1. مروری بر فیزیولوژی دستگاه دفع ادرار ( 2 )
جلسه پنجم :
فیزیولوژی دستگاه دفع ادرار ( 2 )
1- تصفیه خون و تشکیل ادرار توسط کلیه ها
(پالایش گلومرولی و انتقال توبولی)
3- مفهوم کلیرانس
مروری بر
فیزیولوژی
انسانی

2. روندهای دخیل در تصفیه خون و تشکیل ادرار
1- پالایش یا تصفیه گلومرولی
2- باز جذب توبولی
3- ترشح توبولی
حدود 20% از پلاسمای ورودی به کلیه ها فیلتر می شود که به آن کسر تصفیه می گویند میزان پالایش گلومرولی 125 میلی لیتر در دقیقه یا 180 لیتر در شبانه روز است که بیش از 19% آن مجددا باز جذب شده و کمتر از 1% آن به صورت ادرار دفع می شود

3. عوامل تعیین کننده میزان پالایش گلومرولی (GFR )
PGC = فشار هیدروستاتیک مویرگ گلومرولی
GC = فشار انکوتیک ( اسموزی کولوئیدی ) مویرگ گلومرولی
PT = فشار هیدروستاتیک کپسول بومن
GFR = Kf × NFP=(A × D / T ) × NFP
A = وسعت سطح غشاء پالایش
D= نفوذ پذیری غشاء که با دما نسبت مستقیم و با اندازه ملکول نسبت عکس دارد
T = ضخامت غشاء پالایش که در التهاب و خیز افزایش می یابد
NFP= فشار خالص یا فشار مؤثر پالایش
NFP = PGC – GC - PT
mmHg10 = )
→Glomerular (blood) hydrostatic pressure (60 nnHg)
→ Blood colloid oncotic pressure (32 nnHg)
→ Capsular hydrostatic pressure (18 nnHg)
HPg – (OPg + HPc) = NFP
( ) = 10
Ultrafiltration occurs due to Starling forces (PUF = difference between net hydrostatic pressure and net oncotic pressure across the glomerular filtration barrier, or termed as net ultrafiltration pressure) that drive fluid from the lumen of glomerular capillaries across the filtration barriers into Bowman’s space.
PUF = [PGC - PBS]- [PGC - PBS] * Glomerular capillary hydrostatic pressure (PGC) decreases slightly along capillary length due to resistance to flow in capillary. * Capillary oncotic pressure (PGC) also increases along capillary length due to less water but increased protein after glomerular filtration. *Oncotic pressure in Bowman’s space (PBS) is ~ zero.
Normally, arteriole PGC = 60 and 58; PBS = 0 and 0; PBS = -15 & -15; PGC = and -35 (all in mmHg) at afferent end and efferent end, respectively. * PUF is ~17 mmHg at afferent arteriole end * PUF is ~8 mmHg at efferent arteriole end

4. روندهای دخیل در باز جذب توبولی
سهم بخشهای مختلف
نفر ون در باز جذب توبولی
روندهای دخیل در باز جذب توبولی
IF
PIF PC C
Starling
Forces
Active pumping of Na+ drives reabsorption of:
Water by osmosis, aided by water-filled pores called aquaporins
Cations and fat-soluble substances by diffusion
Organic nutrients and selected cations by secondary active transport
Substances are not reabsorbed if they:
Lack carriers
Are not lipid soluble
Are too large to pass through membrane pores
Urea, creatinine, and uric acid are the most important nonreabsorbed substances
Reabsorption in Proximal Tubule (Summary)
Glucose and Amino Acids
67% of Filtered Sodium
Other Electrolytes
65% of Filtered Water
50% of Filtered Urea
All Filtered Potassium
Secretion in Proximal Tubule (Summary)
Variable Proton secretion for acid/base regulation
Organic Ion secretion
Reabsorption in Distal Tubule (Summary)
Variable Sodium controlled by Aldosterone
Chloride follows passively
Variable water controlled by vasopressin
Secretion in Distal Tubule (Summary)
Variable Proton for acid/base regulation
Variable Potassium controlled by aldosterone
Collecting Duct (Summary)
Variable water reabsorption controlled by vasopressin
Variable Proton secretion for acid/base balance
Absorptive Capabilities of Renal Tubules and Collecting Ducts
Substances reabsorbed in PCT include:
Sodium, all nutrients, cations, anions, and water
Urea and lipid-soluble solutes
Small proteins
Loop of Henle reabsorbs:
H2O, Na+, Cl, K+ in the descending limb
Ca2+, Mg2+, and Na+ in the ascending limb
DCT absorbs:
Ca2+, Na+, H+, K+, and water
HCO3 and Cl
Collecting duct absorbs:
Water and urea
Na+ Entry into Tubule Cells
Passive entry: Na+-K+ ATPase pump
In the PCT: facilitated diffusion using symport and antiport carriers
In the ascending loop of Henle: facilitated diffusion via Na+-K+-2Cl symport system
In the DCT: Na+-Cl– symporter
In collecting tubules: diffusion through membrane pores
Figure 25.12

5. سرنوشت مواد فیلتر شده ضمن عبور فیلترا از بخشهای مختلف نفر ون
GFR × PX + TS =UX VU
GFR × PX
+TS -TR
=UX VU
GFR × PX -TR TR TS
TX = Variable
UX VU = Variable

6. تغییرات درصد مقدار فیلتر شده مواد در طول نفرون
تغییرات نسبت غلظت مواد مختلف در مایع توبولی به غلظت پلاسمایی آنها در طول توبول پروکسیمال
تغییرات درصد مقدار فیلتر شده مواد در طول نفرون Pi
Lactate

8. کلیرانس موادی مانند اینولین که باز جذب و تزشح ندارند برابر با GFR است
کلیرانس موادی مانند گلوکز که باز جذب کامل دارند برابر با صفر است
مفهوم کلیرانس:
حجمی از پلاسما که در یک دقیقه از ماده ای کاملا پاک می شود

9. کلیرانس موادی مانند پنی سیلین و پاراآمینوهیپوریک اسید
که ترشح توبولی دارند بیش از GFR است
اگر نسبت استخراج ماده ای
( علظت شریانی منهای غلظت وریدی تقسیم بر غلظت شریانی )
100% باشد کلیرانس آن برابر با میزان جریان پلاسمای کلیوی است
کلیرانس موادی مانند اوره که باز جذب نسبی دارند کمتر از GFR است

10. رابطه بین غلظت پلاسمایی مواد و کلیرانس آنها