1. Autizam Sindromski pristup

2. Eugen Bleuler
Reč autizam potiče od grčke reči “autos”, što znači sam.

3. Leo Kanner, 1943
“Autistična ometenost afektivnog kontakta”

4. Kanerove zablude Autizam izazivaju emocionalno hladne majke
Deca sa autizmom nemaju emocije
Autizam je najraniji oblik dečje shizofrenije
Osobe sa autizmom imaju očuvanu inteligenciju

5. Hans Asperger, 1944
“Autistična psihopatija u detinjstvu”

6. “Šizoidni poremećaj ličnosti u detinjstvu”
Eva Suhareva, 1926
“Šizoidni poremećaj ličnosti u detinjstvu”

7. Prva trijada oštećenja:
Poremećaj socijalnih interakcija
Poremećaj komunikacije
Nedostatak mentalizacije

8. Druga trijada oštećenja:
Stereotipije
Uska, ograničena interesovanja
Ostrvca očuvanih sposobnosti

9. Pristupi izučavanju autizma
Sindromski
Dimenzionalni
Razvojni

10. Sindromski pristup autizmu
Cilj ovog pristupa je da se na osnovu dijagnostičkih kriterijuma ispitanik svrsta u određenu kategoriju
ICD, DSM klasifikacioni sistemi

11. psihoze specifične za razvojno doba
ICD-9, SZO, 1979
psihoze specifične za razvojno doba
infantilni autizam (Kanerov sindrom)
dezintegrativna psihoza (Helerov sindrom)
atipična dečja psihoza i
dečja shizofrenija

12. PERVAZIVNI POREMEĆAJI RAZVOJA

13. ICD-10, SZO, 1992
PPR karakteriše kvalitativno oštećenje recipročnih socijalnih interakcija i obrazaca komunikacije i oskudan, stereotipan i repetitivan repertoar interesovanja i aktivnosti. Navedene kvalitativne abnormalnosti predstavljaju pervazivne karakteristike funkcionisanja ličnosti u svim situacijama, iako mogu da postoje varijacije u stepenu njihove izraženosti. Klinička slika se ispoljava u najranijem detinjstvu, a najkasnije do pete godine života.

14. U većini slučajeva razvoj je izmenjen od najranijeg detinjstva i uz retke izuzetke stanje postaje izraženo tokom prvih pet godina života.

15. Uglavnom su prisutni i kognitivni deficiti.

16. Komorbiditet: Infantilni spazmi Kongenitalna rubeola
Tuberozna skleroza
Cerebralna lipoidoza
Fragilno X

17. Pervazivni poremećaji razvoja – F84
F84.0 – dečji autizam
F84.1 – atipični autizam
F84.2 – Retov sindrom
F84.3 – Drugi dezintegrativni poremećaj detinjstva
F84.4 – Hiperkinetički poremećaj udružen s mentalnom retardacijom i stereotipnim pokretima

18. Pervazivni poremećaji razvoja – F84
F84.5 – Aspergerov sindrom
F84.8 – Drugi pervazivni razvojni poremećaji
F84.9 – Pervazivni razvojni poremećaj, nespecifikovan

19. Dijagnostički kriterijumi za autizam ICD-10
U kliničkoj slici treba da bude prisutno najmanje 8 od 16 navedenih karakteristika
Pojava abnormalnog ili poremećenog razvoja u bar jednoj od navedenih oblasti mora da počne pre treće godine života. Obično i ne postoji period normalnog razvoja, ali ako se to desi potrebno je da se taj period završi do treće godine.
Klinička slika ne može da se pripiše drugim oblicima pervazivnih poremećaja razvoja (Aspergerov sindrom, Retov sindrom, dezintegrativni poremećaj detinjstva) niti specifičnim razvojnim poremećajima receptivnog govora sa izraženim socioemocionalnim problemima, reaktivnom poremećaju vezivanja, mentalnoj retardaciji koja se kombinuje sa emocionalnim (bihejvioralnim) poremećajima i šizofeniji sa neuobičajno ranim početkom.

20. Harrison and Hare (Harison, Hare, 2004)
Hipersenzitivnost i hiposenzitivnost
Distorzija
Senzorni prekidi (tune-outs)
Senzorna prezasićenost
Poteškoće u istovremenoj obradi informacija
Percepcija preko drugog kanala, slična sinesteziji
Poteškoće u identifikaciji izvora stimulacije

21. DSM-III, APA, 1980 Prvi put se pominju pervazivni poremećaji razvoja
Tipičan predstavnik je infantilni autizam
Trijada oštećenja – oštećenje socijalnih interakcija, verbalne i neverbalne komunikacije i imaginacije
Nastaje pre tridesetog meseca

22. DSM-III-R, APA, 1987
Umesto “infantilni autizam” koristi se sintagma “autistični poremećaj”
U pervazivne poremećaje uključen je širi spektar kliničkih manifestacija
Svi neautistični pervazivni poremećaji svrstavaju se u PDD-NOS
Vreme javljanja simptoma pomera se na 36 meseci

23. DSM-IV, APA, 1994 Neautistični pervazivni poremećaji podeljeni su na:
Aspergerov sindrom
Retov sindrom
dezintegrativni poremećaj detinjstva i
PDDNOS

24. Tabela broj 1 – Prikaz kategorija pervazivnih poremećaja razvoja u ICD-10 i DSM-IV-TR
ICD-10 (SZO, 1992)
DSM-IV-TR (APA, 2000)
F 84.0
dečji autizam
299.00
autistični poremećaj
F 84.1
atipični autizam
PDDNOS
F 84.2
Retov sindrom
299.80
Retov poremećaj
F 84.3
drugi dezintegrativni poremećaj detinjstva
299.10
dezintegrativni poremećaj u detinjstvu
F 84.4
hiperkinetički poremećaj udružen sa mentalnom retardacijom i stereotipnim pokretima
F 84.5
Aspergerov sindrom
Aspergerov poremećaj
F 84.8
drugi pervazivni razvojni poremećaj
F 84.9
pervazivni razvojni poremećaj, nespecifikovan

25. DSM-5

26. Neurorazvojni poremećaji
Intelektualne ometenosti
Poremećaji komunikacije
Poremećaj autističkog spektra
ADHD
Specifični poremećaj učenja
Motorički poremećaji

27. Pervazivni poremećaji razvoja (DSM-IV)
Autistični poremećaj
Aspergerov sindrom
Retov sindrom
Dezintegrativni poremećaj detinjstva
PDD-NOS

28. PUBLIKOVAN 18. MAJA 2013. GODINE
DSM-5
PUBLIKOVAN 18. MAJA GODINE

29. Pervazivni poremećaji razvoja
Poremećaj autističkog spektra

30. Poremećaj autističkog spektra

31. Poremećaj autističkog spektra Autistični poremećaj
Aspergerov sindrom
PDD-NOS
Retov sindrom
Dezintegrativni poremećaj detinjstva
Retov sindrom

32. DSM-5 Socijalno-komunikacioni deficiti Stereotipno ponašanje
DSM-IV
Poremećaj socijalnih interakcija
Poremećaj komunikacije
Stereotipni obrasci ponašanja

33. Vreme pojave simptoma
DSM-IV Do 36. meseci
DSM-5 U ranom detinjstvu

34. Od kliničara se očekuje da:
Detaljno opiše početak poremećaja
Navede komorbidna stanja
Na trostepenoj lestvici utvrdi težinu autizma

35. Dijagnostički kriterijumi DSM-5
Za postavljanje dijagnoze moraju biti ispunjena sva četiri kriterijuma

36. A Postojani deficiti u socijalnoj komunikaciji i socijalnim interakcijama koji se ispoljavaju u različitim kontekstima i koji se ne mogu dovesti u vezu sa opštim razvojnim kašnjenjem, ispoljavaju se na sledeće načine (potrebno je da postoje sve tri oblasti izmenjenog funkcionisanja):

37. 1. Deficiti u socio-emocionalnom reciprocitetu, počev od abnormalnog socijalnog pristupa i nedostatka uzajamne konverzacije, preko ograničenja u deljenju interesovanja, emocija, i afekta i reakcija, do potpunog izostanka iniciranja socijalnih interakcija.

38. 2. Deficiti u neverbalnom komunikacionom ponašanju koje se koristi za socijalne interakcije, počev od loše integrisane verbalne i neverbalne komunikacije, preko abnormalnosti u ostvarivanju kontakta očima i u govoru tela ili deficita u razumevanju i korišćenju neverbalne komunikacije, do potpunog izostanka facijalne ekspresije ili gestova.

39. 3. Deficiti u ostvarivanju i održavanju ostvarenih veza u skladu sa razvojnim nivoom (ne uračunavajući one koje se ostvaruju sa roditeljima), počev od poteškoća u prilagođavanju ponašanja različitim socijalnim kontekstima, preko poteškoća u deljenju imaginativne igre i pronalaženja prijatelja, do očiglednog odsustva interesovanja za druge ljude.

40. B Ograničeni, repetitivni oblici ponašanja, interesovanja ili aktivnosti, koji se manifestuju na najmanje dva od navedenih načina:

41. 1. Stereotipni ili repetitivni govor, motorni pokreti ili korišćenje objekata (kao što su jednostavni motorni stereotipi, eholalija, repetitivno korišćenje objekata ili idiosinkratičkih fraza).

42. 2. Ekscesivna privrženost rutinama, ritualnim oblicima verbalnog ili neverbalnog ponašanja, ili naglašen otpor prema promenama (motorički rituali, insistiranje na uvek istom putu ili istoj hrani, repetitivno zapitkivanje ili ekstreman distres izazvan malim promenama u okruženju).

43. 3. Visoko ograničena, fiksirana interesovanja, ograničena po fokusu ili intenzitetu (jaka privrženost ili preokupiranost neobičnim predmetima, izuzetno ograničena i perseverativna interesovanja).

44. 4. Hiper ili hipo reaktivnost na senzorne inpute, ili neobična interesovanja za senzoričke aspekte okruženja (očevidna indifirentnost prema bolu, hladnoći, toploti; neobično reagovanje na određene zvuke i teksture, ekscesivno mirisanje ili dodirivanje predmeta, fasciniranost svetlima i predmetima koji se vrte).

45. C Simptomi moraju postojati u ranom detinjstvu, ali ne moraju biti u punoj meri ispoljeni sve dok socijalni zahtevi ne prevaziđu ograničene kapacitete ili mogu biti maskirani naučenim strategijama u kasnijem životu.

46. D Ispoljeni simptomi zajedno ograničavaju i oštećuju svakodnevno funkcionisanje.

47. Šta je potrebno navesti?

48. Pridružena medicinska ili genetska stanja ili sredinske činioce
Pridružena medicinska ili genetska stanja ili sredinske činioce. Pridružene neurorazvojne, mentalne ili bihejvioralne poremećaje.

49. Informacije o težini poremećaja, za svaku od dve oblasti kliničkih manifestacija posebno. Podatke o intelektualnoj ometenosti, poremećaju jezika i katatoniji.

50. Kritički pogledi Don't Buy It. Don't Use It. Don't Teach It.