1. Brîff 7 Munud – Meddyginiaeth Gudd ac Amddifadu o Ryddid Covert Medication and Deprivation of Liberty 7 Minute Briefing

2. 1. BETH YDYW? 1. WHAT IS IT? Beth yw gweinyddu Cudd?
Pan fo meddyginiaethau'n cael eu gweinyddu mewn fformat cuddiedig heb wybodaeth neu ganiatâd y person sy'n eu derbyn, er enghraifft mewn bwyd neu mewn diod. (Canllawiau NICE).
Pryd y gellir defnyddio meddyginiaeth gudd?
Dim ond mewn amgylchiadau eithriadol y dylid defnyddio meddyginiaeth gudd a phan bernir bod hynny'n angenrheidiol ac yn unol â'r Ddeddf Galluedd Meddyliol. Mae hyn yn golygu mai dim ond y bobl hynny sydd wedi bod yn destun asesiad o'u gallu i ganiatáu i gymryd meddyginiaeth ac y tybir nad oedd ganddynt y gallu.
What is Covert administration?
When medicines are administered in a disguised format without the knowledge or consent of the person receiving them, for example in food or in a drink. (NICE guidance).
When can covert medication be used?
Covert medication should only be used in exceptional circumstances and when deemed necessary and in accordance with the Mental Capacity Act. This means that only those people who have been subject to an assessment of their capacity to consent to taking medication and have been deemed to lack capacity.

3. 2. BETH YDYW ? WHAT IS IT?
Ni ddylid rhoi meddyginiaeth yn gudd hyd nes y cynhelir cyfarfod lles gorau, oni bai mewn amgylchiadau brys.
Mae gan oedolyn cymwys yr hawl gyfreithiol i wrthod triniaeth, hyd yn oed os bydd gwrthod yn effeithio'n andwyol ar ei iechyd neu yn lleihau ei fywyd. Felly, rhaid i staff gofal barchu gwrthodiad oedolyn cymwys gymaint ag y byddent yn ei parchu eu cydsyniad. Gall methu â gwneud hynny nid yn unig olygu trosedd, ond hefyd bod staff yn mynd yn groes i’w hawliau dynol.
Medication should not be administered covertly until after a best interest meeting has been held, unless in urgent circumstances. A competent adult has the legal right to refuse treatment, even if a refusal will adversely affect his or her health or shorten his or her life. Therefore, care staff must respect a competent adult’s refusal as much as they would his or her consent. Failure to do so may amount not only to criminal offence, but also to a breach of their human rights.

4. 3. BETH YDYW? WHAT IS IT?
Mae Cod Ymarfer MCA yn nodi "Os yw meddyg neu weithiwr gofal iechyd proffesiynol yn cynnig triniaeth neu archwiliad, rhaid iddynt asesu gallu person i ganiatáu ... Ond yn y pen draw, cyfrifoldeb y gweithiwr proffesiynol sy'n gyfrifol am driniaeth y person yw sicrhau bod y gallu wedi cael ei asesu.“ Mae ymarferwyr a gofalwyr eraill yn cadw cyfrifoldeb i gymryd rhan mewn trafodaethau ynghylch yr asesiad hwn.
MCA Code of Practice states “If a doctor or healthcare professional proposes treatment or an examination, they must assess the person’s capacity to consent… But ultimately, it is up to the professional responsible for the person’s treatment to make sure that capacity has been assessed.” Other practitioners and carers retain a responsibility to participate in discussions about this assessment.

5. 4. CYDNABYDDIAETH 4. RECOGNITION
Penderfyniadau Lles Gorau - Mewn amgylchiadau lle mae tystiolaeth i ailddechrau'r rhagdybiaeth o allu i wneud penderfyniadau ynghylch gwrthod meddyginiaeth, dylid cynnal asesiad gallu penderfyniad penodol mewn perthynas â'r unigolyn.
Os aseswyd bod yr unigolyn â’r diffyg gallu i ddeall canlyniadau gwrthod eu meddyginiaeth, yna ni ddylid gwneud penderfyniad i roi meddyginiaeth yn gudd cyn yr asesiad a'r cyfarfod lles gorau
Best Interest Decisions In circumstances where there is evidence to rebut the presumption of capacity to make decisions regarding the refusing of medication, a decision specific capacity assessment should be undertaken in respect of the individual.
If the individual has been assessed to lack capacity to understand the consequences of refusing their medication then a decision to give medication covertly must not be made prior to a best interest assessment and meeting

6. 5. MATERION ALLWEDOL 5. KEY ISSUES
Mae Arweiniad Nice yn nodi "Pwrpas y cyfarfod hwn yw cytuno a yw gweinyddu meddyginiaethau heb i’r preswylydd fod yn gwybod (yn gudd) er lles gorau’r preswylydd.
Dylai staff cartrefi gofal, gweithwyr iechyd proffesiynol perthnasol (gan gynnwys y rhagnodwr a'r fferyllydd) a pherson sy'n gallu cyfathrebu barn a lles y preswylydd (gallai hyn fod yn aelod o'r teulu, ffrind neu eiriolwr gallu meddyliol annibynnol yn dibynnu arno ar ddymuniadau’r preswylydd a ddynodwyd yn flaenorol a’u hamgylchiadau unigol) fynychu cyfarfod lles gorau.
Nice Guidance states that “The purpose of this meeting is to agree whether administering medicines without the resident knowing (covertly) is in the resident's best interests.
A best interests meeting should be attended by care home staff, relevant health professionals (including the prescriber and pharmacist) and a person who can communicate the views and interests of the resident (this could be a family member, friend or independent mental capacity advocate depending on the resident's previously stated wishes and individual circumstances).

7. 6. SUT I YMATEB 6. HOW TO RESPOND
Os cytunir bod gweinyddu meddyginiaeth gudd er lles y person, rhaid cynnwys hyn yn eu cofnodion meddygol a chartref gofal gyda chynllun rheoli clir, gan gynnwys manylion sut y bydd y cynllun meddyginiaeth gudd yn cael ei adolygu. Rhaid i'r ddogfennaeth hon fod ar gael yn hawdd wrth edrych ar gofnodion yr unigolyn.
Os na ellir dod i gytundeb yn y cyfarfod lles gorau, os yw'r feddyginiaeth yn ymwneud â thriniaeth feddygol ddifrifol neu ataliad cemegol, yna dylid ceisio cyngor cyfreithiol mewn perthynas â gosod y mater gerbron y Llys Gwarchod (COP) i'r Llys wneud y penderfyniad
If it is agreed that the administration of covert medication is in the person's best interests, this must be included within their medical & care home records with a clear management plan, including details of how the covert medication plan will be reviewed. This documentation must be easily accessible on viewing the person's records.
If the best interest meeting does not reach agreement, if the medication relates to serious medical treatment or chemical restraint, then legal advice should be sought in relation to placing the matter before the Court of Protection (COP) for the Court to make the decision

8. 7. GWEITHREDU ACTION
Yn dilyn neu fel rhan o'r cyfarfod lles gorau, mae NICE yn awgrymu sicrhau "bod yr angen hwnnw ar gyfer gweinyddu cudd parhaus yn cael ei adolygu'n rheolaidd" I gyflawni hyn mae NICE yn awgrymu creu cynllun rheoli meddyginiaeth gudd, a fyddai'n cynnwys y canlynol: • Adolygiad o’r feddyginiaeth gan y meddyg teulu. • Adolygiad o’r feddyginiaeth gan y fferyllydd i gynghori'r cartref gofal sut y gellir gweinyddu'r feddyginiaeth yn gudd yn ddiogel. • Dogfennaeth glir o benderfyniad y cyfarfod lles gorau. • Cynllun i adolygu‘n rheolaidd yr angen am weinyddu meddyginiaeth gudd yn barhaus.
Following or as part of the best interest meeting NICE suggests ensuring “that need for continued covert administration is regularly reviewed”
To achieve this NICE suggests the creation of a covert medication management plan, that would include the following:
• Medication review by the GP.
• Medication review by the pharmacist to advise the care home how the medication can be covertly administered safely.
• Clear documentation of the decision of the best interests meeting.
• A plan to review the need for continued covert administration of medicines on a regular basis.