1. کارشناس ارشد مهندسی پزشکی
مرکز جامع توانبخشی و توانمندسازی روانی آرن
با مجوز رسمی از دانشگاه علوم پزشکی مشهد
نقشه مغزی(QEEG)و کاربرد آن در تشخیص اختلالات روانی
مهناز عاشق طوسی
کارشناس ارشد مهندسی پزشکی
بهار 1393

2. مغز انسان
مسئول شخصیت هر فرد، خاطره‌ها، حرکات و چگونگی حسی که از جهان پیرامون دارد.
متشکل از حدود 100 میلیارد سلول عصبی (نورون) است که نه تنها مسئول هماهنگی میان افکار و اعمال فیزیکی ما هستند بلکه تنظیم فرایندهای ناخودآگاه بدن ما را مانند هضم و تنفس، نیز بر عهده دارند.
شناخت مغز و چگونگی عمکلرد آن کاری بس پیچیده است. چیزی که امروز ما از مغز می‌دانیم این است که این ارگان شگفت‌آور ما را انسان می‌کند یا به عبارت بهتر به ما ظرفیت برای هنر، زبان، قضاوت‌ها یا خلاقیت و تفکر منطقی می‌دهد. همچنین این ارگان مسئول شخصیت هر فرد، خاطره‌ها، حرکات و چگونگی حسی است که از جهان پیرامون دارد.
با این وجود، مغز یکی از بزرگترین ارگان‌های بدن انسان، متشکل از حدود 100 میلیارد سلول عصبی (نورون) است که نه تنها مسئول هماهنگی میان افکار و اعمال فیزیکی ما هستند بلکه تنظیم فرایندهای ناخودآگاه بدن ما را مانند هضم و تنفس، نیز بر عهده دارند. 1

3. مغز انسان
ریشۀ تمام افکار، احساسات و رفتار ما در ارتباط میان نورون‌های مغز ما است. امواج مغزی، پالس‌های کوچکی از فعالیت‌های الکتریکی هستند که در اثر ارتباط سلول‌های عصبی با یکدیگر تولید می‌شوند. 2

4. تاریخچه
1924  اولین ثبت امواج مغزی توسط فیزیولوژیست و روانپزشک آلمانی، هانس برگر
1934  تشخیص اسپایک‌های صرعی توسط فیشر و لوئنبک
1936  گشایش اولین آزمایشگاه EEG در بیمارستان عمومی ماساچوست
1947  تاسیس انجمن EEG آمریکا و برگزاری اولین کنگره بین‌المللی EEG 3

5. امواج مغزی دو مشخصه امواج: دامنه (میکرو ولت)
فرکانس: تعداد دور در ثانیه (هرتز)
پس از این کشف، دانشمندان این امواج را برای توصیف عملکردهایشان به پهنای باند‌های مختلف تقسیم کردند. 4

6. امواج مغزی انواع امواج مغزی
امواج دلتا: امواج مغزی دلتا بیشترین دامنه و در عین حال کمترین فرکانس (4-1 هرتز) را دارند.
در نوزادان
در مدیتیشن عمیق و خواب بی‌رویا (بزرگسالان)
طی انجام برخی فعالیت‌هایی که به توجه مداوم نیازمندند
مفید برای ترشح هورمون رشد و ترمیم بافت‌های بدن
تحریک بهبود و بازسازی/ تنظیم ساعت دورن
امواج مغزی دلتا بلندترین دامنه و در عین حال پایین‌ترین فرکانس (4-1 هرتز) را دارند. این امواج در مدیتیشن عمیق و خواب بی‌رویا تولید می‌شوند. همچنین این امواج برای ترشح هورمون رشد و ترمیم بافت‌های بدن مفید می‌باشند. بهبود و بازسازی در این حالت تحریک می‌شود و به همین دلیل است که خواب عمیق ترمیمی در فرایند بهبود بسیار مهم است. 5

7. امواج مغزی انواع امواج مغزی امواج تتا: (8-4 هرتز)
خواب REM و مدیتیشن عمیق
دروازه‌ای برای یادگیری و حافظه
احساس سکون و آرامش، پذیرندگی زیاد، برنامه‌ریزی مجدد ذهن
خیال‌پردازی، تفکر بدون خودسانسوری و خلاقانه
فراخوانی ترس‌ها و خاطرات ناراحت‌کننده و رنج‌آور ذخیره شده در حافظه و کابوس‌ها
امواج مغزی تتا (8-4 هرتز) اغلب در خواب رخ می‌دهد اما در مدیتیشن عمیق نیز غالب است. این امواج به عنوان دروازه‌ای برای یادگیری و حافظه عمل می‌کنند. در تتا، حواس ما از جهان خارج فاصله گرفته و بر سیگنال‌های با منشا درونی تمرکز می‌کند. این همان حالتی است که ما به طور معمول در گذر از بیداری به خواب تجربه می‌کنیم. در تتا خیال‌پردازی، تفکر بدون خودسانسوری و خلاقانه، ترس‌ها، فراخوانی خاطرات ناراحت کننده و رنج‌آور ذخیره شده در حافظه و کابوس‌ها وجود دارند. 6

8. امواج مغزی انواع امواج مغزی امواج آلفا: (12-8 هرتز) آرامش
هنگامیکه چشمان خود را می‌بندید
هنگام تفریح و لذت بردن از محیط اطراف غلبه
در زمان و شکل مناسب سبب دستیابی به عملکرد بهینه، کاهش اضطراب، تقویت سیستم ایمنی، تفکر مثبت، یکپارچگی ذهن و بدن، شهود، درون‌اندیشی، تعادل هیجانی، احساس سرخوشی، آگاهی درونی و افزایش ترشح هورمون سروتونین می‌شود.
امواج مغزی آلفا (12-8 هرتز) هنگامیکه آرام هستید و پردازش اطلاعات ذهنی زیادی ندارید ظهور پیدا می‌کنند. هنگامیکه چشمان خود را می‌بندید مغز شما امواج آلفای زیادی به ویژه در ناحیه پس‌سری تولید می‌کند. همچنین هنگام تفریح و لذت بردن از محیط اطراف غلبه با موج آلفاست. امواج آلفا در زمان و شکل مناسب سبب دستیابی به عملکرد بهینه، کاهش اضطراب، تقویت سیستم ایمنی، تفکر مثبت، یکپارچگی ذهن و بدن، شهود، درون‌اندیشی، تعادل هیجانی، احساس سرخوشی، آگاهی درونی و افزایش ترشح هورمون سروتونین می‌شود.
Occipitalarea 7

9. امواج مغزی انواع امواج مغزی امواج بتا: (38-12 هرتز)
درحالت بیداری و آگاهی هنگامی که توجه به سمت وظایف شناختی و جهان خارج است، کنش‌های پیچیده ذهنی (سخن گفتن و ...)
در هشیاری، تمرکز، انجام محاسبات ریاضی، قضاوت، تصمیم‌گیری و افزایش متابولیسم
امواج مغزی بتا (38-12 هرتز) درحالت بیداری و آگاهی هنگامی که توجه به سمت وظایف شناختی و جهان خارج است، غالب می‌باشند. بتا زمانی ظهور پیدا می‌کند که ما هشیار، متمرکز، در حال انجام محاسبات ریاضی، قضاوت، تصمیم‌گیری و درگیر انجام فعالیت ذهنی هستیم. امواج مغزی بتا به سه باند تقسیم می‌شوند؛ بتای پایین (Beta1 or SMR) در حالت پردازش و تمرکز در آرامش و افزایش توانایی‌های توجه، بتا (Beta2) و بتای بالا (Beta3) در حالت تفکر بسیار پیچیده، اضطراب زیاد یا هیجان. 8

10. امواج مغزی انواع امواج مغزی امواج بتا: (38-12 هرتز)
بتای پایین (Beta1 or SMR)
در حالت پردازش و تمرکز در آرامش و افزایش توانایی‌های توجه، کمک به خواب رفتن و تنظیم حرکات بدن
بتا (Beta2)
بتای بالا (Beta3)
در حالت تفکر انتزاعی فوق‌العاده، اضطراب زیاد یا هیجان
امواج مغزی بتا (38-12 هرتز) درحالت بیداری و آگاهی هنگامی که توجه به سمت وظایف شناختی و جهان خارج است، غالب می‌باشند. بتا زمانی ظهور پیدا می‌کند که ما هشیار، متمرکز، در حال انجام محاسبات ریاضی، قضاوت، تصمیم‌گیری و درگیر انجام فعالیت ذهنی هستیم. امواج مغزی بتا به سه باند تقسیم می‌شوند؛ بتای پایین (Beta1 or SMR) در حالت پردازش و تمرکز در آرامش و افزایش توانایی‌های توجه، بتا (Beta2) و بتای بالا (Beta3) در حالت تفکر بسیار پیچیده، اضطراب زیاد یا هیجان. 9

11. امواج مغزی انواع امواج مغزی امواج گاما: (38هرتز و بالاتر)
پردازش همزمان اطلاعات از مناطق مختلف مغز
حافظه خوب، سرعت انتقال زیاد اطلاعات، پردازش سطوح بالای اطلاعات و یادگیری مسائل پیچیده
امواج مغزی گاما (38 هرتز و بالاتر) سریع‌ترین امواج مغز (فرکانس بالا)، و مربوط به پردازش همزمان اطلاعات از مناطق مختلف مغز است. غلبه این موج با حافظه خوب، سرعت انتقال زیاد اطلاعات، پردازش سطوح بالای اطلاعات و یادگیری مسائل پیچیده همراه است. در گذشته گاما به اشتباه به عنوان نویز مغزی شناخته می‌شد اما محققان دریافتند که این امواج در حالت‌های عشق جهانی، نوع‌دوستی و"فضائل بالاتر" بسیار فعال هستند. ریتم گاما، ادراک و آگاهی را تنظیم کرده و در بیهوشی ناپدید می‌شود 10

12. الکتروانسفالوگرافی (EEG)
تکنیکی برای مطالعه‌ و ثبت جریان‌های الکتریکی مغز است.
این تکنیک شامل:
اتصال تعدادی الکترود به پوست سر
اخذ امواج مغزی توسط الکترودها
بهبود امواج (تقویت و حذف نویز)
ثبت و تحلیل امواج
تکنیکی برای مطالعه‌ و ثبت فعالیت الکتریکی مغز جریان‌های الکتریکی مغز، الکتروانسفالوگرافی است. در این روش تعدادی الکترود به پوست سر متصل می‌شود. این الکترودها (با سیم یا بدون سیم) به دستگاهی متصل می‌شوند که پالس‌های الکتریکی مغز را ثبت می‌کند. نتایج به دست آمده، چاپ شده یا توسط رایانه نمایش داده می‌شوند. در واقع EEG روشی ساده و در دسترس برای بررسی چگونگی عملکرد مغز است. دانشمندان برای اولین بار امواج مغزی سگ را در سال 1912 ثبت کردند. دردهه‌ی 1950 EEG به طور گسترده در ایالات متحده مورد استفاده قرار گرفت.
این تکنیک شامل اخذ سیگنال توسط الکترودهای سطحی، بهبود سیگنال (معمولاً تقویت و حذف نویز)، چاپ سیگنال و آنالیز آن می‌شود. آنچه روی کاغذ چاپ می‌شود، الکتروانسفالوگرام نامیده می‌شود. 11

13. ثبت EEG
الکترود
مکان و نام الکترودها به وسیله‌ی سیستم بین‌المللی برای اکثر برنامه‌های کاربردی بالینی و پژوهشی مشخص می‌شود. در بسیاری از کاربردهای بالینی، از 19 الکترود (بعلاوه‌ی الکترود زمین و سیستم مرجع) استفاده می‌شود. به طور معمول برای ثبت EEG نوزادان از تعداد کمتری الکترود استفاده می‌شود. در کاربردهای بالینی و پژوهشی خاص که نیازمند افزایش رزولوشن فضایی برای یک منطقه خاص از مغز است، می‌توان الکترودهای اضافی را به استاندارد مجموعه اضافه کرد. 12

14. ثبت EEG سیستم 10 % سیستم بین‌المللی 20- 10 13
intermediate 10% electrode positions are also used. The locations and nomenclature of these electrodes are standardized by the American Electroencephalographic Society 13

15. ثبت EEG
Digital Filter
ماشین‌هایEEG بالینی، معمولاً شامل ۸، ۱۶ یا ۳۲ کانال است. به صورت معمول ۲۰ الکترود روی سر بیمار قرار می‌گیرد که پتانسیل حیاتی مذکور را به پیش تقویت کننده می‌رساند. معمولاً با استفاده از یک سیگنال کالیبراسیون پالسی، سیستم کالیبره می‌شود. سیگنال‌های دریافت شده، تقویت و حذف نویز می‌شود. سیگنال‌ها را می‌توان به همین شکل ثبت کرد یا جهت انجام پردازش‌های بیشتر مانند محاسبه طیف فرکانسی سیگنال و طبقه‌بندی و اعمال الگوریتم‌های تشخیصی، به دیجیتال تبدیل و وارد کامپیوتر کرد. 14

16. کاربرد کلینیکی EEG نوع و محل فعالیت مغز در طول تشنج
انواع تشنج‌های غیرمرتبط با صرع
اختلالات حرکتی زیر قشری
انواع میگرن
تشخیص مرگ مغزی
پیش‌بینی موارد خاص در بیماران کما
در موارد خاصی از قبیل: گیجی، تومورها، مشکلات دراز مدت در تفکر و حافظه
کمک به مطالعه خواب
از EEG در ارزیابی اختلالات مغزی استفاده می‌شود. در اکثر موارد برای نشان دادن نوع و محل فعالیت مغز در طول تشنج مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین برای ارزیابی افرادی که مشکلات مرتبط با عملکرد مغز دارند از EEG استفاده می‌شود. این مشکلات عبارتند از: گیجی، کما، تومورها، مشکلات دراز مدت در تفکر و حافظه یا تضعیف نقاط خاصی از بدن (مانند ضعف مرتبط با سکته مغزی).
از EEG برای تشخیص مرگ مغزی نیز استفاده می‌شود. همچنین برای اثبات این که فرد استفاده کننده از تجهیزات پزشکی هیچ شانسی برای بهبودی ندارد از EEG استفاده می‌شود. 15

17. الکتروانسفالوگرافی کمی (QEEG)
EEG کمّی تجزیه و تحلیل طیفی داده‌های EEG است.
استفاده از 19 کانال یا بیشتر برای ثبت همزمان EEG
چشم باز
چشم بسته
انجام تکلیف (خواندن، محاسبه ریاضی و ...)
مقایسه نتایج باQEEG افراد نرمال در پایگاه داده مرجع
مشخص کردن تغییرات نسبت به حالت عادی (میانگین)
فعالیت بیش از حد زیاد یا خیلی کم
مشکل در برقراری ارتباط با مناطق دیگر
الکتروانسفالوگرافی کمّی، نقشه مغزی EEG است. در مقایسه با MRI، این روش ارزان‌تر است و در عین حال اطلاعات بسیار مشخص‌تری در مورد زمان‌‌بندی قشر مغز در اختیار ما قرار می‌دهد. عملکرد مغز به طور باورنکردنی سریع است و حتی اندکی تفاوت در زمان‌بندی در یک ناحیه مغزی می‌تواند پیامدهای عمیق عملکردی داشته باشد.
به بیان بسیار ساده، EEG کمّی تجزیه و تحلیل کامپیوتری داده‌های EEG است. در ثبت qEEG به طور معمول از 19 کانال یا بیشتر برای ثبت همزمان EEG تحت شرایط خاص استفاده می‌شود. سپس اطلاعات ثبت شده، با EEG افراد دیگر در پایگاه داده مرجع مقایسه می‌شود. این تجزیه و تحلیل، تغییرات نسبت به حالت عادی (میانگین) را مشخص و برجسته می‌سازد. به عنوان مثال، گزارش qEEG می‌تواند در مقایسه با حالت عادی، هر ناحیه‌ی مغز را که در آن فعالیت EEG بیش از حد زیاد یا خیلی کم است، نشان دهد. همچنین این گزارش می‌تواند مناطقی را که در برقراری ارتباط با مناطق دیگر دچار مشکل هستند به خوبی نشان دهد. فعالیت بیش از حد EEG یا ارتباط ضعیف به طورمعمول با کارآیی کم مغز ارتباط دارد. 16

18. الکتروانسفالوگرافی کمی (QEEG)
دهه 70 و 80، دهه‌هاي ابداع و آزمايش QEEG بوده است. در آن زمان مؤسسه EEG پزشكي آمريكا (AMEEGA) و كميته متخصصين QEEG اعلام كردند كه هم‌اكنون QEEG ارزش كلينيكي و باليني دارد. QEEG و نوروتراپي توسط مؤسسه روانشناسي آمريكا در حوزه روان‌شناسي و با برنامه‌هاي درماني مناسب تأييد شده‌اند. 17

19. تحلیل QEEG BRC (Brain Resource Company): 10000 NeuroGuide: 1500
SKIL: 1000
HBI (Human Brain Index): 850
JANE: 800
مقایسه با جامعه نرمال 18

20. مولفه‌های QEEG
توان مطلق (Absolute Power): میزان فعالیت امواج مغزی در یک باند فرکانسی خاص
This term refers to the amount of activity within a specific frequency band of brain waves. The activity in each frequency band is shown in the examples below in order of slowest (left)-Delta to fastest (right) Beta. Activity in each frequency band is compared to a normative database to determine the presence of suspected abnormalities. The results for each frequency band are shown with the topographic activity maps. In the example shown below, green is the color representing average activity. Red means there is a large increase in activity, yellow-moderate increase in activity when compared to the normative database, while blue means there is a large decrease. 19

21. مولفه‌های QEEG
توان نسبی (Relative Power): میزان نسبی فعالیت یک موج خاص نسبت به مجموع تمام باندهای فرکانسی
This term refers to the relative amount of activity within a specific frequency band compared to all the other frequency bands. Relative activity in each frequency band is compared to a normative database to determine the presence of suspected abnormalities. The results for each frequency band are shown with the topographic activity maps. In the example shown below, green is the color representing average activity. Red means there is a large increase in activity, yellow-moderate increase of activity when compared to the normative database, while blue means there is a large decrease. 20

22. مولفه‌های QEEG
عدم تقارن (Asymmetry): ارتباط میان مقدار فعالیت امواج مغزی در یک ناحیه از مغز در مقایسه با نقاط دیگر (بررسی اختلاف ولتاژ بين نواحي مختلف)
This term refers to the relationship between the amounts of activity in one area of the brain compared to another. Inter-hemispheric-means differences between each side of the brain, while intra-hemispheric mean differences between areas on the same side of the brain.
Asymmetry in each frequency band is compared to a normative database to determine the presence of suspected abnormalities. The results for each frequency band are shown with the topographic connection maps. Thick lines represent larger deviations from "normal" – red refers to increased asymmetry, while blue refers to decreased asymmetry. 21

23. مولفه‌های QEEG
انسجام (coherence): مقدار انرژی به اشتراک گذاشته شده میان قسمت‌های مختلف مغز (توانایی برقراری ارتباط مناسب)
كوهرنس مشخص مي‌كند كه مغز چه مقدار انرژي را بين قسمت‌هاي مختلف به اشتراك گذاشته است. اين مقياس بررسي مي‌كند كه آيا مغز توانايي برقراري ارتباط مناسب با خودش را دارد يا نه. كوهرنس زياد نشانه آن است كه بعضي قسمت‌هاي مغز آنچنان درهم گير كرده‌اند كه براي قطع اين ارتباط و برقراري ارتباط با ساير قسمت‌هاي مغز توانايي مناسبي ندارند. و كوهرنس كم نشانه آن است كه منابع مغز از اتصال مناطق مختلف ناتوان هستند 22

24. مولفه‌های QEEG
تاخیر فاز (phase lag): سرعت انتقال اطلاعات (حرکت سیگنال‌های الکتریکی)
سرعت حركت سيگنال‌هاي الكتريكي در سطح سر را تعيين مي‌كند. آيا سرعت حركت انرژي الكتريكي مغز براي داشتن عملكرد بهينه مناسب است يا خير؟ 23

25. مولفه‌های QEEG
نسبت توان (Power Ratio): 24

26. مولفه‌های QEEG 25

27. تحلیل QEEG مقطع‌نگاری الکترومغناطیسی با رزولوشن پایین
LORETA: low resolution brain electromagnetic tomography
LORETA روشي است كه با استفاده از آن مي‌توان به مكان يابي آسيب مغزي بر اساس EEG پرداخت. در اين روش امواج مغزي با عكس‌هاي حاصل از MRI تطبيق داده شده و مكان آسيب مشخص مي‌گردد (منظور از آسيب، هم ساختاري است و هم كاركردي). علاوه بر آن به صورت سه بعدي نيز مكان يابي ارائه مي‌شود. 26

28. نابهنجاری امواج مغزی برانگیختگی در برخی مناطق مغز:
اختلالات اضطراب، مشکلات خواب، کابوس، هشیاری بیش از حد، رفتار تکانشی، خشم/ پرخاشگری، افسردگی متلاطم، درد مزمن عصبی و اسپاسم
زیرانگیختگی در برخی مناطق مغز:
انواع افسردگی، کمبود توجه، درد مزمن و بی‌خوابی
ناپایداری در ریتم‌های مغزی:
تیک، اختلال وسواس، رفتار پرخاشگرانه، خشم، دندان قروچه، حملات هراس، اختلال دوقطبی، میگرن، حمله خواب، صرع، آپنه خواب، سرگیجه، وزوز گوش، بی اشتهایی/ پرخوری، دیابت و ...
هنگامی که امواج مغزی ما از حالت تعادل خارج می‌شوند، بدون شک مشکلاتی در سلامت عاطفی یا عصبی- فیزیکی ما به وجود می‌آید.
برانگیختگی در مناطق خاصی از مغز با اختلالات اضطراب، مشکلات خواب، کابوس، هشیاری بیش از حد، رفتار تکانشی، خشم/ پرخاشگری، افسردگی متلاطم، درد مزمن عصبی و اسپاسم در ارتباط است. در مقابل، زیر انگیختگی در مناطق خاصی از مغز منجر به برخی از انواع افسردگی، کمبود توجه، درد مزمن و بی‌خوابی می‌شود. ناپایداری در ریتم‌های مغزی نیز با تیک، اختلال وسواس، رفتار پرخاشگرانه، خشم، دندان قروچه، حملات هراس، اختلال دوقطبی، میگرن، حمله خواب، صرع، آپنه خواب، سرگیجه، وزوز گوش، بی اشتهایی/ پرخوری، دیابت و ... در ارتباط است. Over-arousal
Under- arousal
Attention-deficit/ hyperactivity disorder 27

29. کاربردهای بالینی QEEG
تعیین زیر گروههای یک اختلال: تعیین دوقطبی یا یک قطبی بودن افسردگی
تشخیص افتراقی: مبتلایان ADHD را ازمبتلایان به اختلالات یادگیری
پیش‌بینی پاسخ به درمان: پاسخ احتمالی ADHD به استیمولانت‌ها، کسانی که به متیل فنیدیت یا دکستروآمفتامین پاسخ می‌دهند یا پاسخ احتمالی وسواس به مهارکننده بازجذب سروتونین
برآورد پیش آگهی یک اختلال: میزان احتمال عود اعتیاد به کوکایین، پیش‌بینی میزان افت احتمالی کارکردهای شناختی درسالمندی
راهنمای درمان‌های تکنولوژیک: تعیین پروتکل‌های نوروفیدبک یا راهنمایی جهتrTMS
repetitive Transcranial magnetic stimulation 28

30. QEEGو اختلالات اختلال بیش‌فعالی و نقص توجه:
کاهش توان مطلق و نسبی موج دلتا در بیشتر مناطق سیستم 20-10
افزایش (بیش از یک انحراف استاندارد) توان مطلق باندهای تتا، آلفا و بتا به تنهایی یا به صورت ترکیبی در جلوی سر نشان ‌دهنده اختلال نقص توجه
در 10 تا 20% موارد، افزایش توان مطلق باندهای تتا، آلفا و بتا به تنهایی یا به صورت ترکیبی در مقایسه نقاط P4- T6
افزایش بیش از 1/3 انحراف استاندارد در باند تتا و در کانال‌های Fp1، Fp2، F4 و F8 در افراد ADD (تحقیق Chabot)
افزایش کوهرنس در نقاط Fp1، Fp2، O1 و O2
نسبت تتا به بتا در نقاط Fz و Cz بیشتر از 2/5 یا 3 (در کودکان) و بیشتر از 2 (در بزرگسالان) 29

31. QEEGو اختلالات اختلال یادگیری: مشکلات در نواحی پشت سر ظاهر می‌شوند
اختلال خواندن: 1- پردازش شنیداری  افزایش دلتا و تتا در ناحیه T3
2- پردازش دیداری افزایش دلتا و تتا در ناحیه O1 و O2
اختلال نوشتن: افزایش دلتا و تتا در نواحی F3 (حافظه کاری)، C3، C4 و Cz (هماهنگی حسی- حرکتی)
اختلال ریاضی: افزایش دلتا و تتا در P3
وجود آسیمتری در P5-T6
افزایش آلفا (مشکل در توجه و درک: ADHD) و بتا (مشکل در پردازش اطلاعات) در نواحی فرونتال
افزایش، کاهش یا هر دو در کوهرنس دلتا و تتا 30

32. QEEGو اختلالات اختلال اوتیسم:
مشاهدات در این اختلال مشابه اختلال ADHD است با این تفاوت که به جای جلوی سر نشانه‌ها را در پشت سر می‌بینیم.
نسبت تتا به بتا در Pz زیاد است.
افزایش باند تتا در پشت سر
الگوهای مشابه با اختلال یادگیری
کاهش کوهرنس بر خلاف MR
Asperger's has demonstrated dysfunction in the fusiform gyrus, below and behind each ear. It serves many purposes, the purpose of facial recognition: reading the emotion and social cues on people's faces. It is therefore more like a learning disability where people have difficulty processing letters (dyslexia) or numbers (dyscalculia) or auditory processing, remembering and comprehending what people say. The facial processing deficits often coexist with ADHD and/or OCD or other disorders or may stand alone. 31

33. QEEGو اختلالات اختلال افسردگی: افزایش تتا در ناحیه چپ فرونتال F3
افزایش آسیمتری موج تتا در ناحیه فرونتال چپ نسبت به فرونتال راست
افزایش آسیمتری موج آلفا در ناحیه فرونتال چپ نسبت به فرونتال راست
افزایش تتا در Cz  افزایش آلفا در Cz  افزایش بتا در Cz
افزایش در تتا، آلفا یا بتا در نواحی Cz، Fz یا Fpz
افزایش (در برخی موارد کاهش) کوهرنس در مناطق فرونتال
افزایش (در برخی موارد کاهش) کوهرنس در مناطق مرکزی 32

34. فواید و مزایا غیرتهاجمی (بدون تزریق)
بدون عوارض جانبی (اشعه یا امواج مغناطیسی)
قابل حمل و نقل
دقت زمانی خیلی بالا (میلی ثانیه) 33

35. مستندات آکادمی نرولوژی امریکا در سال 1997
آکادمی متخصصان کودکان آمریکا در سال 2004 بر استفاده از QEEG در کمک به ارزیابی و درمانADHD صحه گذاشته است.
كميتة پژوهش انجمن نورسایکیاتری آمريكا در سال 2006: QEEG مي‌تواند به عنوان يك تست آزمايشگاهي دقيق به منظور رديابي و تشخيص افتراقي اختلالات عصب-روانپزشكي مختلف به شرط رعايت موارد احتياط استفاده گردد. اين اختلالات، اختلالات دوران كودكي (از جمله اختلالات توجهي و يادگيري) و نيز اختلالات بزرگسالي مانند افسردگي، دوقطبي، دمانس و... را در بر مي‌گيرد. 34

36. مستندات
FDA Approves Device to Help Diagnose ADHD in Children ( ) 35

37. 36

38. www.arendata.ir مرکز جامع توانبخشی و توانمندسازی روانی آرن
با مجوز رسمی از دانشگاه علوم پزشکی مشهد