1. امور بهداشت ، تغذيه و خدمات پزشكي
چاقي و كنترل وزن
Obesity
امور بهداشت ، تغذيه و خدمات پزشكي
شركت ملي حفاري ايران

2. مقدمه
پدیده گذار تغذیه ای چهره جدیدی از بیماری ها را پیش روی ما نمایان کرده است. شواهد اپیدمیولوژیک اثبات کرده اند که رفتار وسبک زندگی بیشترین نقش را در وضعیت سلامت جامعه، تغییرات اپیدمیولوژیک ،عوامل ابتلا ،میرایی و ناتوانی دارند .دراین میان چاقی اهمیت خاص و برجسته ای دارد .بالغ بر 27درصد مردان و40درصد زنان در ایران چاق هستند .رویکردها پیشگیری و درمانی متفاوتی برای حل این معضل فراگیر پیشنهاد شده است .متخصصین مراقبتهای بهداشتی ودر این میان نقش تغذیه دانان تقشی کلیدی است چرا که تغذیه دانان هم در امردرمانی و هم پیشگیری می توانند خدمات ارزنده ای را به بیماران ارائه کنند در انتخاب هر یک از رویکردهای درمانی باید در نظر داشت که چون چاقی یک بیماری چند علیتی است درمان آن هم گاه تلفیقی از چند رویکرد درمانی نیازمند است .

3. دور نمای اضافه وزن
جامعه ما یک دوره افزایش وزن و چاقی همه گیر را پشت سر می گذارد.می توان گفت که بیش از 60 در صد جمعیت بزرگسال کشوردچار اضافه وزن و چاقی هستند و هر ساله بر تعداد این افراد افزوده می شود.
اضافه وزن نه تنها بر طول و کیفیت زندگی موثر است ،بلکه سبب بار مالی باورنکردنی نیز می شود.
پیشگیری و درمان اضافه وزن برای سلامت افراد جامعه بسیار حیاتی می باشد.

4. تعریف و طبقه بندی چاقی تعاریف بسیاری برای چاقی ارائه شده است:
-چنانچه وزن بدن بیشتر از 20% وزن مطلوب باشد.
-توده چربی بدن بیش از 30% در زنان و بیش از 25% در مردان .
-افراد با نمايه توده بدن در محدوده 9/29-25 دارای اضافه وزن و افراد در محدوده نمايه توده بدن بيش از 30 چاق تلقی میشوند.
-افزایش میزان چربی بدن بیش از حد متعادل که در این تعریف باید چاقی از اضافه وزن تمیز داده شود.
-نسبت دور کمر به دور لگن برای تخمین چربی شکمی

5. در سالهای اخیر استفاده از دور کمر به عنوان یک سیستم جایگزین معرفی شده که راهنمای خوبی برای افزایش ذخایر چربی شکمی است و معیار سنجش حساس تری از خطرات طولانی مدت سلامتی است.

6. اهمیت وزن مناسب
در بزرگسالان، وزن مناسب با تندرستی و طول عمر بیشتر ارتباط دارد.
در کودکان و نوجوانان، وزن مناسب و افزایش وزن مناسب نشانه تندرستی است.

7. چاقی در واقع یعنی زیادی چربی نه زیادی وزن
درصد مناسب چربی بدن:
زنان % (ضروری 12%)
مردان % (ضروری 4-7%)

8. شیوع چاقی در مناطق مختلف جهان

9. ارتباط بین تماشای تلویزیون و اضافه وزن

11. اضافه وزن تنها یک عامل بر هم زننده تناسب اندام و زیبایی یست،
بلکه خطر جدی برای سلامتی محسوب میگردد

12. طبقه بندی اضافه وزن و چاقی براساس نمایه توده بدن ،دور کمر و خطرات بیماریهای همراه
BMI
درجه چاقی
خطربیماریهای مرتبط با دورکمر
Cm102>مردان cm102>مردان
Cm88>زنان cm88>زنان
کم وزن
5-18> _
طبیعی
9/24-5/18
اضافه وزن(پیش چاق)
9/29-25
افزایش
چاقی متوسط
9/34-30 I
بالا
چاقی شدید
9/39-35 II
بسیار بالا
چاقی بیماری زا
40>
III
بی نهایت بالا

13. طبقه بندی انواع چاقی
الف)چاقی هایپرپلازیک:در این نوع چاقی تعداد سلولهای چربی افزایش میابد .
ب)چاقی هایپرتروفیک:با افزایش اندازه هر سلول شناخته می شود و با دیابت، بیماریهای قلبی -عروقی ،پر فشار خونی همراه است .
ج)هیپرپلازیک-هایپرتروفیک:افزایش همزمان تعداد واندازه سلولهای چربی.

14. سندرمها و شرایط متابولیکی و رفتاری مرتبط با چاقی
1.سندرم Prader-willi
2.سندرمDown
3.سندرمBradet-Biedel
4.سندرمAlstom
5.سندرمCohen
6.سندرم کوشینگ
7.سندرم تخمدان پلی کیستیک

15. بیماریهای مرتبط با چاقی
بیماریهای متابولیک:دیابت نوع 2،هیپرلیپیدمی،پرفشاری خون،بیماریهای قلبی-عروقی
سکته قلبی،سکته مغزی ،سنگ کیسه صفرا،برخی سرطانها مثل سینه و کولون و000
مشکلات مکانیکی:استئوآرتریت،دردمزمن در قسمت پشت بدن ،تنگی نفس ،آپنه هنگام خواب
مشکلات روحی:افسردگی ،کمیود اعتماد به نفس و000

16. فراموش نکنید:
شما به همان آرامی که چاق شده اید باید لاغرگردید،زیرا در غیراین صورت،هم دچاربیماری های خطرناک خواهید شد و مجددا چاقی برگشت پذیر خواهد بود.

17. فواید 10کیلو گرم کاهش وزن در بیماران 100کیلوگرمی
مرگ و میر
25-20%کاهش در مرگ ومیر پیش از تولد نوزادان نارس
فشار خون
mmHg10کاهش در فشار سیستولیک
mmHg20کاهش در فشار دیاستولیک
چربی ها
10%کاهش در کلسترول تام،15%کاهش در LDL
8%افزایش در HDL،30%کاهش در تری گلیسرید
دیابت
50%کاهش خطرتوسعه دیابت نوع2،15%کاهش در HbA1C50-30%کاهش در قندخون بالا

18. تغییرات وزن بدن=Eخروجی - Eورودی
اتیولوژی چاقی
عوامل ژنتیکی:اختلال عملکرد چندین ژن همراه برهمکنش
آنها با محیط و رفتار،هورمون لپتین
عوامل متابولیکی:کاهش میزان متابولیسم،گرمازایی غذا،
اختلال در اکسیداسیون چربی
تعادل انرژِی واجزای آن:
تغییرات وزن بدن=Eخروجی - Eورودی

19. Etiology

20. عوامل موثر بر انرژی دریافتی: نوروترانسمیترهای مغزی پپتیدهای روده ای
هورمون ها
برانرژی مصرفی:
BMR(60-80%)
TEF
PAL

21. عوامل محیطی،رفتاری و زمینه ای موثر بر چاقی
جنسیت
وضعیت اقتصادی – اجتماعی سن
ترک سیگار
کمبود تحرک جسمی
افزایش کالری دریافتی
ترکیب رژیم غذایی
GENETICS PERMITS OBESITY. ENVIRONMENT CAUSES OBESITY.

22. عوامل خطر زا
والدین چاق به ویژه مادرانی که در دوران بارداری چاق بوده اند
تماشای تلویزیون بیش از سه ساعت در روز
فقدان ورزش منظم
استفاده از رژیم غربی به دلیل سطح بالا چربی های اشباع،شکر
5.هیپو تیروئیدیسم
6.دیابت نوع 2

23. درمان چاقی چاقی بیماری چند علیتی پیچیده،نیازمند درمان با
الگوی درمانی مناسب با شرایط بیمار می باشد.
ارزیابی:گردآ وری اطلاعات زمینه ای (انگیزه،اعتماد
دانش،وزن،رژیم های قبلی )
2.ارزیابی تن سنجی
3.ارزیابی رژیمی
4.ارزیابی فعالیت بدنی

24. توصيه هاي تغذيه اي 15 دقيقه قبل از وعده اصلي سالاد مصرف كنيد.
در رستوران يك غذا براي دو نفرسفارش دهيد.
براي صرف چاي و قهوه از شكر استفاده نكنيد.
همراه با ساندويچ بجاي چيپس از سبزيجات استفاده كنيد.
اگر غذايي را دوست نداريد آن را نخوريد.
هميشه در بشقاب غذای خود را كامل بكشيد تا متوجه شويد كه چقدر مي خوريد.

25. توصيه هاي تغذيه اي
چيپس، نوشابه، پفك و شيريني خامه‌اي را از ليست خريد حذف يا تعديل مي‌كنم.
در هنگام سيري به خريد ميروم.
هر روز 50 كيلو كالري از مقدار انرژي خود مي كاهم.
1 برگ چيپس 11 كالري، 1 ليوان نوشابه 140 كيلو كالري، 1 قاشق مربا خوري روغن يا 6 عدد زيتون 45 كيلو كالري، 100 گرم شكلات يا آجيل 600 كيلو كالري

26. اقدامات و تغييرات گسترده‌تر
از ساعت 9 شب به بعد هيچ ماده غذايي حتي خوشمزه ترين آن ها را ميل نمي‌كنم
يك برنامه منظم و قابل اجرا از فعاليت هاي بدني مناسب، با مشخص نمودن زمان و محل اجرا تدوين خواهم كرد.
از غذا هاي خوش ظاهر ولي بدون مواد مغذي ضروري استفاده نمي‌كنم.
از حجم غذايم به تدريج مي كاهم و از خوردن سريع غذاهاي گوناگون و دسرهاي رنگارنگ امتناع مي‌كنم.

27. اقدامات و تغييرات گسترده‌تر (ادامه)
به جاي قاشق و چنگال با كارد و چنگال و به آهستگي غذا ميل مي‌كنم.
هرگز با احساس سيري و از روي هوس غذا ميل نمي كنم و قبل از احساس سيري كامل دست از غذا مي‌كشم.
بعد از سير شدن تحت تاثير اصرار و تعارف ديگران حتي يك لقمه غذا يا دسر ميل نخواهم كرد.
احساس گناه از باقي ماندن يا دور ريختن غذا، تنقلات و نوشابه هاي فرزندان يا ديگران نخواهم داشت.

28. Prevention of obesity is the key
Both dietary and exercise approaches are the key for weight management; however, unless the behavior does not change, weight loss will not occur.

29. داده ها حاکی از آن است که تقریبا سه چهارم شاغلین شرکت حفاری دچار اضافه وزن و یا چاقی بودند که آمار بالایی است و نیازمند توجه بیشتر مسئولین ذیربط می باشد و این آمار زمانی بیشتر رنگ خطر به خود می گیرد که بدانیم نیمی از افرادی که از لحاظ شاخص BMI در محدوده وزنی نرمال بودند، درصد چربی بدنی بالای 25 دارند.

30. بر طبق یافته های صورت گرفته بین دو شاخص تن سنجی BMI و درصد چربی بدنی با خطر بروز بیماری های مزمن همبستگی وجود دارد و از آنجایی که اکثر مطالعات صورت گرفته بیانگر آمار بالای کسانی هستند که از لحاظ این دو شاخص از مرز خطر گذشته اند، توجهات خاص در جهت اصلاح عادات غذایی جامعه ضروری به نظر می رسد.

31. آدرس ما : www.sweetcherry.blogfa.com
لطفا هر گونه پیشنهاد،انتقادواظهار نظر خود را برای ما ارسال کنید