2. ارگونومی
پرسنل درمانی

3. FITTING THE JOB TO THE HUMAN
ارگونومي
علم متناسب كردن كار با انسان
FITTING THE JOB TO THE HUMAN

4. ارگونومي چيست؟ طراحي محيط کار براي انسان
بررسي روابط بين انسان ، ماشين ومحيط كار و بهينه سازی آن
دانش جوانی است که با استفاده از مجموعه ای از علوم، سيستم كار را به گونه ای طراحی مي کند که حداکثر بازدهی و حداقل خطا و خستگی را داشته باشد.
علم پيشگيری از اختلالات اسکلتی- عضلانی
طراحی محیط کار و وظیفه متناسب با ظرفیت های کاربران

5. اهداف ارگونومي:
راحتي و رضايت
ارگونومي
بهره وری
سلامت

6. چالش ارگونومي : عدم تناسب كار با انسان
توانايي ها
خواسته ها
عدم تناسب نيازمند يافتن راه حل است

7. « پوسچرهای نامناسب »
وضعیت هایی هستند که روی همۀ عضلات فعال، در طول فعالیت جسمانی تأثیر می گذارند. وضعیت های نامناسب میتوانند شرایط کاری سخت تری را ایجاد کنند

8. وضعیت های نامناسب معمولاً شامل کارهای تکراری یا طولانی، پیچ خوردگی بدن، خمیدگی، انجام کاردر ارتفاع بالای سر، وضعیت های ثابت و چنگش شدید اجسام می باشد. آنها ممکن است تأثیرات زیان آوری در مناطقی از بدن از قبیل دست ها، مچ ها، شانه ها، بازوها، گردن، زانوها و کمر بگذارند.

9. پوسچرهای نامناسبی که پرسنل درمانی با آن مواجهند:
بلند کردن و جابجایی بیماران سنگین وزن
کنترل و جابجایی وسایل و ابزار آلات
استرس های تماسی مثل فشار دادن بدن یا قسمتی از بدن بر روی یک لبه تیز یا سخت مثل استفاده از دست برای تنظیم تخت بیمار و سایر تجهیزات
انجام حرکات تکراری
چرخش به اطراف در حالتی که کمر خم شده باشد

10. که ممکن است منجر به : کشیدگی و پارگی عضلات التهاب مفاصل و رباطها
آسیب های عصبی
فتق دیسک ستون فقرات و ...
بروز مکرر این عوارض موجب بیماریهای اسکلتی و عضلانی مزمن می شود که به تدریج باعث درد شدید و ناتوانی کامل می شود.

11. نحوه انجام کار در ایستگاه پرستاری هم بصورت ایستاده و هم بصورت نشسته می باشد و بطور میانگین ساعات کار در وضعیت ایستاده بنا به حجم کار مابین 6-4 ساعت می باشد و پرستاران در حین کار در معرض حرکات تکراری، خمش و پیچش بوده و بارها در طی شیفت کاری در محدوده خارج از حد دسترسی وسایل را جابجا نموده اند و یا اینکه در ارتفاع بالاتر از حد شانه در حال تنظیم تجهیزات بوده اند.

12. بیماریهای اسکلتی و عضلانی در بالا تنه
ناحیه موررد شکایت
درصد شیوع
درد در کمر
54%
گردن درد
درد در ناحیه پشت
46%
درد در شانه
44%
درد در دست و مچ
36%
درد در بازو و ساعد
22%

13. درد در ناحیه مچ پا و انگشتان
بیماریهای اسکلتی و عضلانی در پایین تنه
ناحیه مورد شکایت
درصد شیوع
درد در زانو و پا
56%
درد در ناحیه مچ پا و انگشتان
54%
درد در ناحیه نشیمنگاه
34%

14. بنا به تحقیقات بعمل آمده ارتباط نزدیکی بین ناراحتیهای پشت و کار فیزیکی و بلند کردن و همزمان با آن چرخش از ناحیه کمر وجود دارد بخصوص اگر فرد مجبور به حمل و بلند کردن اجسام سنگین در حالت خم شده از ناحیه کمر باشد

19. هنگام نوشتن گزارش پرستاری به علت طراحی نامناسب فضا برای پاها در داخل میز ، فرد نمی تواند به راحتی حرکت کند و بنشیند که در این حالت فشار زیادی به زانو وارد می شود

20. با توجه به اینکه ارتفاع میز کار بالا می باشد و صندلیها قابل تنظیم نیستند کارکنان پرستاری در هنگام نوشتن گزارش ها دارای وضعیت بدنی نامناسب می باشند و مچ دست در حالت خمشی و چرخشی قرار می گیرد و دست با لبه میز برخورد میکند که این امر یکی از علل درد در مچ دست می باشد.

21. وجود نداشتن زیر پایی یا وجود زیر پایی نامناسب( ارتفاع بالا ، صاف بودن روی زیرپایی یا داشتن زاویه بیش از 45 درجه سبب می شود که فشار زیاد به استخوان کف پا و مچ وارد شود و در نهایت در در ناحیه مچ پا را ایجاد نماید.

22. طراحی قفسه های دارویی نامناسب موجب می شود که به هنگام برداشت داروها و سرم ها از طبقات مختلف قفسه های دارویی بدن در وضعیت نامناسب قرار گیرد و پرسنل در ناحیه بالاتر از حد شانه مکررا مجبور به جابجایی داروهای مورد نیاز باشند که این امر زمینه را برای دردهای شانه فراهم می نماید.

23. داروها و وسایل مورد نیاز در قفسه های پایینی چیده می شود که شاغل جهت دسترسی به آنها از ناحیه کمر خم می شود یا حتی اگر روش ایمن و درست برداشتن وسایل را بداند چون در طی یک شیفت این فعالیت ها تکرار می شود به مرور دچار زانو درد می گردد.

24. حین انجام کار نیاز به چرخش و خمش کمر می باشد

25. به علت پایین بودن سطح کار برای تنظیم دستگاه نیاز به خم شدن کمر می باشد

26. خمش گردن وتنه به علت پایین بودن سطح کار

27. خمش کامل و فشار در کمر به علت غیر قابل تنظیم بودن تخت و تجهیزات مورد استفاده

28. بالا بودن سطح کار موجب خمش گردن به سمت عقب می شود

29. بالا بودن سطح کار سبب بالا آمدن دست و شانه می گردد

30. غیر قابل تنظیم بودن صندلی و بالا بودن سطح و خارج از دسترس بودن تجهیزات

31. مواردی که سبب بروز بیماریهای اسکلتی و عضلانی می شوند اما ارتباطی با وضعیت ارگونومیک محیط کار ندارند:
ژنتیک سن
توانایی فیزیکی
Life style
فاکتورهای روانی (نارضایتی شغلی ، کارهای تکراری و یکنواخت ، محدودیت شغلی و عدم کنترل بر کار)

32. دیگر استرس های ارگونومی پرسنل درمانی
استرس روانی ناشی از احساس مسئولیت سنگین در قبال بیماران
استرس روانی ناشی از شیفت کاری
استرس ناشی از تماس با خون آلوده و یا ابتلا به بیماریهای واگیر و خطرناک
حجم کاری بالا
کمبود امکانات
اضافه کاری
تماس با افراد ناخوش و بیمار
مواجهه با بیماران معتاد به مواد مخدر و الکل و یا مجرمان
عدم رعایت زمان استراحت
ایجاد استرس مخرب از طرف دیگر همکاران
در معرض قرار گیری با بیماران ترومایی شدید و وخیم و یا همراهان قربانیان یک حادثه post- traumatic stress

33. پیشنهادات
اجرای برنامه اصلاحی با توجه به ارزیابی های ارگونومیکی که ازمحیط بیمارستانها به عمل آمده با توجه به اولویت و امکان اجرایی بودن آن به ترتیب عبارتند از: 1- برگزاری دوره های آموزشی در خصوص رعایت اصول اولیه ارگونومیکی در محیط کار جهت مدیران و مسئولان بخش های مختلف بیمارستان و پرسنل درمانی 2- تغییر و اصلاح در ایستگاههای پرستاری و همچنین تغییر محل قرار گیری و نصب وسایل و تجهیزات با توجه به خصوصیات آنتروپومتری پرسنل در بیمارستان

34. 3- استفاده از میز و صندلی های مناسب و از رده خارج کردن تعدادی از و سایل مذکور که خراب و غیر قابل استفاده شده اند 4- استفاده از تخت های مریض که قابلیت تنظیم داشته باشند 5- بهبود وضعیت اتاق استراحت و امکانات مورد استفاده پرسنل 6- انجام معاینات بدو استخدام و دوره ای سالانه پرسنل درمان 7- افزایش تعداد پرستاران با توجه به حجم کاری 8- افزایش آگاهی پرسنل 9- ایجاد سیستم امنیتی مناسب

35. ابزارهاي ارگونوميك در زمینه حمل بیمار جهت کادر درمانی
Gait belt
Sliding boards
Pivot poles
Stand assist lifts
Floor mechanical lifts
Ceiling mounted lifts
Lateral transfer devices
1- كمربندي براي كمك به راه رفتن بيمار 2- تخته‌هاي سر دهنده‌ي بيمار 3- ابزاري جهت كمك به برخاستن بيمار 4- وسيله‌اي جهت برخاستن و انتقال دادن بيمار 5- وسيله‌اي جهت بلند كردن بيمار از تخت و حمل او 6- وسيله‌ي انتقال بيمار نصب شده از سقف 7- وسيله‌ي جابه‌جا كننده‌ي افقي بيمار

36. تخت دارای قابلیت تغییر به صندلی بیمار بر

38. LATERAL TRANSFER DEVICES وسیله انتقال افقی
در صورتیکه بیمار توان هیچگونه حرکتی ندارد و تکان خوردن باعث آسیب بیشتر او شود این وسیله بکار می آید
برای انتقال افقی بیمار از یک محل به محل دیگر استفاده می شود
سطح زیری بسیار سر می باشد و پرستار با کمترین نیرو قادر به هل دادن آن است.
جلوگیری کننده از اصطکاک برای کسانی که دچار زخم بستر می باشند

39. تخت دارای قابلیت تنظیم ارتفاع جهت جلوگیری از خمش