1. Жұмыс дәптері Visual Basic Информатика пәнінен таңдау курсы 10-сынып
№169 Н. Илялетдинов атындағы орта мектебі
Жұмыс дәптері
Visual Basic
Информатика пәнінен таңдау курсы
10-сынып
Жаратылыстану бағыты

2. Visual Basic бағдарламалау жүйесі
техникалық және экономикалық есептерді шешуге арналған жоғары деңгейлі программалау тілі. Бұл 32 битті Windows-та қолданылатын тіл үшін. VB (өңдеушісін) Integeted Development Environment өңдеушісінің интегралдық ортасы болып табылады. Бұл дегеніміз VB ортасына көптеген нәтижелі құрамдар интегралданған, ал ол программаны өңдеуге көп жеңілдік жасайды.
VB жоғары деңгейлі Wed қосымшаларды және кәсіп орындардың қосымшалар жасаудағы ең нәтижелі құрылғы болып табылады.
VB айнымалыларды информация сақтайды. Ол 255 символдан тұрады.
Біз Visual Basic ортасын – осы кең таралған бағдарламалау тілінің соңғы жаңалықтарының бірін оқып - үйренуді бастайды. Visual Basic өзін инструменттертердің үлкен жиынтығын пайдалана отырып, пішіндер мен графикалық орта ретінде ұсынады. Visual Basic бағдарламалау тілі дегеніміз – көпке таныс Basic стандарттық тілінің кеңейтілген версиясы.
Visual Basic алгоримтдеу негіздерін игеруге және Windows бағдарламасы ерекшеленетін оқып үйренуге сай келеді, сондай – ақ кез келген тұрпатты қуатты қолданбалар жасау үшін барлыұ мүмкіндігі бар. Жасалынып жатқан бағдарламаларда ActiveX технлогиясын, OLE Automation және Windows API құралдарын пайдалану қолданбаларының мүмкіндіктерін шексіз кеңейтуге жол ашады.

4. Бас мәзір
Құрал саймандар
панелі
Компоненттер
панелі
Форма
Форма
конструкторы
Форма макеті
Проектілер
терезесі
Қасиеттер терезесі

5. Қасиет дегеніміз – обьектінің сипаттамаларын (өлшемі, түсі, экрандағы жағдайы нмесе обьектінің күйін (мысалы, қол жетерліктігі немесе көзге көрінерліктігі) белгілейтін обьект атрибуты. Обьектінің сипаттамаларын өзгерту үшін оның қасиеттерінің мәндерін өзгерту жеткілікті.
Қасиет мәнін орнату синтаксисі:
Обьект. Қасиет =Қасиет Мәні
Оқиға дегеніміз обьектімен танылатын әрекет (мысалы, тышқанмен визуальды шерту немесе пернені басу) болып табылады, ол үшін үн қосуды бағдарламалауға болады. Оқиғалар осы қолданбалы немесе басқа бағдарламаларды пайдаланушының әрекеттері нәтижесінде туындайды.
Визуальды бағдарламалауың мәні осы екі түсінікте түйінделеді: оқиға және оған үн қосу. Егер пайдаланушы әлдебір әрекет жасаса, мысалы, батырманы басса, үн қосу ретінде пайдаланушы жасаған процедураның коды орындалады. Егер ондай үн қосу жасалмаса, яғни тиісті процедура жазылмаса, онда обьект бұл оқиғаға ешқандай назар аудармайды да, ол жауапсыз қалады. Сөйтіп, әрекеттер оқиға, ао оған үнқосулар процедуралар болып табылады. Оқиғаларға үн қосуды генерациялайтын процедуралардың бұл арнаулы түрі оқиғаларды өңдеу процедуралары деп аталады. Тұтас алғанда VISUAL BASIC – те бағдарламалау оқиғаларға үн қосуды тікелей немесе жанамалай генерациялайтын бағдарламалардың кодын жасаудан тұрады.

10. Элементтер тақтасында басқару элементтері орналасққан
Элементтер тақтасында басқару элементтері орналасққан. Әдетте Visual basic бағдарламасы іске қосылғанда терезенің сол жағында орналасады. Егер болмаса, оны экран бетіне шығару үшін View-TollBox командасын орындаймыз.

14. Батырмалардың қызметіне қарай сәйкесін қосыңыз
View>
Tools
Аспаптарды қарау режимі қай менюде?
Жаңа пішім қосу
Edit
View
VB инструменттер панелін қосу командалары
View>
Object
Меню тақтасындағы программа мәтіннің
өңдеу кезінде қолданылатын команда
Project >
New Form
Форма конструкторын қалай орналастырамыз?

15. Сөз жұмбақ
Сұрақтар

16. 1. Пішімдер мен бағдарламалық модулдерді, даярлама процесін өнімді ететін түрлі көмекші объектілер қай менюде?
2. Қай менюде алмасу буферімен ойып алу, көшірмелеу, кірістіру іспетті стандартты операциялар орындалады?
3. Қай менюде процедураларды қосуға және олардың қасиеттеріне мән беруге болады?
4. Қай меню командалары қолданбалы іске қосады және тоқтатады?
5. Қай меню командалары элементтер мен пішіндердің өлщемдері мен орналасуын анықтайды?
6. VB тілінің қызметтері бойынша жөн сілтегіш арқылы шақырылатын командалар қай менюде?
7. Қай менюде үзу нүктелерінің орнына қоюға және қаралатын объектілерді таңдауға болады?
8. Қай менюде қондырма аталатын қосымша тиімді құралдар бар?
9. Қай менюде пішіндер таңбашаларын реттеуге және тізім бойынша ашық терезелердің біріне өтуге болады?
10. Қай менюде жобаларды жасауға, ашуға, басуға және сақтауға болады?
менюі – жобаның жүрегі.

18. Label басқару элементі
Қасиеттері:
Caption – жазу орнатады
AutoSize – жазу өлшемінің автоматты түрде өзгерту режимін енгізілетін мәтіннің бәрі сиятындай етіп орнататын логикалық қасиет.
WordWrap – жазу өлшемдерін вертикаль бағытта созу.
Alignment – жазудағы мәтіннің туралануын береді.
0- сол жақ шет
1- оң жақ шет
2- орталық бойынша

19. Label Жазу
Label Жазу басқару элементі Label батырмасымен жасалады .Негізінде бұл басқару элементі Caption қасиеті жоқ жазуларды, мысалы, тақырыптарды бейнелеу ушін қолданылады. Қолдан ба орындалу кезінде пайдаланушы жазуға кіре алмайды. Жазудағы өзгертулер қолданба орындалу кезінде тек бағдарламалық түрде ғана іске асырылады.
Жазудың негізгі қасиеттері төменде аталған:
Қасиеті Сипаттамасы
Caption Жазуда бейнеленетін мәтінді орнатады немесе қайтарады.
Visible Бағдарлама орындалу кезінде жазу бейнелене ме, — соны анықтайтын логикалық қасиет.
Alignment Жазудағы метіннің туралануын береді. Мүмкін мәндер:
• vbbeftJustify немесе 0 (сол жақ шет бойынша);
• VbRightJustify немесе 1 (оң жақ шет бойынша);
• vbCenter немесе 2 (орталық бойынша). AutoSize Жазу өлшемінің автоматты түрде өзгеру режимін енгізілетін мәтіннің бәрі сиятындай етіп орнататын логикалық қасиет.

20. TextBox басқару элементі
Қасиеттері:
Text – алаңға жазу орнатады
Font - шрифт орнату
ForeColor - шрифт түстерін орнату.
BackColor - мәтін қорабын бояу.
ToolTipText - объектінің атқаратын қызметі туралы сыбырлап тұратын көмекші мәлімет орнату.
MultiLine – енгізу алаңын көп қатарлы ететін шама.
Locked – алаңға мәтін енгізу қасиетін алу және орнату.
Alignment – жазудағы мәтіннің туралануын береді.
0- сол жақ шет
1- оң жақ шет
2- орталық бойынша

21. TextBox енгізу өрісі
TextBox басқару элемеңті Енгізу өрісі TextBox
Батырмасымен жасалады .Негізінде, TextBox мәтін енгізу үшін қолданылады, әрі қарай ол бағдарламада немесе оған бағдарлама есептерінің нәтижелерін шығару үшін қолданылады. Енгізу өрісіне енгізілген мәтін бағдарламада әдетте не санға, не формулаға айналады немесе оның пішімі өзгереді.

22. CommandButton басқару элементі
Қасиеттері:
Caption – батырма бетіне жазу орнатады.
BackColor – батырманың түсін өзгерту.
Picture – батырма бетіне сурет қою.
Style– объектінің жоғарыда берілген графикалық қасиеттерін пайдалану мүмкіндігін орнату.
Cancel – ESC пернесін қолдану мүмкіндігін орнату
Default – ENTER пернесін қолдану мүмкіндігін орнату
Font -шрифт орнату.

23. 5 1

25. Басқару элементтерінің
қасиеттерін қалай
өзгертуге болады?

26. Бірнеше қосымша басқару элементтерін атаңдар да,оларға
сипаттама беріңдер.

27. Оқиғаларды қандай түрлерге
жіктеуге болады

28. Формадағы элементтер
топтары қалай жаслады?

29. Жазу басқару элементі
не үшін қолданылады?

30. Негізгі басқару элементтерін атаңдар және оларға сипаттама беріңдер.

31. Қандай батырма?

32. Басқару элементін өріске
қалай енгіземіз?

33. Бағдарламаны іске қосу, ажырату, басқару элементі
Бағдарламаны іске қосу,
ажырату, басқару элементі

34. Элементтерді көлденең
басқару

35. Сұрақтар Пішін дегеніміз не? Пішін әдісі дегеніміз не? Пішін
Жиі
пайдаланатын
пішін
оқиғаларын
ата?
Пішін
әдісі
дегеніміз
не?
Пішін
дегеніміз
не?
Пішін
оқиғаларын
өңдеу роцедурасы
дегеніміз не?
Пішін
параметрлері
дегеніміз не?
Сұрақтар
Қасиет
дегеніміз
не?
Қандай
пішіндер
қасиетін
білесің?
Пішін
оқиғалары
туралы
айт?

36. OptionButton басқару элементі
Қасиеттері:
Caption – ауыстырғыштың не үшін қызмет
атқаратыны жазылады.
Style – ауыстырғыштың түрін өзгерту..
Value – қосымша орындалғанда
ауыстырғыштың іске қосылуын орнату.

37. 0-жалауша орнатылмаған
CheckBox басқару элементі
CheckBox ұсынылғын топтамалар ішінен бір немесе бірнеше вариант таңдауына мүмкіндік береді.
Қасиеттері:
Caption – жалаушаның не үшін қызмет
атқаратыны жазылады.
Style – жалаушаның түрін өзгерту.
Value – қосымша орындалғанда жалаушаның іске
қосылуын орнату.
0-жалауша орнатылмаған
1- жалауша орнатылған
2-белгісіз күйі

38. OptionButton – Ауыстырып қосқыш
Деңгейлік
тапсырмалар
Label- Жазу І ІІ
ІІІ ІҮ
TextBox – Енгізу өрісі
CommandButton –
Батырма
OptionButton – Ауыстырып қосқыш
CheckBox - Жалауша
Үйге
тапсырма

39. Тапсырма №1
Y = 5 * X ^ 2 функциясын Х-тің әр түрлі мәндері бойынша есептеп шығару керек.

40. Тапсырманың орындалу барысы
№1 қадам
Форманың Name қасиетінде Form1 атын қалдырып, оның ортасына Command1 компонентін орналастырамыз.

41. Қасиеттер терезесінде оның Caption қасиетіне «Есепте» мәнін жазамыз.
№2 қадам
Қасиеттер терезесінде оның Caption қасиетіне «Есепте» мәнін жазамыз.

42. №3 қадам
Command1 объектісін екі рет шерту арқылы код редакторын ашамыз. Код редакторында Command1 процедурасын толтыру керек.
Қосымшаның орындалу нәтижесінде терезенің ортасында «Есептеу» батырмасы көрініп тұрады. «Есептеу» батырмасы басылғанда, экранға суреттегідей InputBox терезесі шығуы керек.

43. Есептің нәтижесі

44. Тапсырма №2
Формадағы «Елдің атын енгізу» батырмасын басқанда шығатын ендіру терезесіне елдің атын енгізіп, «Мәліметтер шығару» батырмасын басқанда шығару терзесіне сол елдің астанасы туралы мәлімет шығаратын қосымша құру керек.

45. Тапсырманың орындалу барысы
№1 қадам
Формаға Command1 және Command2 объектілерін орналастырамыз.

46. №2 қадам
Олардың Caption қасиеттеріне «Елдің атын енгізу» және «Мәлімет шығару» мәндерін орнатамыз.

47. №3 қадам №4 қадам Программалық код терезесінде Command1_Click()
Программалық код
терезесінде Command1_Click()
процедурасын таңдап, программа жазамыз.
№4 қадам
Программалық код терезесінде
Command2_Click() процедурасын
таңдап, келесі процедураны жазамыз.

48. №5 қадам
Қосымшаны іске қосып, «Елді енгізу» батырмасын басқанда шығатын терезе арқылы елдің атын енгіземіз. «Мәліметтерді шығару» батырмасын басып шыққан нәтижені көреміз.

49. Есептің нәтижесі

50. І деңгей тапсырмалары Фoрмаға Label1 және Label2 элементін орнату
Формаға TextBox элементін орнату
Формаға CommandButton элементін орнату
Жобаға жаңа форма қосу.
Формаға OptionButton элементін орнату.
Формаға CheckBox элементін орнату.

51. ІІ деңгей тапсырмалары
Орнатылған Label1 элементіне “х=” мәнін енгізу.
Орнатылған Label2 элементінің мәнін бос қою.
Орнатылған TextBox элементінің мәнін бос қою.
Орнатылған CommandButton элементіне “Есепте” мәнін енгізу.
Орнатылған OptionButton элементіне “Қызыл” мәнін енгізу.
Орнатылған CheckBox элементіне “Курсив”мәнін енгізу.

52. ІIІ деңгей тапсырмалары
Орнатылған Label1, Label12 элементіндегі енгізілген мәтінді пішімдеу: өлшемі 24 пт, түсі күлгін, ортаға туралау, қорабын сары түске бояу.
Орнатылған TextBox элементіне енгізілетін мәтінді пішімдеу: ортаға туралау, өлшемі 24 пт, түсі көк, қорабын ашық көк түске бояу.
Орнатылған CommandButton элементіне енгізілген мәтінді пішімдеу: өлшемі 24 пт, ортаға туралау, қорабын ашық жасыл түске бояу.

53. ІҮ деңгей тапсырмалары
Жасалған форма үшін төмендегі есептің бағдардарламасын құру:
y=3*x+5 функциясын х-тің кез-келген мәнінде есепте.
А) CommandButton батырмасында екі рет шерту;
Ә) Программалық код терезесінде программаны жазу;
Б) Х -ке 4 санын енгізіп, нәтижесін алу.

54. Тізімнің ең жиі қолданылатын қасиеттерін келтірейік:
Қасиеті Сипаттамасы
Listindex Тізімнің ағымдағы элементінің нөмірін қайтарады немесе орнатады. Тізім элемснттерін номірлеу нелдсн басталады. Егер тізім бос болса, бұл қасиет 1 монін қабылдайды.
ListCount Тізім элементтерінің санын қайтарады.
Toplndex Жоғарғы позицияда бейнеленетін тізім элементінің немірін қайтарады.
Newlndex Тізімге енгізілген соңгы элементтің нөмірін қайтарады.
Enabled Пайдаланушыға тізімнен элемент таңдау рүксат етілген бе, соны аныктайтын логикалық қасиет.
Text Тізімде таңдалған элементін қайтарады.
SelCount Тандалган элементердің санын қайтарады.
Clear Тізімдегі барлық элементтерді жояды.

55. HscroIlBar және VScrollBar Айналдыру жолақтары
Айналдыру жолақтары Windows қолданбаларывда жиі қол- данылады, мысалы, Word мәтіндік процессорында қүжатты жоғары-төмен немесе онға-солға айналдыру ұшін. Мұндайда айналдыру үшін жүгірткі аталатын кішкентай төртбұрыш қолданылады. Жүгірткіиі жылжытқанда біз айналдыру жолағының мәндерін, тиісінше жолақтың өзі қисынды бекітілген объектінің де (мысалы, Word қүжаты немесе Excel кестесі) мәнін өзгертемн. Айналдыру жолақтарының екі мәні болады: минимальды және максимальды. Жүгірткі мәндерді осы ауқымнан қайтарады. Visual Basic-тегі HscroIlBar және VScrollBar қүрамдас басқару элементтері тек бүтін кері емес мәндерді қабылдай алады.

56. Пішіндегі айналдыру жолақтары

57. Қасиеті Сипаттамасы
Value Айналдыру жолағының ағымдағы мәнін кайтарады немесе
орнатады.
Міп Айналдыру жолағының минимальды мәнін қайтарады
немесе орнатады.
Max Айналдыру жолағының максимальды мәнін кайтарады
немес орнатады.
SmallChange Жүгірткі мен айнаддыру жолагъі жсбелерінін бірін шерт-ксидегі моіініц өзгерту қадамын қайтарады немесс орштады.
LaigeChange Жүгірткі мен айналдыру жолагыньщ жебелерінің бірі арасын шерткендегі монмің өзгерту қадамын қайтарады немесе орнатады.
Enabled Пайдаланушы айналдыру жолағының мәнін өзгерте ала
ма, соны аныктайтын логикалық қасиет.
Visible Бағдарлама орындалу кезінде айналдыру жолағы бейне-
лене ме, соны айқындайтын логикалық қасиет.

61. Стандартты функциялар Visual Basic – те кеңінен таралған математикалық функцияларды есептеу үшін келесі стандартты функциялар қарастырылады.
мысалы

62. Стандарты функциялар

71. Пирамида

72. 10 – Shape (Фигура) элементі арқылы төмендегі тапсырманы орындау:

73. 20 – «Берілген телеграммадағы сөздің санын анықтау» қосымшасын жасау :
Private Sub Command1_Click()
f = InputBox("matin engiz")
n = Len(f)
k = 0
For i = 1 To n
p = Mid(f, i, 1)
If p = " " Then k = k + 1
Next
Print "сіздіњ телеграмманызда"; k + 1; "соз бар"
End Sub
Private Sub Command2_Click()
Form4.Show

74. 30 – «Ағымдағы уақыт пен мерзімді шығаратын» қосымшасын жасау:
Private Sub Timer 1_Timer()
Form1. Caption= Time& “ ” & Date
Label1. Caption = Time
Text1. Text=Date
End Sub

75. 40 – «Әріп санын анықтау» қосымшасын жасау :
Private Sub Command1_Glick ()
F=InputBox (“Фамилияңызды енгіз”)
N=Len (F)
Print “Сіздің фамилияңызда” : N : ”әріп бар ”
End Sub

76. 50 – «ЕСҮ табу» қосымшасын жасау:
Private Sub Command1_Click()
а = Val(Text1.Text)
b = Val(Text2.Text)
If a > b Then MsgBox "max=a" Else MsgBox "max=b"
End Sub

77. 60 – «Енгізілген санның жұп не тақ сан екендігін анықтайтын» қосымша жасау:
Private Sub Command1_Click()
Dim a As Integer
Dim s As String
a = Val(Text1.Text)
Select Case a Mod 2
Case Is = 0
s = "zhup"
Case Is <> 0
s = "tak"
End Select
Label1.Caption = s
End Sub

78. 70 – «Экологиялық аймақтар» тақырыбында аймақ атын енгізгенде сол аймақ туралы ақпарат беретін қосымша жасау:
Dim A As String
Private Sub Command1_Click()
A = InputBox("АЙМАК АТЫН ЕНГIЗ:", "ЕЛДЕР", "КАЗАКСТАН")
End Sub
Private Sub Command2_Click()
If A = "АРАЛ" Then B = "АРАЛ ТЕНІЗІНІҢ ТАРТЫЛУЫ САЛДАРЫНАН"
If A = "БАЛКАШ" Then B = "КОЛДИН ХИМИЯЛЫҚ ЗАТТАР САЛДАРЫНАН ЛАСТАНУЫ"
If A = "СЕМЕЙ" Then B = "ЯДРОЛЫК СЫНАҚ АЙМАГЫ"
Print B

79. Тапсырманың орындалу барысы
№1 қадам
Форманың Name қасиетінде Form1 атын қалдырып, оның ортасына Command1 компонентін орналастырамыз.

80. Қасиеттер терезесінде оның Caption қасиетіне «Есепте» мәнін жазамыз.
№2 қадам

81. №3 қадам
Command1 объектісін екі рет шерту арқылы код редакторын ашамыз. Код редакторында Command1 процедурасын толтыру керек.
Қосымшаның орындалу нәтижесінде терезенің ортасында «Есептеу» батырмасы көрініп тұрады. «Есептеу» батырмасы басылғанда, экранға суреттегідей InputBox терезесі шығуы керек.

82. Тапсырма
Формадағы «Елдің атын енгізу» батырмасын басқанда шығатын ендіру терезесіне елдің атын енгізіп, «Мәліметтер шығару» батырмасын басқанда шығару терзесіне сол елдің астанасы туралы мәлімет шығаратын қосымша құру керек.

83. Тапсырманың орындалу барысы
№1 қадам
Формаға Command1 және Command2 объектілерін орналастырыңыз.

84. №2 қадам
Олардың Caption қасиеттеріне «Елдің атын енгізу» және «Мәлімет шығару» мәндерін орнатамыз.

85. №3 қадам №4 қадам Программалық код терезесінде Command1_Click()
Программалық код
терезесінде Command1_Click()
процедурасын таңдап, программа жазамыз.
№4 қадам
Программалық код терезесінде
Command2_Click() процедурасын
таңдап, келесі процедураны жазамыз.

86. №5 қадам
Қосымшаны іске қосып, «Елді енгізу» батырмасын басқанда шығатын терезе арқылы елдің атын енгіземіз. «Мәліметтерді шығару» батырмасын басып шыққан нәтижені көреміз.

87. Тапсырма 1.1
1. Visual Basic 6.0 бағдарламасын аш.
2. ПУСК  – Программы – Visual Basic 6.0 – Visual Basic 6.0 –  standart.exe – открыть
3. Форма терезесін екі рет шерт,  Код терезесі шығады, мынадай етіп процедура жаз
F5 пернелігін басу арқылы есептің нәтижесін шығар.
Берілген өрнектерді өзгертіп, басқа есептеулер жасап көр.
Қарапайым есептер шығару әрекеті екенін түсін.
Жобаны өз қапшығыңа “Есеп 1” деген атпен сақта.

88. 6. Шыққан нәтиженің дұрыстығын басқа мән беріп тексер.
Тапсырма 1.2
1. Visual Basic 6.0 бағдарламасын аш.
2. ПУСК – Программы – Visual Basic 6.0 – Visual Basic 6.0 – standart.exe – открыть
3. Элементтер панелінен формаға екі Label және екі CommandButton орналастыр
Қасиеттер бер:
4. “Іске қосу” батырмасын 2 рет шерт, Код терезесінде процедура толтыр.
5. Run- Старт (F5) командасын беріп, шыққан жоба терезесіндегі “Іске қосу” батырмасын шерт, енгізу өрісіне 5 санын енгіз де ОК батырмасын немесе пернетақтадан Орындату пернелігін бас.
Элементтер аты
Caption қасиеті бойынша
Label 1
Бос ету
Label 2
CommandButton 1
Іске қосу
CommandButton 2
Соңы
6. Шыққан нәтиженің дұрыстығын басқа мән беріп тексер.
7. “Соңы” батырмасын 2 рет шертіп, процедура денесіне “End” деп жаз.
8. Жобаны өз қапшығыңа “Есеп 2” деген атпен сақта.

89. Тапсырма 1.3 Visual Basic 6.0 бағдарламасын аш.
Элементтер панелінен формаға екі TextBox және екі CommandButton орналастыр
3. ПУСК  – Программы – Visual Basic 6.0 – Visual Basic 6.0 –  standart.exe – открыть
Элементтер аты
Caption асиеті бойынша
TextBox 1
Бос ету
TextBox 2
CommandButton 1
Іске қосу
CommandButton 2
Соңы
4. Қасиеттер бер:
5. “Іске қосу” батырмасын  2 рет шерт, Код терезесінде процедура толтыр.
6. Run – Старт  (F5) командасын беріп, шыққан жоба терезесіндегі “Іске қосу” батырмасын шерт, енгізу өрісіне  5 санын енгіз де ОК батырмасын немесе пернетақтадан Орындату пернелігін бас.
7. Шыққан нәтиженің дұрыстығын басқа мән беріп тексер.
8. “Соңы” батырмасын 2 рет шертіп, процедура денесіне “End” деп жаз.
9. Жобаны өз қапшығыңа “Есеп 3” деген атпен сақта.

90. Практикалық жұмыс №1
Тақырыбы: Visual Basic ортасымен танысу. Форма (Пішін) объектісімен танысу. «Пішінді шерту» программасын құру Мақсаты: Пішін объектісімен таныстыру, онымен жұмыс жасауды үйрету.
Пішін қасиеттерін баптау. Жұмыстың орындалу реті: 1. Visual Basic ортасын іске қосыңдар. 2. Пішін қасиетін келесідей өзгертеміз: Объект Объект аты Қасиеті Орнату Пішін Form1 Caption
Менің бірінші қосымшам
3. Пішінді екі рет шертіп, программалық код терезесіне көшеміз. Мұнда Click процедурасын таңдап, келесі программалық жолдарды тереміз:
Form1.Print “Пішінді шерту”
4. Қосымшаны іске қосып (F5 басамыз), пішінді тышқанмен шерткенде пішінде «Пішінді шерту» деген хабарлама пайда болады. Пішінді әрбір шерткен сайын осы хабарлама шығады. 5. Жобаны сақтап қойыңдар. Тапсырма №1. Пішіннің Font (Қаріп) қасиетін өзгерту арқылы терезе бетіне шығатын хабарламаның шрифтін, көлемін өзгертіңдер. Қосымшаны қайта іске қосыңдар. программаны қарап шығу

91. Пішіндегі мәтін. Практикалық жұмыс.
Бірінші косымшамызда маус шерткенде “Мое первое приложение” жазуы пайда болатын пішінді жасаймыз. Келесі кадамдарды орындайық:
1.File New® Project командасын орындандар. Егер Visual Basic экспиремент жасаған алдыңғы жобаларыңдағы өзгертулерді сақтауды ұсынса, онда N0 батырмасымен сақтаудан бас тартыңдар, егерде жұмысты сақтап қойғыларың келсе, Үеs батырмасын басындар.
2. Егер пішін макеті экранда болмаса, оны View—> Format Layout Window командысымен ашыңдар.
3. Макет терезесіндегі пішінді маустың оң батырмасымен шертіңдер. Пішінді экран орталығынаа орналастыру үшін, контексті менюден Startup=>Center Screen командасын таңдаңдар.
4. Пішін өлшемдерін өзгертіндер. Ол үшін Окно свойств терезесінде (егер ол экранда жоқ болса, инструмент панеліндегі Ргорегtіеs батырмасын басындар) Width (енін) және Неigһt (биіктігін) өзгертуге болады немесе пішіндер конструкторында мауспен пішін маркерін “ұстап” алып, кажетті бағытта созыңдар.
5. Name касиетіне FrоmFirst мәнін меншіктендер. Біз бұл атты бағдарламада пішінге сілтеме жасау үшін колданамыз.
6. Сарtіоn касиетіне мына мәнді меншіктендер — Мое первое приложение на Visual Basic — Сарtіоn касиетіне меншіктелген мәтін пішіннің такырыбында жазылып шығарылады

92. Практикалық жүмыс. Сан факториалы.
Практикалық жүмыс.  Сан факториалы.
Стандартгы нұсқағыш-жебені құмсағатпен алмастыратын процедура жасайық. Оны бағдарламаларың қайсыбір ұзақ мерзімді міндетті орындаумен айналысар алдында шақыруға болады. Құмсағат түріндегі нұсқағыш пайдаланушыға бағдарлама “тұрып қалмай”, пайдалы ic атқарып жатқанын білдіреді.
1. Жаңа жоба жасаңдар.
2. Маустың оң батырмасымен жоба терезесінде шертіңдер де, контексті менюден Add > Module командасын орындаңдар. Add Module диалогтың терезесі пайда болғанда New қосымша бетінде Module иконкасын таңдап (ол мұнда жалғыз), Открыть батырмасын басыңдар.
3. Жоба терезесінде Modules қапшығы, оның ішіңце Mod¬ule1 стандартты аты бар бағдарламалық модуль қосылады. Бағдарлама терезесін ашу үшін Mod¬ule1 -ді екі рет шертіңдер.
4. Бағдарлама терезесінде келесі кодты енгізіндер:
Public Sub ShowHourGlass()
Screen.MousePointer = 11
End Sub
Бұл процедура құмсағат түріндегі маус нүсқағышын жасайды. Бірақ нүсқағыш өзгертілгеннен кейін оның бұрынғы түрін қайтаруға мүмкіндігіміз болуы керек.
5. Модульге келесі фрагментті қосыңдар:
Public Sub ShowMousePointer ()
Screen.MousePointer = 0
6. Енді факториалды есептеу қызметін қарастырайық. N санының факториалы – 1-ден N-re дейінгі барлық сандардың көбейтіңдісі, яғни N!=l*2*3*…*N екенін еске түсірейік. Модульге келесі фрагментті қосыңдар.
Public Function Factorial (N As Long) As Long
Dim i As Long
If N = 0 Then
Factorial = 0
Exit Function
End If
If N < 0 Then
N = Abs(N)
Factorial = 1
ShowHourGlass
For i = 1 To N
Factorial = Factorial * i
Next
ShowMousePointer
End Function
Factorial қызметінің аргументі N болып табылады. Егер N 0-ге тең болса, онда біз процедурадан Exit Sub комаңдасымен шығамыз. Егер N кері болса, онда оның модуль бойынша мәні алынады. Біз жаңа процедураларымызды Factorial жұмысында қолданып отырғанымызға назар аударыңдар.
7. Жоба терезесіндегі пішін атында шертіп, дәл осы терезенің жоғарғы бөлігінде View Object батырмасын басындар (2.4-суреггі қарандар). Пішіннің бос терезесі пайда болады. Пішінге екі енгізу өрісін (TextBox), екі жазу (Label) және бір батырма (CommandButton) қосыңдар. Бұл басқару элементтерін 2.37-суретте көрсетілгеңдей орналастырындар.
2.37-сурет. Элементтердің пішінде орналасуы
8. Жоба терезесінде пішінді ерекшелеңдер де, View Code батырмасын шертіңцер. Пішін модулінің терезесі ашылады. Келесі кодты енгізіңдер:
Private Sub Command1_Click()
Dim N As Long
If IsNumeric(Textl.Text) Then
N = Text1.Text
Text2.Text = Factorial (N)
Else
MsgBox («Надо ввести число»)
End If
End Sub
Private Sub Form_Load()
Caption = «Вычисление факториала числа»
Label1.Caption = «Введите значение»
Label2.Caption = «Результат»
Text2.Enabled = False
Text1.Text = 0
Text2.Text = 0
9. Бағдарламаны іске қосыңдар. 13 саны үшін және одан жоғары сандарға факториалды есептегенде Visual Basic толып кету қатесін беретінін тез байқайтын шығарсындар. Шынымен-ақ, 13!= , бұл Long түрі үшін жоғарғы шекарадан үлкен. Factorial қызметінің қайтарылатын мәнінің түрін Variant-қa өзгертсе бұл қате жоқ болып кетеді.

93. Мультипликациялық файлдарды ойнату
Мультипликациялық файлдарды ойнату. Мультипликациялық AVI-файлдарды ойнату бағдарламасын жасайық. Ол үшін Animation, ToolBar, ImageList қосымша басқару элементтерін пайданалайық. Анимация басқару элементі қарапайым, көрнекі бейнелеу үшін пайдаланады. 1. Жаңа жоба жаса. 2. Project ьунюін ашып, Components шерт.
Одан Microsoft Windows Common Controls – 2, Microsoft Windows Common Controls қосымша элементтері үшін *қанат белгілер*(галочка) орнатып,ОК шерт.
3. Animation, ToolBar, ImageList басқару элементтерін пішінде орналастыру. 4. Пішінде ImageList ерекшелеп, қасиеттер терезесінен Custom бас. ImageList элементінің қасиеттер тізімі пайда болды. 5. Images екінші қосымша бетіне өтіңдер. Одан Insert Pictures –ке өтіп, Common\Graphics\bitmaps\tlbr_95 файлдан өзімізге таныс ОРЕN.BMP тандап, Открыть бас. 6. Тағы COPY.BMP,DELETE.BMP,FIND.BMP үш сурет кіргізіп, жүктелген соң Ок бас. 7. Пішінде ToolBar ерекшелеп, қасиеттер терезесінен Custom бас. Батырмалар терезесіне өтіп, Insert button батырмасын 4 шерт. Index-те 4 деген мән болу керек. Сосын Ок бас. 8. Пішін модулінің терезесін ашу үшін пішінді екі рет шерт.Онда келесі кодты жаз:
Private Sub Form_Load() Dim I As Integer Caption “проигрвн.мультипликации” “связывание панели инструментов со списком изобрежений” ToolBar1.ImageList = ImageList1 “связывание кнопок панели с изображениями со списка ” For i = 1 to 4 ToolBar1.Buttons(i).Image = i Next End Sub
Private Sub Form_Unload(Cancel As Integer) Animation1.Close End Sub
Private Sub toolbar1_ButtonClicK(Byval Button As Button) ’по индексу нажатой кнопки определяем действие Select Case Button.IndexCase Is = 1 “ кнопка OPEN Animation1.Open << C: \ VB\Common\Graphics\Videos\download.avi>> Case is =2 ” кнопка СOPY
Animation1.Open << C: \ VB\Common\Graphics\Videos\filecopy.avi>> Case is =3 ” кнопка Delete
Animation1.Open << C: \ VB\Common\Graphics\Videos\filedel.avi>> Case is =4 ” кнопка Find
Animation1.Open << C: \ VB\Common\Graphics\Videos\download.avi>> And Select Animation1.AutoPlay = True End Sub.