1. Mga Sayop sa Pagsulat ug Pagsibya sa Cebuano
“A True Story”

2. Paghubad (Translation)
No literal translation
Superbalita:
“Mopatid karong Dominggo ang Aboitiz Football Cup diha sa … “

3. Paghubad (Translation)
No literal translation
Superbalita:
“Mopatid karong Dominggo ang Aboitiz Football Cup diha sa … “
Sunstar Daily:
“The Aboitiz Football Cup kicks off this Sunday at the…. “

4. Paghubad (Translation)
No literal translation
Sunstar Daily:
“The Aboitiz Football Cup kicks off this Sunday at the…. “
Superbalita:
“Mopatid karong Dominggo ang Aboitiz Football Cup diha sa … “
“Magsugod karong Dominggo ang Aboitiz Football Cup diha sa…. “

5. Paghubad (Translation)
Relax the Cebuano rule for Numbers
1 – Usa (uno) 6 – Unom (sais)
2 – Duha (dos) 7 – Pito (siete)
3 – Tulo (tres) 8 – Walo (ocho)
4 – Upat (cuatro) 9 – Siyam (nueve)
5 – Lima (cinco) 10 – Napulo (diez)

6. Paghubad (Translation)
Relax the Cebuano rule for Numbers
11 – Napulo’g usa (onse) – Kawhaan (bente)
12 – Napulo’g duha (dose) 21 – Kawhaa’g usa
13 – Napulo’g tulo (trese) – Kawhaa’g duha
14 – Napulo’g upat (katorse)
15 – Napulo’g lima (kinse)

7. Paghubad (Translation)
Relax the Cebuano rule for Numbers
30 – Kat’loan (trenta) – Kawaloan (ochenta)
40 – Kap-atan (cuarenta) 90 – Kasiyaman (nobenta)
50 – Kalim-an (singkuwenta) 100 – Usa ka gatos
60 – Kaunoman (sais sienta) 200 – Duha ka gatos
70 – Kapitoan (sietenta) – Tulo ka gatos

8. Paghubad (Translation)
Relax the Cebuano rule for Numbers
128 = Usa ka gatos ug kawhaan ug walo

9. Paghubad (Translation)
Relax the Cebuano rule for Numbers
128 = Usa ka gatos ug kawhaan ug walo
(Siento bente ocho)

10. Paghubad (Translation)
Relax the Cebuano rule for Numbers
128 = Usa ka gatos ug kawhaan ug walo
(Siento bente ocho)
1989 = Usa ka libo siyam ka gatos ug kawaloa’g
siyam ka tuig

11. Paghubad (Translation)
Relax the Cebuano rule for Numbers
128 = Usa ka gatos ug kawhaan ug walo
(Siento bente ocho)
1989 = Usa ka libo siyam ka gatos ug kawaloa’g
siyam ka tuig
(Mil nueve sientos ochenta y nueve)

12. Paghubad (Translation)
Position/Designation first before name
Cebu City Police Director Sr. Supt. Patricinio Comendador has ordered the manhunt of….

13. Paghubad (Translation)
Position/Designation first before name
Cebu City Police Director Sr. Supt. Patricinio Comendador has ordered the manhunt of….
Gimando sa hepe sa kapolisan sa Dakbayan sa Sugbo--Sr. Supt. Patrocinio Comendador ang pagpangita sa…

14. Paghubad (Translation)
abUsing “ar”, “er” as suffixes
accommodate + ar = akomodar
resolve + ar = resolbar
falsify + ar = palsipikar
to delay +ar = delatar
attend + er = attender
distribute + er = distribuwer

15. Paghubad (Translation)
abUsing “ar”, “er” as suffixes
accommodate + ar = akomodar (pagdawat)
resolve + ar = resolbar (paghusay, pagsulbad)
falsify + ar = palsipikar (ilegal nga pag-usab)
to delay +ar = delatar (paglangan)
attend + er = attender (pagtagad)
distribute + er = distribuwer (pag-apod-apod)

16. Paghubad (Translation)
Retain the English words
naytklab = night club
drayber = driver
pirslab = first love
plaslayt = flash light
obertaym = overtime
adbentyur = adventure
to slide 32

17. “Inappropriate” Use of Words
Collective Nouns don’t need “mga”
kapolisan katilingban
katawhan kahayopan
kababayenan kalasangan
kalalakin-an kakahoyan
kabatan-onan kalungsoran
kabomberohan kaparian
kadagatan kasundalohan
kabukiran kaparyentihan

18. “Inappropriate” Use of Words
Collective Nouns don’t need “mga”
“…hilabi na sa atong mga kapolisan dinha…”

19. “Inappropriate” Use of Words
5 Ws & 1H
Diin o Asa = Where
Kanus-a = When
Nga = Which
Kinsa = Who
Ngano = Why
Unsaon = How

20. “Inappropriate” Use of Words
5 Ws & 1H
Diin o Asa = Where
Kanus-a = When
Nga = Which
Kinsa = Who
Ngano = Why
Unsaon = How
“…and signing sa commitment wall diin… sa hitabo…”
“…gitiwas ang hamubong programa kung diin gisugdan kini sa pag-bendisyon…

21. “Inappropriate” Use of Words
Useless phrases and words
Sa laing balita… (in another news)
Sa laing bahin (meanwhile)
Samtang (while)

22. “Inappropriate” Use of Words
Useless phrases and words
Sa laing balita… (in another news)
Sa laing bahin (meanwhile)
Samtang (while)
(correct use of “Samtang”)
“Usa ka nursing student ang nabiktima sa pagpanulis SAMTANG nagsakay og jeep.”
(correct use of “Samtang”)
“…aron makuha ang ilang Tatakbo Ka shirt ug election pins SAMTANG ang mga politiko nga andam mosalmot naghinam-hinam sab…”

23. Always use the V-S-O form
S-V-O format
“Gatosan ka mga magsisibya sa radyo ug telebisyon ang nagtapok sa labing unang higayon nga Broadcaster’s Congress.”
V-S-O format
“Pormal nang gibuksan kagahapon ang kasaulogan sa Broadcaster’s Month dinhi sa Sugbo.”

24. Sentence Structure S-V-O vs. V-S-O: S V O
I am going to the Carbon Market.

25. Sentence Structure S-V-O vs. V-S-O: S V O
I am going to the Carbon Market.
Ako moadto sa Carbon Market.

26. Sentence Structure S-V-O vs. V-S-O: S V O
I am going to the Carbon Market.
Ako moadto sa Carbon Market.
V S O
Moadto ko sa Carbon Market

27. Always use the V-S-O form
Nasunog ang usa ka tindahan nga nahimutang sa barangay Paknaan niadtong Sabado sa kadlawon.
Nadawat sa Mandaue City Fire Department ang alarma… alas dose cuarenta y nueve niadtong Sabado sa kadlawon.
Hinoon, wala kakatap ang kayo sa ubang mga panimalay sa dapit… human ma-control sa mga bombero ang sunog… sulod lang sa usa ka minuto. Gibana-banang mokabat sa baynte singko mil pesos ang danyos diin gilambigit sa koryente ang hinungdan sa pag-ulbo sa sunog..

28. Always use the V-S-O form
(wrong)
Motorsiklo sa Cebu City Traffic Operations Management o CITOM gituohang gisunog samtang giparada sa may barangay Basak-San Nicolas, dakbayan sa Sugbo.

29. Age DOESn’t Matter
Nakabsan gayud sa kinabuhi si Vedasto Corsiga Junior, baynte singko anyos, cook sa usa ka Korean restaurant sa da’an Ramos.

30. Age DOESn’t Matter
Nakabsan gayud sa kinabuhi si Vedasto Corsiga Junior, baynte singko anyos, cook sa usa ka Korean restaurant sa da’an Ramos.
Nakabsan gayud sa kinabuhi si Vedasto Corsiga Junior, cook sa usa ka Korean restaurant sa da’an Ramos.

31. Nailhan na ang “Suspetsado”
Ang wa’ mailhing suspetsado…

32. Nailhan na ang “Suspetsado”
Ang wa’ mailhing suspetsado…
Merriam-Webster Dictionary:
“Suspect, n: one who is suspected (as of a crime)

33. Nailhan na ang “Suspetsado”
Naglakaw ang duha ka mga biktima gikan sa Larsian sa Fuente paingon unta sa ilang pinuy-anan sa Junquera Extension… dihang gitulis sa duha ka wa’ mailhing mga lalake sa dalan Arlington.

34. Nailhan na ang “Suspetsado”
Nasikop atol sa follow-up operation sa kapolisan ang duha ka mga suspetsado nga sila si Junjie dela Calzada ug laing disi siete anyos… pulos taga Ward kuwatro, Minglanilla…

35. Don’t translate everything!
Gikiha ni Banilad Barangay Kapitan Glen Bercide si Vice-Mayor Carlo Fortuna og Malversation of Public Funds.
Retain the English Words

36. Don’t translate everything!
Gikiha ni Banilad Barangay Kapitan Glen Bercide si Vice-Mayor Carlo Fortuna og Malversation of Public Funds.
(translation): Pagpangawkaw sa pundo sa gobierno.

37. “Ceblish”
Ang mga election officers nga maoy mo-conduct sa seminar sa mga magtutudlo sa unang quarter sa 2010…
Na-busy ‘ron ang COMELEC sa nagpadayong voter’s registration hangtud sa Oktubre trenta y uno.

38. “Ceblish”
Alang ni John Lloyd… true love waits… Ugma na ang showing sa “In My Life”…

39. “Ceblish”
Alang ni John Lloyd… true love waits… Ugma na ang showing sa “In My Life”…
(translation)
Alang ni John Lloyd… makapa-abot ang tinuoray nga gugma… Ugma, ipasalida na ang “In My Life”…

40. “Kay” wa’y gamit
…apan kulang ug mabaw pa diay kaayo kini tungod kay ang atong naandan nga pinulongan kay nasagolan naman diay og mga banyaga.

41. “Matod pa” is vague
Matod pa sa ubang tawo, mas mo-uswag ang usa ka nasod kon magkasinabtanay ang mga molopyo.

42. “Matod pa” is vague
Matod pa sa ubang tawo, mas mo-uswag ang usa ka nasod kon magkasinabtanay ang mga molopyo.
Matod pa sa akong maestro….
Matod pa ni Judge Suerte…