1. Samspil notenda og þekkingar
10/04/11
Samspil notenda og þekkingar
-veistu hvað virkar?
Halldór S Guðmundsson og Hervör Alma Árnadóttir lektorar
við Félagsráðgjafadeild HÍ

2. Fagmennska (Tompson, 2013; MacDonald fl., 2001)
Siðferðisgrundvöllur
Gagnsemi
Hæfni til sjálfsskoðunar og samskipta
Hæfni til að setja sig í spor annarra..
Fylgja eftir lögum og siðareglum.
text
Siðferðis
grundvöllur
Fræileg þekking og vinnulag
Notendamiðuð nálgun
Gagnrýnin hugsun
Launarmiðaður
Opin fyrir nýrri þekkingu/lærdómi
Faglega ábyrgur
text

4. Hvað er notendasamráð? Hvar og hvenær
10/04/11
Hvað er notendasamráð?
Hvar og hvenær
Aukin krafa um samráð frá 1980
Notendasamráð lýsir því á hvern hátt notandi tekur þátt í samfélagi sínu og hversu mikið
Á við í einstaklingsvinnu (mikró) og í samfélagvinnu (makró). Með öllum aldurshópum.
Upplýsingargjöf
Greiningu
Ákvörðunum
Áætlunum
Framkvæmd
Rannsóknum
Mati og endurmati
Þróun; frá upphafi til enda

5. Mælikvarðar/mat á þátttöku
Sherry Arnstein (1969)
A Ladder of Citizen Participation
Roger Hart (1992)
Harts ladder
Harry Shier (2001)
Pathways to Participation
Heikkilä, M. og Julkunen, I. (2003)
Þátttaka, hlutdeild, valdgjöf

6. Innileiðing og þróun samráðs við notendur
10/04/11
Innileiðing og þróun samráðs við notendur
Hvetja til virks umræðuvettvangs milli notenda annars vegar og hins vegna milli notenda og fagmanna
Bjóða notendum þátttöku í umræðu og vinnuhópum sem vinna að umbótum
Búa til rýnihópa notenda og starfsmanna
Virkja notendur og umönnunaraðila í nefndum og ráðum
Eiga frumkvæði að ráðstefnum notenda og umönnunaraðila.

7. Fagmaðurinn þarf að spyrja sig:
Hvað er verkefnið?
Hverjir eiga að koma að verkefninu?
Hvers mál er þetta?
Setja skýrt niður af hverju notendasamráð “í fókus”
Markmið og tilgang þátttökunnar
Hlutverk hvers og eins.
Tryggja að þátttakan hafi merkingu en sé ekki tálsýn, þá getur verið mikilvægt að notandinn sé með frá byrjun
Hver og hversu margir
Jafnvægi á milli kynja, kynþátta, aldurs....
Staður, aðgengi og tímasetning
Hervör Alma Árnadóttir

8. Til að nálgast það sem gæti virkað?
Hvernig:
vinnum við með fólki - ekki með fólk?
deilum við hugmyndum – í stað þess að halda fólki óupplýstu?
hvernig getum við verið tilbúin til að prófa nýjar hugmyndir og leiðir, endurskoðað og þróað?
Spornum ekki við þróun.
getum við forðast “við höfum alltaf gert þetta svona”?
lærum við af notendum?
notandinn er sérfræðingur í eigin lífi
Hervör Alma Árnadóttir

9. Skilboð frá notenda:
“Fagfólk heldur að við kunnum bara stynja og kveinka okkur. En fagfólkið er ekki að hlusta. Við þekkjum okkar þarfir, vitum hvað virkar og hvað ekki. Við vitum það vegna þess að við lifum með okkur 24/7, 52 vikur á ári og fáum aldrei frí”.
(Branfield and Brersford 2006)

10. Samspil notenda og þekkingar - veit eg hvað virkar?
 Fjallað verður um auknar kröfur til markvissra vinnubragða og rökstuddra ákvarðanna. Sjónum verður beint að virkni notenda, nýjustu þekkingu og fagvitund. Rætt verður um starfsþróun og nýsköpun i félagsráðgjöf. I málstofunni verður lögð áhersla a virka þátttöku gesta.
Halldór S. Guðmundsson, lektor

11. Halldór S. Guðmundsson, lektor
Hvað er þekking?
Þekking= kunnugleiki, fróðleikur, kunnátta, lærdómur, upplýsing, vitneskja, vísdómur, vel að sér
Þekkingarleysi= fáfræði, fáfróður
Það sem einstaklingurinn veit
Það sem almennt er vitað - safn þekkingar
Halldór S. Guðmundsson, lektor

12. Halldór S. Guðmundsson, lektor
Uppruni þekkingar
Hefðir
Sérfræðiþekking
Fagleg reynsla
Persónulegt innsæi
Mítur
Rannsóknir
Halldór S. Guðmundsson, lektor

13. Þekkingarsköpun The Utopian Realist Model of Knowledge Production
Þekkingarsköpun The Utopian Realist Model of Knowledge Production
Samvinna (Cooperation) B
Vísindi
(Science) A I
Fagmennska
(Profession) R
B = Basic Sciences (Grunnrannsóknir)
A = Applied Sciences (Hagnýtar ranns.)
I = Innovation (Nýsköpunar-/þróunarverkefni)
R = Routine (Hefð/venjubundin)
Mynd/Heimild: Sommerfield.
Halldór S. Guðmundsson, lektor

14. Vinnuaðferð/ferli félagsráðgjafar
Vinnuaðferð/ferli félagsráðgjafar
Tilvísun
Gagnaöflun
samantekt
Yfirferð, mat á stöðu
(í samvinnu)
Markmið, val á aðferð/íhlutun og skipulagning
Eftirfylgd og endurmat
Halldór S. Guðmundsson, lektor

15. Hliðstæð ferli rannsóknarvinnu og vinnu með skjólstæðinga
Rannsóknarvinna
Bera kennsl á nauðsynlega þekkingu
Finna megin rannsóknarspurningu
Vinna tilgátur
Þróa rannsóknarsnið
Safna gögnum
Vinna úr gögnum
Breiða út þekkingu
Vinna með skjólstæðinga
Bera kennsl á vandamálið í víðara samhengi
Þrengja vandann
Tilgreina vanda sem á að grípa inn í
Þróa aðgerðaplan
Framkvæma það
Meta árangur þess
Ljúka aðgerðum
Halldór S. Guðmundsson, lektor

16. Dæmi um ólíkt vægi rannsókna
Yfirlitsrannsóknir
RCT –tilraunasnið / samanburðarhópur
Endurteknar sömu eða hliðstæðar rannsóknir
Einhliða snið – single case
Ritrýndar greinar
Almennar greinar
Doktorsverkefni
MA verkefni
BA verkefni
Halldór S. Guðmundsson, lektor

17. Knowledge transfer. Source: (Sigrún Júlíusdóttir, 2004).
Halldór S. Guðmundsson, lektor

18. Nýsköpun – er hvað ? Í sinni einföldustu mynd
að skapa eða búa til eitthvað nýtt
sem og endurbæta það sem þegar er til staðar.
Á við um nýja eða endurbætta vöru, þjónustu, tækni, aðferðafræði, framleiðsluaðferð, stjórnskipulag eða leið til sölu- og markaðssetningar.
Nýsköpun er ekki það sama og ný hugmynd heldur er aðeins talað um nýsköpun þegar hugmyndinni eða endurbótinni hefur verið hrint í framkvæmd

19. Halldór S. Guðmundsson, lektor
Siðareglur FÍ
9. Félagsráðgjafi ber ábyrgð á eigin hæfni og þeim störfum sem hann innir af hendi í samræmi við það, sem starfsheiti hans felur í sér samkvæmt lögum. Félagsráðgjafi stundar fræðslu- og rannsóknarstörf.
Halldór S. Guðmundsson, lektor

20. Ábyrgðar- og hæfnisskyldur (1)
Ábyrgðar- og hæfnisskyldur (1)
10. Félagsráðgjafi stundar starf sitt með faglega heildarsýn að leiðarljósi og byggir á fræðilegum kenningum, niðurstöðum rannsókna og starfsreynslu í félagsráðgjöf. Félagsráðgjafi viðheldur þekkingu sinni og endurnýjar hana. Hann fylgist vel með nýjungum í starfi og uppfyllir þau skilyrði sem gerð eru til starfsins á hverjum tíma.
Halldór S. Guðmundsson, lektor

21. Ábyrgðar- og hæfnisskyldur (2)
Ábyrgðar- og hæfnisskyldur (2)
12. Félagsráðgjafi á frumkvæði að því að þróa nýjar hugmyndir í félagsráðgjöf og að hrinda þeim í framkvæmd. Félagsráðgjafi skal í ræðu og riti vera málefnalegur og nákvæmur. Hann reynir að tryggja eins og mögulegt er, að það sem hann lætur frá sér fara, bæði skriflegt og munnlegt, misskiljist ekki eða mistúlkist öðrum til miska
Halldór S. Guðmundsson, lektor

22. Halldór S. Guðmundsson, lektor
Kröfurnar eru
Nákvæmni (skráð og skjalfest)
Markviss (greint og skilgreint)
Rökstutt vinnulag (markmið og áætlun, mat og endurmat)
Þróun og nýsköpun (nýtt og lausnarleit)
Samvinna/samráð við notendur (uppspretta, þekking,valefling)
Rannsóknir og miðlun (skrá, safna, miðla)
Halldór S. Guðmundsson, lektor

23. Samspil notenda og þekkingar - Nokkrar ályktanir
Samspil notenda og þekkingar - Nokkrar ályktanir
EBP er = rannsóknir + reynsla + notandi og aðstæður
Krafa um sýnileika, sannreyndar – gagnreyndar aðferðir
Áherslan EBP á rætur í hugmyndinni um að gera betur og samþætta nýjustu þekkingu og þjónustu til að tryggja faglega vinnu
EBP er verklag sem er hluti af starfs- og siðferðislegum skyldum félagsráðgjafa og annarra fagstétta
EBP-vinnulag er nátengt félagsráðgjöf og sögu greinarinnar
Halldór S. Guðmundsson, lektor

24. Skilgreining EBP(practice)
Skilgreining Mullen, Sholonsky, Bledsoe, og Bellamy (2005) á gagnreyndum aðferðum (EBP) í félagsráðgjöf leggur áherslu á stöðuga leit að nýrri þekkingu, sem setji notandann í fyrsta sæti og gagnist sem best;
„með hagsmuni skjólstæðingsins að leiðarljósi, er sérfræðingur sem nýtir gagnreyndar aðferðir í stöðugri þekkingarleit með því að setja fram tilteknar spurningar sem mikilvægar eru fyrir skjólstæðinginn, leitar hlutlaust og á skilvirkan hátt að nýjust og bestu staðreyndum til að svara spurningunum og tekur ákvörðun með hliðsjón af gagnreyndum upplýsingum“ (Mullen o.fl., 2005, bls. 63. Lausleg þýðing höfunda).
Halldór S. Guðmundsson, lektor

25. Nýrra módel af EBP (Newest EBP Model)
Nýrra módel af EBP (Newest EBP Model)
Ástand og aðstæður (Clinical state and circumstances)
Fagmennska (Clinical Expertise)
Viðmið og viðbrögð notanda
(Client Preferences and actions)
Rannsóknir (Research
Evidence)
Heimild: Haynes, Devereaux, og Guyatt, 2002
Halldór S. Guðmundsson, lektor

26. Halldór S. Guðmundsson, lektor
Takk
Halldór S. Guðmundsson, lektor