1. كارگاه آموزشی شيوه نگارش مقاله تحقيقي
دکتر نگین مسعودی علوی

2. خلاصه آنچه خواهیم آموخت
1. چرا اين كارگاه؟ طرح چند پرسش
2. ارزش نوشتن و نشر (با توجه به شرايط شخصي، اجتماعي و حرفه اي)
3. جايگاه مقاله تحقيقي در توليد و نشر دانش
4. پيشنياز نوشتن: ملاحظات كلي در باره نوشتن (انگيزه و خواست، تلاش براي دانش افزايي،...)
5. نگاهي به برخي مسائل نوشتن از ديدگاه صاحب نظران
6. انواع مقاله ها، هدفهاي هر نوع، نشريه يا مكان مورد ارائه مقاله
7. مراحل عمده نوشتن يك مقاله تحقيقي با توجه به ملاحظات و نكات مورد توجه در هر مرحله
8. معيارهاي ارزيابي نوشته هاي پژوهشي
9. تحليل یک مقاله پژوهشي

3. تمرينهاي اين كارگاه نوشتن سياهه اي از مراحل كار تهيه و نگارش مقاله
تحليل يك مقاله

4. چرا اين كارگاه؟ طرح چند پرسش
ارزش نوشتن و نشر (با توجه به شرايط شخصي، اجتماعي و حرفه اي)
نوشتن به منزله بهترین و پایدارترین نوع ارتباط
جايگاه مقاله تحقيقي در توليد و نشر دانش
پر کردن فضاهای خالی در تحقیقات
رشد آگاهي هاي انسان
ايجاد انگيزش در جامعه
توسعه ايده هاي نو
توسعه پژوهش هاي بيشتر
افزایش پویایی در حرفه
مطرح کردن اندیشه های خود

5. پيشنياز نوشتن: ملاحظات كلي در باره نوشتن
1. انگيزه و خواست قوی و پایدار داشته باشید
مطرح کردن خود و کسب شهرت حرفه ای
نیاز به ارتقاء آموزشی و کسب ترفیع
نیاز به کسب مدرک
نیاز به مادیات و کسب درآمد
نیاز به ادای سهم و مشارکت در پیشبرد دانش
2. اعتماد بنفس داشته باشید
- خودتان حرف اصلی را بزنید، پشت سر دیگران پنهان نشوید
3. به اندازه کافی مطالعه داشته باشید
- از مطالعات خود به شکل هدفمند استفاده کنید

6. پيشنياز نوشتن: ملاحظات كلي در باره نوشتن
4. در عین حال، واقع‌ بينانه‌ کار کنید و بنویسید
5. جدی باشید و از روی برنامه زمان بندی شده حرکت کنید
6. خود را به جاي‌ خوانندگان و داوران كه‌ كارتان‌ را مي‌ خواند بگذاريد
7. از ارزش‌ و اهمیت مقاله تان‌ مطمئن‌ باشيد
8. حتما حرف تازه ای برای گفتن داشته باشید
9. یا حتما از زاویه و رویکرد جدیدی به موضوع نگاه کنید
10. همواره در شرایطی کار کنید که تمرکز داشته باشید

7. چگونگي ايجاد عادت به نوشتن
نگارش درباره آنچه مي خوانيد و پيوند آن با آنچه که انجام مي دهيد
اولويت بندي نگارش
اختصاص زماني خاصي به نوشتن
نوشتن همزمان با خواندن
عدم همزماني نگارش و ويرايش
تعيين پاداش براي نوشتن و تنبيه براي ننوشتن!

8. چند نکته ننوشتن بهتر از بد نوشتن است کم نوشتن بهتر از زیاده نوشتن است
کوتاه نوشتن بهتر از طولانی نوشتن است
واضح نوشتن بهتر از مبهم گویی است

9. آشنايي با انواع مقاله، هدفهاي هر نوع مقاله
مقاله گزارشی
مقاله توصيفي
مقاله تحليلي
مقاله انتقادي
مقاله مروري
مقاله پژوهشی
ترکیبی از این انواع

10. تقسیم بندی انواع مقالات علمی
مقالات مروری Review (tutorial) articles
مقالات اصيل پژوهشي research articles Original
Randomized control trials
Case-control
گزارش موارد نادر و جالب Case reports :
گزارش هاي كوتاه پژوهشي Brief research reports :

11. نكاتی در يافتن موضوع مناسب براي تهيه مقاله
مطالعه اجمالي در برخي زمينه هاي مورد علاقه و مهم
جستجو در برخي پايگاهها و نيز اينترنت تحت عبارت "موضوعات پژوهشي" (research topics) و يا اولويت هاي پژوهشي" (research priorities) و يا "مباحث پژوهشي" ( issues for research) و يا "پيشنهادهايي براي پژوهشهاي بيشتر" (further research) در حوزه هاي دلخواه

12. اجزاء یک مقاله علمی عنوان نام و مشخصات نویسندگان چکیده (خلاصه)
مقدمه (زمینه)
روش بررسی( مواد و روشها، روش مطالعه، روش کار)
یافته ها (نتایج)
بحث
نتیجه گیری نهایی
قدردانی و سپاس (تشکر و قدردانی)
منابع

13. دکتر نگين مسعودی علوی
یافته ها

14. هدف پاسخ به پرسش های پژوهشی و اهداف تحقيق کوتاه و غير متراکم بنويسيد
ارائه يافته ها را سازمانبندی نماييد

15. ساختار بخش يافته ها پاراگراف اول پاراگراف دوم
آخرين پاراگراف
تحليل های چند متغيری
يافته ها با در نظر گرفتن مخدوش کننده ها و اطلاح کننده های اثز چيست؟
پاراگراف سوم تا پاراگراف ماقبل آخر
تحليل های دو متغيره
ارتباط بين متغيرهای پيامد و توصيفی چيست؟
پاراگراف دوم
تحليل های تک متغيری
چه مطلبی در چه تعداد شرکت کنندگان صدق می کند؟
پاراگراف اول
نمونه مورد مطالعه را شرح دهيد
مطالعه بر روی چه افرادی صورت گرفته است؟

16. يافته های توصيفی
اگر دو گروه داريد بايد دو گروه را با هم مقايسه کنيد (جدول)
جنس، سن، شرح حال پزشکی، درمان های دارويي .....
متغيرهای تحقيق
چه تعداد از تحقيق خارج شدند و نمونه نهايي چه تفاوتی با نمونه اوليه دارد

17. يافته های اصلی يافته های مرتبط با سوال پژوهشی و قسمت تحليلی
” طی 6 سال پيگيری ميزان بقا 9% در گروه نيستاتين (14-4% با فاصله اطمينان 95%؛ p≤0.000) در مقايسه با گروه کنترل بيشتر بود.

18. يافته های ديگر
به موضوع اصلی ارتباطی ندارند مثل يافته های غيرمنتظره

19. جداول بايد به تنهايي معنی دار باشند توالی جداول منطبق با سير متن باشد
از تکرار اطلاعات خودداری کنيد
عنوان در بالا قرا می گيرد
واحدهای اندازه گيری را مشخص کنيد
خانه ای در جدول نبايد خالی باشد (-)
اختصارات را در زيرنويس توضيح دهيد
به جداول شماره دهيد و در متن به آن ارجاع دهيد
نتايج معنی دار را با ستاره نشان دهيد

20. شکل و نمودار
برای ارائه شواهد
جای زيادی می گيرد

21. نوشتن نتایج و یافته ها یافته های مهم را مشخصا بین نمائید Highlight
به شماره جدول یا جداول و نمودار(ها) اشاره نمائید.
در بیان نتایج از فعل زمان گذشته ساده استفاده کنید و فقط در ارجاء نتایج به جداول یا نمودار از فعل زمان حال استفاده می شود.
ازبکاربردن اعداد و اعشار و اختصارات در شروع جملات خودداری نمائید.
ذکر مفاهیم آماری بدون تفسير
توصیف متغیر ها با تعداد / درصد/حداقل/حداکثرو..
بررسی توزیع (نرمال) متغیر ها در گروه ها با آزمون کولموگروف اسمیرنوف
بررسی توزیع متغیرهای کیفی (نرمال) در دوگروه با آزمون کااسکوئر (غيرنرمال) مکنمار و کوروسکالواليس
بررسی توزیع متغیرهای کمی (نرمال) در دوگروه با آزمون تی مستقل غیرنرمال من ویتنی

22. مثال

25. دکتر نگين مسعودی علوی
مواد و روش ها

26. مواد و روشها هدف از تحریر این قسمت چگونه باید باشد؟
بطور سنتی ، تکرار پروژه توسط شخص دیگر؟
فراهم کردن اعتبار برای داده های بدست آمده ؟
داوران در پاسخ به این سوال قسمت روش ها را مطالعه می کنند:
Do the methods and the treatment of results conform to acceptable scientific
standards?

27. مواد و روشها شامل توضيح دقيق در مورد: نوع مطالعه، طراحي مطالعه،
نمونه، روش نمونه‌گيري و حجم نمونه،
معيارهاي ورود و خروج،
ابزار و روش گردآوري داده‌ها،
نحوه انجام آزمايش ها،
روايي و پايايي ابزار ،
روش تجزيه و تحليل داده ها
نام برنامه هاي رايانه اي آماري
ملاحظات اخلاقي

28. هدف
اگر ساير محققين قصد تکرار مطالعه را داشته باشند بتوانند مطابق با آن تمامی مراحل کار را تکرار نمايند

29. اجزای بخش مواد و روش ها طرح مطالعه زمان و مکان تحقيق
جمعيت مورد مطالعه (روش نمونه گيری، معيارهای ورود و خروج، ملاحظات اخلاقی)
متغيرها، نوع مداخله
شيوه جمع آوری داده ها
پيگيری و ارزيابی نحوه تجزيه و تحليل اطلاعات

30. دکتر نگين مسعودی علوی
مقدمه

31. هدف مقدمه
چرا مطالعه انجام شده؟

32. ساختار کلی و محتويات مقدمه
1- ارائه زمينه و ديدگاه درباره موضوع و اهميت تحقيق 2- مروری کوتاه بر متون علمی موجود 3- بيان منطق منجر به انجام پژوهش 4- بيان هدف مطالعه

33. اولين خط مقدمه ايجاد انگيزه در خواننده موضوع اصلی مطالعه
” اختلالات دو قطبی بيماری است با بروز دو خلق افسرده و شيدا که فرد را تا آخر عمر درگير می کند.“
” استفاده از داروهای گياهی در سال های اخير به نحو چشمگيری افزايش يافته است.“

34. سير ارائه مطالب در مقدمه
از عام به خاص است

35. پاراگراف آخر مقدمه
بيان هدف تحقيق

36. حجم يک مقدمه خوب
حداکثر دو صفحه يا يک ششم کل مقاله

37. اشکالات شايع عدم بيان هدف تحقيق عدم اشاره به منابع مرتبط
شرح تحقيقات نامربوط و خسته کنندگی مقدمه

38. نکته !!!
1- به نتايج اشاره نکنيد 2- از افعال معلوم استفاده کنيد. از ضمير من کمتر استفاده کنيد 3- از مخفف های نامعمول استفاده نکنيد 4- در اشاره به مطالعات قبلی از فعل گذشته استفاده کنيد 5- برای مخاطبان بنويسيد نه برای خودتان

39. مراحل تدوین قسمت مقدمه مقاله
تدوین قسمت مقدمه مقاله در پنج مرحله انجام می شود:
بیان زمینه و حیطه پژوهش به منظور درک خواننده پیرامون مشکل مورد پژوهش
کارها و فعالیت های تحقیقی دیگران که بطور اختصاصی مشکل را تبیین می کند.
گپ موجود چیست و چرا انجام این پژوهش اهمیت دارد.
هدف و یا سوال پژوهش
تاکید بیشتر بر ارزش این تحقیق (اختیاری است)

40. مقدمه 1- توضیح در مورد موضوع و عرصه پژوهش به صورت عام
2- توضیحات اختصاصی تر در مورد بعدی از مشکل که مورد توجه خاص این مطالعه است.
3- مروری بر یافته های مطالعات دیگر که مرتبط با مساله و موضوع پژوهش می باشد.
4- تحلیل اطلاعات ارائه شده در سه بند فوق خصوصاٌ یافته های مطالعات مرتبط و تبیین خلاء یا شکاف موجود در مورد مساله مورد پژوهش در راستای ضرورت انجام مطالعه حاضر
5- بیان اهداف یا سوال یا فرضیه اصلی پژوهش

41. دکتر نگين مسعودی علوی
بحث

42. هدف
اهميت يافته ها را برای مخاطبين روشن ساخته و به تشريح و تفسير يافته ها می پردازد

43. ساختار کلی بحث در ابتدا نتيجه گيری اصلی آورده می شود
توجيه و دفاع از نتايج
توضيح پيرامون تناقض ميان يافته ها و ارائه يافته های غيرمنتظره
بيان محدوديت های مطالعه
بيان اهميت يافته ها، کاربردهای تئوری و عملی
تاکيد بر جديد بودن، ذکر مزيت های پژوهش
پيشنهاد پژوهش های آينده

44. اشکالات شايع در مقايسه پژوهش خود با ديگران انصاف را رعايت کنيد
از ذکر اين که پژوهش شما اولين است و اشکالات ساير پژوهش ها را برطرف کرده خودداری کنيد
ذکر پژوهش های مرتبط چه موافق و چه مخالف لازم است
از ذکر اين که فوائد بزرگ اقتصادی از تحقيق شما ايجاد می شود خودداری کنيد مگر آنکه قادر به اثبات باشد
از توضيح بيش از حد بپرهيزيد
تکرار نتايج به حداقل برسد

46. Important structural issues
ساختار ”بحث“
برقراری ارتباط ”بحث“ با عنوان مقاله
برقراری ارتباط نزدیک ”بحث“ با ”مقدمه“( Stage 3 و Stage 4 )
اگر لازم شد مقدمه را بازبینی و اصلاح نمائید.
از تکرار منابع اشاره شده در”بحث“ در قسمت مقدمه اجتناب کنید.

47. نگارش ”بحث“
اطلاعات زیر باید در قسمت ”بحث“ بیان شود: یک رفرانس درتبط با هدف اصلی یا فرضیه تحقیق یک مرور سریع بر روی یافته های مهم ، خصوصا اهمیت آماری آنها آیا آن اطلاعات فرصیه تحقیق را تائید می کنند؟ سوالات پژوهش را پاسخ می دهند ؟ یا اهداف محقق را برآورد کرده اند؟ آیا با نتایج دیگر محققان همخوانی دارد؟ نتایح را با استفاده از مطالعات دیگران حمایت کند. محدودیت های پژوهش و چگونگی تعمیم پذیری نتایج را بیان کنید. کاربرد نتایج مطالعه پیشنهاد برای پژوهش های آتی

48. دکتر نگين مسعودی علوی
عنوان

49. عنوان مقاله عنوان مقاله کوتاه (حداکثر 15 کلمه)،
حاوى موضوع کلى و جهت گيرى پژوهشگر در آن موضوع ،
هماهنگ با متن مقاله ،
ترجمه صحیح و دقیق به زبان انگلیسی،
اجتناب از بکارگیری اختصارات،
اجتناب از بیان پرسشی ،

50. چگونه عنوان مقاله را بنویسيم؟
پرسش اصلی مطالعه چيست؟
سوال اصلی تحقيق: آيا استفاده از دهانشویه در کاهش بروز کانديديازيس در بيماران بستری در بخش ويژه موثر است؟ (تحقيق کارآزمايي بالينی)
عنوان: بررسی تاثير دهانشويه در کاهش بروز کانديديازيس در بيماران بستری در بخش های ويژه
The effect of X on Y in Z

51. آيا عنوان مقاله را می توان سوالی نوشت؟
آيا لاکتالوز در درمان آنسفالوپاتی هپاتيک موثر است؟ مروری

52. Informative Title جمله خبری
ژنوتيپ b52 ميزان بقا پس از سکته قلبی را کاهش می دهد

53. انواع عنوان
1- عناوينی که متغير مستقل، متغير وابسته و جمعيت مورد مطالعه ذکر شده: تاثير آسم در رشد طولی کودکان 2- عناوينی که سوال مورد مطالعه را مطرح می کنند: آيا آسم بر رشد طولی کودکان اثر دارد 3- عناوينی که به سوال مورد مطالعه پاسخ می دهد: آسم رشد طولی کودکان را کاهش می دهد

54. ويژگی های يک عنوان ايده آل
1- ساده، قابل فهم و واضح 2- اختصاصی 3- جذاب 4- در برگيرنده واژگان کليدی 5- مختصر 6- فاقد حروف مخفف و اصلاحات پيچيده 7- فاقد کلمات اضافه و بيهوده

55. چند نکته علايم اختصاصی را به کار نبريد (استثناء HIV, CD4)
از به کار بردن کلمات اضافی و بی فايده خودداری کنيد
کمترين مقدار علامت گذاری به کار رود (:)
از به کار بردن کلمات تعصب آميز و يا احساس برانگيز خودداری کنيد
مکان و زمان در عنوان آورده نشود مگر در مطالعات مبتنی بر جمعيت
نوع مطالعه از روی عنوان قابل درک باشد
طول عنوان بيش از 10 تا 15 کلمه نباشد

56. صفحه عنوان عنوان مقاله عنوان مکرر اطلاعات مربوط به نويسندگان
اطلاعات مربوط به نويسنده مسئول مکاتبات

58. مشخصات نویسندگان نام و نام‌خانوادگي نويسنده‌(گان) به فارسي و انگليسي،
نشاني و آدرس پست الكترونيكي و شماره تلفن نويسنده اول (يا رابط)، محل كار و مرتبه علمي
نويسندگان بايد ترتيب درج اسامي خود را مشخص نمايند
تعیین نویسنده مسئول

59. دکتر نگين مسعودی علوی
چکیده

60. انواع چکيده
ساختار يافته
غيرساختار يافته (يک پاراگراف فاقد عنوان بندی)

61. اجزای يک چکيده ساختار يافته
مقدمه: موضوع مطالعه، هدف اصلی و ضرورت تحقيق
روش ها: خلاصه از نوع و مدت مطالعه، شرکت کنندگان، مداخلات و متغيرهای اصلی
يافته ها: يافته های اصلی با ذکر معنی دار بودن آماری
نتيجه گيری: تفسير و نتيجه گيری نهايي

62. نکته!!! معمولا افعال گذشته و مجهول به کار برده می شود (استثناء مقدمه)
فاقد هرگونه شکل، مرجع و جدول
حجم محدود معمولا کمتر از 250 کلمه
چکيده ساده تر از مقاله باشد
چکيده آخرين قسمت مقاله است که نوشته می شود
سعی کنيد از کلمات مخفف استفاده نکنيد
هيچ تضادی بين متن مقاله و چکيده وجود نداشته باشد

63. واژگان کليدی 3 تا 10 واژه در رابطه با موضوع اصلی مقاله

64. ارسال مقاله براي مجله یا همایش
توجه به دامنه‌ و موضوعات‌ مورد علاقه‌ مجله‌ یا همایش
توجه به شرایط مجله یا همایش
توجه به مدت زمان چاپ مقاله و یا برگزاری همایش‌

65. Considerations when selecting a target journal
The scope and aims of the journal
The journals that are most often cited in the Introduction and Discussion sections of your manuscript will be most likely to accept work in your field.
The audience for the journal
Journal impact
The most commonly used measure of journal impact is the Journal Impact Factor.
Time to publication
Page charges or Open Access costs

66. ارزیابی مقاله چرا ارزیابی؟ ارزیابی باید هدفمند باشد
چه کسانی ارزیابی می کنند؟
وجود انواع سیاهه های وارسی برای ارزیابی و داوری
تنوع سیاهه ها بر اساس نوع مقاله

67. از خودتان‌ و دیگران بپرسيد :
آیا مقاله توانسته است آنچه در ذهن داشتید نشان دهد،
آیا مقاله توانسته است تصویر درست و نسبتا کاملی از موضوع را ارائه دهد؟
آیا مسئله اصلی بوضوح نشان داده شده است؟
آیا هدف مقاله در ابتدای آن منعکس شده است؟
آیا مقاله به هدف مطرح شده دست یافته است؟
آیا ساختار مقاله منطقی و در بر دارنده همه اجزاء مورد نظر می باشد؟
آیا عنوانهای فرعی بدرستی انتخاب شده اند؟
آیا ساختار و متن مقاله از انسجام لازم و وحدت رویه و سبک برخوردار است؟

68. آیا مرور پیشینه بدرستی انجام گرفته است؟
آیا متن مقاله از پیشرفت منطقی برخوردار است؟
آیا جمله های آغازین، میانی، و پایانی
آیا استنادها و نقل قول ها بجا و روشمند ارائه شده اند؟
آیا حجم (طول) مقاله متناسب با موضوع است؟
آیا چکیده مقاله بازگو کننده محتوای آن می باشد؟
آیا کلیدواژه ها بدرستی انتخاب شده اند؟

72. plagiarism

73. Defining
The action or practice of plagiarizing; the wrongful appropriation or purloining, and publication as one's own, of the ideas, or the expression of ideas (literary, artistic, musical, mechanical, etc.) of another.
Academic plagiarism occurs when a writer repeatedly uses more than four words from a printed source without the use of quotation marks.

74. بخوانید، بخوانید، بخوانید بیندیشید، بیندیشید، بیندیشید
نکته پایانی
بخوانید، بخوانید، بخوانید
بیندیشید، بیندیشید، بیندیشید
بنویسید، بنویسید، بنویسید

75. بهروز و پاینده باشید