1. بسم الله الرحمن الرحيم

2. بهداشت و درمان صنعت نفت شمالغرب کشور
افزایش وزن و چاقی
دکترامیر محمود عرفانی
بهداشت و درمان صنعت نفت شمالغرب کشور

3. تعریف اضافه وزن و چاقی
چاقی حالتی است که چربی ذخیره در بدن به حد بالایی برسد .
اضافه وزن شرایطی است که در آن وزن فرد از مقدار استاندارد آن بر طبق قد تجاوز کند .

4. تعیین چاقی
برای تعیین اینکه آیا فردی چاق محسوب میشود یا نه باید مقدار چربی بدن او را اندازه گیری نمود.
برای تعیین مقدار چربی بدن روشهای علمی متعددی وجود دارد که عموما گرانقیمت و پیچیده بوده استفاده از آنها نیاز به تخصص بالا دارد.
هنوز در علم تغذیه مقدار دقیقی برای میزان چربی بدن تعیین نشده تا بر اساس آن بتوان تعیین کرد که هر فرد با داشتن چه مقدار چربی در بدنش چاق محسوب میشود.
برای تعیین وضعیت فرد از نظر ابتلا به چاقی از روشهای ساده تر مانند مقایسه BMI فرد بزرگسال با اعداد ۲۵ و ۳۰ و كودكان با صدكهای استاندارد (معمولا صدك ٩۵) استفاده میشود.

5. کالیپر و دستگاه بیوامپدانس

6. تعيين چاقي
روش‌هاي متعددي براي تخمين چربي بدن و توزيع آن وجود دارند كه در ميان آن‌ها اندازه‌گيري ضخامت پوست، تعيين محيط قسمت‌هاي مختلف بدن و اولتراسوند مشکل +داراي دقت كم يا متوسط هستند.

7. اندازه گیری نمایه توده بدنی
بنا بر این :
افزايش وزن و چاقي را مي‌توان با استفاده از جدول‌هاي قد و وزن كه براي گروه‌هاي با جثه‌هاي كوچك، متوسط و بزرگ تهيه شده‌اند، مشخص نمود،
ولي معياري كه امروزه به طور وسيع براي تعريف چاقي به كار مي‌رود "نمايه توده بدني“ Body mass index= BMI است. اين معيار از تقسيم وزن (كيلوگرم) به مجذور قد (مترمربع) حاصل مي‌شود.

8. BMI = weight (kg)
height (m) X height (m)

9. نمايه توده بدني
نمايه توده بدني كه ارتباط وزن با قد را نشان مي‌دهد، با ميزان چربي بدن ارتباط معني‌داري دارد.
تعيين BMI براي ارزيابي اضافه وزن و چاقي و نيز پايش تغييرهاي وزن بدن لازم است؛ به علاوه، اندازه‌گيري وزن بدن به تنهايي مي‌تواند براي پايش تاثير درمان كاهش وزن به كار رود.

11. نمایه های چاقی
BMI > کم وزن – طبیعی اضافه وزن 9.34 – چاقی درجه – چاقی درجه >= چاقی درجه 3

13. اندازه دورکمر
وجود چربي در شكم كه با چربي تمام بدن غيرمتناسب باشد، يك پيش‌بيني كننده مستقل براي عوامل خطر و عوارض است.
اندازه دور كمر با ميزان چربي شكم ارتباط مستقيم دارد و شاخص قابل قبولي براي ارزيابي ميزان چربي شكم بيمار ، قبل و هنگام درمان براي كاهش وزن مي‌باشد.
افزايش دور كمر در مردان بيش از 102 سانتي‌متر و در زنان بيش از 88 سانتي‌متر غيرطبيعي است. اين مقادير براي كساني كه 35≥ BMI دارند، استفاده نمي‌شود.

14. الگوی توزیع چربی ، ژنتیکی کنترل می شود و در زنان و مردان متفاوت است .
الگوی توزیع چربی ، ژنتیکی کنترل می شود و در زنان و مردان متفاوت است .
توزیع چربی اضافی در شکم که به شکل سیب دیده می شود
در مردان شایعتر است.
توزیع چربی اضافی در ناحیه ران و باسن که به شکل گلابی میباشد بیشتر در زنان دیده می شود. این ذخایر چربی جهت نیازهای دوران بارداری و شیردهی می باشد.

15. روش دیگر مورد استفاده
برخی معتقدند كه مقایسه اندازه دور شكم با دور كمر (باسن) برای تعیین چاقی شكمی جندان مناسب نیست؛ زیرا دور كمر افراد با توجه به زمینه زنتیكی شان می تواند كوچك تر یا بزركتر باشد.
لذا در سال های اخیر برای تعیین وضعیت چاقی شكمی، از نسبت دور شكم به قد (Waist to HeighT Ratio = WHTR) نیز استفاده شده است.

16. اندازه گیریهای ساده تن سنجی بزرگسالان
نسبت دور شکم به دور باسن (Waist to Hip Ration = WHR) كه از تقسیم اندازه دور شکم به سانتیمتر به اندازه دور باسن به سانتی متر محاسبه می شود.
چنانچه این نسبت برای مردان بیش از ۱.۰ و برای زنان بیش از ۰/۹ (برخی ۰/۸۵ هم گرفته اند) باشد، نشانه چاقی شکمی است.
نسبت دور شکم به قد (Waist to Height Ratio = WHTR) كه از تقسیم اندازه دور شکم به سانتیمتر به اندازه قد به سانتیمتر بدست می آید. هرچه این نسبت از ۰/۵ بیشتر باشد نشانه چاقی شکمی است.

17. Waist Circumference Measurement
Last rib margin
Mid distance
Iliac crest
Courtesy J.P. Després 2006 17

18. در باره چاقی شكمی
بافت چربی، به‌ خصوص در نواحی دور شكم، موجب ترشح هورمون هایی می شود كه تحریك‌كننده رشد سلول‌های بافت چربی و نیز اشتهای فرد است.
به این ترتیب، چاقی، آن هم چاقی دور شكم، باز هم به چاقی فرد دامن می‌ زند.
بنابراین، مهم است بدانیم چاقی در كدام نقطه بدن متمركز است؛ چون چاقی دور شكم و كمر، خطرناك تر است.

19. اندازه دور شکم و سکته قلبی
براساس مطالعات، اندازه دور شكم بالای ٨٠ سانتیمتر برای زنان و ٩٤ سانتی‌متر به بالا برای مردان، می ‌تواند احتمال وقوع حمله قلبی را افزایش دهد.
بنابراین كسانی كه وزن نسبت به قدشان در محدوده طبیعی بوده اما دور كمر بزرگتر دارند، احتمال بیشتری برای رسوب چربی در رگ‌ها و تصلب شرائین دارند.

20. نقش اندازه دور كمر در دیگر بیماریها
:IHDاگر اندازه دور كمر در مردان بالاتر از ١٠٢ سانتی متر و در زنان بالاتر از ٨٨ سانتی متر باشد، ریسك سكته مغزی بیش از ٤ برابر در مقایسه با دور كمر طبیعی بالامی رود.
DM / IGFT
HTN
Hyperandrogenism in women

21. تلفیق روش ها
امروزه توصیه می شود در افراد دارای BMI بین ٢٥ و ٩/٣٤ ، اندازه دور کمر و شاخص WHR محاسبه گردد و بعد:
مردان و زنان با دورکمر بیش از ١٠٢ و ٨٨ سانتیمتر بعنوان افراد در معرض خطر ابتلا به بیماری شناخته شوند.
در مورد نسبت WHR اعداد بیشتر از ١ در مردان و بیشتر از ٨٥/٠ در زنان ملاک باشد.

22. اندازه گیریهای ساده تن سنجی در کودکان
اندازه وزن و اندازه قد كه مقایسه وزن و قد كودكان در سنین رشد با استانداردهای جهانی (بازای سن و جنس مشخص) میتواند نشان دهد كه كودك در مدت زمان کوتاه تا طولانی دچار سوء تغذیه بوده است.
اندازه دور سر كه در مقایسه با استانداردهای جهانی (بازای سن و جنس مشخص) می تواند نشان دهد كه كودك در از نظر دریافت یا جذب مواد غذایی دچار سوء تغذیه بوده كه موجب كاهش دور سرش گردیده است.
نسبت وزن به قد كه بهترین این نسبت ها BMI است و مهمترین عامل افزایش BMI چربی اضافی بدن است. در بزرگسالان داشتن BMI كمتر از 18 را لاغری، بیش از ٢٥ را اضافه وزن‏، و بیش از ٣٠ را چاقی محسوب می كنند. در كودكان استانداردهای مختلف برای تعیین وضع تغذیه بر اساس BMI وجود دارد.

23. شاخص های ارزیابی سلامت جسمانی کودکان
شاخص وزن به سن (کم وزنی)underweight
شاخص قد به سن (کوتاه قدی) stunting
نمایه توده بدنی (نسبت وزن به کیلوگرم به مجذور قد به متر) BMI

24. موارد اختلال در ارزیابی سلامت جسمانی دانش آموزان
1-زیر صدک 3 نمودار قد به سن (کوتاه قدی)
2-بالای صدک 97 نمودار قد به سن
3-زیر صدک 5 نمودار BMI (لاغری)
4-بین صدک نمودار BMI (اضافه وزن)
5-بالای صدک 95 نمودار BMI (چاقی)

25. تغییرات BMI کودکان با افزایش سن
تغییرات BMI همراه با سن برای هر دو جنس شبیه است. BMI بین زمان تولد تا ٩ ماهگی بالا می رود و سپس كاهش می یابد و تقریبا" در ٥-٤ سالگی به پایین ترین حد می رسد.
سپس BMI در این زمان دوباره بالا می رود.
نقطه ای كه BMI در آن شروع به افزایش می كند (بعد از پایین ترین نقطه)، به عنوان adiposity Rebound یا جهش چربی شناخته شده است.

26. احتمال چاقی بزرگسالی در کودکان و نوجوانان چاق، بیش از افرادی است که در سال های ابتدایی زندگی خود وزن طبیعی داشته اند.

27. بیان مساله
بیماری های غیرواگیر عامل بیش از 1/3 مرگ ومیرها در کشورهای در حال توسعه تا سال 2020 (WHO).
چاقي يكي از مهمترين عوامل خطر ابتلاء به بيماري‌هاي غيرواگير است.

28. چاقي معضل قرن حاضر Obesity
شيوع چاقي رو به افزايش است در تمام نقاط دنيا
در تمام گروه هاي سني
در سطوح فرهنگي پائين/زنان شيوع بيشتر

29. شیوع این عارضه در زنان بیشتر از مردان است .
شیوع چاقی
چاقی مردان و زنان را بسته به نژاد و قوم تحت تاثیر قرار می دهد.
شیوع این عارضه در زنان بیشتر از مردان است .

30. The Trend of Childhood Obesity
4 fold increase over 40 years

31. علت؟

32. Obesity Is Caused by Long-Term Positive Energy Balance
Fat Stores
Even a small imbalance of calories in and calories out can cause a rise in weight over years or decades (Supercourse) 32 32

33. اتيـــولــــوژي چـــاقــي
استعداد ژنتيكي
عوامل محيطي
عوامل عاطفي و رواني
مصرف غذا و پديده اكسيداسيون

34. عوامل محيطي : كمي تحرك به دليل شرايط خاص زندگي امروزه
عوامل محيطي :
كمي تحرك به دليل شرايط خاص زندگي امروزه
تماشاي طولاني مدت تلويزيون
استفاده از وسايل راحت حمل و نقل و مسافرت
دسترسي بيشتر به مواد غذايي
مصرف غذاهاي Fast food و يا آماده

35.
Childhood obesity, prevalence and prevention
Mahshid Dehghan et al.

36. افزايش دسترسي به وسايل نقليه ماشيني شدن انجام امور منزل
علل كاهش فعاليت بدني
افزايش دسترسي به وسايل نقليه
ماشيني شدن انجام امور منزل
غيرمعمول بودن ورزش در برنامه روزمره زندگي
افزايش سرگرمي هاي غيرفعال مثل تماشاي تلويزيون و ...
افزايش شغلهاي پشت ميزنشيني

37. الگوی رژیم غذایی، فعالیت فیزیکی و ورزش مشخص کننده علت اصلی چاقی هستند.
سبک زندگی ، و استعداد ژنتیکی از عوامل تعیین کننده چاقی هستند.

38. علل شیوع چاقی
دریافت بالای انرژی بصورت فعال از طریق تغذیه بیش از حد شامل: خوردن رژیم های پر انرژی
بی تحرکی و فعالیتهای کم انرژی مانند تماشای مداوم تلویزیون و استفاده طولانی مدت از کامپیوتر

39. تغذیه مصرف مواد غذایی پرکالری در وعده های اصلی
مصرف تنقلات پرکالری در میان وعده های غذایی
مصرف غذاهای آماده و سریع الطبخ رستوران ها
مصرف مکمل های ناسالم غذایی
مصرف ناکافی یا عدم مصرف میوه، سبزیجات و لبنیات
پرخوری و مصرف بی رویه مواد غذایی
وعده های غذایی ناقص و ناکافی
حذف وعده غذایی
حذف میان وعده
حذف وعده غذایی وجایگزینی مصرف تنقلات پرکالری
سرعت نامناسب صرف غذا
خوردن گاه و بیگاه (عدم پیروی از برنامه غذایی معین)
کم و کیف مواد غذایی دریافتی
نظم و شیوه مصرف مواد غذایی 39

40. درک ناملموس از عوارض چاقی
عدم احساس تهدید
عدم تشخیص چاقی
تخمین کمتر از واقع چاقی
ارزیابی مطلوب نوجوان چاق از سلامت خود
چاقی: بیماری فردا
وضعیت طبیعی دیگر افراد چاق
انجام آزمایشات دوره ای و اطمینان از سلامتی
درک ناکافی از شدت عوارض چاقی
آگاهی ناکافی در باره عوارض چاقی
ضرورت مشاهده علائم
عدم تشخیص چاقی
ارزیابی مطلوب از سلامت
درک ناملموس از عوارض چاقی

41. کد گذاری محوری (axial cods)
ویژگی های فردی
عدم حمایت خانواده
تاثیرگروه همسال
آموزش ناکارامد
عدم حمایت فرهنگی
ضعف نظام اجرایی
منابع و امکانات ناکافی
تغذیه ناسالم
فعالیت بدنی نامناسب
فقدان انگیزه
عدم احساس تهدید
ضرورت تحصیل
عدم احساس محدودیت
عدم کنترل درک شده
عزت نفس پایین
الگوهای رفتاری ناسالم
عدم اولویت کنترل وزن
عدم حمایت

42. obesity Energy Out Energy In Weight gain:
Weight gain happens when you consume more energy (calories from food and drinks) then you actually expend through daily activities and exercise.
Our society has become more dependant upon the car for transportation, we watch more TV, and spend tons of time using other media including computers and video games. At the same time, our portion sizes have gotten larger, and foods that are rich in calories have become easier to access and are cheaper (Lancet, 02) 42 42

43. در نوع اوليه، چاقي به دو نوع هيپرپلاستيك و هيپرتروفيك تقسيم مي‌شود:
نوع هيپرپلاستيك از ابتداي زندگي وجود دارد، چاقي هميشگي است، توزيع چربي محيطي و مركزي و افزايش تعداد و اندازه ياخته‌ها وجود دارد.
نوع هيپرتروفيك بيشتر در بزرگسالان ديده مي‌شود، چاقي مركزي است و فقط افزايش اندازه ياخته‌ها ديده مي‌شود.

44. علل ثانويه افزایش وزن افزايش وزن ممكن است ثانوي:
به بيماري‌هايي مانند ضايعه‌هاي هيپوتالاموس(کرانیوفارنژیوما)، كوشينگ و كم‌كاري تيروئيد،انسولینوما باشد.
يا پس از مصرف برخي داروها مانند فنوتيازين‌ها، داروهاي ضدافسردگي، ضد صرع و استروئيدها ايجاد شود.

45. بالارفتن سن عامل مهمی در چاقی احشایی است و به ذخیره چربی می انجامد.
چربی احشایی وابستگی کاملی به عوامل خطر آفرین مثل ابتلا به دیابت ، چربی خون بالا و فشار خون بالا دارد.
در زنان پس از یائسگی الگوی توزیع چربی مشابه مردان شده و بیشتر در ناحیه شکم می باشد.
این نوع چاقی و توزیع چربی فرد را در معرض خطر افزایش قند خون ، افزایش چربی خون و عوارض فشار خون بالا قرار میدهد.
افرادی که از زمان نوجوانی چاق بوده اند بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و دیابت هستند.

46. عواقب پاتولوژیک چاقی Diabetes Stroke Idiopathic intracranial
hypertension
Pulmonary disease
abnormal function
obstructive sleep apnea
hypoventilation syndrome
Cataracts
Coronary heart disease
Pancreatitis
Diabetes
Nonalcoholic fatty liver disease
steatosis
steatohepatitis
cirrhosis
Dyslipidemia
Hypertension
Gynecologic abnormalities
abnormal menses
infertility
polycystic ovarian syndrome
Gall bladder disease
Obesity is a problem in the U.S. for two main reasons. The first is that a large number of health problems are associated with obesity. They include high blood pressure, cardiovascular disease, stroke, arthritis, and many others. The multitude of co-morbidities associated with obesity reflects the complexity and diversity of systems that contribute to energy balance. Obesity is also associated with several diseases within the research mission of the NIDDK, including nonalcoholic fatty liver disease and type 2 diabetes.
Image modified from one appearing in National Geographic magazine.
Cancer
breast, uterus, cervix, prostate, kidney
colon, esophagus, pancreas, liver
Osteoarthritis
Skin
Phlebitis
venous stasis
Gout 13 46 13

47. ارتباط چاقی با بیماری ها
چاقی عامل مهمی برای ابتلا به بیماریهای زیر میباشد:
بیماریهای قلبی
افزایش فشار خون
افزایش قند خون یا دیابت
درگیری عروق مغزی بصورت سکته مغزی
درگیری کیسه صفرا، سنگ كيسه صفرا و عوارض آن*6 برابر
سرطانها(سرطان سينه بعد از يائسگي، سرطان رحم، كولون و رکتوم،تخمدان،کبد،مری،پانکراس،پروستات،مجاری صفراوی)
کاهش ایمنی و مقاومت در برابر باکتریها و عوامل عفونی

48. مشكلات تنفسي و خرخر( آپنه خواب) : تا 3 برابر
بيماري مفاصل، افزايش اسيد اوريك و نقرس: 2 تا 3 برابر
اختلالات مرتبط با هورمونهاي جنسي، سندرم تخمدان پلي كيستيك، ناباروري
درد پشت كمر،
خطر بيهوشي،
نقصهاي جنيني ناشي از چاقي مادر: 1 تا 2 برابر
مرگ و مير
استئوآرتريت
بي‌اختياري ادراري- استرسي.

49. بلوغ زودرس
افزايش ريسك عفونت پذيري
هيپرليپدمي
دررفتگي مفصل
افسردگي

50. دیابت
چاقی یک ریسک فاکتور عمده برای دیابت تیپ 2 و بیماری قلبی عروقی می باشد.
ارتباط محکمی بین خطر دیابت تیپ 2 و افزایش BMI وجود دارد.
در بیماران با BMI بیش از 25 کاهش وزن 5-10 درصدی در آنها موجب :
کاهش خطر دیابت ، افزایش حساسیت به انسولین ، بهبود کنترل قند ، بهبود قابل توجه در اختلال چربی خون و فشار خون ،افزایش طول عمر

51. عوامل خطر بيماري قلبي- عروقي
سيگار كشيدن، پرفشاري خون (فشارخون سيستولي مساوي يا بالاتر از 140 و دياستولي مساوي يا بالاتر از 90 ميلي‌متر جيوه، يا مصرف داروي ضد فشار خون؛ LDL بزرگتر يا مساوي 160 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر)؛ HDLكوچكتر يا مساوي 35 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر؛ اختلال گلوكز ناشتا؛ انفاركتوس ميوكارد يا مرگ ناگهاني در 55 سالگی يا كمتر در پدر يا افراد مذكر از بستگان درجه اول، و يا در 65 سالگي يا كمتر در مادر و ساير زنان از بستگان درجه اول و سن بزرگتر يا مساوي 45 سال در مرد و بزرگتر يا مساوي 55 سال در زن يا زن يائسه.

52. عدم تحرک بدن و افزايش تري گليسيريد سرم (بيشتر از 200 ميلي گرم در دسي ليتر) از عوامل خطر مهم برای ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی می باشند .
این عوامل خطر نياز به کاهش وزن در بيماران چاق را افزايش مي دهند.

53. عوارض چاقی
چاقی یکی از علل مهم مرگ و میر و بیماریهای مزمن است.
خطر نسبی مرگ و میر در افراد چاق در مقایسه با افراد لاغر تقریبا 2برابر است.

54. هزينه هاي ناشي از چاقي
هزينه هاي مستقيم ( هزينه هايي كه صرف مراقبتهاي بهداشتي از افرادي كه به واسطه چاقي دچار عوارض شده اند مي شود).
هزينه هاي غير مستقيم ( كاهش بازدهي اقتصادي به وسيله بيماري افراد چاق و يا مرگ زودرس آنان به دليل عوارض چاقي).
هزينه هاي نا محسوس( بازتاب فردي و اجتماعي چاقي و بيماريهاي ناشي از آن كه منجر به عدم احساس سلامتي و شادابي و يا مرگ زودرس مي شود و بر كيفيت زندگي افراد تاثير دارد).

55. اهداف درمان چاقی
با کاهش وزن به میزان 10-5% در افراد چاق:
سطح سلامت در این افزایش می یابد
عوارض بیماریها در این افراد کاهش می یابد
طول عمر در این افراد افزایش می یابد

56. کاهش وزن+ حفظ و نگهداری

57. درمان چاقی
برنامه های کاهش وزن شامل موارد زیر می باشد:
تغییر در سبک زندگی
افزایش فعالیت بدنی و ورزش
رژیم غذایی مناسب شامل رژیم کم کالری
در صورت نیاز دارو درمانی
گاهی طبق نظر پزشک معالج ، جراحی

59. اصول درمان چاقی
نظارت بر خود
کنترل محرک ها
کند کردن روند خوردن غذا
کنترل تغذیه از طریق تغییر انتخاب غذایی

60. طریقه نظارت بر خود
نظارت بر خود همراه با یادداشت های روزانه میتواند در تشخیص وضعیت فیزیکی و روحی مفید باشد.
از این طریق می توان راه حل منطقی برای حل مشکل چاقی یافت.

61. کنترل محرک ها
شامل تعدیل رویدادهایی است که با موارد زیر مرتبط است:
با خوردن
با نوع غذای مصرفی
تبعات خوردن

62. كاستي ها ناآگاهي مردم در مورد روش صحيح طبخ و سرخ كردن غذا
كمبود آموزشهاي تغذيه
نداشتن برنامه هاي صحيح تغذيه اي براي نهار و ميان وعده
روشن و يكنواخت نبودن توصيه هاي تغذيه اي كه از سوي متخصصين ارايه مي گردد.
عدم آگاهي در مورد تغذيه سالم و صحيح كودكان در سنين مدرسه.
عدم آگاهي عموم از منافع فعاليت بدني
عادي نبودن انجام فعاليت بدني در برنامه زندگي روزانه.
در دسترس نبودن فضاي مناسب براي فعاليت بدني به ويژه بانوان

63. تعریف تغذیه صحیح :
تغذیه عبارت است از رساندن مواد غذایی به بدن به مقادیر متناسب و انتخاب انواع غذا ها به نحوی که احتیاجات روزانه انسان به مواد مغذی بر اورده شود .
مواد مغذی به دو قسمت انرژی زا ( کربوهیدراتها ، چربی ها ، پروتیین ها ) و غیر انرژی زا (ویتامین ها اب و مواد معدنی ) تقسیم می شوند

64. نقش مواد غذایی در بدن : الف ) تامین انرژی و سوخت مورد نیاز بدن
ب ) تامین مواد لازم جهت رشد ، نمو و ترمیم بافتهای آسیب دیده .
ج ) تامین ویتامین ها و مواد معدنی که برای رشد و تنظیم واکنشهای مختلف بدن ضروری است .

65. طبقه بندی عوامل مغذی بر اساس کاربرد آنها در بدن
طبقه بندی عوامل مغذی بر اساس کاربرد آنها در بدن
رشد و ترمیم سلولها
تنظیم اعمال بدن
منبع انرژی
پروتیین ها
مواد معدنی
ویتامین ها آب
پروتیین ها ( انزیم ها )
کربو هیدراتها
چربی ها
پروتیین

66. درمان طبی تغذیه ای :
درمان طبی تغذیه ای برای هر فرد متناسب با شیوه زندگی ،ورزش ،توانایی اقتصادی ،عادات غذایی و فرهنگ فرد توصیه می شود.
توصیه عمومی:
رژیم غذایی سالم و متعادل شامل:
درصد پروتئین ،
30 درصد چربی ،50
-60 درصد کربو هیدرات
فیبر های محلول در رژیم غذایی

67. انرژی زایی مواد غذایی مختلف
از اکسیداسیون هر گرم :
چربی =4 کیلو کالری
کربوهیدرات =9 کیلو کالری
پروتیین = 4 کیلو کالری
انرژی حاصل می شود .

68. کربوهیدراتها
1_ قند ها مهمترین و ارزانترین منبع انرژی در تغذیه انسان هستند . حدود 90 درصد انرژی مورد نیاز روزانه مردم در کشورهای فقیر و 50درصد انرژی روزانه در کشورهای غنی را تشکیل می دهند .

69. 2_ در اکثر کشورها غلات،حبوبات،سیب زمینی و برنج قسمت عمده جیره ی غذایی را شامل می شود . به طور متوسط حدود 50 تا 70 درصد کالری مورد نیاز روزانه انسان از مواد قندی تامین می شود. این مقدار کالری می تواند از 250 تا 500 گرم مواد قندی به دست آید.

70. تقسیم بندی کربوهیدرات ها
کربوهیدراتها شامل سه دسته :
منوساکاریدها (قند های ساده)
دی ساکاریدها ( قند های دوتایی )
پلی ساکارید ها ( قند های مرکب )

71. چربی ها
1_ چربی ها به دلیل ارزش انرژی زایی اهمیت خاص در جیره غذایی دارند. ارزش انرژی زایی چربی معادل دوبرابر قندها یا پروتیین ها بوده و برابر 9 کالری در هر گرم است . در شرایط طبیعی 20 تا 25 درصد کالری مورد نیاز بدن از چربیها تامین می شود . لذا برای یک جیره غذایی معمولا 65 تا 90 گرم چربی مورد نیاز است

72. 2_ چربی ها علاوه بر انرژی زایی در ساختمان سلولها نیز شرکت دارند
2_ چربی ها علاوه بر انرژی زایی در ساختمان سلولها نیز شرکت دارند . چربی زیر پوستی یک ماده پر از انرژی فشرده و بدون اب محسوب می شود . این چربی در تامین انرژی به ویژه در ورزش های طولانی مدت و استقامتی بکار گرفته می شود . به علاوه چربی زیر پوستی متعادل کننده حرارت بدن است .

73. پروتیین ها
تقریبا سه چهارم مواد جامد را پروتیین ها تشکیل می دهند که این مقدار حدود 20 درصد وزن کل بدن یک انسان بالغ است . پروتیین ها در بافت های مختلف بدن شامل عضلات ، غضروف ها ، پوست و برخی مایعات بدن مثل آنزیم ها وجود دارند . پروتیین ها نقش مهمی در حیات موجود زنده دارند .

74. نیاز به مواد پروتیینی .
1_ در اشخاص غیر ورزشکار 8/0 گرم پروتیین به ازای هر کیلو گرم وزن لازم است .
2_ ورزشکاران رشته های ورزشی استقامتی به پروتیین بیشتری نیاز دارند به طوری که محققین این میزان را برای دوندگان استقامت 1/67 گرم ذکر کرده اند .
3_نکته قابل توجه اینکه مقدار نیاز به پروتیین بر حسب سن ، وزن ، جنس و نوع و مدت فعالیت فرق می کند .

75. 4 _ همچنین افراد تمرین کرده طی فعالیت های ورزشی نسبت به افراد تمرین ندیده ، به پروتیین نیاز دارند ، اجرای فعالیت ورزشی همزمان با مراحل رشد نیز نیاز به پروتیین را ارتقاء می دهد .

76. ویتامین ها
1_ ویتامین ها ترکیباتی هستند شیمیایی که برای سلامت و رشد و بقای حیات انسان ضروری اند . ویتامین ها رشد طبیعی بافتهای مختلف بدن را تامین می کنند ، آن ها همچنین باعث می شوند که اعصاب و عضلات به طور صحیح وظایف خود را انجام دهند

77. 2_کمبود ویتامین ها در رفتار و شخصیت افراد نیز اثر می گذارد
2_کمبود ویتامین ها در رفتار و شخصیت افراد نیز اثر می گذارد . بی اشتهایی ، تحریک پذیری و بی خوابی از جمله عوارضی است که به واسطه ی کمبود ویتامین های C,B1,B2 در رفتارشخص پیدا می شود.

78. نقش ویتامین ها در بدن 1_ رشد 2_ حفظ سلامتی بدن 3_ تولید مثل
4_ تغذیه طبیعی برای ازاد سازی انرژی و متابولیسم ذخایر انرژی بدن ، متابولیسم اسید آمینه ، اسید های چرب و مواد معدنی
5_ فعالیت طبیعی اشتها و دستگاه گوارش
6_ تنظیم رفتارهای عصبی و روانی
7_ سلامتی بافت ها و مقاومت در برابر عفونت ها و بیماری ها

79. املاح معدنی
املاح معدنی نیز یک بخش مهم رژیم غذایی است که نقش حائز اهمیتی در متابولیسم سلولی دارد . این عناصر هم چنین در ترکیب مواد غذایی بیولوژیکی نیز لازم است . برخی عناصر معدنی مانند سدیم و پتاسیم نقش اساسی در پدیده های حیاتی داشته و اعمال فیزیولوژی گوناگونی را دارا می باشد .

80. ترکیب بدنی و وزن مطلوب
سه جزء اصلی بدن را عضلات،استخوان ها و چربی تشکیل می دهند. وزن مطلوب وزنی است که در آن وزن چربی در حداقل باشد . وزن خالص ( وزن بدون چربی ) و وزن چربی ، وزن تام بدن را تشکیل می دهند .

81. رژیم با انرژی کم >00 kCal/d8
کم چربی اما میوه +غلات+قند گلیسمیک پایین

82. توصيه هاي تغذيه اي 15 دقيقه قبل از وعده اصلي سالاد مصرف كنيد.
در رستوران يك غذا براي دو نفرسفارش دهيد.
براي صرف چاي و قهوه از شكر استفاده نكنيد.
همراه با ساندويچ بجاي چيپس از سبزيجات استفاده كنيد.
اگر غذايي را دوست نداريد آن را نخوريد.
هميشه در بشقاب غذای خود را كامل بكشيد تا متوجه شويد كه چقدر مي خوريد.

83. توصيه هاي تغذيه اي
چيپس، نوشابه، پفك و شيريني خامه‌اي را از ليست خريد حذف يا تعديل مي‌كنم.
در هنگام سيري به خريد ميروم.
هر روز 50 كيلو كالري از مقدار انرژي خود مي كاهم.
1 برگ چيپس 11 كالري، 1 ليوان نوشابه 140 كيلو كالري، 1 قاشق مربا خوري روغن يا 6 عدد زيتون 45 كيلو كالري، 100 گرم شكلات يا آجيل 600 كيلو كالري

84. اقدامات و تغييرات گسترده‌تر
از ساعت 9 شب به بعد هيچ ماده غذايي حتي خوشمزه ترين آن ها را ميل نمي‌كنم
يك برنامه منظم و قابل اجرا از فعاليت هاي بدني مناسب، با مشخص نمودن زمان و محل اجرا تدوين خواهم كرد.
از غذا هاي خوش ظاهر ولي بدون مواد مغذي ضروري استفاده نمي‌كنم.
از حجم غذايم به تدريج مي كاهم و از خوردن سريع غذاهاي گوناگون و دسرهاي رنگارنگ امتناع مي‌كنم.

85. اقدامات و تغييرات گسترده‌تر (ادامه)
به جاي قاشق و چنگال با كارد و چنگال و به آهستگي غذا ميل مي‌كنم.
هرگز با احساس سيري و از روي هوس غذا ميل نمي كنم و قبل از احساس سيري كامل دست از غذا مي‌كشم.
بعد از سير شدن تحت تاثير اصرار و تعارف ديگران حتي يك لقمه غذا يا دسر ميل نخواهم كرد.
احساس گناه از باقي ماندن يا دور ريختن غذا، تنقلات و نوشابه هاي فرزندان يا ديگران نخواهم داشت.

86. این نکات باید آموزش داده شود.
1 ـ برنامه غذایی خود را طوری تنظیم کنند که کالری حاصل از چربی بیش از 30 درصد نباشد . 2 ـ برنامه غذایی خود را تعدیل کنند اما چون در دوران رشد هستند مصرف چربی را نباید حذف کنند. 3 ـ به جای تنقلات پر چربی، از میان وعده‌های سالم مثل میوه‌ها و سبزی‌ها استفاده کنند. 4 ـ فعالیت بدنی خود را با ورزش‌هایی مثل پیاده‌روی و دوچرخه سواری افزایش دهند. 5 ـ غذا نباید به عنوان پاداش و جایزه به کودکان داده شود . 6 ـ هر روز بر اساس یک برنامه منظم ورزش کنند.

87. 7 ـ وقت ورزش را نسبت به کارهای دیگر در اولویت قرار دهند و برنامه ورزشی خود را برای انجام کارهای دیگر تعطیل نکنند.
8- والدین باید خودشان الگوی مناسب برای دریافت غذای روزانه و فعالیت های ورزشی باشند.
9-والدین باید از تناسب اندام تصوری واقع بینانه داشته باشند، هم‌چنین انتظاری منطقی از فرم بدن کودک و نوجوانان با توجه به وضعیت بدنی خود، اقوام و سابقه فامیلی داشته باشند،
10-اضافه وزن در هنگام رشد، امری طبیعی است و فقط زمانی که اضافه وزن زیاد و غیر طبیعی است، باید کنترل شود.
انواع ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن که در دوران بلوغ به دلیل تسریع در رشد ، نیاز بدن به آنها افزایش می یابد ، با مصرف سبزی ها و میوه ها ، انواع گوشت ، حبوبات ،‌ لبنیات و غلات ( نان و برنج و ... ) تأمین می شوند .

89. مردم سالم 2010
در فراخوان جراحان عمومی در سال با عنوان *مردم سالم 2010* به تاثیرات چاقی و پر خوری در جامعه کنونی توجه شده است
اهداف این طرح شامل :
افزایش نسبت بزرگسالان سالم با وزن نرمال
بهبود وضعیت کودکان و بزرگسالان بسیار چاق