1. کارگاه آموزشی ارزشیابی عوامل شیمیایی زیان آور محیط کار
دکتر محمد جواد عصاری
استادیار گروه مهندسی بهداشت حرفه ای
دانشگاه علوم پزشکی همدان
قطب علمی – آموزشی بهداشت حرفه ای کشور

2. فهرست مطالب روش های ارزشیابی خطرات بهداشتی بالقوه در محیط کار
ارزیابی ریسک آلاینده های شیمیایی در مواجهات شغلی
استراتژی نمونه برداری آلاینده های هوای محیط کار
روش و وسایل نمونه برداری آلاینده های هوای محیط کار
روش های نوین نمونه برداری
تهیه و تدوین گزارش نهایی و ممیزی گزارش ها

3. روش های ارزشیابی خطرات بهداشتی بالقوه در محیط کار

4. اهداف بهداشت حرفه ای شناخت مشکلات بهداشتی موجود در محیط کار
بررسی اثرات زیان آور کوتاه مدت و بلند مدت
ارائه راهکارهای اصلاحی و اقدامات کنترلی

5. خطرات مواد شيميائي
پیش بینی
شناسایی
ارزیابی
روش‌های کنترل

6. پیش بینی خطرات مواد شیمیایی
مرحله طراحی و راه‎اندازی کارگاه
مرحله انبار نمودن مواد شیمیایی
مرحله استفاده از مواد شیمیایی

7. پیش بینی خطرات مواد شیمیائی
ارزیابی روند کار قبل از شروع کار
لیست نمودن خطرات بالقوه

8. شناسایی خطرات مواد شیمیائی
بررسی مواد، فرآیندها و روش های تولید مورد استفاده در کارخانه
فلوچارت فرآیند تولید
MSDS
اثرات زیان آور احتمالی
بانک های اطلاعاتی معتبر

9. شناسایی خطرات مواد شیمیائی
عملیات موجود و یا در حال انجام
شناسایی خطرات بالقوه
مواد خطرناک

10. شناسایی خطرات مواد شیمیائی
نیاز به تشخیص مشکل
چه اثرات زیان آوری ایجاد شده است؟
چه اثرات زیان آوری ممکن است ایجاد شود؟
نیاز به آگاهی از فرایند تولید
شناخت علت ایجاد اثرات زیان آور
آگاهی از میزان و نحوه مواجهه کارگران

11. آلاینده های موجود در فرایند استخراج زغال سنگ
گرد و خاک
مواد خطرناک

12. آلاینده های موجود در فرایند ذوب آلومینیوم
دود فلزی

13. آلاینده های موجود در فرایند جوشکاری
دود جوشکاری
گازهای سمی و بخارات

14. آلاینده های موجود در فرایند سندبلاستینگ
مواجهه با ذرات سیلیس

15. آلاینده های موجود در فرایند لوله کشی گاز
فیوم های جوشکاری

16. آلاینده های موجود در صنعت هواپیما سازی
کائوچو و سایر مواد ترکیبی
مس و بریلیوم
مواد خطرناک
بخارات سوخت

17. آلاینده های موجود در صنعت نفت
انواع هیدروکربن ها
سولفید هیدروژن

18. چه آلاینده های در فرایند استخراج طلا وجود دارد؟

19. انواع موادشیمیائی خطرناک
مواد قابل اشتعال / قابل احتراق
قابل انفجار
اکسید کننده
پراکسیدهای آلی
ناپایدار
مواد واکنش‌پذیر با آب
آتشگیر
مواد خورنده
مواد سمی

20. انواع موادشیمیائی خطرناک
قابل اشتعال= ماده اي كه به آساني آتش مي گيرد و سريعا مي سوزد و به صورت گاز–مایع – جامد وجود دارند. مایعات قابل اشتعال معمولا نقطه اشتعال زیر 37/3درجه دارند، ماننداستن.
قابل احتراق = مشابه موادقابل اشتعال هستند اما به آسانی محترق نمی شوند و معمولا نقطه اشتعالی بین 37/7تا 93/33 درجه دارند. مانند کروزن.
قابل انفجار= مواد منفجر شونده و موادي كه گاز آزاد كرده و سبب انفجار مي شود.
اكسيد كننده= موادي که سوختن مواد دیگر را طی واکنش یا تغییر شیمیایی تسهیل می کنند. مانند نیترات آلومینوم.
پراكسيدهاي آلي= موادي كه داراي اكسيژن مزدوج مي باشند و فعال و ناپايدار هستند. مانند متیل اتیل کتن پراکسید.
ناپايدار= موادي كه درصورت شوک حرارتی یا فشار ممکن است به راحتی با مواد دیگر واکنش دهند یا واکنش خود به خودی داشته باشند و درهنگام حمل و نقل و نگهداري تمايل به تجزيه دارند. مانند پراکسید ها.
واكنش پذير با آب = موادي كه به سرعت با آب وارد واكنش شده و ايجاد گاز قابل اشتعال يا يك خطر بهداشتي مي كنند. مانند سدیم.
آتشگیر= مواد قابل اشتعالی که خود به خود در دمای زیر 54/4 درجه سلسیوس می سوزند مانند فسفر سفید.

21. مواد قابل اشتعال / قابل احتراق
Liquid
Flashpoint below 200oF
Gas
At ambient temp. and pres. forms a range of flammable mixtures wider than 12% by volume regardless of LEL
Solid
Liable to cause fire through friction, absorption of moisture, spontaneous chemical change, or which can be ignited readily burning at a rate of greater than 1/10 in. per second.

22. مواد قابل اشتعال (OSHA)
مایعات
- شعله ور شدن در پائین تر از oF 200
گازها
دارای محدوده انفجار بیش از 12٪
جامدات
- مشتعل شدن در اثر اصطکاک، جذب رطوبت، تغییرات شیمیایی خود به خودی، و یا سوختن در 0/1 ثانیه

23. مواد خورنده pH >12.5 or <2
A chemical that causes visible destruction of, or irreversible alterations in, living tissue by chemical action at the point of contact. This term does not refer to action on inanimate surfaces.
Any material that will corrode steel at a rate of 0.25 in. per year

24. مواد خورنده <pH12/5 یا pH < 2
ایجاد خوردگی در استیل با نرخ 0/25در سال
ایجاد تخریب قابل مشاهده در بافت زنده

25. مواد اکسید کننده

26. مواد اکسید کننده ماده شیمیایی که سبب شروع احتراق در مواد دیگر می‎شود
ماده‌ای که با تولید اکسیژن، باعث ایجاد یا افزایش احتراق در مواد دیگر می‌گردد
ماده ای که دمای اشتعال و انفجار را کاهش می‌دهد

27. مواد سمی

28. مواد سمی LD50 کم تر از 500 mg/kg

29. مواد واکنش‌پذیر با آب
A chemical that reacts with water to release gas that is either flammable or presents a health hazard
(Potassium metal)

30. مواد واکنش‌پذیر با آب
ماده شیمیایی که در اثر واکنش دادن با آب، باعث انتشار گازهای قابل اشتعال یا ایجاد خطرات بهداشتی گردد

31. پیشگیری اولیه مواد سمی: از تماس با بدن جلوگیری شود.
می‌تواند صدمات شدید و کشنده‌ای را به همراه داشته باشد.

32. پیشگیری اولیه مواد زیان آور: از تماس با بدن جلوگیری شود.
می‌تواند سلامتی را به مخاطره بیندازد.

33. پیشگیری اولیه مواد خورنده: از تماس با بدن اجتناب شود.
بخارات متصاعد شده استنشاق نگردد.
اين مواد می‌توانند به پوست آسیب رسانند.
ممکن است باعث آسیب به فلزات گردند.

34. پیشگیری اولیه مواد اکسید کننده: از تماس اين مواد با پوست اجتناب گردد.
مواد اکسیدکننده در زمان شروع حریق باعث شعله‌ور شدن حریق می‌گردند.
مواد اکسیدکننده، نمی‌سوزند بلکه در صورت نزدیکی با مواد قابل احتراق ایجاد حریق مي‎نمایند.
اين مواد ممکن است خورنده باشند،
مواد اکسیدکننده باعث ایجاد سوختگی شده و سبب از بین بردن پوست مي‌گردند.
ممکن است باعث آسیب یا از بین رفتن فلزات و چوب گردند. 34

35. پیشگیری اولیه مواد قابل اشتعال:
از شعله، جرقه و منابع حرارتی دور نگه داشته شود.
اين مواد بخاراتی متصاعد می‌کنند که به آسانی آتش می‌گیرد.
بخارات متصاعد شده می‌توانند تا مسافت زیادی جابجا شوند.
در صورت تماس با شعله، جرقه و سطوح داغ، آتش مي‌گیرند.
بعضی از اين مواد می‌توانند در درجه پایین‌تر از دماي اتاق نيز آتش بگیرند. 35

36. پیشگیری اولیه مواد منفجره:
از ضربه، اصطکاک، جرقه، آتش و گرما دور نگه داشته شود.

37. ارزیابی خطر ارزیابی – خطرات مواد شیمیائی
شناسنامه اطلاعات ایمنی مواد (MSDS)
آژانس حفاظت در برابر آتش (NFPA)
TLV/PEL
برچسب سازنده
بسته‌های راهنمای NIOSH

38. خطرات شیمیائی Toxicity – Hazard
قابليت يك ماده شيميايي كه سبب صدمه به فرد ‌شود. پتانسيل بالقوه يك ماده كه مي تواند تحت شرايط استفاده از آن سبب ایجاد حادثه شود.
حمل نقل مناسب موادشيميايي با سميت بالا مي‌تواند ایمن باشد.
حمل و نقل نامناسب مواد شيميايي با خطر كم بسيار خطرناك خواهد بود.

39. خطرات بهداشتي سرطانزا= مواد مسبب سرطان يا مشكوك به سرطان
محرك= موادي كه سبب التهاب پوست و چشم مي شود
خورنده= موادي كه سبب تخريب غير قابل برگشت در بافت هاي زنده مي شود
حساسيت زا= تركيباتي كه حساسيت افراد را در برابر مواد افزايش مي دهد
سموم توليد مثل= موادي كه داراي پتانسيل اثر بر سيستم توليدمثل مردان، زنان و يا رشد جنين مي باشد
عوامل موثربرارگان‌هاي خاص= موادي كه برارگان‌هاي خاص بدن اثر مي كنند (كبد- كليه-خون.....)

40. راه‎هاي ورود
استنشاق-تنفس= بيشترين راه ورود گازها، بخارات و ذرات به بدن می باشد.
پوست= برخي از گازها، مايعات و جامدات مي‌توانند از طريق پوست جذب شوند.
بلع= عمدي و غيرعمدي، درصورت عدم شستشوي دست‌ها و خوردن مواد غذايي در محيط آلوده
تزريق = حوادث ناشي از حمل شيشه آلات و وسايل تيز و برنده
تماس چشمي= هم از راه فيزيكي و هم جذب مي‌تواند باشد

41. برچسب بطری‌ها را به دقت بخوانید
ارزیابی خطر
برچسب بطری‌ها را به دقت بخوانید

42. NFPA لوزی 4 بخش رنگی آبی، قرمز، زرد و سفید
درجه‎بندی خطرات با توجه به مقیاس‌های ارائه شده
با هدف پاسخ اضطراری در مواقع حریق
استفاده از منطقه سفید برای معرفی خطرات خاص

43. نمادهای مرسوم مواد قابل انفجار خطرات رادیواکتیویته
:ACIDاین نماد نشان‌دهنده یک ماده اسیدی است، ماده خورنده‌ای که دارایpH پایین‌تر از 0/7است.
ALK : این نماد نشان‌دهنده یک ماده قلیایی است، که باز نیز نامیده می‌شود. این مواد خورنده دارای pH بالاتر از 0/7می‌باشند.
:COR این نماد نشان‎دهنده یک ماده خورنده است (که می‌تواند اسید یا باز باشد)
مواد قابل انفجار
خطرات رادیواکتیویته
نماد دیگری برای مواد خورنده
نشانه جمجمه و خطر مرگ، به معنی سم یا مواد بسیار سمی

44. MSDS ترکیبات شیمیائی را با دقت مطالعه کنید
ارزیابی خطر
MSDS ترکیبات شیمیائی را با دقت مطالعه کنید

45. ارزیابی خطر
به مسئول ایمنی و بهداشت مراجعه کنید

46. ارزیابی خطر
با کارخانه سازنده تماس بگیرید

47. سیستم هماهنگ جهانی (GHS)
Globally Harmonized System
سیستم هماهنگ جهانی شامل یکسان‌سازی، طبقه‌بندی و برچسب‌گذاری
مواد شیمیایی می‌باشد که در سال 1992 درکنفرانس جهانی محیط ‌زیست تصویب شد. هدف از این سیستم موارد زیر می‌باشد:
تعیین مخاطرات فیزیکی، بهداشتی و زیست محیطی مواد شیمیایی
ایجاد طبقه‎بندی مناسب مواد شیمیایی
تعیین مخاطرات و پایش‌های حفاظتی با استفاده از بر چسب‌ها و MSDS مواد

48. سیستم هماهنگ جهانی (GHS)
این سیستم همه مواد شیمیایی مخاطره آمیز را شامل می‌شود و هیچ استثنایی برای نوع خاصی از مواد شیمیایی یا محصول وجود ندارد.
برای مواردی مانند داروها، افزودنی‌ها، مواد آرایشی و آفت‌کش‌ها در مرحله مصرف شامل نمی‌شود بلکه در شرایط مواجهه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
منابع غذایی نیز تحت این سیستم تعریف نمی‌شود.

49. سیستم هماهنگ جهانی (GHS)
این سیستم مواد را براساس خطرات فیزیکی و بهداشتی محیطی طبقه بندی می کند و معیار خطرهای فیزیکی شامل موارد زیر می باشد.
مواد قابل احتراق
گازهای تحت فشار
جامدات خود واکنش
پراکسیدهای آلی
آئروسل‌های قابل اشتعال
مایعات قابل اشتعال
مایعات خود واکنش
فلزات و خورنده‌ها
گازهای قابل اشتعال
جامدات قابل اشتعال
مواد خودگرمایی
موادی که در تماس با آب تولید گازهای قابل اشتعال می‌کنند
گازهای اکسیدان
مواد خود واکنش
مایعات اکسیدان
جامدات اکسیدان

50. سیستم هماهنگ جهانی (GHS)
علایم
در موارد غیر حمل‌ونقل مواد، علایم خطر شامل علامت سیاه در زمینه سفید با کادر لوزی قرمز رنگ
در موارد حمل‌و‌نقل مواد، علایم خطر با زمینه و رنگ‌های تعریف شده می‌آید.
ممکن است کادر سیاه برای محموله‌ها در داخل یک کشور استفاده شود.

51. Graphic Hazard Signs Flammable Explosive Oxidizer Corrosive Toxic
Carcinogeni Water Reacti Radioactive Biohazard

52. سیستم هماهنگ جهانی (GHS)
MSDS(ILO) به صورت فرمت 16 قسمتی تهیه شده است که شامل:
1- شناسایی 2- شناخت خطرها 3- ترکیب/ اطلاعات مواد 4- کمک‌های اولیه 5- حریق 6- پیشگیری از حادثه 7- نگهداری 8- کنترل تماس و حفاظت‌های فردی 9- خصوصیات فیزیکی و شیمیایی 10- پایداری و واکنش پذیری 11- اطلاعات مربوط به سم‌شناسی 12- اطلاعات مربوط به اکولوژی 13- نحوه دفع 14- اطلاعات مربوط به حمل‌ونقل مواد اطلاعات آیین نامه و قوانین 16- سایر اطلاعات

53. برگه اطلاعات ایمنی مواد Material Safety Data Sheets (MSDS)

54. MSDS ارائه اطلاعات دقیق در مورد ترکیبات خطرناک نام محصول کد، لیست
کاربردهای مهم
خصوصیات فیزیکی
هشدارهای ایمنی کار با ترکیب
جابجایی و ذخیره سازی
کمک های اولیه و فوریت ها

55. موارد استفاده متخصصین بهداشت حرفه ای از MSDS؟
به عنوان منبع اطلاعاتی تخصصی
آگاهی از اثرات سمی
اطلاع از استانداردهای مواجهه
شناخت فن آوری های کنترل
کنترل های مهندسی
وسایل حفاظت فردی
بررسی امکان جایگزینی با دیگر ترکیبات مشابه

56. برگه اطلاعات ایمنی مواد
MSDS: برگه‌اي است حاوی اطلاعاتي در مورد خطرات وﯾﮊه‌ي يك ماده
MSDS حاوي 12 دسته اطلاعات به خلاصه‎ترين شكل ممكن بر طبق استاندارد اداره ايمني و بهداشت امريكا (OSHA)
MSDS به‌منظور ایجاد اطلاعات در رابطه با کار ایمن با مواد شیمیائی، توسط تولید کنند گان مواد تهیه می‌گردد.
MSDS هر نوع ماده شیمیائی جدید بایستی تهیه گردد
MSDS قبل از استفاده از هر ماده شیمیائی جدید، بایستی اطلاعات ایمنی آن‎ مورد بررسی قرار گیرد

57. برگه اطلاعات ایمنی مواد
MSDS : اطلاعات اساسي بهداشتي و ايمني را براي استفاده و كاربرد مواد شيميايي توسط كارکنان و سرپرستان آزمایشگاه‎ها، کارگران و كارفرمايان در بخش‎های صنعت، كشاورزي، ساختمان سازي و سایر محيط‌های كاری فراهم و مشخص مي‌نمايد.
MSDS  : متشكل از متون و عبارات استانداردی مي‌باشد كه اطلاعات بهداشتي و ايمني مواد شيميايي را به‎طور خلاصه بيان  نموده و اين اطلاعات توسط كارشناسان مجرب سازمان‌هاي بين المللي از شركت‌هاي سازنده و مراكز كنترل سموم جمع آوري، اصلاح و مورد بررسي قرار گرفته است.

58. برگه اطلاعات ایمنی مواد
MSDS : اطلاعات فني مربوط به مخاطرات ويژه، دستورالعمل‎هاي اضطراري و كاركردن ايمن با مواد شیمیائی را مشخص مي‌نمايد.
 MSDS : حاوي اطلاعات جزيي و تخصصي ايمني و بهداشتي ويژه هر ماده شيميايي بوده و بايد به‌عنوان منبع اصلي اطلاعاتي براي برنامه‌هاي آموزشي و مقررات كاري ايمن مورد استفاده قرار گيرد.
MSDS : هم‌چنين يك منبع رفرنس با ارزش اطلاعات ايمني و بهداشتي براي كارکنان و سرپرستان آزمایشگاه‌ها، كارگران و كارفرمايان، كميته‌هاي ايمني و بهداشت و پرسنل اورژانس مي‌باشد.   

59. برگه اطلاعات ایمنی مواد
MSDS بایستی در همه اوقات در نزدیکی و در دسترس قرار داشته باشند (از سرپرست آزمایشگاه بخواهید تا محل قرارگیری MSDS مواد را در پست کاریتان به شما نشان دهد)
ضرورتا نبایستی در هر آزمایشگاهی MSDS تمام مواد وجود داشته باشد (اگرچه این کار ایده خوبی می‌باشد).

60. مشخصات برگه‌هاي MSDS عنوان يا نام ماده شيميايي
فرمول يا تركيب شيميايي ماده
شناسايي مخاطرات ماده شيميايي از نظر حريق و انفجار، تماس از طريق تنفس، پوست، چشم و خورده شدن، مقررات پيشگيري (همراه با وسايل حفاظت فردي)، كمك‌هاي اوليه، روش‌هاي اطفاء حريق و…
اقدامات لازم در مورد نشت و دفع ماده شيميايي
انبارداري و نگهداري ماده شيميايي

61. مشخصات برگه‌هاي MSDS بسته بندي، برچسب‌گذاري و حمل‌ونقل ماده شيميايي
اطلاعات مهم در خصوص حدود مواجهه شغلي، مخاطرات فيزيكي و شيميايي، راه‌هاي مواجهه، اثرات مواجهه كوتاه يا طولاني مدت با ماده شيميايي
خواص فيزيكي ماده شيميايي
اطلاعات زيست محيطي
ملاحظات

62. نحوه استفاده ازMSDS
برگه MSDS و اطلاعات موجود در آن منحصراً به همان ماده شيميايي مربوط مي‌شود و اصولاً با مخاطرات ناشي از آن ماده ارتباط دارد مخاطرات ناشي از مواد شيميايي بسته به چگونگي استفاده از آنها متفاوت مي‌باشد.
علی‎رغم این‎که برگه MSDS ابزار اصلي كسب اطلاعات مربوط به خواص مواد شيميايي محسوب مي شود، عملاً نمي‌تواند تمام مشكلات ناشي از كار با ماده را مشخص نموده و جزئيات مربوط به استفاده از يك ماده ويژه را ارائه نمايد، معذلک استفاده از این برگه‎ها، در آموزش كارگران بسيار مفيد است.

63. نحوه استفاده ازMSDS
درصورت استفاده از عبارات اختصاري و مخفف، موارد بایستی در متن MSDS توضيح داده شود.
برگه های MSDS  منبع اطلاعات اصلي و مهمي حتي در مناطق  توسعه يافته از نظر مديريتي و پرسنلي بوده و سازندگان و واردكنندگان مواد شيميايي موظفند براي هر يك از مواد خطرناكي كه توليد يا وارد مي‌كنند، این برگه‌ها  را تهيه نمايند.
توزيع كنندگان مواد شیمیائی، مسئولِ ارائه كپيِMSDS  به مشتريان خود مي‌باشند، هرچند معمولاً“ اين وظايف به‌طور کامل انجام نمي‌شود.
نقشMSDS  در حقيقت، پُر نمودن خلاء اطلاعاتی موجود در مورد هر ماده شيميايي خطرناك است كه شامل عوارض خطرناك و خصوصيات و ويژگي‌هاي فيزيكي آن ماده، شيميايي و توصيه‌هاي لازم به‎منظور رعايت مقررات ایمنی و حفاظتي مربوطه مي‌باشد.
اين اطلاعات براي سرپرستان آزمایشگاه كه مسئول طراحی و اجراي برنامه‌هاي حفاظتي می‎باشند، به‏عنوان مبنایی براي ارزیابی مواجهه كارکنان و دست‌اندركاران با مواد مذكور است.

64. نحوه استفاده ازMSDS
در طول شيفت كاري MSDS بايد به‌راحتي براي كارکنان آزمایشگاه قابل دسترس باشد، اين مسئله بسته به تصمیم مدیریت به روش‌هاي مختلفي قابل انجام است.
برخی از سرپرستان آزمایشگاه‌ها MSDS را در يك فايل مخصوص در دفتر مركزي خود نگهداری می‌کنند. برخي دیگر، با كامپيوتري نمودن اطلاعات مربوط به MSDS تعداد زيادي از مواد شيميايي، دسترسي از طريق شبكه را فراهم مي‌نمايند.
كارکنان آزمایشگاه بايد اطلاعاتي را كه  از طريق كارت‌هاي MSDS به‎دست آورده‌اند، به‎راحتي به‎كار گيرند، لذا بايستی بتوانند به سهولت به سيستم ارائه اطلاعات MSDS دسترسي پيدا كنند.
اطلاعات ذکر شده در MSDS  پيچيده و فني است، لذا اكثر كارکنان برخی از اطلاعات ذکر شده در آن‌را به سختي درك كرده و متوجه مي‌شوند.
به‌منظور انجام كار ايمن با مواد شيميايي، سرپرست آزمایشگاه بايستی توانائی توضيح متن MSDS به كارکنان آزمایشگاه را داشته باشد.

65. نحوه استفاده ازMSDS در نظر گرفتن افراد مسئولي جهت تهيه و ثبت MSDS

66. منابع کسب اطلاعات MSDS شركت‎های سازنده يا توزيع كننده مواد شيميايي
MSDS  Generic ( مشابه و مشترك/ عمومی)
MSDS    نمونه

67. منابع کسب اطلاعات MSDS
سازندگان و واردكنندگان مواد شيميايي موظفند براي هر يك از مواد خطرناكي كه توليد يا وارد مي‌كنند، برگه‌هاي MSDS  تهيه نمايند.
توزيع كنندگان مواد، مسئول ارائه كپي MSDS  به مشتريان خود مي‌باشند.
MSDS  برحسب درخواست خريدار بايد به زبان هاي رسمي (انگليسي يا فرانسوي) باشد.

68. منابع کسب اطلاعات MSDS
MSDS  بايد براي خريداران به روز بوده و بيش از سه سال از تهيه آن نگذشته باشد.
بايد از زبان و لغات آسان و قابل درك توسط كارکنان آزمایشگاه استفاده شود.
 بايد مطمئن شد كه بين اطلاعات موجود بر روي برچسب تحويل‌دهنده با ساير بخش‌هاي MSDS، مغايرتي وجود نداشته باشد.
به محض دسترسي به اطلاعات جديدي، يا هر سه سال يكبار  MSDS بايد به روز شود.

69. منابع کسب اطلاعات MSDS
سرپرستان کارگاه مي‎توانند MSDS را از طريق بانك‌هاي اطلاعاتي (Data-base) و به روز به‎دست آورند.
اگر سرپرست کارگاهي،  MSDSرا از طريق ديگري غير از شركت توزيع‌كننده يا سازنده ماده تهيه كند، خودش مسئوليت تمام اطلاعات  MSDSبر عهده شخص وي خواهد بود.
اطلاعات ذكر شده در MSDS بايد كاملا“ دقيق، كامل و به روز باشد و حداقل هر 3 سال بازنگري شود.

70. منابع کسب اطلاعات MSDS
يك MSDS Generic (مشترك ) مي‌تواند براي گروهي از مواد شيميايي كه داراي تركيب شيميايي يكساني هستند، به‌كار رود. به‌عنوان مثال، رنگ‌هاي مختلف توليد شده در يك خط توليد معين

71. منابع کسب اطلاعات MSDS
در صورتي‌كه سرپرستانی درصدد تدوين  يا بازنگريMSDS  موجود باشند، مي‌توانند از هر فرمتي استفاده كنند.
هيچ فرمت استانداردي براي MSDS وجود ندارد، معذلك فرم‌هاي  نمونه MSDS در اينترنت وجود دارد.
توجه نمائيد كه اين فرم‎ها، فضاي كافي براي بعضي از موارد اطلاعاتي را ندارند، براي مثال عوارض ناشي از تماس حاد با ماده، عوارض ناشي از تماس مزمن با ماده و مقررات نشتي و ريزش و ریخت و پاش كه اغلب به چند خط اطلاعات نياز دارند.
اگر سرپرست کارگاه، اطلاعات  MSDS  تهيه شده توسط توزيع‌كننده يك ماده را تغيير داده يا اضافه كند، خودش از نظر قانوني مسئول تمام اطلاعات  MSDS  بازبيني شده مي‌باشد.

72. وظايف سرپرست کارگاه
مطمئن شوند كه قبل از شروع كار كارکنان، براي تمام مواد شيميايي در محل كار MSDS دريافت و حفظ مي‎شود.
اگر MSDS   در دسترس نباشد، سرپرست آکارگاه بايد به‎طور موقت آن محصول را انبار نمايد تا MSDS  آن ماده را از تحويل دهنده يا سازنده ماده دريافت نمايد.
به كارکنان آموزش دهد تا اطلاعات مربوط به MSDS را درك كرده و قادر به استفاده از اطلاعات آن جهت كار كردن ايمن با مواد شيميايي باشند.
 MSDSدر محل كار در فايل، يا بانك اطلاعاتي كامپيوتري به سهولت در دسترس بوده و در تمام اوقات براي تمام كارگران قابل دسترس باشد.
بايد مطمئن شوند كه  بيش از سه سال از تهيه MSDS نگذشته باشد.
مواد شيميايي به‎طور مداوم بررسي شده و اطلاعات جديد روي اطلاعات ايمني و بهداشتي MSDS لحاظ گردد.
MSDS دقيق و كاملي براي تمام مواد شيميايي وارداتي مورد استفاده در محل كار، تهيه گردد.
براي استفاده از تمام مواد شيميايي تركيبي يا ساخته شده در محل كار، MSDS تهيه گردد.

73. وظايف سرپرست کارگاه
مهم‌ترين جنبه از برنامه شناسايي مخاطرات مواد شيميايي از نظر MSDS، براي سرپرستان کارگاه ه كه از مواد شيميايي خطرناك استفاده مي‌نمايند، اطمينان از اين موضوع است كه هر فردي مسئول به‌دست آوردن و حفظ MSDS براي هر ماده شيميايي در محل كار مي‌باشد.
تهيه ليست مواد شيميايي خطرناك و نگهداري آن به‎عنوان بخشي از برنامه شناسايي مخاطرات مواد شيميايي ضروري است.
زماني كه مواد شيميايي جديدي خريداري مي‌گردد، اين ليست بايد تجديد گردد.
اكثر شركت‎ها در درخواست خريد مواد شيميايي خود، نام و آدرس افراد و قسمت‌هايي در شركت كهMSDS  را بايد دريافت كنند ثبت مي‌نمايند.
واحدهاي ايمني، بهداشت و طب كار – انبار مواد شیمیایی– آزمايشگاه مواد شیمیایی –آزمايشگاه كنترل كيفيت – آتش نشاني – مديريت توليد شركت و مهندسي توليد و محصول و …. در شركت‌ها، ادارات و واحدها بايد داراي منابع MSDS كامل مواد شيميايي مورد مصرف باشند.

74. اطلاعات موجود در MSDS 1- ماهيت شيميايي ماده 2- وﯾﮊ گي‌هاي فيزيكي
3-خطرات فيزيكي
4- خطرات بهداشتي
5- راه يا راه‌هاي اصلي ورود به بدن
6- مقادير آستانه‌ي مجاز
7- وﯾﮊگي‌هاي سرطان‌زايي
9- اقدامات كنترلي
10- كمك‌هاي اوليه و فوريت‌هاي پزشكي
11- اصلاحات انجام شده در برگه
12- اطلاعات مربوط به توليد كننده‌ي ماده

75. اطلاعات موجود در MSDS وﯾﮊگي‌هاي فيزيكي:
نقطه جوش: دمايي كه درآن دما، ماده به جوش مي‌آيد.
نقطه ذوب: دمايي كه درآن دما، ماده جامد به مايع تبديل مي‌شود.
فشار بخار: نشان دهنده‌ي بخار توليد شده به‌وسيله يك ماده است. و هر چه فشار بخار ماده بيش‌تر باشد، آن ماده آسان‌تر بخار مي‌شود.
دانسيته‌ي بخار: بيانگر اين است كه بخار توليد شده از يك ماده، سبك‌تر يا سنگين‌تر از هوا است.
حلاليت در آب: قابليت حل شدن يك ماده در آب است.

76. اطلاعات موجود در MSDS وﯾﮊگي‌هاي فيزيكي (ادامه):
وزن مخصوص: بيانگرآن است كه ماده مورد نظر سبك‌تر يا سنگين‎تر از آب است.
رنگ وشكل ظاهري
ميزان تبخير: مقدار وزني ماده (حلال) كه در واحد زمان تبخير مي‌شود،‌كه بيانگر فراريت حلال است.
روش‌هاي تعيين ميزان تبخير:
مقايسه با اتيل اتر: براي حلال‎هايي كه بسيار فرار هستند.
مقايسه با بوتيل استات: براي حلال‎هايي كه خيلي فرار نيستند.

77. اطلاعات موجود در MSDS خطرات بهداشتي:
راه ورود: مهم‎ترين راه ورود ماده شيميايي به بدن مي‌باشد.
خطرات بهداشتي: اثرات بالقوه‌ي ناشي ازتماس‌هاي حاد و مزمن را بيان مي‌كند.
سرطان‌زايي: هرگاه ماده‌ای از سوي اداره ايمني و بهداشت امريكا (OSHA)، آﮊانس بين المللي پژوهش درباره سرطان (IRCA) و برنامه‎ي ملي سم‌شناسي (NTP)، سرطان‎زا اعلام گردد، در اين بخش ارائه مي‌شود.
علائم ونشانه‌ها
كمك‎هاي اوليه

78. اطلاعات موجود در MSDS روش‌هاي كنترل:
حفاظت از دستگاه تنفسي: نوع وسيله حفاظت تنفسی
تهويه: روش تهويه
دستكش: جنس دستكش حفاظتي
حفاظ چشم: نوع محافظ چشم
لباس و سایر لوازم حفاظت فردي
اقدامات مربوط به تعمير و نگهداري
اقدامات بهداشتي

79. MSDS فرمالدئید 1. مشخصات محصول:
مترادف ها: فرمالدئید 37%؛ فرمالین؛ موربیسید اسید؛ متیلن اکسید؛ متیل آلدئید
CAS No. : وزن مولکولی: 03/ فرمول شیمیائی: HCHO و CH3OH در آب کد محصول: :J.T. Baker 2108،2107،2106، :Mallinckrodt5016،5014
شماره CAS یک عدد منحصر به‌فرد تعیین‌کننده و اختصاصی برای هر ماده شیمیائی می‌باشد (همانند شماره ایمنی عمومی). این عدد در موارد وجود مواد شیمیائی مشابه بی‌شمار، از بروز اشتباه جلوگیری به‌عمل می‌آورد.

80. 2. ترکیبات/ اطلاعات در رابطه با اجزای تشکیل دهنده
MSDS فرمالدئید
2. ترکیبات/ اطلاعات در رابطه با اجزای تشکیل دهنده
اجزا درصد CAS No مخاطرات
فرمالدئید % بلی
متیل الکل % بلی
آب % خیر

81. MSDS فرمالدئید 3. شناسائی مخاطرات سمی! خطرناک! مشکوک به سرطانزائی
امکان ایجاد سرطان
وابستگی ریسک بروز سرطان به سطح تماس و مدت زمان مواجهه
دارای بخارات زیان آور
خطرناک در صورت استنشاق یا جذب پوستی
ایجاد تحریک و التهاب برای پوست، چشم‌ها و مجاری تنفسی
حساس‌کننده قوی
امکان ایجاد مرگ یا ایجاد کوری

82. SAF-T-DATA(tm) Ratings
MSDS فرمالدئید
مقادیر داده‎های
SAF-T-DATA(tm) Ratings
اعداد بهداشتی، اشتعال پذیری، واکنش‌پذی، مواجهه
تجهیزات حفاظتی آزمایشگاهی: عینک و سپر حفاظتی؛ پیش‌بند و روپوش حفاظتی؛ هود آزمایشگاهی؛ دستکش مناسب؛ کپسول های اطفاء حریق
کد رنگی ذخیره‌سازی: قرمز ( قابل اشتعال)

83. MSDS فرمالدئید
اثرات بهداشتی بالقوه حساسیت درک فرمالدئید به‌وسیله بو و تحریک چشمی به‌مرور زمان به‎علت تطابق و عادت به فرمالدئید کاهش می‌یابد. این مسئله می‌تواند به مواجهه بیش از حد کارگران منجر گردد، خصوصا اگر به ویژگی‌های هشدار دهنده فرمالدئید برای جلوگیری از مواجهه بیش از حد تکیه شده باشد.
اثرات مواجهه استنشاقی
خشکی گلو، سرفه و کوتاهی تنفس، تحریک و حساسیت مجاری تنفسی، آسیب شدید مجاری تنفسی در غلظت هایppm ، اِدم ریوی و پنومونی و کشندگی در غلظت‌های بالا

84. MSDS فرمالدئید
اثرات تماس پوستی: تحریک پوستی همراه با قرمزی، درد، سوختگی‌های احتمالی تحریک‌کننده و حساس‌کننده شدید، بی‌رنگ شدن رو به سفیدی، سوزش، شکاف و پوسته پوسته شدن پوست و ایجاد علائم مشابه جذب خوراکی
اثرات تماس چشمی تحریک چشم‌ها همراه با قرمزی، درد، و ایجاد لکه قرمز در دید و ایجاد آسیب چشمی غیر قابل برگشت به‌همراه ترشحات در غلظت‌های بالا

85. MSDS فرمالدئید اثرات مواجهه مزمن افزایش حساسیت درماتیت تماسی
واکنش آلرژیک
اختلال در دید
بزرگ شدن بیش از حد کبد