1. İnflyasiya makroiqtisadi tarazlıq kontekstində
İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi
İnflyasiya makroiqtisadi tarazlıq kontekstində
Vüsal Qasımlı,
Bakı, 2009

2. Dekabrda (2008)ən çox ucuzalaşan qiymətlər
Adı
DEKABR
respublika üzrə orta qiyməti (AZN)
NOYABR
Azalma faizi
Əla növ buğda çörəyi
0.38
0.482
0.73%
Çovdar çörəyi
0.41
0.48
15.55%
Laminat parketi
11.28
11.91
5.26%
Sümüksüz mal əti (tikə)
6.62
6.78
2.34%
Kişi üçün yun parçadan kostyum
98.56
126.50
22.08%

3. İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi Nailiyyətlər
Dekabrda (2008) ən çox bahalaşan mallar
İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi Nailiyyətlər
Adı
DEKABR
NOYABR
ARTMA
faizi
respublika üzrə orta qiyməti (AZN) 1
Şirin bibər
0.84
0.67
24.47% 2
Ağ balıq
6.25
5.27
18.54% 3
Göyərti
0.19
0.16
15.27% 5
Elektroduxovka
60.73
56.15
8.16%

4. 2008-ci ilin dekabrında inflyasiya
Bakı
REGİON
Umimi
İQİ
-0,81
-1,26
-1,04
Ərzaq:
-0,95
-2,32
-1,64
Çörək, un məmulatları və yarma
-9,52
-8,72
-9,11
Ət, quş əti və balıq məhsulları
0,20
-2,51
-1,17
Süd, süd məhsulları və yumurta
-0,69
-2,81
-1,76
Yağ məhsulları
0,08
-1,07
-0,50
Meyvə və tərəvəz
4,39
2,95
3,67
Şəkər, çay, ədviyyat
0,24
-1,65
-0,72
İçkilər və tütün
0,22
0,06
0,14
Qeyri-ərzaq:
-0,37
-0,77
Geyim və ayaqqabı
-4,20
0,98
-1,59
Tikinti Materialları
-0,05
-0,33
-0,19
Təsərrüfat Malları
-0,28
-0,90
-0,60
Xidmət
0,01
0,41
0,21

5. 15,41 İllik İnflyasiya BAKI REGION UMUMI CPI 14,57 16,27 Erzaq 19,80
BAKI
REGION
UMUMI
CPI
14,57
16,27
15,41
Erzaq
19,80
15,89
19,05
Qeyri-Erzaq
7,91
18,54
12,45
Xidmet
5,54
13,91
9,44

6. İnflyasiyanı yaradan səbəblər
Xidmət 1 faiz bahalaşanda inflyasiya 0,2 faiz,
qeyri-ərzaq 1 faiz bahalaşanda inflyasiya 0,25 faiz
və ərzaq məhsulları 1 fazi bahalaşnda
inflyasiya 0,55 % artır.

7. Inflyasiyanın ərzaq, qeyri-ərzaq və xidmətlərin indeksindən asılılığı
Dependent Variable: CPI
Method: Least Squares
Date: 12/23/08 Time: 17:27
Sample: 2008M M11
Included observations: 11
Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.   NP P S C
R-squared     Mean dependent var
Adjusted R-squared     S.D. dependent var
S.E. of regression     Akaike info criterion
Sum squared resid 3.33E-05     Schwarz criterion
Log likelihood     Hannan-Quinn criter
F-statistic     Durbin-Watson stat
Prob(F-statistic)

8. Yeni Keyns-Filips əyrisi (New Keynesian Philips curve)
Prinsip: İnflyasiya gözlənilən gələcək inflyasiya və bir lag geri işsizlik səviyyəsindən asılıdır
(New Keynesian Phillips curves describe how past inflation, expected future inflation, and a measure of real marginal cost or an output gap drive the current inflation rate.)
ci illərdə
işsizliyin 1,6 faiz azalması
inflyasiyanı 0,5 faiz artırıb
(Metod: Generalized Method of Moments; Mənbə:DSK)

9. Yeni Keyns-Filips əyrisi modelinin adekvatlığı

10. İnflyasiya və işsizilk

11. Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün məqbul inflyasiya həddi
8-10%

12. Sahələrarası balans əsasında inflyasiyanın proqnozlaşdırılması
Xərclər-buraxılış modeli əsasında üç
matris qurulub:
Birbaşa xərc əmsalları matrisi;
Tam materail xərcləri matrisi;
Tam əmsallar matrisi.
Modeldən alınan nəticə:
Neft məhsulları, elektrik enerjisi, qaz, su və komunal tarifləri 25 faiz aşağı düşsə, ümumi inflyasiya səviyyəsi 2 faiz azalacaq.

13. Avtomobil benzini Aİ-95 1 ton üçün topdansatış qiymətinin strukturu
Aİ-95 benzinin topdan qiymətini 25 faiz ucuzlaşdırmaq üçün
aksiz vergisini 60 faiz aşağı salmaq lazımdır

14. Istehlak funksiyası
LOG(CONS) =
*LOG(CONS(-1))
+ 0.6*LOG(Y)

15. Simulyasiya modeli: ÜDM-in inkişaf ssenarisi (2009-2010)
Dövlət xərcləmələri
1,3 mlrd. AZN
az olacağı təqdirdə

16. ÜDM-in inkişaf ssenarisi
ÜDM-in bazar qiymətlərilə həcmi (milyon AZN) 
2009
2010
Ssenari (dövlət xərcləri 1,3 milyard AZN az olarsa)
35404
35325
Rəsmi proqnoz
36581
39387
Tənliklər sistemi: y = cons + i + g + ex - im + discrepancy
log(cons) * log(cons(-1)) * log(y)

17. İS – LM - Makro ekonometrik model
The equilibrium the IS-LM model obtains is the demand equilibrium for the economy. All economic aggregates, including national income and the rate of interest adjust, so that the demand for product equals national income, and the demand for money equals the supply of money.
Mənbə: Econometric Models and Economic Forecasts (Text alone), 4th Edition Robert S Pindyck, Massachusetts Institute of Tech  Daniel L Rubinfeld, UNIV OF CALIF-BERKELEY 

18. Worksheet Private consumption CN = 1072.4 + 0.2*Y + 0.6*CN(-1)
Private investment
I = *(Y(-1)-Y(-2)) *Y
*R(-4)
Interest rate
R = *Y *(Y-Y(-1))
*(M-M(-1)) *(R(-1)+R(-2))

19. A GRAPH REPRESENTATION OF A BASIC MACROECONOMIC SCHEME: THE IS-LM MODEL

20. Cobb-Douglass production function
Əmək ehtiyatlarının 1 faiz artımı ÜDM-i 4,1 faiz, Əsas
fondların1 faiz artımı isə ÜDM-i 1,5 faiz artırır
Dependent Variable: LOG(VA)
Method: Least Squares
Date: 01/14/09 Time: 19:32
Sample:
Included observations: 13
LOG(VA) = C(1) + C(2)*LOG(ES_F) + C(3)*LOG(L)
Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.  
C(1)
C(2)
C(3)
R-squared     Mean dependent var
Adjusted R-squared      S.D. dependent var
S.E. of regression      Akaike info criterion
Sum squared resid      Schwarz criterion
Log likelihood      Hannan-Quinn criter
F-statistic   Durbin-Watson stat
Prob(F-statistic)

21. Challenges and proposals
Unit labor costs rise - compensation and benefits rise faster than labor productivity (Cobb-Douglass production function).
REER undervaluation approximatly -15%, it is disputable;
Inflation targeting;
Transmission mechanism have to be facilitated;
There has to be found equilbrium between IS and LM – 8-10% inflation rate (NAIRU);
To reduce state-regulated prices up to 25%.

22. İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi
Təşəkkür
edirik!