1. Mga gamit na pataba(abono) at pagkalkula
PAMAMAHALA NG PAGBIBIGAY NG SUSTANSIYA SA PALAY
Mga gamit na pataba(abono) at pagkalkula
Unang Bahagi: Pag-unawa sa Sistemang Palay Check

2. Mga Katawagan
Abono o pataba – anumang bagay na inilalagay, o idinadagdag sa halaman para mabigyan ng kinakailangang elemento ang lupa para sa nutrisyon ng halaman.
Grado ng abono – ang ginarantiyahang porsyento ng kabuuang Nitroheno (N), magagamit na posporo (P2O5), at potasyo (K2O) ng isang abono.
0% K2O
16% N
20% P2O5

3. Mga Katawagan
Kabuuang pagkain ng halaman/Total plant food – ang kabuuang porsyento ng mga sustansiya (karaniwang N,P,K at S) sa isang pataba
= 46% kabuuang pagkain ng halaman
= 54% kabuuang pagkain ng halaman
Tagapagdala/Carrier – kinakailangang materyal upang mapanatili ang mga elemento sa abono, sa anyong angkop gamitin.
100% – 46% kabuuang pagkain ng halaman = 54% tagapagdala

4. Mga Katawagan
Pamasak/Filler – bagay na ginagamit upang mabigyan ang abono ng kailangang dami ng sustansiya kada yunit ng timbang, para sa madaling paglalagay, o para mabawasan ang pagsipsip ng tubig mula sa hangin.
Rekomendadong pataba – dami (kg) ng N,P2O5, at K2O na rekomendado kada ektarya
= 90 kg N, 30 kg P2O5, at 60 kg K2O aplikasyon kada ektarya

5. Ayon sa dami ng taglay na elemento
Mga klase ng pataba
Ayon sa anyo
Ayon sa dami ng taglay na elemento
Likas na organiko
Kemikal o di likas na organiko
Likas na kemikal
Sintetikong kemikal
Single/Solo
Incomplete/Hindi kumpleto
Complete/Kumpleto
Mixed/Halo

6. Ayon sa Anyo
1. Likas na Organiko/Organic fertilizer (OF) – anumang abono na nanggaling sa nabulok na halaman at/o dumi ng hayop.
Halimbawa: Komersyal na organikong abono (OF), kompos, ipot ng manok
Komersyal OF maaring purong organiko o purong pinatibay na organiko:
Organikong Bagay (%)
C:N katumbas
Halumigmig (%)
N+P2O5+K2O (%)
Purong organiko
≥ 20
12:1
≤ 35
≤ 7
Pinatibay na Organiko
> 7

7. Ayon sa Anyo
2. Kemikal o di-likas – anumang abono na natural o sintetikong produkto ng reaksyong kemikal ng mga bagay.
Likas na Kemikal– rock phosphate, Chilean nitrate ng soda, karamihan ng materyal na potasyum
Sintetikong kemikal – ammonium sulfate, ordinaryong superphosphate, ammonium phosphate, complete fertilizer; ang Urea ay sintetiko pero nasa pormang organiko.

8. Ayon sa dami ng taglay na elemento
Solo – nagtataglay lamang ng isa sa 3 mahalagang elemento ng abono (N,P, at K) Halimbawa: Urea, Ammonium sulfate, ordinaryong superphosphate, muriate of potash, sulfate of potash
Kulang o di kumpleto – nagtataglay ng 2 sa 3 mahalagang elemento ng abono
Halimbawa: ammonium phosphate, , potassium nitrate, potassium phosphate, urea superphosphate ( )

9. Ayon sa dami ng taglay na elemento ng Abono
Kumpleto – nagtataglay ng lahat ng 3 mahahalagang elemento ng abono.
Halimbawa: ; ; ;
May kahalo – nagtataglay ng 2 o higit pang mahalagang elemento na ibinibigay ng 2 o higit pang abonong bagay
Halimbawa: ammonium phosphate + muriate of potash; urea superphosphate ( )

10. Bakit pag-aaralan ang grado ng abono at pagkwenta nito?
Isaalang-alang ito:
Kung kailangan ni Shane ang isang kutsaritang asukal para itimpla sa kanyang juice subalit walang magagamit na asukal, pwede ba na honey ang gamitin nya?
Kung si Aling Mena ay nagluluto ng adobo ngunit hindi sapat ang toyo, maari kaya syang magdagdag ng asin? Gaano karami?
Kung kailangan ni Mang Ado na magsabog ng nirekomendang abono sa daming subalit walang kumpletong abono, anong ibang abono at dami nito ang kailangan nyang gamitin para sumapat sa rekomendasyon?

11. Mga karaniwang grado ng abono sa pamilihan
FERTILIZER
50 kg
Kumpletong abono
50 kilong sako:
14% nitrogen
14% phosphorus
14% potassium
7 kilo nitrogen
7 kilo phosphorus
7 kilo potassium
FERTILIZER
50 kg
Ammonium phosphate
50 kilong sako:
16% nitrogen
20% phosphorus
0% potassium
8 kilo nitrogen
10 kilo phosphorus
0 kilo potassium

12. Iba pang karaniwang abono: Ammonium sulfate (21-0-0) Solophos (0-18-0)
FERTILIZER
50 kg
46-0-0
Urea
50 kilong sako:
46% nitrogen
0% phosphorus
0% potassium
23 kilo nitrogen
0 kilo phosphorus
0 kilo potassium
Iba pang karaniwang abono:
Ammonium sulfate (21-0-0)
Solophos (0-18-0)
Muriate of potash (0-0-60)
Urea superphosphate ( )
46% x 50 kg
100

13. Pagkalkula ng Abono
Kung kailangan ni Mang Ado na magsabog ng nirekomendang abono sa daming , subalit walang kumpletong abono, anong ibang abono at gaano karami nito ang kailangan nyang gamitin para sumapat sa rekomendasyon?
Dami ng abono (kilo) =
Rekomendadong dami (kilo/ sustansiya/ha) x Sukat (ha)
Porsyento ng sustansiya na nasa abono

14. 2 1 3 Gumamit ng 3 kumbinasyon ng solong abono 46-0-0 0-0-60 0-0-60
0-0-60
0-0-60 2 1
21-0-0
0-18-0
Gumamit ng kumbinasyon ng di-kumpleto at solong abono
0-0-60 3
Gumamit ng kumbinasyon ng kumpleto at solong abono
46-0-0
Pamimilian

15. 1 pwedeng gawin. Para makalkula ang dami ng abono sa isang ektarya sa rekomendadong dami na gamit ang kumbinasyon ng mga solong abono:
(ammonium sulfate)
(ordinary superphosphate)
(muriate of potash o potassium chloride)

16. Dami ng (kg)
90 kg N/ha x 1 ha 0.21 =
428.6
Dami ng (kg)
30 kg P2O5/ha x 1 ha
0.18 =
166.7
Dami ng (kg)
60 kg K2O/ha x 1 ha
0.60 =
100.0
Kaya si Mang Ado ay dapat maglagay ng kilo ng , kilo ng , at kilo ng para makamit ang rekomendadong sa isang ektarya.

17. Pangalawang pwedeng gawin- Para makalkula ang dami ng abono para sa isang ektarya ng rekomendadong dami ng gamit ang kumbinasyong di-kumpleto at solong abono :
(ammonium phosphate
(urea)
(muriate of potash)

18. 90 kg N – kg N from 150 kg 16-20-0/ha x 1 ha
Dami ng (kg)
30 kg P2O5/ha x 1 ha
0.20 =
150.0
Dami ng (kg)
90 kg N – kg N from 150 kg /ha x 1 ha
0.46 =
90 – (150 x 0.16)
90 – 24 66 =
Dami ng (kg)
60 kg K2O/ha x 1 ha
0.60 =
100.0
Kaya dapat syang gumamit ng150.0 kilong , kilong , at kilong para makamit ang rekomendadong dami ng

19. Pangatlong pwedeng gawin- Para makalkula ang dami ng abono para sa isang ektarya sa rekomendadong dami na gamit ang kumbinasyong kumpletong abono at solong abono:
(complete)
(urea)
(muriate of potash)

20. 90 kg N – kg N from 214.3 kg 14-14-14/ha x 1 ha 0.46 =
Dami ng (kg)
30 kg P2O5/ha x 1 ha
0.14 =
214.3
Dami ng (kg)
90 kg N – kg N from kg /ha x 1 ha
0.46 =
90 – (214.3 x 0.14)
90 – 30 60
130.4
Dami ng (kg)
60 kg K2O – kg K2O from kg /ha x 1 ha
0.60 =
60 – (214.3 x 0.14)
60 – 30 30
50.0
Kaya dapat syang gumamit ng kilong , kilong , at 50.0 kilong para makamit ang rekomendadong dami ng

21. Pasyahan ang pinakamababang halagang kumbinasyon ng mga abono na makakapagpakamit ng rekomendadong dami na ( ).

22. 0-0-60
Halaga ng unang pwedeng gawin- kumbinasyon ng mga solong abono:
0-18-0
21-0-0
21-0-0
428.6 kg
50 kg/bag =
P 4,714.60
x P 550/bag
0-18-0
166.7 kg
50 kg/bag =
P 1,833.70
x P 550/bag
0-0-60
100.0 kg
50 kg/bag =
P 1,650.00
x P 825/bag
Kabuuang gastos = P 8,198.30

23. Halaga ng pangalawang pwedeng gawin- kumbinasyon ng di-kumpletong abono at mga solong abono:
46-0-0
0-0-60
150.0 kg
50 kg/bag =
P 2,460.00
x P 820/bag
46-0-0
143.5 kg
50 kg/bag =
P 2,554.30
x P 890/bag
0-0-60
100.0 kg
50 kg/bag =
P 1,650.00
x P 825/bag
Kabuuang gastos = P 6,664.30

24. 0-0-60
Halaga ng pangatlong pwedeng gawin- kumbinasyon ng kumpletong abono at mga solong abono:
46-0-0
214.3 kg
50 kg/bag =
P 3,471.66
x P 810/bag
46-0-0
130.4 kg
50 kg/bag =
P 2,321.12
x P 890/bag
0-0-60
50.0 kg
50 kg/bag = P
x P 825/bag
Kabuuang gastos = P 6,617.78

25. Gumamit ng kumbinasyon ng 3 solong abono
0-0-60
Gumamit ng kumbinasyon ng 3 solong abono
46-0-0
0-0-60
21-0-0
0-18-0
Gumamit ng kumbinasyon ng di-kumpletong abono at mga solong abono
0-0-60
Gumamit ng kumbinasyon ng kumpleto at mga solong abono
46-0-0

26. CREDITS Ms. Ev Parac Note: Instructional presentation designer:
Adapted from powerpoint presentations developed by: Mr. Salvador Yabes
You may use, remix, tweak, For more information, visit:
& build upon this presentation non-commercially. However, always use with acknowledgment.
Unless otherwise stated, the names listed are PhilRice staffers.
Produced in 2011.
Text: