1. اثرات ماساژ بروی عملکرد و ریکاوری
به نام خدا
موضوع
اثرات ماساژ بروی عملکرد و ریکاوری
واحد درسی
فیزیولوژی
استاد مربوطه
دکتر بیژه
گرد آورنده
محسن محمدی پناه
ارشد فیزیولوژی
بهار 88

2. مقدمه
بسیاری از مربیان ،ورزشکاران وپزشکان ورزشی اعتقاد دارند که ماساژ می تواند چندین مزایا را در
بدن ایجاد نماید .از قبیل افزایش در جریان خون ، کاهش تنش عضلانی و تحریک پذیری عصبی ، افزایش
احساس سلامتی ، ماساژمی تواند فشار میکانیکی ایجاد نماید که این فشار به افزایش جریان خون کمک
نماید.
بطور کلی ماساژ خواص آرامش بخش و تحریک کنندگی دارد ، و به موجب آن یک عامل بلقوه درعملکرد
مفید برخی رویدادهای مختلف می باشد به طور مثال ماساژ اکثر اوقات پیش از فعالیت ورزشی به عنوان
وسیله ای برای افزایش عملکرد مورد استفاده قرار می گیرد.
میکانیزمهای پیشنهاد شده برای اثرات سودمند ماساژ در چهار سطح طبقه بندی شده است:
بیومکانیکی : یکی از عواملی که به نظر می آید ماساژ بر عملکرد مفید باشد از طریق بهبود درهما هنگی
تاندونی عضلانی می باشد.
عصبی : کاهش در تحریک عصبی عضلانی ، کاهش درد و کاهش کوفتگی عضلانی
فیزیولوژیکی : پاسخ های فیزیولوژیکی شامل افزایش درجه حرارت پوست و عضله ، کاهش سطح
هورمون های استرس( کورتیزول ) افزایش فعالیت پاراسمپاتیک ، کاهش در فشارهای فیزیولوژیکی
روانی : اثرات روانی شامل کاهش در اضطراب و افزایش آرامش می باشد.
تمام این پاسخ ها به طور کلی دلالت بر اجرا دارند.

3. تعريف ماساژ
يك: يكسري حركات به كمك دست كه به بافت هاي نرم بدن اعمال مي شود و مي تواند روي دستگاهاي عصبي،گردش خون موضعي تاثيرات درماني داشته باشد.
دو:يكسري حركات منظم و اصولي روي بافتهاي بدن كه تاثيرات خاصي روي دستگا هاي عصبي وعضلانی،گردش خون مي گذارد.
انواع ماساژ ورزشی
Effleurage
Pétrissage
Friction
Tapotement
Vibration

4. شامل حرکات دست یا قسمت های از آن روی منطقه وسیعی از بدن است.
Effleurage
شامل حرکات دست یا قسمت های از آن روی منطقه وسیعی از بدن است.
الف) استروك سطحي
ب) استورك عمقي
اثرات افلوراژ
1- تسریع جریان لنف
2- تسریع جریان خون به طرف قلب
3- کشیده شدن بافت های زیر جلدی
4- افزایش جریان خون پوست
5- تحریک گیرنده های فشاری و لمسی آن در پوست

5. شامل گرفتن و رها کردن مکرر بافت با یک یا هر دو دست است.
Pétrissage
شامل گرفتن و رها کردن مکرر بافت با یک یا هر دو دست است.
هدف اين ماساژ كشش بافت هاي كوتاه شده با شل كردن بافت هاي ليفي و كمك به جريان
خون وريدي ولنفي است.
موارد استفاده از كامپرشن :
1:كشش عضلات و بافت هاي كوتاه شده
2:دفع مواد ناشي از سوخت سازعضله به دنبال بي حركتي
3: افزايش گردش خون
4:اثر آرام بخش به شرطي كه به صورت آهسته و ريتميك باشد.
5: تسكين درد هاي مزمن زماني كه حساسيت و درد عضلاني همراه با درگيري مفصل
است.

6. tissue separation, and trigger points
Friction
فشارعمقی و اصطکاکی
استفاده از حرکات مدور با شست دست و آرنج یا هر وسیله تجاری دیگر
سایش عرضی
کشیده شدن شست دست یا انگشتان درجهت مخالف هم بروی بدن
Effects muscle mobilization,
tissue separation, and trigger points

7. Tapotement
حركات كوتاه سريع و جهشي تمام دست يا هر دو دست به تناوب بدن است كه مي تواند به صورت
ضربه اي يا لرزشي بكار رود.
- هاكينگ:در حالی که دست هاو انگشتان ریلکس هستند با کنار داخلی دست ضربات متوالی را روی بدن وارد می شود .
- كوپينگ:شست و سایر انگشت ها طوری کنار هم قرار گرفتند که سطحی مقعر بسازند ضربات متوالی را روی بدن وارد می شود .
- اسلاپينگ:در حالی که انگشت ها باز و دور از هم قرار دارند ضربات به طور ملایم (با انگشتان )به بدن وارد می شود.
- بيتينگ:دستها به صورت نیمه مشت نیمه بسته هستند ضرباتی به بدن وارد می شود.
- پنيمنت:حالت نیشگون گرفتن ملایم سریع و متناوب است.
- تيپينگ:با نوک انگشتان ضربات متوالی به بدن وارد می شود.

8. Vibration
لرزش های تند وسریع
باعث افزایش جریان خون و ایجاد تقویت بافت بدن
با استفاده از وسایل مکانیکی

9. اثرات ماساژ بر عملکرد
تاثیرماسازبروی عملکرد دوی 30متر سرعت مردان دانشگاهی در سطح ورزشکاران دوی سرعت N:37
شرایط تحقیقی در سه وضعیت مختلف انجام شده است
15 دقیقه ماسا ژ M
15 دقیقه در شرایط استفاده از دارونما واستراحت PU
15 دقیقه استراحت به حالت دراز کش طاقبازR
تفاوت معنی داری در وضعیت زمانی افراد در سه کوشش دیده نشد ( P>0/05 )
ماساژ قبل از اجرا علائم دیگری به جا می گزارد از قبیل کاهش در اسپاسم عضلات
نتیجه : 15 دقیقه ماساژ اندام تحتانی به همراه یک فرایند گرم کردن اثری بر روی زمان دوی سرعت 30
متر ندارد.

10. اثر ماساژ قبل از اجرا اندام تحتانی پس از یک گرم کردن معین شده بروی ظرفیت سرعت حرکت ، زمان
عکس العمل در دوی 60 متر سرعت وپرش عمودی و انعطاف پذیری 24 مرد سالم .
شرایط تحقیق :
شامل سه مرحله
15 دقیقه ماساز
15 دقیقه کشش
15 دقیقه استراحت غیر فعال
نتیجه
اجرای 10 دقیقه ماساژ قسمت خلفی و5 دقیقه قسمت قدامی اندام تحتانی اثراتی مخالفی بروی پرش عمودی
،سرعت 30 متر ،زمان عکس العمل 10متر دارد و اثر مثبتی بروی آزمون نشستن و رساندن دارد.

11. برسی اثر ماساژ بروی عملکرد عضله چهارسر رانی بعد از یک تمرین خسته کننده
روش تحقیق :
استفاده از یک تمرین خسته کننده در حرکت اکستنشن زانو با یک بار زیر بیشینه و به
دنبال آن 6 دقیقه ماساژ یا استراحت سپس حرکت را دوباره تکرار کرده .
نتایج :
ماساژ بعد تمرین خسته کننده به طور معنی داری عملکرد ماهیچه چهار سر را در مقایسه با
استراحت به طور معنی داری بهبود بخشیده است ( P=0/001)

12. 15دقیقه ماساژ ران بروی عملکرد جسمانی ( شاتل ران و پرش عمودی ) دختران بسکتبالیست و والیبالیست
دانشگاهی .
- در دوروز متوالی در دوگروه 11 نفره تحقیق انجام شده
- گروه تحقیقی ماساژ دریافت کردند و گرو کنترل استراحت غیر فعال انجام دادند
- داده ها از دو کوشش pri تست و posتست به دست آمد.
گروه دریافت کننده ماساژ یک تغییر معنی داری در دوی رفت وبرگشتی x 9 4 نشان داد ( p=0/0354
یک تغیر معنی داری در جابه جای پرش عمودی وجود داشت (0033/0=p)

13. 30 دقیقه ماساژ قسمت خلف بدن تغیرات مثبتی را در خلق mood و بهبود عملکرد ورزش بی هوازی
(تست وینگیت) ایجاد می کند .
این تغیرات مثبت تنها در افرادی ایجاد شود که نسبت به نتایج مطلوب ماساژ اعتقاد داشته اند .

14. تاثیرماساژ در تولید نیرو و فعالیت الکتریکی عصبی عضلانی ( EMG )
10 مرد سالم انقباض ایزوکنتیک درونگرا را در حرکت اکستنشن زانو در سرعت – 180 –
240 درجه قبل و بعد از 30 دقیقه استراحت در وضعیت طاقباز یا ماساژ اندام تحتانی انجام دادند .
- الکترومیوگرافی و نیرو در طی انقباض ارزیابی شد.
نتایج
یک کاهش معنی داری در تولید نیرو در 60 درجه نشان داد شده بود بدون تغیرات مشابه در فعالیت EMG
نتایج اشاره دارد که فراخوانی واحد حرکتی و سرعت الکتریکی فیبرعضله مسئول کاهش در تولید نیرو نمی
باشد.
واحتمالا ساختار عضله تحت تاثیر قرارگرفته شده باشد.

15. انعطاف پذیری در ارتباط با بهبود عملکرد ورزشکار می باشد و احتمال آسیب راکم می کند.عضله
همسترینگ یک عضله چند مفصله می باشد.بنابر این بیشتر دچار آسیب می شود .وهمچنین یک نقش
مهمی در پیش برد گام های بلند در طی دویدن دارد .
توماس دریک تحقیق نشان داد که 15 دقیقه ماساژ Effleurage – Pétrissage بروی عضله
همسترینگ نمی تواند امتیاز عملکرد آزمون نشستن و رساندن را افزایش دهد.
نتایج
درصد میانگین تغیرات در دو مرحله ماساژ و بدون ماساژ به ترتیب ( 3/4 درصد) و( 8/4 درصد)
تفاوت معنی داری در افرادی که امتیازنسبتا بالای (cm 15) وبالاتر از آن قبل از اجرا داشتند وجود
نداشت .
در صد میانگین تغیرات در افرادی که امتیاز پایینی قبل از اجرای عمل ماساژ و عدم ماساژ داشته اند
( پایین تر ازcm 15) زیاد بوده است.(2/8) و(2/6) به ترتیب بوده است.

16. اثر ماساژ بر ریکاوری
از نظر علمی افزایش در جریان خون عضله اسکلتی میزان لاکتات انتقال یافته به مکانهایی که در آنجا
حذفمی شوند را تسریع می دهد (کبد) در نتیجه میزان برداشت لاکتات افزایش می یابد.
نلسون، مشخص کرده است که ماسا ژ Tapotement یک افزایش معنی داری را در جریان خون ایجاد
می کند .این افزایش به سبب انقباضات عضلانی مکرر به مانند انقباضات عضلانی ارادی که توسط خود
فرد ایجاد می شود می باشد.
کافارل ، معتقد است که فشار دست بطورمستقیم نمی تواند جریان داخلی شریان را افزایش دهد اما موجب
افزایش فشار شریانی و تخلیه سیاهرگی می شود. با ایجاد میزان کمی فشارمنفی در داخل سیاهرگ موجب
کشش خون بداخل مویرگ می شود.
بنابراین افزایش در جریان خون در نتیجه ماساژ بدون ارتباط با افزایش درمتابولیسم می باشد.

17. اثر ماساژ بروی تغیرات جریان خون پوست و عضله در رابطه با خستگی عضلانی
موضعی بدنبال تمرینات ایزومتریک کمر.
روش : حرکت اکستنشن کمر از حالت دارزکش به شکم به مدت 90 ثانیه (مرحله اول ) سپس به مدت 5
دقیقه ماساژ دریافت کرده اند یا استراحت کرده اند . سپس بطور مجدد همان حرکت را تکرار
کرده بودند.( مرحله دوم )
نتایج :
حجم خون عضله بین قبل وبعد از مرحله دوم در شرایط دریافت ماساژ به نسبت شرایط استراحت بیشتر بوده است ( P<0/05)
یک افزایش اندکی در جریان خون پوست بین قبل وبعد از مرحله دوم در شرایط دریافت ماساژ وجود داشت.
جریان خون پوست بین بعد از مرحله اول و قبل از مرحله دوم در شرایط ماساژ به نسبت شرایط استراحت بیشتر بوده است ( P<0/05)
درجه حرارت پوست بین پایان مرحله اول و پایان مرحله دوم بعد ماساژ به نسبت بعد از استراحت بیشتر بوده است.
میزان خستگی در پایان مرحله ماساژ کاهش معنی دار را نشان داده است ( P<0/01 )

18. هدف : اثرات ماساژ پا در مقایسه با ریکاوری غیرفعال بر روی دفع لاکتات ، توان عضلانی ، و ویژگی
های خستگی بعد از ورزش رکاب زدن پرشدت بطور متناوب .
غلظت لاکتات خون پس از 6دوره فعالیت 30 ثانیه ای حداکثر بر روی دوچرخه کارسنج و 5دقیقه
ریکاوری فعال وهمچنین 20 دقیقه ماساژ پا در مقایسه با یک مرحله کنترل 20 دقیقه استراحت غیر فعال به حالت دراز کش به پشت تفاوت معنی داری وجود نداشت P=0/82
تفاوت معنی داری در ضربان قلب بعد از پایان ماساژ و استراحت وجود ندارد 1/8 P=
تفاوت معنی داری در توان بیشینه P=0/75 یا توان متوسط 66 P=0/ در تست وینگیت پایانی بعد از ماساژ وجود ندارد.
یک کاهش معنی داری در شاخص خستگی پس از ماساژ مشاهد شده بود P= 0/4

19. مقایسه اثرات ماساژ ورزشی ،ریکاوری فعال و استراحت در کاهش لاکتات خون بعد از تمرینات فوق
بیشینه در دوچرخه سواران
نتایج
بعد از تمرینات فوق بیشینه پا ، ریکاوری فعال یک کاهش معنی داری را در میزان غلظت لاکتات خون به نسبت ماساژ و استراحت ایجاد کرد.
تفاوت معنی داری را درغلظت لاکتات بین مرحله ماساژ و استراحت یافت نشد.

20. برسی اثر ماساژ بروی دفع لاکتات خون و همچنین اثر ماساژبروی مشت زدن متوالی
بوکسورها در دو مرحله بروی کارسنج بوکس عمل مشت زدن را انجام دادند و بعد از مرحله اول
ماساژ و یا استراحت غیر فعال دریافت کردند.
ضربان قلب ، لاکتات خون در قبل وبعد همه اجرا معین شده بود.
نتایج
نیروی مشت زنی در هردو شرایط استراحت و ماساژ تفاوت معنی داری را نشان نداد
تفاوت معنی داری در لاکتات خون بدنبال ماساژ یا استراحت غیر فعال وجود ندارد
غلظت لاکتات خون بعد از اجرای دوم به طور معنی داری در شرایط دریافت ماساژ افزایش داشت است.( P< 0/05 (

21. نوح وقتی کشتی اش را ساخت که باران نمی بارید
با تشکر