ECONOMICS OF GOVERNMENT FINANCE I સરકારી નાણા પદ્તિનું અર્થશાસ્ત્ર

ECONOMICS OF GOVERNMENT FINANCE I સરકારી નાણા પદ્તિનું અર્થશાસ્ત્ર

Chapters ECONOMIC SYSTEMS PUBLIC FINACNE TAXATION
PUBLIC INCOME AND EXPENDITURE PUBLIC DEBT (1)આર્થીક પદ્દતિઓ (2)જાહેર અર્થ વિધાન (3)કરવેરા (4)જાહેર ખર્ચ અને જાહેર આવક (5) જાહેર દેવું

Economic System આર્થીક પદ્દતિઓ
Chapter- 1 Economic System આર્થીક પદ્દતિઓ

Meaning of Economic System
Economic system is defined as an organization for the purpose of satisfying human wants through the utilization of resources available the society . An economic system therefore consists of the peoples’ ways of using their resources for the satisfaction of their wants. આર્થિક પદ્દતિ એવું સંગઠન છે જેનું હેતુ મર્યાદિત સાધનો નો ઉપયોગ કરી અમર્યાદિત જરૂરિયાત સંતોષવાનો છે આર્થિક એટલે : વૈકલ્પિક ઉપયોગ વાળા મર્યાદિત સાધનો ના સંદ્રભ માં અમર્યાદિત જરૂરિયાત સંતોષવાનો પદ્દતિ એટલે : ઉપસ્તિથ થયેલ પ્રશ્નો ને હાલ કરવાનો માર્ગ

These ways are expressed in various forms.
Some laws are expressed in law regarding the ownership of property and inheritance. Some of the ways are expressed in the customs and habits of people. Some of the ways re expressed in ethics of the people આર્થિક પદ્દતિ એટલે આર્થિક પ્રશ્નો ને ઉકેલવાની રીત અમુક રીત કાયદા દ્વારા વ્યક્ત થાય છે અમુક રીત રીત રિવાજો દ્વારા વ્યક્ત થાય છે અમુક રીત નીતિમત્તા દ્વારા વ્યક્ત થાય છે

Functions કાર્યૉ

(1) આર્થિક નિર્ણ્ય લેવા Take the economics decision

Co-ordination between economic decision
Co-ordination between economic decision .(i) Factor of production are fully utilized. (ii) Efficiently utilized આર્થિક નિર્ણ્ય વચ્ચે સંવાદિતા સ્થાપવી

(3) વહેચણી પ્રશ્નો ઉકેલવા Distribution

Solve the problems વિવિધ પ્રશ્નો ઉકેલવા

Functions કાર્યૉ Take the economics decision
Co-ordination between economic decision .(i) Factor of production are fully utilized. (ii) Efficiently utilized Distribution. Solve the problems (1) આર્થિક નિર્ણ્ય લેવા (2) આર્થિક નિર્ણ્ય વચ્ચે સંવાદિતા સ્થાપવી (3) વહેચણી પ્રશ્નો ઉકેલવા (4) વિવિધ પ્રશ્નો ઉકેલવા

Characters લક્ષણો Man –made Flexible Voluntary Organization Bases of Economic systems Uniformity of Problems. Different Methods (1) માનવ સર્જિત (2) પરિવર્તનશીલ (3) સ્વૈચ્છિક (4) આર્થિક પદ્દતિ એક સાધન (5) સરખી સમસ્યાઓ (6) જુદી જુદી પદ્દતિઓ

Capitalist Economics મૂડીવાદ

Capitalist Economics મૂડીવાદ : અર્થ
Capital means capital assets . While capitalism refers to a system in which capital assets are owned and operated by private individuals for personal gain. William Loucks and Hoot :- “Capitalism is a system of economic organization featured by the private ownership and the use for private profit, of the man-made and nature-made capital” મૂડીવાદ માં મૂડીની માલિકી ખાનગી હોય છે અને ખાનગી લાભ માટે તેનો ઉપયોગ થતો હોય છે વિલિયમ લોક્સ અને હૂટ : " મૂડીવાદ એ એક એવી આર્થિક પદ્દતિ છે જેમાં ખેતરો કારખાના અને ખાણો ની માલિકી વ્યક્તિગત ની હોય છે

The private enterprise is generally free from government control.
Man-made and natural resources are by and large and operated by private enterprise not by the government. The private enterprise is generally free from government control. Profit motive મૂડીવાદ માં માનવ સર્જિત અને કુદરતી સાધનો નો ઉપયોગ ખાનગી સાહસો કરે છે સરકાર નહીં તેમનો હેતુ નફા નો હોય છે

Features લક્ષણો

Features લક્ષણો Economic Man Private Property Inheritance
Freedom of Initiative Competition Profit Motive Flexibility Consumer sovereiguity (1) અર્થપરાયણ માનવી (2) ખાનગી મિલ્કત ની સંસ્થા (3) વારસા પ્રથા (4) આર્થિક સ્વતંત્રતા (5) હરીફાઈ (6) નફાનો હેતુ (7) ગ્રાહક ની સરવોર્પરી (8) આર્થિક સ્વાલંબન

SOCIALIST ECONOMY સમાજવાદ : અર્થ
H. D. Dekenson “Socialism is such type system where the ownership of the factors are with society and its organization is done by public representatives and unions. The fruits are of the entire society. Mr. and Mrs. Webb assert that the only essential features of socialist is that instruments of production are not owned by individuals and that they should not be organized for the purpose of obtaining private profit . એચ . ડી . ડિકિન્સન : સમાજવાદ એ એવી આર્થિક વ્યવસ્થા છે જેમા એક સામાન્ય આર્થિક આયોજન મુજબ ઉત્પાદન ના ભૌતિક સાધનો પર સમગ્ર સમાજની માલિકી હોય છે સમાજવાદી આયોજન ને પરિણામે ઉત્પન્ન થયેલા બધા લાભો સમાન ધોરણે પ્રાપ્ત કરવાનો સમાજ ના બધા સભ્ય ને હક છે

A socialist economy is based on the ideology of collectivism
A socialist economy is based on the ideology of collectivism. In a collectivist society, state is considered to be superior to an individual. The state can better decide what is good for an individual. (China ) શ્રી અને શ્રીમતી વેબ : ઉદ્યોગો અને સેવાઓ ના ઉત્પાદન માં જે સાધનો ની જરૂર પડે છે તે બધા વ્યક્તિ ની માલિકી ના ના હોવા જોઈએ તેમજ ઓદ્યોગિક અને સામાજિક વહીવટ ખાનગી નફો માટે ના હોવી જોઈએ . સમાજવાદ એ "સામૂહિકતા " ની વિચારસરણી છે એમાં રાજય અને તેનો નિર્ણયો સર્વોપરી હોય છે

(1) Collective ownership સાધનો ની સામુહિક માલિકી

(2) Pattern of Agriculture (i) Collective Farms (ii) Government (state) farms (iii) Private farms (2) કર્ષિ વ્યવસ્થા (1) સામુહિક ખેતરો (2) રાજ્યો ના ખેતરો (3) ખાનગી ખેતરો

(3) Pattern of Industry (3) ઉદ્યોગની વ્યવસ્થા

(4)Trade and business under government વેપાર રાજ્ય પાસે

(5)Central Economic Planning. (5) કેન્દ્રીય આર્થિક આયોજન

(6) આર્થિક સ્વતંત્રતા મર્યાદિત Limited Economic Freedom

(7) Absence of Profit Motive (7) નફાના હેતુ નો અભાવ

(8) Relatively Equal Distribution of Income સાપેક્ષ સમાન આવક ની વહેંચણી

Features લક્ષણો Collective ownership Pattern of Agriculture
(i) Collective Farms (ii) Government (state) farms (iii) Private farms (3) Pattern of Industry (4) Trade and business under government (5) Central Economic Planning. (6) Limited Economic Freedom (7) Absence of Profit Motive . (8) Relatively Equal Distribution of Income (1) સાધનો ની સામુહિક માલિકી (2) કર્ષિ વ્યવસ્થા (1) સામુહિક ખેતરો (2) રાજ્યો ના ખેતરો (3) ખાનગી ખેતરો (3) ઉદ્યોગની વ્યવસ્થા (4) વેપાર રાજ્ય પાસે (5) કેન્દ્રીય આર્થિક આયોજન (6) આર્થિક સ્વતંત્રતા મર્યાદિત (7) નફાના હેતુ નો અભાવ (8) સાપેક્ષ સમાન આવક ની વહેંચણી

Mixed Economy મિશ્ર અર્થતંત્ર
In the mixed economic the private sector still exists along with the limited importance of the public sector. In the mixed economy the private and public sector coincide. They act as supplementary to each other. It is compromise between capitalism and collectivist economy. મિશ્ર આર્થિક પદ્દતિ માં જાહેર અને ખાનગી ક્ષેત્ર નું સહઅસ્તિત્વ હોય છે . ટૂંકમાં મૂડીવાદ અને સમાજવાદ નું મિશ્રણ એટલે મિશ્ર અર્થતંત્ર

Features લક્ષણો

Features લક્ષણો Co-existence of public and Private sector
Restrictions on the producer’s and consumers' Economic Planning Limited Role of Market Mechanism (1) જાહેર અને ખાનગી ક્ષેત્ર નું સહઅસ્તિત્વ (2) નિયઁત્રણ (3) આર્થિક આયોજન (4) ગ્રાહકો ની સર્વોપરિતા પર મર્યાદા (5) બજારતંત્ર ની ભૂમિકા પર નિયઁત્રણ

Mixed Economy in India ભારતમાં મિશ્ર મિશ્ર અર્થતંત્ર
It is obligatory on the part of the state to have democratic form of government. Foundations of Mixed economy (Industrial policy of 1948 and 1956) Three Categories Whose development would be the exclusive responsibility of the state. 1948 અને 1956 ની ઔદ્યોગિક નીતિ માં મિશ્ર અર્થતંત્ર સ્વીકારવા માં આવ્યો છે ત્રણ વિભાગો (1) રાજ્યની જવાબદારી વાળા ઉદ્યોગો

(2) Which would be progressively state owned but private enterprise may be given a chance to supplements the efforts of the state (3) Those industries which are left to private enterprise for development (2) રાજ્યના હોય પણ ખાનગી ક્ષેત્ર ને પણ જવાબદારી સોંપી શકાય એવે ઉદ્યોગો (3) ખાનગી ક્ષેત્ર ના ઉદ્યોગો

Main elements મુખ્ય ઘટકો
(1) Market Orientation (2) Limited State Intervention (3) Indicative Planning (1) બજારલક્ષી (2) રાજ્ય નો મર્યાદિત અંકુશ વાળા ઉદ્યોગો (3) સૂચક આયોજન

Market Mechanism બજારતંત્ર

Working of Market Mechanism બજારતંત્ર ની કામગીરી
Market mechanism is an economic organization of prices and price changes . Price system works effectively in free market economy. Problems What to produce ? How much produce ? How to produce ? For whom to produce ? (4) Distribution of production ભાવો અને ભાવોમાં થયેલ પરિવર્તન વાળા આર્થિક સંગઠન ને બજારતંત્ર કહેવા માં આવે છે કાર્યો (સમસ્યાઓ ) (1) કઈ વસ્તુ ની ઉત્પાદન કરવું (2) કેવી રીતે ઉત્પાદન કરવું (ઉત્પાદન પદ્દતિ (3) કોના માટે ઉત્પાદન કરવું (4) કેટલા પ્રમાણ માં ઉત્પાદન કરવું (ઉત્પાદન નું પ્રમાણ)

Problems કાર્યો (સમસ્યાઓ )

Problems કાર્યો (સમસ્યાઓ )
(1) કઈ વસ્તુ ની ઉત્પાદન કરવું (2) કેવી રીતે ઉત્પાદન કરવું (ઉત્પાદન પદ્દતિ (3) કોના માટે ઉત્પાદન કરવું (4) કેટલા પ્રમાણ માં ઉત્પાદન કરવું (ઉત્પાદન નું પ્રમાણ) (5) ઉત્પાદન ની વહેંચણી (6) સાધનો ની પૂર્ણ રોજગારી (7) ઉત્પાદન માં વધારો કરવો (8) સરકાર ને માર્ગદર્શન What to produce How to produce For whom to produce (4)Distribution of production (5) Full employment of resources (6) Increase productivity (7) Suggestion to Government

Merits લાભો

Merits લાભો It is automatic mechanism It offers freedom
It offers freedom of the producers Price convey information to the producers and consumers Prices co-ordinate the decisions of producers and consumers (1) સ્વંય સંચાલિત (2) સ્વતંત્રતા (3) ઉત્પાદક ને સ્વતંત્રતા (4) ઉત્પાદક અને ગ્રહક ને ભાવો ની જાણકારી (5) ભાવો વચ્ચે સંકલન

Failures નિષ્ફ્ળતાઓ

Imperfect Competition Externalities Public goods Inequality
Failures નિષ્ફ્ળતાઓ Imperfect Competition Externalities Public goods Inequality Instability Neglect of necessities Waste of resources (1) અપૂર્ણ હરીફાઈ (2) બાહ્ય અસરો (3) સામુહિક જરૂરિયાત ની વસ્તુ (4) અસમાનતા (5) આર્થિક અસ્થિરતા (6) જરૂરીયાતી વસ્તુ ની અવગણાના (7) સાધનો નો દુર્વ્ય

Role of Government. સરકારની ભૂમિકા
There are certain deficiencies in the market mechanism which make government activates necessary Providing legal and social framework Provision of public goods Control on exploitation Promoting social welfare Promoting Economic growth Ensuring stabilization Redistribution of Income બજાર તંત્ર ની મર્યાદા ને દૂર કરવા રાજ્ય નીચે જણાવેલ કાર્યો કરે છે (1) કાયદા અને વ્યવસ્થા પૂરી પાડવી (2) સામુહિક વસ્તુ પૂરી પાડવી (3) શોષણ અટકાવું (4) સામાજિક કલ્યાણ ના કાર્યો કરવા (5) આર્થિક વિકાસ માટે પગલાં (6) આર્થિક સ્થિરતા (7) આવકની અસમાનતા નિવારણ

Limitation of the state Activity સરકારના કર્યો ની મર્યાદા
Wastage Excessive expansion Corruption Penalizes Honesty Possibility of inflation Wrong decisions દુર્વ્યય (2) અતિ વિસ્તાર (3) ભ્રસ્ટાચાર (4) ઈમાનદાર ને સજા (રાજકારણ) (5) ફુગાવાની શક્યતા (6) ખોટા નિર્યણયો

Problems of State Activity રાજ્યના કર્યો ની સમસ્યા
(1) Problem of Resources. (2) Burden of Administrative Expenses. (3) Inefficiency (4) Lack of Co-ordination (5) Shortage of Labour (1) સાધનો ની સમસ્યા (2) વહીવટી ખર્ચ નો બોજો (3) બિન કાર્યક્ષમતા (4) સંકલન નો અભાવ (5) શ્રમિકો ની અછત

Private Goods ખાનગી વસ્તુ

Private Goods ખાનગી વસ્તુ
Characters. They yield utility to only those persons who consume them. (Rivalry) They are priced in the market and only those who pay the price can use these goods. (exclusion ) (1) જે માત્ર ઉપભોગ કરતી વ્યક્તિ ને તૃષ્ટિગુણ આપે છે અન્ય ને નહીં (શત્રુત્વ નો ગુણ ) (2) જે કિંમત ચૂકવે તેને લાભ મળે અને બીજા ને વંચિત રાખી શકાય (બાકાત અથવા વંચિતતા નો ગુણ ) તેનો ઉત્પાદન અને વેચાણ સામાન્ય રીતે ખાનગી ક્ષેત્ર દ્વારા થાય છે

Public Goods જાહેર વસ્તુ

Public Goods જાહેર વસ્તુ
Public goods are defined as goods such that one person's consumption does not reduce the amount available to other persons. E.g. Dam (non-rival or indivisible). The persons who do not pay for the service cannot be excluded from the benefits (Defence) (1) જે વ્યક્તિ ઉપભોગ કરે તો અન્ય વ્યક્તિ માટે ઉપલબ્ધ નું પ્રમાણ ઘટી જતું નથી (શત્રુત્વ નો ગુણ નથી ) (2) જે કિંમત ન ચૂકવે તેને લાભ માંથી બીજા ને વંચિત રાખી શકાય નહીં એટલે લાભ અને કિંમત ચુકવણી સાથે સંબંદ નથી (બાકાત અથવા વંચિતતા નો ગુણ નથી ) દા. ત. સંરક્ષણ તેને સામુહિક વસ્તુ પણ કહેવાય

Merits Goods ગુણકારી વસ્તુ

Merits Goods ગુણકારી વસ્તુ
જે વસ્તુ ની વપરાશ ઇચ્નીય માની ને પ્રોત્સાન આપવામાં આવે તેને ગુણકારી વસ્તુ કહેવાય (ગરીબો ને મકાન ) જે વસ્તુ ની વપરાશ અનિચ્છનીય માની ને રોકવાનો પ્રયાસ કરવા માં આવે તેને અવગુણકારી વસ્તુ કહેવાય (દારૂ સિગરેટ ) આવી વસ્તુ ખાનગી ક્ષેત્ર પણ પૂરી પાડે અને સરકાર પણ પૂરી પડે છે પણ સરકાર ગુણકારી વસ્તુ ઓછા ભાવે ઉપલબ્દ કરી આપે અને ગુણકારી વસ્તુ માં સામુહિક વસ્તુ ના લાભો હોય તે જરૂરી નથી The goods for which it is thought that consumption should be encouraged are called merits goods (Medical treatment ) and goods whose consumption is considered as undesirable are non-merit goods (Liquor) . Merits goods may be private or public Government restrictions on drugs and alcohol and provide subsidy on housing and medical care .

Chapter 2 Public Finance જાહેર અર્થવિધાન

Meaning સરકાર ની આવક અને ખર્ચ નો અભ્યાસ ને જાહેર અર્થવિધાન કહેવાય
Public finance is the study of governments income and its expenditure . (Panchayats, municipalities, corporation states governments and the central government સરકાર ની આવક અને ખર્ચ નો અભ્યાસ ને જાહેર અર્થવિધાન કહેવાય ( સરકાર એટલે કેન્દ્ર,રાજ્ય અને સ્થાનિક સરકાર )

Importance મહત્વ (1) સામાજિક કલ્યાણ ની ભાવના
(i) Acceptance of the Ideology of welfare state. (ii)Weakness of Market Economy (iii) Government expenditure is not unproductive (1) સામાજિક કલ્યાણ ની ભાવના (2) બજાર અર્થતત્ર ની મર્યાદા દૂર કરે છે (3) સરકારી ખર્ચ બિન ઉપ્તાદક નથી

Public and Private Finance ખાનગી અને જાહેર અર્થવિધાન

Public and Private Finance ખાનગી અને જાહેર અર્થવિધાન
Private finance relates to the income and expense of an individual Similarities. (1) Both aim at maximizing satisfaction (2) Both have to make the most economical use of the limited resources. (3) When expenditure is excess both borrow loan ખાનગી અર્થવિધાન એટલે વ્યક્તિ, કુટુંબ અથવા ખાનગી પેઢી ની આવક ખરક નો અભ્યાસ સમાનતાઓ (1) બને નો ઉદેશ માનવ જરૂરિયાતો નો મહત્તમ સંતોષ મેળવાનો (2) બંને સાધનો નો કરકસર પૂર્વક ઉપયોગ કરે છે (3) ખર્ચ ની આવક વડે તો બને લોન લે છે

Differences તફાવત (1) આવક અને ખર્ચ મેળ (2) આવક પ્રાપ્તિ ની રીત (3) આવક ખર્ચ ની સમતુલા નો મુદ્દો (4) આંતરિક દેવા ની શક્યતા (5) આવક અને ખર્ચ ની અસરો (6) આવક અને ખર્ચ નો ઉદેશ Adjustment of Income and expenditure. Method of income (3) Equilibrium of income and expenditure. (4) Possibility of Internal loan (5) Effects of income and expenditure. (6) Objective of Income and expenditure.

Right to Printing currency.
Time for adjusting the budget Virtue to the surplus budget (9) Objective of social welfare (7) નોટ છાપવાનો અધિકાર (8) અંદાજ પત્ર (9) સામાજિક કલ્યાણ

Concept of three layers of Government ત્રિસ્તરીય સરકાર નો ખ્યાલો
(1) Central Government (2) State Government (3) Local self Government (1) કેન્દ્ર સરકાર (2) રાજ્ય સરકાર (3) સ્થાનિક સરકાર

Federal structure in India સમવાય નાણાતંત્ર
(1) Division of functions Center :- Defense, communication, foreign trade and business કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકાર ની સતાઓ તેમજ જવાબદારી નું વિભાજન ને સમવાય નાણાતંત્ર કહેવાય કેન્દ્ર : સંરક્ષણ , સંદેશવ્યવહાર , વેદશ વેપાર

State :- Agriculture, industry, water and power development education and public health.
રાજ્ય : કાર્ષી ઉદ્યોગ પાણી વીજળી શિક્ષણ અને જાહેર સ્વાસ્થ્ય

Division of Power to raise Funds સાધનો ની ફાળવણી
Sources of revenue divided Center : income tax, corporate tax and excise duties State :sales tax . Land revenue આવકના સ્રોતો નું વિભાજન (1) કેન્દ્ર :- આવક વેરો , કમ્પની વેરો , જકાત વેરો (2) રાજ્ય : વેચાણ અને જમીન વેરો

(2) Division of expenditure ખર્ચ ની જવાબદારી નું વિભાજન :
Center : Development expenditure (Agriculture, industry, transportation and communication, employment કેન્દ્ર :- વિકાસ લક્ષી ખર્ચ (ખેતી, ઉદ્યોગ વાહનવ્યવહાર , સંદેશવ્યવહાર , રોજગોરી

Non development બિન વિકાસ લક્ષી :
( Defense , Administration સંરક્ષણ , વહીવટ

State રાજ્ય : Development expenditure Agriculture , industry ,Education , Health , Internal security . વિકાસ લક્ષી :- (ખેતી ઉદ્યોગ, સ્વાસ્થ્ય , શિક્ષણ, સલામતી

(State) Non development બિન વિકાસ લક્ષી
Administrative, interest વહીવટ પેન્સન , બ્યાજ

(3)Constitutional provisions for the Transfer of Resources કેન્દ્ર અને રાજ્યો તરફ થી નાણા ની હેરફેર
Following taxes are levied by the center but collected and utilized by the state – Stamp duties excise duties on medicinal (1) કેન્દ્ર કરવેરા નાખે અને રાજ્ય ઉઘરાવે અને ઉપયોગ કરે - સ્ટેમ્પ ડ્યૂટી , દવા પર જકાત

(2) અમુક કરવેરા કેન્દ્ર નાખે અને ઉઘરાવે પછી કેન્દ્ર અને રાજ્યો વચ્ચે પ્રમાણ માં વહેંચી દેવા માં આવે
મિલ્કત વેરો રેલવે નું ભાડું , ખેતી જમીન વેરો (2) Some taxes are levied and collected the center but the entire proceed are assigned to the state in proportion; Estate and duty on property, agriculture land terminal tax , tax on railway fares and freights etc.

(3) Some taxes are levied and collected by the center but there proceed are shared with the state in a prescribed manner (3) અમુક વેરા કેન્દ્ર ઉઘરાવે અને અમુક હિસો રાજ્ય ને મળે છે

(4) રાજય ને અનુદાન (5) રાજ્ય ને લોન નાણાપંચ
(4) Grants –in aid The constitution provides for the grant in-aid by the center to the state for both general and specific purpose . (5) Loan Finance Commission in India Article 280 of the constitution provides that the president shall appoint a Finance Commission at an interval of every five year (4) રાજય ને અનુદાન (5) રાજ્ય ને લોન નાણાપંચ બંધારણ ની કલમ 280 (1) રાષ્ટ્રપતિ દર પાંચ વર્ષે નાણાપંચ ની નિમણુંક કરે છે

Evaluation of Federal Finance સમાવાય તંત્ર ની મર્યાદાઓ
(1) Resources of the state inadequate. Demand for greater state Autonomy (35% through tax remaining through aid) (3)Regional disparities ( 70:30 loan and aid ) (4) Growing dependence of the states. (5) Secondary role of Finance Commission (38% fin.com 72% Plan. Com) (1) રાજ્યો ને અપૂરતી આવક (2) રાજ્યો ની સ્વયત્તા પર તરાપ (3) પ્રાદેશિક અસમાનતા (4) રાજ્ય નો વધતું અવલંબન (5) નાણાપંચ નું ઘટતું મહત્વ

Government Budget અંદાજ પત્ર

Government Budget અંદાજ પત્ર
આ નાણાકીય યોજના છે સરકારની અંદાજિત આવક અને અંદાજિત ખર્ચ નું ચિત્ર (1) ગત વર્ષ ની આવક અને ખર્ચ ના આંકડા (2) ચાલુ વર્ષ ની આવક અને ખર્ચ ના આંકડા (3) આગામી વર્ષ ની આવક અને ખર્ચ ના આંકડા Budget means the annual financial statement containing an estimate of all anticipated revenue and expenditure of the Government for the coming financial year .

Components of Budget વિભાગો
(A) Revenue Account (i) Revenue receipt (ii) Revenue Expenditure Capital Account (i) Capital receipt (II)Capital expenditure (A ) મહેસુલી ખાતું (i) મહેસુલી આવક (ii) મહેસુલી ખર્ચ (B ) મૂડી ખાતું (i)મૂડી આવક (ii) મૂડી ખર્ચ :

(i) Revenue receipt :મહેસુલી આવક
Tax revenue : -Direct and indirect taxes (income tax wealth tax Gift tax ) Non tax revenue : interest, dividend, profit of public enterpriser કરવેરાની આવક :- પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ કરવેરા બિન કર ની આવક :- બ્યાજ ડિવિડન્ટ, નફો

(ii) Revenue Expenditure (2) મહેસુલી ખર્ચ :
Those expenditure which neither add to the governments assets nor reduce the liabilities such as salaries , purchase of stationary maintenance of public utilities (a) વપરાશી ખર્ચ :- સાર્વજનિક ,સામાજિક અને આર્થિક સેવાઓ , પગાર , ભથા (b) બદલા ચુકવણી :- અનુદાન બ્યાજ પેન્સન નિવ્રત્તિ લાભ

(B ) મૂડી ખાતું Capital Account
મૂડી આવક : રાજ્ય, કેન્દ્રશસિત પ્રદેશ અને જાહેર સાહસો થી પરત લોન ની મુદ્દલ, નાની બચત ની આવક, પ્રોવડેન્ટ ફન્ડ મૂડી ખર્ચ : - યોજના ના પ્રોજેક્ટ માટે ની લોન , મૂડી વિષયક ખર્ચ , સંરક્ષણ પર મૂડી ખર્ચ Capital Account Capital receipt :- Repayment loan, income from small saving Capital expenditure : Loan to plan project , capital expenditure of defense etc

Types of Budget બજટ ના પ્રકારો

(1) Balance Budget (1) સમતોલ બજટ
Total expenditure of government = Total revenue receipt સરકારનું કુલ ખર્ચ = સરકારની કુલ આવક (No change in Demand , production, income , employment

(2) Deficit Budget (2) ખાદ્ય વાળું બજટ
Total expenditure of government > Total revenue receipt સરકારનું કુલ ખર્ચ > સરકારની કુલ આવક (increase in Demand , production, income , employment )

(3) Surplus Budget (3) પુ રાંત વાળું બજટ
Total expenditure of government < Total revenue receipt સરકારનું કુલ ખર્ચ < સરકારની કુલ આવક

Objective of Budget બજટ ના ઉદેયશો
Economic stability Economic growth Economic equality (1) આર્થિક સ્થિરતા 1 (2) આર્થિક વર્દી (3) આર્થિક સમાનતા

Economic stability (1) આર્થિક સ્થિરતા 1

(2) Economic growth આર્થિક વર્દી

(3)Economic equality (3) આર્થિક સમાનતા

Importance of Budget બજટ નું મહત્વ
It is mirror of Government ideology It useful for consumer. Useful for employer and entrepreneur. Useful in foreign trade Effects on price level It correlate and co-ordinate the financial administration (1) સરકારની વિચારસરણી પ્રતિબિંદીત થાય છે (2) ગ્રાહકો માટે ઉપયોગી (3) કર્મચારીઓ અને ઉત્પાદકો માટે ઉપયોગી (4) વિદેશ વેપાર માટે (5) ભાવ સપાટી માટે (6) નાણાકીય વહીવટ વચ્ચે સંકલન

(vii) It reflects the economic policies of government
(viii) Government control the entire economy (ix) Promote economic development (x) Help in reducing inequalities (7) સરકારી નીતિ પ્રતિબિંદીત થાય છે (8) સરકાર ની આર્થિક પ્રવર્તી પર નિયઁત્રણ (9) આર્થિક વિકાસ ને પ્રોત્સાહન (10) આવક ની અસમાનતા ઘટાડવા માટે

Concepts of Deficit બજેટ ની ખાદ્ય ના ખ્યાલો
મહસૂલી ખાદ્ય મહસૂલી ખર્ચ > મહસૂલી આવક બજેટ ની ખાદ્ય કુલ ખર્ચ > કુલ આવક કુલ ખર્ચ (મહસૂલી અને મૂડી ખર્ચ ) રાજકોષીય ખાદ્ય કુલ ખર્ચ (મહસૂલી અને મૂડી ખર્ચ) > મહસૂલી આવક Revenue Deficit Revenue expenditure >Revenue income (2) Budgetary deficit Total expenditure > Total income (3) Fiscal deficit Total expenditure (Revenue exp. + revenue exp.) > Revenue receipts

4) Primary Deficit : This deficit is calculated by subtracting total interest payments from the total fiscal deficit Fiscal Deficit – Interest payment પ્રાથમિક ખાદ્ય રાજકોષીય ખાદ્ય - બ્યાજ ની ચુકવણી સરકાર દેવું કરે છે તેમાંથી કેટલી રકમ બ્યાજ માં વપરાય છે બીજી અન્ય માટે વપરાય છે

Ways and Means Advances વેઝ એન્ડ મીન્સ અડવાન્સીઝ
The method of deficit financing of the government deficit which was in force since early 1955 was discontinued with effect from April 1997 and has been replaced by a new scheme of ways and means advances . The RBI provides facilities for temporary accommodation to meet the financial need to government up to a ceiling fixe advance 1955 માં ખાદ્ય પૂરવણી અમલ માં લાવી હતી અને કારણે સરકાર નું ખર્ચ વધી ગયું ફુગાવો બેકાબુ બની ગયું તેથી 1 એપ્રિલ 1997 આ પ્રથા નાબૂદ કરવા માં આવી અને નવી પ્રથા વેઝ એન્ડ મીન્સ અડવાન્સીઝ લાગુ કરવા માં આવી એમાં કામચલાઉ ધોરણે RBI સરકાર ની લોન આપે છે જ્યારે સરકાર છે

The credit/loan thus drawn has to be repaid and as a result the ways and means advances would stand to zero at the end of the financial year નાણાની તંગી અનુભવે ત્યારે RBI ટૂંકાગાળા માટે મર્યાદિત પ્રમાણ માં બજાર ના વર્તમાન દરે મહત્તમ મર્યાદા માં લોન આપે છે નાણાકીય વર્ષ ના અંત માં કેન્દ્ર સરકાર લોન પરત કરી રકમ શુન્ય લાવી દેવાની હોય છે

Effects of Deficit Financing in Indian ભારત માં ખાદ્ય પૂરવણીની અસરો
Inflation Hoarding Adverse Effects on Saving Social injustice Wastage (1) ફુગાવો (2) સંગ્રહ ખોરી (3) બચત પર પ્રતિકૂળ અસરો (4) સામાજિક અન્યાય (5) સાધનો નો દુર્વ્ય

Chapter 3 Taxation કરવેરા

MEANING અર્થ A tax is a compulsory charge imposed by a public authority. Dr. Dalton: ‘ Compulsory contribution imposed by a public authority, irrespective of the exact amount of service rendered to the taxpayer in return “ રાજ્ય ને કરતી પડતી ફરિજયાત ચુકવણી જેના બદલ માં ચોક્સ વળતર મળતું નથી ડેલ્ટોન : જેના બદલ માં ચોક્સ વળતર મળતું નથી તેમજ કાયદા નું ભંગ બદલ કરવામાં આવતો દંડ નથી તેવા પ્રજાકીય સત્તા દ્વારા ઉઘરાવવા આવતું ફરજીયાત ફાળાને કર કહેવાય

Characters લક્ષણો Compulsory charge It does not confer direct and propositional benefits. Lack of definite objective It is not a fine (1) ફરજીયાત પણુ (2) પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ બદલાનો અભાવ (3) ચોક્સ હેતુ નો અભાવ (4) દંડ સિવાય ની રકમ

Concept of taxes કરવેરા ના ખ્યાલ
Impact of tax : First instance Incidence of tax : Final money burden Shifting of incidence : Process of passing incidence from one person to the other . (1) કરાઘાત : કર નો પ્રથમ બોજો (2) કરસમાંત :- જે વ્યક્તિ ખિસ્સા માંથી નાણા ચૂકવાય (છેલો બોજો ) (3) કરવિવર્તન :- નાણાકીય બોજો અન્ય વ્યકતિ પર ખસેડવા માં આવે

Classification of Taxes કરવેરા નું વર્ગીકરણ

Classification on the Basis of Impact and Incidence (A ) કર ભારણ ના આધારે
Direct Tax : - A direct tax is one in the case of which the impact and the incidence are on the same person ( income tax , wealth tax ) Indirect Tax:- An indirect tax is one in the case of which the impact and incidence are on different person. (sales tax excise duties ) (1) પ્રત્યક્ષ કરવેરા : જે વ્યક્તિ પર નાખવા માં આવે તેજ વ્યક્તિ ને કર ભરવાની છેલ્લી જવાબદારી આવે કરાઘાત અને કરસમપાત એક વ્યક્તિ પર હોય છે (આવક અને સંમતિ વેરો) (2) પરોક્ષ વેરો :- જે કર નો બોજો બીજા વ્યક્તિ પર ખસેડી શકાય કરાઘાત અને કરસમપાત અલગ અલગ વ્યક્તિ પર હોય છે (વેચાણ અને આબકારી જકાત )

Merits of Direct Taxes પ્રત્યક્ષ કરવેરા ના લાભો
Principal of equality Certainty. Economical Productive Elastic Civic consciousness (1) સામાજિક ન્યાય (સમાનતા નો સિદ્ધાંત ) (2) નિશ્ચત (3) કરકસર (4) ઉત્પાદક (5) પરિવર્તન શીલતા (6) નાગરિક સભાનતા

Demerits ગેરલાભો Tax on honesty Inconvenient Arbitrary
Adverse effect on saving and investment (1) પ્રામાણિકતા પર વેરો (2) અગવડતા (3) મનસ્વિતા (4) પ્રતિકૂળ અસરો

Merits of Indirect taxes પરોક્ષ કરવેરા ના લાભો
(1) ઓછી કરચોરી (2) સગવડ ભર્યા (3) પ્રગ્રતિ શીલ (4) વ્યાપક ક્ષેત્ર (5) સામાજિક કલ્યાણ (નુકસાનકારક વપરાશ પર નિયઁત્રણ ) (6) ફુગાવા અને મંદી ને નિયઁત્રણ Difficult to evade Convenient Progressive Broaden of tax-base Serve one social purpose Contra-cyclical instrument to control inflation and slump

Demerits ગેરલાભો Disproportionately Not certain
Cost of collection is relatively more Fail to Arouse civic consciousness (5) Difficult to trace the exact incidence (1) અપ્રમાણ સર (2) અનિશ્ચિતા (3) ખર્ચાળ (4) નાગરિક સભાનતા નો અભાવ (5) ફુગાવાજનક

Classification on the Basis of the Rate of a Tax (B ) કર દર ના આધારે
Proportional Tax : When the rate of tax remains the same irrespective of the size of taxable income સપ્રમાણ કરવેરા :- આવકની કોઈ પણ સપાટી કરવેરા નો દર એક સરખો રહે Income આવક Rate of tax કરવેરા નો દર 1000 10 2000

No adverse effects on saving No effects on relative position Demerits
લાભો (1) સાદગી (2) બચતો પર અવળી અસર નથી (3) આવક ની વહેચણી પરત્વે તટસ્થ ગેરલાભો (1) અન્યાય (2) અસમાનતા (3) યથક્ષતિનું ઉલ્લંઘન Merits Simplicity No adverse effects on saving No effects on relative position Demerits Lack of Justice Un equal Lack of ability to pay

Progressive Tax પ્રગ્રતિશીલ કરવેરા
When the rate of tax increases with increases in taxable income પ્રગ્રતિશીલ કરવેરા :- આવકની વધતા કરવેરા નો દર વધે Income આવક Rate of tax કરવેરા નો દર 1000 10 2000 20

Merits લાભો Ability to pay Productive Economical Elastic Equality
Economic stability (1) યથાશક્તિ (2) ઉત્પાદક (3) કરકસરયુક્ત (4) સ્થિતિસ્થાપક (5) સમાનતા (6) સ્થિરતા

Demerit ગેરલાભો (1) Arbitrary (2) Adverse effect (3) Unfair (4) Tax Evasion (1) મનસ્વી (2) અવળી અસરો (3) અન્યાયી (4) કરચોરી

Regressive tax When the rate of tax increases with fall in taxable income હિયમાંન કરવેરા :- આવકની વધતા કરવેરા નો દર ઓછો Income આવક Rate of tax કરવેરા નો દર 1000 10 2000 5

Classification on the basis of the Method of Assessment કર આકરણી ને આધારે
Specific Duty : When commodities are taxed on the basis of size , number length, weight, or volume (Kg. meter) Ad -valorem Duty:- When the tax is imposed on the basis of the value of the commodity. (1) વિશિષ્ટ વેરા વજન કે કદ ને આધારે કર લેવા માં આવે છે (2) મુલ્યનુંસાર વસ્તુની કિંમત ના આધારે કર લેવા માં આવે છે

Role of taxation in Economic Development આર્થિક વિકાસ માં કરવેરા નો ફાળો
To curb consumption To increase incentives to save and invest To transfer resources to government for public investment To improve the pattern of investment Economic equality To reduce inequality of income To control inflation (1) વપરાશ પર અંકુશ (2) બચત અને મૂડીરોકાણ માટે પ્રોત્સાહન (3) નાણાંની હેરફેર (4) મૂડી રોકાણ ના માણખા માં સુધારો (5) આર્થિક સમાનતા (6) આવક ની અસમાનતા ઘટાડવા માટે (7) ફુગાવા ને ડામવા માટે

Nature of Taxation કરવેરા નું સ્વરૂપ
Personal Income tax Corporate tax Services Tax Excise Duties Service tax (1) વ્યક્તિ ગત વેરો (2) કમ્પની વેરો (3) સેવા વેરો (4) કેન્દ્રીય આબકારી જકાત (5) આયાતનિકાસ જકાત

Characteristics of Tax Structure કર માણખા ના લક્ષણો
(1) કર ઉપજમાં વધારો (2) પ્રયત્ક્ષ અને પરોક્ષ વેરા નું પ્રમાણ (3) કેન્દ્ર સરકાર ની આવક રાજ્ય સરકાર ની આવક કરતા વધુ Tax revenue has shown a rising tendency Indirect taxes have been contributing a larges share as compared to direct taxes Tax revenue of the central Government has increase more rapidly than state government

(4) Tax revenue has been four to six times higher than Non tax revenue
(4) Tax revenue has been four to six times higher than Non tax revenue. (5) The rates of corporate tax and income tax both were too high before After 1991 both are reduced (6) Main source of government revenue (4) રાષ્ટ્રીય આવકમાં કરવેરા નું પ્રમાણ (5) વ્યક્તિગત આવક વેરો અને કંપની વેરો માં ઘટાડો (6) આવક પ્રાપ્તિ નું મુખ્ય સાધન

Defects of Tax Structure કરવેરા ની ખામીઓ
(1) Tax revenue is inadequate. (2) Regressive in nature (3) Inflexible (4) Injustice Direct tax (5) Tax burden on the agriculture is much lower. (6) Effects on inflation (1) અપૂરતી આવક (2) હિયમાન માળખું (3) અપરિવર્તન શીલ (4) પ્રયત્ક્ષ કરવેરા ભેદભાવ ભર્યું (5) ખેતી પર ભારણ ઓછું (6) ફુગાવા જનક અસર

(7) કરચોરી (8) પરોક્ષ કરની આવક વધુ (9) સાત્યત્યં નો અભાવ (10) કર બોજ નો સેંકડો પાયો (11) બાકી વસુલાત ની સમસ્યા (7) Tax Evasion Increase in the tax revenue has been more from the indirect than direct taxes . Lack of Continuity Direct tax structure operates at a very narrow base

Suggestions સૂચનો Taxes on agriculture Simplicity in Direct taxes. Simplicity in Indirect taxes Administrative Improvement (1) ખેતીપર વેરા (2) પ્રત્યક્ષ કરનું સરળીકરણ (3) પરોક્ષ કરનું સરળીકરણ (4) વહીવટી સુધારો

Tax avoidance and Tax evasion કરનિવારણ અને કરચોરી
The term tax avoidance refers to the efforts of the individual or a firm reduce tax burden legally through tax planning Tax evasion refers to the efforts of the individual or a firm to reduce tax burden illegally by concealing the income પેઢી કે કમ્પની કાયદનું ઉલ્લંઘન કરતી નથી પણ કર આયોજન કરી કરબોજો ઘટાડે તેને કરનિવારણ કહવાય પેઢી કે કમ્પની આવક કે નફા વેશે અપૂરતીકે ખોટી માહિતી આપીને કાયદનું ઉલ્લંઘન કરીને કરબોજો ઘટાડે તેને કરચોરી કહેવાય

Tax avoidance કરનિવારણ Tax evasion કરચોરી (1) Legally Not against low Illegal (1) કાયદાકીય કાયદા વિરુદ્ધ નથી કાયદા નું ઉલંઘન (2) Punishment Not punishment Punishable (2) સજા સજા પાત્ર નથી સજા પાત્ર

Money is obtain as White money It is described as black money
(3) નાણુ સ્વેત નાણુ છે કાળું નાણુ છે (4) Economic development Conducive to economic development Retard economic development (4) આર્થિકવિકાસ આર્થિક વિકાસ ને આર્થિક વિકાસ ને અવરોધતો નથી વિકાસ ને અવરોધે છે

Chapter 4 Public Income and Expenditure જાહેર અવાક અને જાહેર ખર્ચ

Sources of Central Government કેન્દ્ર સરકારની અવાક ના સાધનો
(A) Direct Taxes Income Tax :- six categories ((i)Individuals, (ii)Hindu undivided family, (iii) Companies, public or private (iv) Local authorities (v) Firm (vi) Associations of persons Corporation tax Expenditure Tax (1) પ્રત્યક્ષ કરવેરા (1) આવકવેરો (2) કોર્પોરેટ વેરો (3) ખર્ચ વેરો

Death Duties (i) Estate duty (ii) inheritance
Gift tax Wealth tax Capital Gain 4) મૃત્યુ વેરો ( વારસા અને મિલકત ) (5) બક્ષિસ વેરો (6) સંપત્તિ વેરો (7) મૂડી વેરો

(B) Indirect Taxes : Custom Duties Excise Duties Taxes an Agricultural Wealth Service Tax પરોક્ષ કરવેરા (1) કસ્ટમ ડ્યૂટી (2) એકસાઈઝ ડ્યૂટી (3) ખેતી ની સમ્પતિ પર વેરો (4) સર્વિસ વેરો

બિન કરવેરા ની અવાક (1) રાજકોષીય અવાક (2) બ્યાજ ની આવક (3) ડિવિડન્ડ (4) સામાન્ય સેવાઓ ની આવક II Non-tax Revenue (1) Revenue from fiscal service (2) Receipts from interest (3) Dividends from Interest (4) Revenue from general service

(5) સામાજિક સેવાઓ ની આવક (6) આર્થિક સેવાઓ ની આવક (7) ગ્રાન્ટ
(5) Revenue from social and community services (i) Education, art and culture. (ii) Medical and public health (iii) Family welfare (iv) Sanitation and water supply (v) Housing (vi) urban development (vii) information and broad casting (viii) social security and welfare) (6) Revenue from economic services (i) Agriculture (ii) Irrigation and flood control (iii) energy (iv) Industry (v) Transport (vi) Communication (vii) Science (7) Grant in aid (5) સામાજિક સેવાઓ ની આવક (6) આર્થિક સેવાઓ ની આવક (7) ગ્રાન્ટ

Sources of State Government રાજ્ય સરકારની આવક ના સાધનો
States’ Taxes on Income (Agriculture, profession tax) States Taxes on the Property and property Transactions. State taxes on Commodities and services :- sales tax state excise duties vehicle tax electricity duties, entertainment tax . (1) આવક પર રાજ્ય ના વેરા ( ખેતી અને વ્યવસાય વેરો ) (2)સમ્પતિ અને સમ્પતિના વ્યવહારો પર વેરો (3) વસ્તુઓ અને સેવાઓ પર વેરા (વેચાણ વેરો રાજ્ય ની એકસાઈઝ ડ્યૂટી , વાહન વેરો , મનોરંજન વેરો )

(4) States share in Central Government tax Proceeds (30.5%)
(5) Non Tax Revenue of the States Grant in aid from the center Other non tax revenue ; interest receipts dividends social and community service (4) કેન્દ્ર સરકાર ના વેરા માંથી મળતો હિસ્સો (5) બિન કરવેરા ની આવક (1) કેન્દ્ર ની ગ્રાન્ટ (2) બ્યાજ, ડિવિડન્ટ અને સામાજિક સેવાઓ ની આવક

Sources of Revenue for the Local Government સ્થાનિક સરકારની આવક ના સાધનો
Sources of revenue for the Municipalities (i) Taxes on Property (ii) Taxes on Goods (iii) Personal Tax (iv) Taxes on vehicles and animals (v) Theatre or show tax (vi) Tax on publicity મ્યુનિસિપાલિટી ની આવક ના સાધનો (1) મિલકત પરના વેરો (2) વસ્તુ પર ના વેરો (3) વ્યક્તિગત વેરો (4) વાહનો અને પશુઓ પર ના વેરો (5) થીયેટર્સ અને તમાશા પર ના વેરા (6) જાહેરાત અને જાહેર ખબર પર ના વેરા

Sources of Revenue for the Municipal Corporations મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન ના આવક ના સાધનો
મ્યુનિસિપાલિટી ની સરખામણી માં મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનની કાર્ય વિસ્તરિત છે અને સતાઓ વધુ છે સવથી મહત્વનો તફાવત છે કે મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનમાં ધારાકીય અને વહીવટી વિભાગો અલગ અલગ છે વહીવટી કર્યો ની સંપૂર્ણ સત્તા મ્યુનિસિપલ કમિશ્નર પાસે છે The municipal corporations have wider functions and larger functions as compared to the municipalities. The most important difference is the complete separation of executive functions and vesting all executive authority in Municipal Commissioner who is relatively independent of the elected body .

ચોક્સ પ્રકારની કરવેરા ની સત્તા:- મિલકત પરના વેરો, સેવવેરો વારસા વેરો,વાહનો અને પશુઓ પર ના વેરો
થીયેટર્સ અને તમાશા પર ના વેરા, જાહેરાત અને જાહેર ખબર પર ના વેરા The taxes of Municipal corporations are limited in number and are individually mentioned e.g property taxes, service tax and tax on advertisements etc.

III Finance of Gram Panchayat ગ્રામ પંચાયત ની આવક ના સાધનો
ફરજીયાત કર્યો :- રસ્તા, સફાઈ પ્રકાશ , રોગચાળો ને અટકાવો , તબીબી રાહતો , લગ્ન,જન્મ અને મરણ ની નોંધ, પ્રાથમિક શાળા ની સ્થાપના , કુવા તળાવો નહરો નું બાંધકામ મરીજયાત કર્યો :- રસ્તા પરના વ્રક્ષો, પશુ સંવર્ધન પશુ ચિકિત્સા સહકારી પ્રવર્તી નું વિકાસ અને પુસ્તકાલય , Compulsory functions Roads, cleanliness, light, health , maintain the death, birth and marriage register , open primary school, construction of dam and well Voluntary function: Grow trees , animal health, development of co-operative society , library

In Gujarat, the Taluka can, subject to certain limits, levy all the taxes which a gram Panchayat is empowered to levy . Also their finances consist of funds drawn from the Block Budget, share from the land revenue and grants given by the state government. (1) ગ્રામ પંચાયત ના વેરા ની આવક : મિલ્કત વેરો, જમીન મહેસુલ જમીન ભાડા પર ઉપકર વાહન વેરો, પાણી પ્રકાશ , ગંધ પાણી ની નિકાલ, વિશ્રામ ગ્રહ ની ફીસ

Non tax revenue ; license fee of brokers, tolls on vehicles, fees on animals sold in market fairs, agriculture shows and industrial exhibition fee (2) રાજ્ય સરકાર ની ગ્રાન્ટ અને જમીન મહેસુલ ની ઉપજનો અમુક હિસો, લાઇસેંસ ફીસ , નાક વેરો મેળા વાળા , પ્રદશનો ની પ્રવેશ ફીસ

IV Finance of Zilla Panchayts જિલ્લા પંચાયત ની આવક ના સાધનો
Taxes on property and other taxes Grants from the state government Tolls and fees Income from it own property and loans from state Grant for the Central sponsored schemes relating to development works (1) જમીન પર કર (2) રાજ્ય સરકારની ગ્રાન્ટ (3) નાક વેરો (4) પોતાની માલિકી ની મિલ્કતની આવક (5) કેન્દ્ર સરકારની વિકાસ યોજના ની ગ્રાન્ટ

Public expenditure જાહેર ખર્ચ

MEANING Public expenditure refers to all types of expenditure incurred by the central government, state governments and local bodies such as municipalities and district boards. સ્થાનિક સરકાર જેવી કે પંચાયત, નગરપાલિકાઓ, મહાનગરપાલિકાઓ તેમજ રાજય સરકાર અને કેન્દ્ર સરકાર જે ખર્ચ કરે તેને જાહેર ખર્ચ કહવાય

(૧) રાજ્યો ના કાર્યો માં વધારો (૨) સરક્ષણ ખર્ચ (૩) આર્થીક વિકાસ માટે
REASONS FOR THE GROWTH OF PUBLIC EXPENDITURE જાહેર ખર્ચ માં વધવાના કારણો (૧) રાજ્યો ના કાર્યો માં વધારો (૨) સરક્ષણ ખર્ચ (૩) આર્થીક વિકાસ માટે (૪) વધતા ભાવો (૫) રાજયની કલ્યાણકારી પ્રવર્તી (૬) લોકશાહી વહીવટ (૭) પૂર્ણ રોજગારી માટે 1) Increase Functions of the State 2) Defense 3) Economic Development 4) Rising Prices 5) Welfare Activities 6) Incidence of Democracy 7) Full employment

Purpose of Public Expenditure જાહેર ખર્ચ ના ઉદેશો
To provide Public goods To attain and maintain full employment To build and develop infrastructure To reduce inequality of income inequality To protect the country from external aggression. To ensure internal law and order (૧) જાહેર વસ્તુ પૂરી પાડવા માટે (૨) પૂર્ણ રોજગારી પ્રાપ્તિ માટે (૩) માંણખાગત (સામુહિક જરૂરિયાતો સુવિધા પૂરી પાડવા માટે (૪) અવાકની અસમાનતા ઘટાડવા માટે (૫) વિદેશી આક્રમણ સામે રક્ષણ માટે (૬) આંતરિક શાંતિ માટે

Importance of Public Expenditure જાહેર ખર્ચ નો મહત્વ
(1) Population Growth (2) Urbanization (3) Technological Progress (4) Modern war (5) Evil of Capitalism (6) Economic Growth (7) Administrative Expenditure for Democracy (૧) વસ્તી વધારો (૨) શહેરીકરણ (૩) ટેક્નોલોજી વિકાસ માટે (૪) આધુનિક યુધો (૫) મૂડીવાદ ના દુષણો ડામવા માટે (૬) આર્થીક વિકાસ માટે (૭) લોકશાહી વહીવટ માટે

Types of Public Expenditure જાહેર ખર્ચ ના પ્રકારો
(૧) ઉત્પાદક અને બિન ઉત્પાદક ખર્ચ (૨) સ્થાનિક સરકાર રાજય સરકાર અને કેન્દ્ર સરકારના ખર્ચા (૩) મહ્સુલી ખર્ચ મૂડી ખર્ચ : (1) Productive and Unproductive Public Expenditure (2) Central, State and Local Bodies (3) Revenue and Capital Expenditure

મહ્સુલી ખર્ચ:- બ્યાજ , સરક્ષણ સબસીડી દેવા માં રાહત ,ટપાલ પોલીસ કાયદો શિક્ષણ
મૂડી ખર્ચ:- જાહેર લોન રાજ્યો ને લોન કેન્દ્ર સરકાર ને લોન વેદેશો ને લોન (૪) હસ્તાંતર ખર્ચ અને બિન હસ્તાંતર ખર્ચ (4) Transfer and Non –transfer Public Expenditure

Public Expenditure in India
ભારત માં જાહેર ખર્ચ

Expenditure on Revenue Account મહ્સુલી ખાતા ના ખર્ચ
i) Expenditure on General Service (a) Expenditure on organs of the state like the Legislature, executive and Judiciary (b) Expenditure on administrative services and on cost of tax collection. (c) Interest payments (d) Pension and other expenses (e) Defense expenditure (i) સામાન્ય સેવા ના ખર્ચા કાયદાકીય ખર્ચા વહીવટી ખર્ચા અને કર વસુલાત ના ખર્ચા વ્યાજ ની ચુકવણી પેન્સન અને બીજા ખર્ચા સરક્ષણ ખર્ચા

(ii) Expenditure on social Service સામાજિક સેવાઓના ખર્ચા which includes education, training, family planning, scientific and cultural services, housing welfare, labour welfare and social welfare, employment schemes etc. (iii) Expenditure on economic services આર્થીક સેવા ના ખર્ચા which includes agriculture and allied sector, irrigation, power industry transport and communication (iv) Grants in aid to states and union territories રાજ્યો અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રેદેશો ને ગ્રાન્ટ

Expenditure on Capital Account
મૂડી ખાતા ના ખર્ચા This comprises of expenditure on general services including defense, social and economic services and loans given to state, Union territories and other countries સામાન્ય સેવા ના ખર્ચા જેવા કે સરક્ષણ, સામાજિક સેવાઓ , આર્થીક સેવા ના ખર્ચા અને રાજ્યો અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રેદેશો ને લોન Year Revenue Exp. (cr) Capital Revenue ex. (%) Exp. (%.) 73,516 31,782 69.8 30.2 10,97,162 1,60,567 71.5 28.5

Development and Non-development Expenditure વિકાસલક્ષી અને બિન વિકાસલક્ષી ખર્ચા
Development Expenditure :- Expenditure incurred on items like social and economic services, grant – in-aid to states and union territories for development purposes Non – development Expenditure on defense, interest payment, various subsidies etc વિકાસલક્ષી ખર્ચા :- યોજનાકીય ખર્ચા, સામાજિક અને આર્થીક સેવાઓના ખર્ચા , રાજ્ય અને કેન્દ્ર શાસિત રાજયો ને ગ્રાન્ટ બિન વિકાસ લક્ષી ખર્ચા : અટેલે સરક્ષણ બ્યાજ અને સબસીડી ને લગતા ખર્ચા નો સમાવેશ થાય છે.

Non-plan Expenditure and Plan Expenditure (1987-88) બિન યોજનાકીય અને યોજનાકીય ખર્ચા
બિન યોજનાકીય મહ્સુલી ખર્ચા :- સરક્ષણ બ્યાજ અને સબસીડી, દેવું, સામાજિક અને આર્થીક સેવાઓના ખર્ચા, રાજ્ય અને કેન્દ્ર શાસિત રાજયો ને ગ્રાન્ટ બિન યોજનાકીય મૂડી ખર્ચા જાહેર સાહસો ને લોન, રાજ્યો , કેન્દ્ર શાસિત રાજયો અને વિદેશી સરકારો ને લોન (a)Non-plan revenue expenditure : Interest payments, defense revenue expenditure, subsidies debt relief, police pension, general services, social and economic services, grants to states and union territories etc. b)Non-plan Capital expenditure:- Defense capital expenditure loans to public enterprises loan to state, Union Territories and to foreign governments

Plan Expenditure યોજનાકીય ખર્ચા
Central Plans such as agriculture and allied sectors, industry and minerals transports and communications, science and technology, social services and assistance to plans of states and union territories :- કેન્દ્રિય યોજનાઓ જેવી કે ખેતી અને લગતી પ્રવર્તીઓ, ખનીજ, વાહનવ્યવહાર, સંદેશા વ્યવહાર, વિજ્ઞાન, ટેકનોલોજી સામાજિક અને આર્થીક સેવાઓ, રાજ્ય અને કેન્દ્ર શાસિત રાજયો ની યોજના માટે મદદ વગેરે ને યોજનાકીય ખર્ચ કહેવાય

Reasons for Increase in Public Expenditure જાહેર ખર્ચ માં વધવાના કારણો
(1) Population Growth (2) Income Growth nine times and per capita income three times (3) Urbanization: Urban Population was 17.3 % which increased 27.8% in (4) Administrative Expenditure (5) Increase in Public Debt (6) Subsidies (૧) વસ્તી વધારો (૨) આવક માં વધારો (૩) શહેરીકરણ (૪) વહીવટી ખર્ચ (૫) જાહેર દેવામાં વધારો (૬) સબસીડી

Expenditure Reforms Commission એક્સ્પીન્દીચર રીફોર્મ કમીશન
1) The food subsidies should be reduced. This subsidy go to only those persons who are below the poverty line. (2) The fertilizer subsidy should be reduced. (3) The administrative machinery needs to be curtailed (The size of go. Administration must be reduced by 10% by the year (૧) અનાજ સબસીડી ઘટાડવી (માત્ર ગરીબી રેખા નીચે વાળા લોકોન નેજ આપવી) (૨) ખાતરોની સબસીડી ક્રમશ ઘટાડવી . ખાતર ઉદ્યોગને સમ્પૂર્ણ અંકુશમુકત કરવો (૩) સરકારના વહીવટી સ્ટાફ ઘટાડવો (૨૦૦૪-૦૫ સુદી ૧૦ ટકા ઘટાડવો અને અગામી બે વર્ષોમાં નવી જગ્યા પર સમ્પૂર્ણ અંકુશ મુકવો

Fiscal Responsibility and Budgetary Management (FRBM) રાજકોષીય જવાબદારી અને બજેટ સંચાલન નો કાયદો (2003) Fiscal deficit and the growth in public debt have been identified as the most difficult challenges affecting India's economic growth in public debt. To Check the potentially damaging impact of fiscal indiscipline on economic growth, the parliament has passed the FRBM Act, 2003, which came into force in July 2004. ભારતમાં જાહેર દેવા નો સતત વધતો બોજો ચિંતા નો વિષય બન્યો છે તે આર્થીક વિકાસની પ્રક્રિયા ને હાની પહોચાડે છે ખાસ કરીને સરકાર ની રાજકોષીય પ્રવર્તી માં જે ગેર શિસ્ત પ્રવર્તે છે . તે ગેર શિસ્ત ને રોકવા માટે ૨૦૦૩ માં F R B M નો કાયદો મંજુર કર્યો જેનું અમલ જુલાઈ ૨૦૦૪ માં થયું

The FRBM Act mandates the Government to eliminate the revenue deficit by However the target year has been shifted to The Act prescribes the minimum annual reduction in the revenue deficit by 0.5 % of GDP. સરકાર નિર્દેશ કર્યો કે ૨૦૦૭-૦૮ સુદી બજેટની મહ્સુલી ખાધ સ્મપૂર્ણ નાબુદ કરવી પછી લક્ષાંક વધારી ને ૨૦૦૮-૦૯ કરી દેવામાં આવ્યું આવું સુચન કરવામાં આવ્યું કે મહેસુલી ખાધ માં પ્રતિવર્ષ ઓછામાં ઓછી જી પી ડી ના ૦.૫ ટકા જેટલો ઘટાડો કરવો જોઈએ.

Other Obligations of FRBM ACT FRBM કાયદા ના અન્ય સુચન
i)To reduce the fiscal deficit by at least 0.3% of GDP so that the fiscal deficit is less than 3% of GDP by the end of (ii) To limit additional liabilities to 9% of GDP in , 8% of GDP in , 7 % of GDP in , 6% of GDP in રાજકોષીય ખાધ માં ઓછામાં ઓછી જી પી ડી ના ૦.3 ટકા જેટલો ઘટાડો કરવો જેથી ૨૦૦૦૭-૦૮ સુધી રાજકોષીય ખાધ જી ડી પી ના ૩ ટકા કરતા ઓછી રહે વધારાની જ્વાબ્ધારી ની મર્યાદા ૨૦૦૪-૦૫ માં જી ડી પી ના ૯ ટકા રહે ૨૦૦૫-૦૬ માં તે મર્યાદા ૮ ટકા, ૨૦૦૬-૦૭ માં ૭ ટકા અને ૨૦૦૭-૦૮ માં તે ૬ ટકા રહવી જોઈએ

(iii) Not to borrow directly from RBI with effect from 1 April, 2006
(iv) Not move towards greater fiscal transparency and start disclosing specified (The Task force has suggested a strategy of tax reforms for widening the tax base, simplifying the tax law, enhancing equity etc.) પ્રત્યક્ષ રીતે આર. બી. આઈ.થી ઉછીને ધિરાણ નહી લેવું (જેનું અમલ ૧અપ્રિલ ૨૦૦૬ થી હોવું )

PRIVATIZATION ખાનગીકરણ
Privatization means transfer of ownership from public to private hands. સરકાર પોતાની માલિકી ના ઉધોગિક એકમ ખાનગી વ્યક્તિ કે સંસ્થાઓને સોપી દે તેને ખાનગીકરણ કહેવાય

Process (Methods) પ્રક્રિયા
(1) આંશિક ખાનગીકરણ (ઉધોગોની માલિકી ની સોપણી) (અ) જાહેર સાહસોના શેર્સ વેચવું - સરકાર જાહેર સાહસો ના અમુક ઇક્વિટી શેર્સ પ્રજાને કે ખાનગી સંસ્થાઓને વેચી દે પણ સંચાલન પોતાની પાસે રાખે (ડીસ ઇન્વેસ્ત્મેન્ત) 1) Transfer of ownership of industries (i) Sale of shares of public enterprises : The govt. sells some of the shares but continues to manage the industries itself. (Disinvestment)

(2) આખું ઉદ્યોગિક એકમ વેચી દે
(ii) To hand over the management :- In this option, the govt. hands over the management to a private company. And control of the enterprise without actually transferring the ownership . In this case, the public enterprise is leased out to the private company (2) The entire enterprise sold to highest bidder The ownership is thus transferred fully or partly of private individuals (બ) સંચાલન ની બદલી : સરકાર સંચાલન ખાનગી સંસ્થાઓ ને સોપી દે પણ માલિકી પોતાના હસ્તક રાખે. જાહેર સાહસ થોડા સમય માટે ભાડે આપી દે (લીઝ ) (2) આખું ઉદ્યોગિક એકમ વેચી દે આમ ખાનગીકરણ આંશિક કે સંપૂર્ણ હોય શકે

Objectives of Privatization ખાનગીકરણ ના ઉદેશો
(1) To reduce the inefficiency of public enterprises (2) Increase productivity and profits. 3)Privatization might help reduce their losses (4) Over-staffing may be reduced. (૧) જાહેર સાહસોની બિન કાર્યક્ષમતા ઘટાડવી (૨) નફો અને ઉત્પ્દ્કતા વધારવો (૩) ખોટ ઘટાડવા માટે (૪) વધારાનો સ્ટાફ ઘટાડવો

(5) જાહેર દેવા દ્વારા થતું દેવું અને બ્યાજ થી મુક્તિ (૬) બીજા દેશો ના અનુભવો (૭) ઉત્પાદન ની ગુણવતા વધારવા (5) To be free from debts and payments of interest incurred by public sector units (6) Experience of other countries (U.K., Japan,France, Austria, Brazil and Turkistan.) (7) Improve quality of product.

Privatization in India
Privatization in India is being slowly implemented. ભારત માં ખાનગીકરણ નો અમલ ધીમે ધીમે થયો Shares of some of the Nationalized banks are sold to private individuals Institution. અમુક રાષ્ટ્રીય બેંકો ના શેયર ખાનગી ઉધોગિક સાહસો દ્વારા ખરીદવા માં આવ્યા હતા. Financial institutions like IDBI, IFCI and petro-chem. unit like IPCL also have sold their shares to the public. નાણાકીય સંસ્થાઓ જેવી કે આઈ. ડી. બી. આઈ. અને આઈ. એફ. સી. આઈ. અને પેટ્રો કેમિકલ એકમો જેવા કે આઈ. પી. સી. એલ. પોતાના શેયર નું વેચાણ લોકોને કર્યો હતો .

The experiences of U.K. in the area of privatizations are strikingly favourable.
The privatization process began in India in with the sale of minority stakes in some of the public sector undertakings. From onwards, the focus shifted to strategic areas. ભારત માં ખાનગી ક્ષેત્ર ની પ્રક્રિયા ૧૯૯૧-૯૨ માં અમુક ક્ષેત્ર થી શુરુ કરવા આવી ૧૯૯૯-૨૦૦૦ પછી મુખ્ય કેન્દ્ર વુંહાત્મ્ક રહ્યો હતો

Disinvestment of public Enterprises ભારત માં વિનિવેશ નીતિ
The policy of disinvestment envisages sales of a part of government holdings in the share capital of selected public sector enterprises to the private entrepreneurs and institutions, in order to instill market discipline and to improve performance of these enterprise. કેટલાક જાહેર સાહસો ના ઇક્વિટી શયેરો નું વતા ઓછા પ્રમાણ માં ખાનગી ક્ષેત્ર ને વેચાણ કરવામાં આવ્યું તેને વિનિવેશ નીતિ કેહવાય

A five member Public Sector Disinvestment Commission has been constituted in August 1996 for drawing a long term disinvestment programme for the public sector undertakings ઓગેસ્ટ ૧૯૯૬ માં પાચ સભ્યો ની જાહેર ક્ષેત્ર વિનિવેશ કમીશન ની નીમવામાં આવીયો તેને જાહેર શાહ્સો ના લાંબા ગાળા ની વિનિવેશ નીતિ નો કાર્યક્રમ તૈયાર કરિયો

Objectives of the Disinvestment Commission વિનિવેશ નીતિ ના ઉદેશો
(1) To strengthen public enterprises, (2) To protect the interest of the employees (3) To have broad-based ownership (4) To augment resources for the government. જાહેર સાહસોને મજબુત બનાવું કર્મચારિયો ના હિતો નું રક્ષણ કરવું માલિકો ની વ્યાપક ભૂમિકા બનાવી સરકાર ના સાધનો માં વધારો કરવો

Disinvestment Program Rs. Crores
Year Target of Disinvestment Actual Realization 2,500 3,038 7,000 168 10,000 1,869 - 1570 24557 4000

It would be seen from the above table that the actual realization from the disinvestment pregame, except for a few years has been considerably below the target for most of the time અમુક વરસો ને બાત કરતા લક્ષાંક કરતા ઓછી સિધિ મેળવી હતી Besides the Government has also decided that in the generality of cases, its shareholding in public sector enterprises, will be brought down to 26% બધા બિન વુંહાત્મ્ક એકમમો માં સરકારી ની ઇક્વિટી મૂડી ૨૬ ટકા કે તેથી ઓછી કરવી

Major Recommendation of the Rangarajan Committee (Nov. 1992 Dr
Major Recommendation of the Rangarajan Committee (Nov Dr. C Rangarajan (i)The target levels for the medium term should be consistent with the Industrial policy. The percentage of equity to be disinvested should be 49% in industries reserved for public sector and 74% in other cases. (ii)Instead of year-wise targets of disinvestment, a clear action plan should be evolved . (iii) A number of steps are needed to be undertaken which may include the corporatisation of public sector enterprises,

(v) A scheme of preferential offer of shares to workers and employees in public sector enterprises be devised. (vi) 10% of proceeds of disinvestment may be set apart by the govt. for lending to public sector enterprises on concessional terms to meet their expansion and rationalization needs. (vii) A Standing committee on public Enterprises Disinvestment my be constitute to oversee the action plan for reform

Three Categories of Public sector જાહેર સાહસો ની 3 કક્ષાઓ
(1) Profit making enterprises :- Which are in a position to finance their development and growth plans on their own. The Govt. has categories 11 such enterprises a Navratnas and 97 enterprises as Miniratnas. These will be provided increased managerial and financial autonomy (૧) નફાકારક સાહસો :- (નાણાકીય રીતે સક્ષમ ) સરકાર પાસે ૧૧ સાહસો છે જેને નવરતનકહવાય ૯૭ સાહસોને મીની નવરત્ન કહવાય

(2)Marginal profits or losses enterprises:- ;- Which are only unable to finance their modernization, growth and diversification plans without govt. Support. These will be provided limited budgetary support and such other assistance as would enable them to stand on their own legs. (૨) સીમંત નફો અને નુકસાન વાળા સાહસો ( નાણાકીય રીતે અસક્ષમ ) (3) Substantial Losses;- certain harsh decisions are called (૩) આભાસત્મ્ક નુકસાન વાળા સાહસો

Chapter 5 PUBLIC DEBT જાહેર દેવું

MEANING & NEED of PUBLIC DEBT
When govt. expenditure exceeds its current revenue, it borrows from public. સરકાર નો દેવું એટલે જાહેર દેવું NEED FOR PUBLIC DEBT:મહત્વ (1) War યુદ્ધ (2) Natural Calamities કુદરતી આપદા (3) Economic Growth આર્થીક વિકાસ (4) Public Utilities જાહેર ઉપયોગી વસ્તુ (5) Economic Stability આર્થીક સ્થિરતા

પ્રકારો Types અંતરીક દેવું અને બહિય દેવું ઉત્પાદક અને બિન ઉત્પાદક દેવું લાંબા ગાળા અને ટુકા ગાળાનું દેવું ફરિજયાત અને મારીજીયા દેવું (1)Internal and External Debt (2) Productive and Unproductive (3) Long- term and Short –term Debt (4) Voluntary and Compulsory Debt

EFFECTS OF PUBLIC BEBT જાહેર દેવા ની અસર
Effects on Consumption Effects on production Effects on Distribution Effects on prices Effects on Private sector વપરાશ પર ઉત્પાદન પર વહેચણી પર ભાવ સપાટી પર ખાનગી ક્ષેત્ર પર

BURDEN OF L PUBLIC DEBT જાહેર દેવા નો બોજો
(1) Direct Money Burden Interest / principal amount (2) Direct Real Burden- Income inequality/social welfare Indirect Money Burden Price rise (4) Indirect Real Burden Adverse effect on efficiency and willingness to work, save and invest પ્રત્યક્ષ નાણાકીય બોજો :- બ્યાજ /મુદલ પ્રત્યક્ષ વાસ્તવિક બોજો : આવકની અસમાનતા/કલ્યાણમાં ઘટાડો પરોક્ષ નાણાકીય બોજો :- ભાવસપાટી વધે પરોક્ષ વાસ્તવિક બોજો : કામ , બચત અને મૂડી ની શક્તિ અને વર્તી પર અસર

BURDEN OF AN INTERNAL PUBLIC DEBT જાહેર દેવા નો અંતરીક બોજો

BURDEN OF EXTERNAL PUBLIC DEBT જાહેર દેવા નો બહિય બોજો

Internal debt does not fall on future generation
BURDEN OF PUBLIC DEBT ON FUTURE GENERATION ACCORDING TO PROF. LERNER જાહેર દેવા નો બોજો અને ભાવી પેઢી : લેર્નેર Internal debt does not fall on future generation અંતરીક દેવા નો બોજો ભાવી પેઢી પર ખસેડી શકતો નથી The present generation suffers a burden in the form of reduced consumption. When the public debt is repaid, there is a transfer of income from the taxpayers to the bondholders both belonging to the future generation. In fact, the future generation may gain as the result of public debt. The future generation will get productive assets. દેવા ની ચુકવણી વખતે કરદાતા પાસે થી આવક મેળવીને લોન પરત મેળવનાર પાસે જાય છે તેથી સાધનો યથાવત રહે છે જો કે ભાવિ પેઢી ને મૂડી ના જથા નો ફાયદો થાય છે

(however, it is depends of used of external debt)
External Debt does Fall on Future Generation બહિય દેવું દેવા નો બોજો ભાવી પેઢી પર ખસેડી શકાય When external loan is received, there is an increase in the domestic supply of goods or resources and therefore, the present generation enjoys a gain. When the external loan is repaid, there is a decrease in the domestic supply of goods or resources and therefore, the future generation suffers a loss. (however, it is depends of used of external debt) જ્યારે બાહ્ય દેવું કરવામાં આવે ત્યારે ચીજ વસ્તુ ની આયાત થાય છે અને વર્તમાન પેઢી ને ફાયદો થાય છે પણ ભવિષ્ય માં ચુકવણી વખતે ભાવિ પેઢી ને કરવેરા ભરવા પડે અને તેમાં ઉપર બોજો પડે છે

According to Ricardo/Boven/Devis રિકાર્ડો ના મતે
People buy government bonds out of past saving – It may be adverse effect on future capital Stock – Burden of debt does Fall on Future Generation If people reduce current expenditure to buy govt. bond - Burden of debt does not Fall on Future Generation . જો લોકો ભૂતકાળ ની બચતો નો ઉપયોગ લોન માં કરે તો ભવી પેઢી ને મૂડી નો જથ્થો ઘટશે પણ વર્તમાન વપરાશ પર કપ મૂકી ને લોન માં નાણાં રોકે તો મૂડી નો જથ્થો ઘટશે નહીં

According to Prof. Buchanan Principal of Public Debt બુકનાન
The real burden of public debt could be transferred to the future generation. આંતરિક દેવા નો બોજો ભાવી પેઢી પર પડે છે When the govt. resorts to borrowing those who buy the bonds do so voluntarily and hence, their well-being is not adversely affected. When the govt. repays, in the next generation, those who pay the taxes do feel that their economic position has worsened(Compulsory) જ્યારે સરકાર વર્તમાન પેઢી પાસે થી લોન લે છે તે મારીજયાત હોય છે તેથી તે બોજો નથી . પણ જ્યારે ભાવિ પેઢી પાસે કરવેરા નાખે ત્યારે તે ફરિજયાત હોય છે તેથી ભાવે પેઢી ને બોજો પડે છે

Public debt and Private debt જાહેર દેવું અને ખાનગી દેવું
Compulsory / voluntary ફરીજીયાત /મારીજીયાત Voluntary મારીજીયાત Govt. can reject to repay કટોકટી માં નાબુદ થઇ શકે cannot reject to repay નાબુદ ના થાય It can borrow for a very Long run લાંબા ગાળા સુધી હોય It can borrow for a short period ટુકા ગાળા નો હોય છે No risk જોખમી નથી Full risky જોખમી છે

Low rate of interest બ્યાજ પરિવર્તન શીલ High rate of interest સ્થિર Repay the debt through Taxation કરવેરા થી ચુકવણી થાય છે repay through own income કરવેરા નો અધિકા ર નથી Social welfare સામાજિક કલ્યાણ Personal use વ્યક્તિગત લાભ

Taxation and public debt કરવેરા અને જાહેર દેવું
Taxes are a compulsory payment કરવેરા ફરીજીયાત ચુકવણી Taxes cannot be increased beyond the optimum taxable ability of people ( Taxes have certain limit (income) કરવેરા ની અમુક ચોકસ મર્યાદા હોય છે Taxes decreases the current purchasing power of the tax payers કરવેરા થી આવક ઘટે છે Taxes are not be paid back by the government કરવેરા ની પાછી ચુકવણી કરવી પડતી નથી The burden of taxes is put on a short કરવેરા થી ટુકા ગાળા નો બોજો થાય Taxes diminish the saving power of the people. કરવેરા થી બચત માં ઘટાડો થાય છે

આભાર THANKING YOU

Don’t feel sad because you are different from others
Don’t feel sad because you are different from others. Every unique skill and talent has the potential to make you a superstar. Embrace your personality and unchain your inner strength. Don’t forget – the one thing that all successful people have in common is that they were different than everyone around them.

ECONOMICS OF GOVERNMENT FINANCE I સરકારી નાણા પદ્તિનું અર્થશાસ્ત્ર

Similar presentations

Presentation on theme: "ECONOMICS OF GOVERNMENT FINANCE I સરકારી નાણા પદ્તિનું અર્થશાસ્ત્ર"— Presentation transcript:

Similar presentations

About project

Feedback

Log in

Auth with social network:

ECONOMICS OF GOVERNMENT FINANCE I સરકારી નાણા પદ્તિનું અર્થશાસ્ત્ર

Similar presentations

Presentation on theme: "ECONOMICS OF GOVERNMENT FINANCE I સરકારી નાણા પદ્તિનું અર્થશાસ્ત્ર"— Presentation transcript:

Similar presentations

About project

Feedback