1. BIOSINTEZA AMINOKISELINA

2. BIOSINTEZA AMINOKISELINA1
VERTEBRATI
- koriste samo NH4 jone kao izvor azota
za sintezu neesencijalnih aminokiselina +
- esencijalne aminokiseline za čoveka:
Thr
Met
Val
Leu
Ile
Arg
His
Lys
Trp
Phe
- sintetišu sve aminokiseline, a koriste NH4 jone,
nitrate i nitrite kao izvor azota + 2
BILJKE
- sintetišu sve aminokiseline, a koriste NH4 jone
ili atmosferski azot kao izvor azota + 3
MIKROORGANIZMI

3. PUT BIOSINTEZE Glutamata Glutamat dehidrogenaza
ENZIM
Glutamat dehidrogenaza O C
COO
CH2
NH4 +
H2N C
COO
CH2 +
H3N C
COO H
CH2 +
H2O
NAD(P)H + H +
NAD(P) +
a - KETOGLUTARAT
a - Iminoglutarat
GLUTAMAT

4. PUT BIOSINTEZE Glutamata U PROKARIOTAC
H3N
COO H
CH2 +
NH2
H3N C
COO H
CH2 + C
COO
CH2 O
NADPH + H +
NADP +
2 x +
Glutamat
sintaza
GLUTAMAT
GLUTAMIN
a - KETOGLUTARAT

5. BIOSINTEZA Ala, Asp, Asn, Glu i Gln
CH3 C O
COO
CH2 C O
COO
CH2 C O
COO
PIRUVAT
OKSALACETAT
a-KETO GLUTARAT
Piruvat
aminotransferaza
a-Amino kis.
Oksalacetat
aminotransferaza
a-Amino kis.
a-ketoglutarat
aminotransferaza
a-Amino kis.
a-Keto kis.
a-Keto kis.
a-Keto kis. H C
NH3 +
CH3
COO
NH3
CH2
COO H C + O
CH2
COO H C
NH3 + O
ALANIN
ASPARTAT
GLUTAMAT
Glutamin
sintetaza
ATP
Glutamin
ADP
ATP
Asparagin
sintetaza
NH3
CH2 C O
COO H + P
AMP+ PPi
Glutamat
Glutamat-5-fosfat
NH3
CH2 C
H2N O
COO H
NH3 +
Glutamin
sintetaza Pi
CH2 C O
COO H
NH3 +
H2N
ASPARAGIN
GLUTAMIN

6. BIOSINTEZA Cisteina KOD BILJAKA I BAKTERIJA
Redukcija sulfata do sulfida u Escherichia coli H OH
CH2
COO C
H3N + H +
PPi 5 '
CH2 H O HO OH P S
ADENIN
SO4 2
ATP +
SERIN
ATP sulfurilaza
S-CoA
CH3 C O
Adenozin-5'-fosfosulfat
(APS)
Acetil-S-CoA
Serin
acetiltransferaza
ATP
HS-CoA
APS kinaza
ADP H O
CH2
COO C
H3N +
CH3
3'-Fosfo-AMP O P 3 '
CH2 H OH S
ADENIN 5 +
NADP +
NADPH + H +
SO3 2
PAPS reduktaza
O-Acetilserin
Sulfit
NADPH + H + S 2 + H + 3x
O-acetilserin
(tiol) liaza
Sulfit reduktaza
3'-Fosfoadenozin-5’-fosfosulfat
(PAPS)
NADP +
CH3COO 3x
H2O + S 2 H SH
CH2
COO C
H3N +
SULFID
CISTEIN

7. BIOSINTEZA Cisteina U VIŠIH ŽIVOTINJA
CH2 H O OH
Adenin S
CH3 + C
COO NH 3
CH2 S
CH3 H C
COO + NH 3
ATP + H2O
Pi + PPi
Metionin adenozil
transferaza
METIONIN
S-ADENOZILMETIONIN (SAM)
Akceptor metil grupe
Biosintetička
metilacija
Metiltransferaza
Metilirani akceptor
Adenozin
H2O 3
CH2 HS H C
COO + NH
CH2 H O OH
Adenin S C
COO + NH 3
Adenozil
homocisteinaza
HOMOCISTEIN
S-ADENOZILHOMOCISTEIN (SAH)

8. (NASTAVAK) g α-KETOBUTIRAT b Serin O C COO CH3 CH2 HS H C COO NH CH2 H
Cistation
 - sintaza
HOH NH 3 O C
COO
CH3
CH2 HS H C
COO + NH 3
CH2 g H C
COO + NH
CH2
H2O + H S
CH2
Cistation
g-liaza H C
COO + NH 3
CH2 3
α-KETOBUTIRAT O H
HOMOCISTEIN
(PLP)
CISTEIN b
CISTATION

9. BIOSINTEZA BIOGENIH AMINA
DEKARBOKSILACIJA AMINOKISELINA
PIRIDOKSAL FOSFAT
(PLP) C H
COO N R
ENZ P O
CH3
H2C N H + C
CO2
H2O H C
COO + NH 3 R
CH2 + NH 3 R +
ENZ
AMIN AK
Dekarboksilaza

10. BIOSINTEZA BIOGENIH AMINA g-AMINOBUTERNA KISELINA
CO2 C O
CH2 H
COO + NH 3 C O
CH2 + NH 3
Glutamat
dekarboksilaza
g-AMINOBUTERNA KISELINA
(GABA)
GLUTAMAT
- Inhibitor neurotransmisije u sinapsama + H C
COO NH 3 HC HN
CH2
CO2 + NH 3 H HC C HN
CH2
Histidin
dekarboksilaza
HISTIDIN (His)
HISTAMIN
- Vazodilatator (obara krvni pritisak)
- Stimuliše sekreciju ćelija mukoze želuca
- Uključen u alergijski odgovor organizma

11. BIOSINTEZA BIOGENIH AMINA
Dihidrobiopterin +
Tetrahidrobiopterin
H2O +
CH2 N H C
COO + NH 3 O2
CH2 N H C
COO + NH 3 HO
Tirptofan
hidroksilaza
TRIPTOFAN (Trp)
5-HIDROKSITRIPTOFAN
Dekarboksilaza
aromatičnih
aminokiselina
CO2
CH2 N H + NH 3 HO
- Neurohumoralni agens
- Izaziva kontrakciju glatkih mišića
SEROTONIN

12. BIOSINTEZA BIOGENIH AMINA
CH2 N H + NH 3 HO
SEROTONIN

13. BIOSINTEZA BIOGENIH AMINA
Dihidrobiopterin +
MELANIN
Tetrahidrobiopterin
H2O + HO
CH2 H C
COO + NH 3 O2 HO
CH2 H C
COO + NH 3
Tirozin
hidroksilaza
TIROZIN (Tyr)
DIHIDROKSIFENILALANIN
(L-DOPA)
Dekarboksilaza
aromatičnih
aminokiselina
Dihidroaskorbat +
CO2
H2O
Askorbat HO C
CH2 + NH 3 OH H + O2 HO
CH2 + NH 3
Dopamin
hidroksilaza
NOREPINEFRIN
DOPAMIN
S-Adenosilmetionin (SAM)
PARKINSONOVA BOLEST
Metiltransferaza
S-Adenozilhomocistein
- Uključen u metabolizam glikogena
U sresnim situacijma: HO C
CH2 N OH H
CH3
- Povećava broj otkucaja srca
EPINEFRIN
- Brži protok krvi ka mišićima, plućima i mozgu

14. BIOSINTEZA BIOGENIH AMINA
3 SAH HO H C
COO +
H3N
CH2
CO2
3 SAM
CH2 + N HO
CH3
H3C
CH2 +
H3N HO
Serin
dekarboksilaza (PLP)
Transmetilaza
ETANOLAMIN
SERIN (Ser)
HOLIN
S-CoA
CH3 C O
Holinacetilaza
Acetil-S-CoA
HS-CoA
CH2 + N O
CH3
H3C C
- Neurohumoralni agens
- Stimuliše holinergične receptore na mišićima
ACETILHOLIN