1. بسم الله الرحمن الرحیم

2. اصول نسخه نویسی ورزشی دکتر محمد سالکی بورد تخصصی طب ورزشی
دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

3. اصول نسخه نویسی ورزشی پيشگيري از بیماری ها
درمان وکنترل بیماری ها: مثل دیابت
توانبخشي وكاهش عوارض بیماری ها

5. Comparison Between Exercise Therapy and Drug Therapy
Parameter
Exercise
Drugs
Type
Aerobic, anaerobic, relaxation, stretch, flexibility, strengthening, coordination,
Antibiotics, analgesics, anti-inflammatories, sedatives, antidepressants, hormones
Frequency
1-3 times/day, 7 days/week
Duration
Lifetime
Short-term or lifetime
Time of day
Various
Contraindications
Illness, pain
Allergy, rash, polypharmacy, other diseases
Side effects
Overuse injuries to muscles, tendons, or ligaments; joint injury; fatigue
Organ damage, anemia, gastrointestinal symptoms, drowsiness, etc.
Patient education
Required
Compliance
Variable

6. Exercise IS Medicine Indications Contraindications Side-effects
Drug interactions
Cost
Dose, frequency, duration

7. Indications for Exercise
Alleviate pain
improves quality of life
Better ambulatory status
Less dependent
Self confidence
Avoid unnecessary medications
Quality of Life
Weight control

8. ورزش مطلقا ممنوع Contraindication Absolute
تغييرات اخير ECG
آنژين ناپايدار
MI اخيردر 2روزگذشته
بلوك درجه III قلبی-آریتمی کنترل نشده
نارسايي حاد قلبي
آنوریسم آئورت-تنگی شدید آئورت-آمبولی ریه –میوکاردیت حاد
بیماری وعفونت های حاد-مشکلات رفتاری

9. منع نسبي ورزش Contraindications Relative
كارديوميوپاتي
بيماري هاي دريچه قلبي
برادی کاردی یا تاکی کاردی
بیماری های متابولیک کنترل نشده
بیماری فشار خون کنترل نشده
آنوریسم بطنی
عفونت های مزمن
مشکلات عضلانی اسکلتی

10. Side effects of exercise
1-Musculoskeletal injury most common problems (most common site of injury is the lower extremity)
2-cardiac events:
* transiently increased during vigorous exercise in adult(1 per year for every people)
* Among sedentary men risk of cardiac arrest during exercise increased fold
* 25-50% decrease in CVD in exercise

11. Drug Interactions of Exercise
None!
Cost of Exercise (walking)
None!

12. Exercise prescription:
Individualized exercise design based on:
goals
history,physical examination
exercise testing

13. ارزیابی پیش از شروع ورزش
اهداف اوليه
تشخیص بیماری های مهم به خصوص بیماری های قلبی عروقی كه ممكن است تهديدكننده حيات باشند
شناسايي اختلالات یا ریسک فاکتورهایی كه ممكن است زمينه ساز آسيب شوند.
تبعيت از ملزومات قانوني و قوانين بيمه.

14. اجزاي معاينات قبل از ورزش
1-شر ح حال وتاریخچه طبي
2-معاينه فيزيكي
3-انجام تست ورزش یا تست های دیگر لازم است یا خیر؟
4-اقدامات پاراكلينيك و يا ارزيابي متغيرهاي آمادگي جسماني لازم است یا خیر؟
5-اجازه شرکت در ورزش را دارد یا خیر؟

15. شرح حال وتاریخچه طبي بیمارهای مزمن سابقه ورزشی وفعالیت فیزیکی
ریسک فاکتورهای قلبی (فشارخون-کلسترول وتری گلیسیرید بالا-دیابت-سیگار)
مصرف هرگونه دارو
بستري شدن دربيمارستان، اعمال جراحي
آلرژيها
آسيب هاي گذشته

16. معاينه فيزيكي در هنگام معاينه بايد علائم حياتي ارزيابي گردد.
معاینه کلیه دستگاه های بدن بخصوص قلبی عروقی

17. اقدامات پاراكلينيك
انجام روتين تست هاي پاراكلينيك وآزمایشگاهی مثلCBC,U/A را توصيه نمي شود- مگر در صورت هماچوری یا آنمی
در موردانجام الكتروكارديوگرافي/اکو/تست ورزش اختلاف نظراست
در سيستم آمريكايي بر اساس دستورالعمل انجمن قلب آمريكا كاربرد الكتروكارديوگرافي براي غربالگري ورزشكاران توصيه نميشود
در سيستم ايتاليايي، ارزيابي سالانه شامل الكتروكارديوگرافي 12اشتقاقي نيز ميباشد.

18. Who Needs a GXT?
ACSM Recommendations for Exercise Testing Prior to Exercise Participation

19. ACSM Initial Risk Stratification by Age and Cardiac Risk
Moderate Risk
“Older” individuals
 2 risk factors
Low Risk
Men < 45, Women <55
No cardiac symptoms
1 risk factor
Cardiac Risk Factors
Cigarette smoking
Fam Hx. of early CAD
LDL >130)
Hypertension>140/90.
Impaired fasting gluc
(>100mg/dL)
Obesity (BMI >30)
Sedentary lifestyle
“Positive” Risk Factor: High serum HDL (>60)
“Positive” Risk Factor:
“Positive” Risk Factor:

20. ACSM Initial Risk Stratification by Age and Cardiac Risk
Low Risk
Men < 45, Women <55
No cardiac symptoms
1 risk factor
Moderate Risk
“Older” individuals
 2 risk factors
High Risk
Signs or Symptoms of cardiac dz
Known cardiac, pulmonary or metabolic (DM) disease.
Signs/Sx. CV Disease
Chest pain or anginal equiv
Dyspnea w/ mild exertion
Dizziness or syncope
Orthopnea/PND
Ankle edema
Palpitations or tachycardia
Intermittent claudication
Fatigue w/ normal activities

21. Who Needs a GXT? everyone with known CAD Anyone with symptoms of CAD
Low Risk
Mod Risk
High Risk
Moderate
Exercise
Not
Necessary
Recommend
Vigorous Exercise
Not
Necessary
Mod exercise defined as 3-6 MET’s or equivalent of brisk walking at 3-4 MPH
Vigorous exercise is defined as >6 MET’s or activity intense enough to represent
A substantial cardiorespiratory challenge
“Not necessary” means it is not required, but should not be considered
“Inappropriate” to act more conservatively
“Recommended” means physician should be in close proximity and readily
Available for emergencies
everyone with known CAD
Anyone with symptoms of CAD
Moderate risk patient for vigorous exercise
Anyone with known medical disease

22. Contraindications to GXT Testing: Absolute(ACSM 2014)
Recent acute MI(within 2 days)
Unstable angina
Severe aortic stenosis
Uncontrolled dysrhytmia
Acute CHF
Dissecting aortic aneurysm
Acute myocarditis
Acute pulmonary embolus
Acute infection

23. Contraindications to GXT Testing: Relative(ACSM 2014)
Left main coronary stenosis
Severe HTN
(200/110<BP)
Moderate aortic stenosis
Tachy or brady dysrhythmias
Ventricular aneurysm
Cardiomyopathy
Uncontrolled metabolic disease
Chronic infectious disease
physical impairment

24. انجام تست ورزش ضروری کسانی که بیماری قلبی عروقی شناخته شده دارند
کسانی که علائم بیماری قلبی عروقی دارند
کسانی که بیماری متابولیک شناخته شده دارند
افراد moderal – risk و High Riskبرای ورزش شدید ( < MET 6 و يا < VO2max 60%)

25. How to Write an Exercise Prescription

26. اصول علمی تجویز ورزش در سالمندان
برنامه هرجلسه تمرین ورزشی
شامل چهارنوع ورزش
گرم کردن 10-5 دقیقه
ورزش اصلی 30 دقیقه (تمرینات هوازی-تمرینات تقویتی)
سرد کردن 5 دقیقه
تمرینات هوازی یا ایروبیک
تمرینات تقویتی
تمرینات کششی یا انعطاف پذیری
تمرینات تعادلی

27. برنامه هرجلسه تمرین ورزشی
شامل سه بخش:
گرم کردن 10-5 دقیقه(1/5 کل زمان تمرین) بصورت راه رفتن آهسته یا درجا- راه رفتن تند- دویدن ملایم و حرکات کششی
ورزش اصلی 30 دقیقه
سرد کردن 5 دقیقه(1/10 کل زمان تمرین) دویدن ارام وحرکات کششی

28. اثرات گرم کردن اثرات در سه بخش
اثرات فیزیولوژیک: برای افزایش تدریجی دمای بدن-افزایش تنفس وضربان قلب- آمادگی عضلات واعصاب
-آمادگی آنزیم ها وتولید اسید لاکتیک کمتر وخستگی کمتر
اثرات روانی: افزایش انگیختگی-آمادگی روانی
اثرات ایمنی: پیشگیری از آسیب دیدگی عضلا ت وتاندون

29. اثرات سردکردن برگرداندن آرام ضربان قلب وفشار خون به حالت استراحت
توزیع مناسب جریان خون وجلوگیری از تجمع خون در اندام تحتانی
جلوگیری از افت ناگهانی فشار خون
کمک به دفع اسید لاکتیک ونور اپینفرین
جلوگیری از درد های عضلات

30. ورزش انتخابی هوازی است مثل پیاده روی
نسخه ورزشی
شامل چهار نوع ورزش
تمرینات هوازی یا ایروبیک (بهبود وضعیت قلبی عروقی وریوی)
تمرینات تقویتی (بهبود قدرت عضلات-افزایش تراکم استخوانی-متنوعتر –خستگی کمتر)
تمرینات انعطاف پذیری ودامنه حرکتی(بهبود حرکت مفاصل-كاهش سفتي عضلات وبهبود خونرساني )
تمرینات تعادلی
ورزش انتخابی هوازی است مثل پیاده روی

31. Stretching/ Flexibility (cont.)
Type:
Balistic
Passive
Static
Proprioceptive neuromuscular facilitation (PNF) (hold-relax / contract-relax)

32. فواید تمرینات كششي تمرینات کششی: كاهش سفتي وکوتاهی عضلات وتاندون ها
بهبود حرکت وافزایش دامنه حرکتی مفاصل
بهبود خونرساني به عضلات
کاهش درد
بهبود عملکرد

33. تمرینات كششي
اصلFITT
Frequency تناوب: درمرحله گرم كردن وسرد كردن-حرکت بصورت روزانه
Intencity شدت:کشش ملایم
Time زمان: 10 ثانیه کشش-2تا3بارتکرار
Type نوع:کشش در انتهای دامنه حرکتی

34. تمرینات كششي یا انعطاف پذیری
حرکات کششی باید همه عضلات ومفاصل را در بر گیرد شامل:تمرینات كششي یا انعطاف پذیری
سروگردن وشانه ها
کمرولگن
ران ساق وپاها

35. تمرینات كششي یا انعطاف پذیری
کشش دست ها به جلو
کشش دست ها به بالا

36. کشش دست ها به عقب
کشش سینه

37. چرخش بالا تنه به پهلوها
کشش پشت وکمر

38. کشش باسن وپشت کمر
کشش پشت ران وساق

39. کشش پشت ساق پا
کشش جلو ران

40. نکات قابل توجه تمرینات كششي
تمرینات کششی را بعد از گرم کردن انجام دهید
تمرینات را به آرامی انجام دهید
از حرکات سریع وپرتابی اجتناب نمائید
کشش را در عضلات احساس کنید
بدون نگه داشتن نفس
بدون درد

41. تمرینات كششي خاص-برای مشکلات عضلانی اسکلتی
برای کیفوز(گردی پشت)-درد های گردن (دیسک)
آمدن سر به جلو
افتادگی وجمع شدن شانه ها –دردهای شانه
افزایش لردوز-دردهای کمر (دیسک)

42. تمرینات هوازی یا ایروبیک
در بر گیرنده عضلات بزرگ
بصورت ریتمیک یا تکرار شونده
به مدت طولانی
مثل: پیاده روی (بهترین تمرین هوازی برای اغلب سالمندان)- دوچرخه سواری –شنا
(در صورت ضعف عضلانی واختلال مفصلی)

43. فوایدتمرینات هوازی یا ایروبیک
بیشتر فواید ورزش ناشی ازاین نوع تمرین است
بهبود وضعیت قلبی عروقی وریوی
کنترل قند خون
کاهش وزن بدن
کاهش فشار خون
کاهش چربی های خون
کاهش خطر سکته وسرطان
كاهش اضطراب و استرس وافسردگی

44. اصول یک برنامه ورزشی هوازی
اصلFITT
Frequency تناوب :تعداد جلسات در هفته حداقل 3جلسه
Intencityشدت: ورزش براساس شرایط و میزان فعالیت قبلی فرد
Timeزمان :هر جلسه تمرین در شروع 30-10دقیقه وافزایش 5 دقیقه در هفته
Typeنوع ورزش: پیاده روی دوچرخه –شنا(در صورت ضعف عضلانی واختلال مفصلی)

45. تعیین شدت تمرین هوازی
انجام ورزش هوازی با شدت متوسط برای اکثر سالمندان بی خطر است
روش های مختلفی برای تعیین شدت وجود دارد
1-آزمون حرف زدن Talk test: شدت مناسب توانایی صحبت کردن با دیگران بدون نفس نفس زدن
2-استفاده از ضربان نبض : راه دقیق تر
3- میزان بیشینه اکسیژن مصرفی Vo2max : بهترین روش
4-METsو RPE

46. تعیین شدت تمرین هوازی
راه عملی: تمرینات سبک: باعث افزایش مشخص تنفس نمیشوند-ضربان کمی افزایش می یابد
تمرینات متوسط: باعث افزایش تنفس میشوندوضربان قلب بالای 100 میرسد
تمرینات شدید: باعث افزایش تنفس میشوندوضربان قلب بالای 125 میرسد
توصیه: حداقل 30 دقیقه ورزش متوسط هوازی5 روز در هفته یا 20دقیقه ورزش شدید 3 روزدر هفته انجام شود

47. ساده ترین وسالم ترین ورزش هوازی پیاده روی است

48. نکات قابل توجه تمرینات هوازی وپیاده روی
شروع پیاده روی با سرعت کم وافزایش تدریجی
موقع ورزش به بدن خود گوش دهید:اگر خسته هستید شدت راکم -اگر راحت هستید میتوانید شدت را بیشتر کنید
پیاده روی در مسیر هموار ودر هوای تمیز انجام دهید
در هوای سرد کمتر از 5 درجه وهوای بالای 30 درجه وهمچنین بلافاصله بعد از غذا از تمرین اجتناب کنید
بتدریج بدن شما با ورزش سازش میکند ونیاز به افزایش شدت ورزش دارید

49. Strengthening Exercise
Dynamic/ Static
Isometric/Isotonic/ Isokinetic

50. تمرينات قدرتي-تقویتی
هدف از تمرينات پيشگيري از بروز ساركوپني و حفظ قدرت عضله مي باشد

51. اصول یک برنامه ورزشی مقاومتي
اصلFITT
Frequency تعداد جلسات در هفته 3-2جلسه
Intencity تمرينات بايد با شدت كم شروع شود و در حين انجام حركت، بايد وضعيت مناسب رعايت شود.
ورزشكار بايد از انجام مانور والسالوا در حين تمرين پرهيز نمايد.
وزنه انتخابي بايد 80% تا 60% حداكثر توان انتخاب شود

52. اصول یک برنامه ورزشی مقاومتي
Timeزمان بايد از 2 تا 3 set با 8 تا 15 تكرار استفاده شود.
Typeنوع ورزش بااستفاده از وزن بدن-وزنه-باند بايد تمام عضلات بزرگ درگير شوند.

53. ایمنی تمرینات قدرتي
تکنیک صحیح بلندکردن
تنفس صحیح
محدودیت والسالوا(زور زدن)
دستگاه یا وزنه آزاد
پوکی استخوان دارد یا خیر؟

54. Back Exercises

61. NECK FLEXION: HAND RESISTANCE

62. NECK EXTENSION: HAND RESISTANCE

63. ورزش به آرامش و کاهش اضطراب کمک می کند

64. ورزش به حفظ قوام پوست و جلوگیری از چروکیدگی آن کمک می کند

65. تمرینات تعادلی

66. فواید تمرینات تعادلی بهبود تعادل کاهش ترس از افتادن کاهش افتادن
کاهش وابستگی
کاهش شکستگی لگن
افزایش فعالیتها
بهبود کیفیت زندگی

67. خطرات
بهم خوردن تعادل
شعله ور شدن درد آرتریتی بدنبال ایستادن طولانی

70. تمرینات تعادلی
3روز در هفته حداقل 12 هفته

71. علائمی که بایدورزش را متوقف کنید
تنگی نفس
درد قفسه سینه
نامنظمی ضربان قلب
سرگیجه وتهوع
تاری دید
گرفتگی عضلات ساق پا
درد وفشار درگردن وفک
خستگی

72. سرد کردن
سرد کردن 5 دقیقه(1/10 کل زمان تمرین) دویدن ارام وحرکات کششی ونرمش

73. Thank You