مستمر بر نیازهای نامحدود رشد
بلی
آیا نیازهای رشد ارضا شده اند ؟
اهمیت یافتن نیازهای رشد
آیا نیازهای ارتباط ارضا شده اند ؟
اهمیت یافتن نیازهای ارتباط
آیا نیازهای زیستی ارضا شده اند ؟
بلی
خیر
برگشت و تأکید بر نیازهای ارتباط
خیر
برگشت و تأکید بر نیازهای زیستی
خیر
تأکید مستمر بر نیازهای زیستی
اهمیت یافتن نیازهای زیستی
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

36. طبق این نظر ، نیازها اکتسابی اند و می توان آنها را آموزش داد.
نظریه نیازهای اکتسابی مک کللند
طبق این نظر ، نیازها اکتسابی اند و می توان آنها را آموزش داد.
3. نیاز به تعلق
اشتیاق به ایجاد ارتباط و دوستی با دیگران ، میل به دوست داشتن و دوست داشته شدن ، پذیرش و تأیید .
2. نیاز به قدرت
وادار کردن دیگران به انجام دادن رفتارهایی متناسب با خواسته های خویش . و اعمال نفوذ در دیگران .
1. نیاز به توفیق یا موفقیت طلبی
تلاش در جهت کسب موفقیت با رعایت قواعد تعیین شده.
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

37. واقع گرایی و نتیجه گرایی
ویژگی های موفقیت طلبان
ویژگی های موفقیت طلبان
ریسک پذیری متوسط
شیفتگی به کار
واقع گرایی و نتیجه گرایی
فردگرایی
ارضا از انجام کار
بازخور سریع
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

38. نظریه های فرآیندی انگیزش
نظریه های انگیزشی
نظریه های فرآیندی انگیزش
به پیشینه های شناختی متعامل اشاره داردکه فرآیند انگیزش را تبیین می کنند.
نظریه هدف گذاری
انتظار و برابری پورتر و لاولر
نظریه برابری آدامز(مقایسه)
نظریه انتظار
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

39. Advanced Organizational Behavior Management
نظریه انتظار روم
انتظار
تلاشهای فرد برای نیل به پیامدهای رده اول.
احتمال منجر شدن تلاش خاص به پیامد رده اول خاص است .
ابزار
پیامدهارا می توان در زنجیره ای در نظر گرفت که در آن پیامدهای رده اول ابزار تحقق پیامدهای رده دوم اند .
پیامدهای رده اول را به پیامدهای رده دوم مرتبط میسازد.
ارزش
اهمیت و اولویتی که پیامد خاصی برای فرد دارد .
طیفی از 1- تا 1
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

40. Advanced Organizational Behavior Management
مدل نظریه انگیزش روم
انتظار
ابزار
پیامد 1- 1
پیامد 1 (عملکرد)
نیروی انگیزشی (تلاش)
انتظار * ارزش
پیامد 2- 1
پیامد 1- 2
پیامد 2 (عملکرد)
پیامد 2- 2
تلاش
Effort
عملکرد
Performance
عواقب
Outcomes
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

41. مدل انگیزش چند متغیره پورتر -لاولر
1. ارزش پاداش
4. توانایی ها و ویژگی ها
5. ادراک منصفانه بودن پاداش ها
1-7. پاداش های درونی
3. تلاش
6. عملکرد
9.رضایت
2-7. پاداش های برونی
2. احتمال ادراک شده از رابطه
پاداش تلاش
5. ادراک از نقش
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

42. ده فرمان برای مدیران بر اساس مضامین نظریه انتظار
پیامدهای ارزشمند را برای کارکنان تعیین کنید.
عملکرد خوب را تعریف و به رفتارهای مناسب پاداش دهید و نظام پاداش را شفاف کنید .
مطمئن شوید که کارکنان می توانند به اهداف عملکردی برسند .
پیامدهای مطلوب را به سطوح عملکردی پیوند دهید.
اطمینان حاصل کنید پیامدها برای تحریک تلاش کفایت می کنند .
نظام پاداش را به طور مرتب ارزیابی کنید تا عادلانه باشد .
کارهای چالشی طراحی کنید .
بخشی از پاداش ها را به کار گروهی اختصاص دهید تا همکاری و کار تیمی تشویق شود .
به صورت دوره ای سطح انگیزش کارکنان را با مصاحبه و پرسشنامه های بی نام اندازه گیری کنید .
به خاطر وجود تفاوتهای فردی ، نظام انگیزشی را انعطاف پذیر طراحی کنید .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

43. Advanced Organizational Behavior Management
نظریه برابری آدامز
برابری
پیامدهای فرد
داده های فرد
پیامدهای دیگری
داده های دیگری
نابرابری مثبت
نابرابری منفی
پیامدهای دیگری
داده های دیگری
پیامدهای فرد
داده های فرد
پیامدهای فرد
داده های فرد
پیامدهای دیگری
داده های دیگری
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

44. کار من به سازمان چه داده است : آنچه من بابت کارم گرفته ام :
مقیاس برابری داده های فرد در مقابل آن چه بابت شغل و فعالیت دریافت می کند
کار من به سازمان چه داده است :
زمان ، تلاش ، توانایی ، وفاداری ، تحمل ، انعطاف پذیری ، تمامیت ، تعهد ، قابلیت اطمینان ، قلب و روح ، فداکاری شخصی و ...
آنچه من بابت کارم گرفته ام :
پرداخت ، جایزه ، قدرت پردازش ، مزایای ، امنیتی ، به رسمیت شناختن ، علاقه ، توسعه ، شهرت ، ستایش ، مسئوليت ، لذت و ...
داده ها
ستاده ها
کارکنان داده های خود به سازمان را در مقابل آنچه بابت کار دریافت می کنند مقایسه کرده و در صورت احساس برابری و یا مازاد دریافت نسبت به داده ادامه کار می دهند و در غیر این صورت نمود های رفتاری خاصی بروز می دهند .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

45. نمود های رفتاری تئوری برابری
نمود های رفتاری نظریه
کاهش داده ها
افزایش دریافتی ها
کاهش پیامدها
افزایش پیامدها
تحریف ادراکات از داده ها و پیامدهای خود
تحریف ادراکات از داده ها و پیامدهای مرجع مقایسه
ترک محیط کاری
تغییر مرجع مقایسه
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

46. Advanced Organizational Behavior Management
تئوری عدالت سازمانی
تلاش های بعدی برای گسترش نظریه برابری به شکل گیری مفهوم عدالت سازمانی منجر شده است .
به ارزیابی شناختی فرد از منصفانه بودن مقادیر و تخصیص پاداش ها اشاره دارد.
ادراک کارکنان نسبت به عدالت توزیعی در سازمان با متغیرهای وابسته رفتارسازمانی ارتباط دارد.
عدالت
توزیعی
در این بحث توجه به تفاوت بین تساوی و برابری برای مدیران حائز اهمیت است .
تساوی : یعنی تنظیم رویه ها به گونه ای که مثلاً فرصت ارتقا برای همه یکسان باشد .
برابری: یعنی تنظیم رویه ها به گونه ای است که افراد واجد شرایط ارتقا یابند .
به مبادله بین فرد و سازمان اشاره دارد و بر متغیرهای وابسته رفتار سازمانی تأثیر دارد .
رویه ای
به مبادله ی بین افراد با یکدیگر بر می گردد .
ریشه در نظریه مبادله اجتماعی دارد .
مراوده ای
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

47. نظریه هدف گذاری لاک و لاتام
نظریه هدف گذاری :
در صدد تبیین هدف به عنوان یک عامل انگیزشی است .
مشخص کردن هدف به عنوان یک انگیزه درونی عمل می کند.
هدف میزان و نوع تلاش فرد را تعیین می کند .
هدف های خاص و مشکل موجب افزایش عملکرد می شود .
مشارکت افراد در تعیین اهداف گاهی نتایج خوب و گاهی نتایج نا مطلوب دارد .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

48. مدل هدف گذاری لاک و لاتام
1. دشواری هدف
3. پذیرش هدف
7.حمایت سازمانی
9. پاداش های درونی
5.تلاش هدف مدار
6.عملکرد
11. رضایت
8.توانایی فردی و آموزش
10.پاداش های بیرونی
2. خاص بودن هدف
4.تعهد به هدف
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

49. متغیرهای مداخله گر در رابطه بین هدف و عملکرد
بازخور: امور را به سوی بهبود هدایت میکند و در عملکرد مؤثر است . بازخور فرد به خودش محرک مؤثر تری محسوب می شود .
تعهد به هدف : هرچقدر تعهد فرد به تحقق اهداف بیشتر باشد ، عملکرد در سطح بالاتری خواهد بود .
خود باوری : منظور اعتماد افراد به توانایی خود در انجام کارهاست . هرچقدر میزان خودباوری فرد بیشتر باشد نسبت به تحقق اهداف عزم راسخ تری خواهد داشت .
کانون کنترل : افرادی که کانون کنترل درونی دارند اطمینان بیشتری به تحقق اهداف دارند و بنابراین تلاش بیشتری می کنند .
هدف دشوار
عملکرد
هدف مشخص
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

50. Advanced Organizational Behavior Management
مــنابــع
Refrence
مبانی رفتار سازمانی / استیفن پی . رابینز ؛ مترجمان علی پارسائیان ، محمد اعرابی . _ تهران : دفتر پژوهش های فرهنگی ،
مدیریت رفتار سازمانی / علی رضاییان . تهران : مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ، 1372.
مدیریت تعارض و مذاکره (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته) / علی رضاییان ._ تهران : سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) ، 1382
مدیریت رفتار های سیاسی در سازمان (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته) / علی رضاییان ._ تهران : سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) ، 1383
مدیریت فشار روانی (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته) / علی رضاییان ._ تهران : سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) ، 1383
انتظار عدالت و عدالت در سازمان (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته) / علی رضاییان ._ تهران : سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) ، 1384
تیم سازی در قرن بیست و یکم (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته) / علی رضاییان ._ تهران : سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) ، 1386
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

51. Advanced Organizational Behavior Management
مــنابــع
Refrence
مدیریت رفتار سازمانی / پاول هرسی _ کنت ایچ بلانچارد . تهران : انتشارات واحد فوق برنامه بخش فرهنگی دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی ، 1368.
مبانی سازمان و مدیریت / علی رضاییان. تهران : سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) ، مرکز تحقیق و توسعه ی علوم انسانی ، 1380
سازمان و مدیریت (سیستم و رفتار سازمانی) / علی محمد اقتداری . تهران : چاپ علامه طباطبایی
مجموعه کامل در یک نگاه های مدیریتی / احمد ورزشکار .تهران : مرکز مطالات مدیریت
تئوری نیازها و انگیزش در نظریه سه شاخکی / احمد ورزشکار
جزوه رفتار سازمانی پیشرفته / احمد ورزشکار
جزوه درسی مدریت رفتار سازمانی / آرین قلی پور
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

52. Advanced Organizational Behavior Management
مــنابــع
Refrence
فرهنگ جامع مدیریت / شمس السادات زاهدی ، مهدی الوانی و ابوالحسن فقیهی _ تهران : دانشگاه علامه طباطبایی ، 1376.
مدیریت رفتار سازمانی (رفتار فردی)/آرین قلی پور._ تهران : سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) ، مرکز تحقیق و توسعه ی علوم انسانی ، 1386
مدیریت رفتار سازمانی کاربرد منابع انسانی/پال هرسی و کنت بلانچارد . ترجمه : علی علاقه بند._ تهران : مؤسسه انتشارات امیر کبیر، 1365
مدیریت رفتار سازمانی / زهرا برومند .
وب سایت مدیریتی ایران /
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010

53. اللهم صل علی محمد و آل محمد
و صل الله علی محمد
و آل محمد
اللهم صل علی محمد و آل محمد