1. دکترفخرالسادات امامی متخصص پزشکی اجتماعی
به نام داناي يكتا
گزارش نشست مشورتي كارشناسان ارشد منطقه مديترانه شرقي سازمان جهاني بهداشت (پيشگيري و كنترل بيماريهاي غيرواگير)
تهران-3و4 آبان ماه 1389
دکترفخرالسادات امامی
متخصص پزشکی اجتماعی

2. مقدمه
اولين نشست كارشناسان ارشد بيماريهاي غيرواگير منطقه مديترانه شرقي در تاريخ 3و4 آبان 1389 با حضور وزير محترم بهداشت و درمان كشور،معاونين ايشان ومعاون رئيس WHO (آقاي دكتر الوان )و كارشناسان ايشان و مسئول پيشگيري و كنترل بيماريهاي غيرواگير كشورهاي عضو دفتر مديترانه شرقي و معاونين محترم بهداشتي دانشگاههاي كشور برگزار شد.

3. اهداف
مروري بر وضعيت اجمالي بيماريهاي غيرواگير و اثرات اجتماعي اقتصادي اين بيماريها در منطقه و تعيين سطح كشورهاي منطقه
بحث در مورد سياستهاي ارتقا و پيشرفت كنترل بيماريهاي غيرواگير در كشورهاي درحال توسعه به عنوان اهداف توسعه هزاره سوم
مشخص كردن چالشها،فرصتها،پيشنهادات عملياتي براي وارد كردن برنامه هاي كنترل بيماريهاي غيرواگير در قوانين توسعه جهاني/منطقه اي/محله اي
بحث نقش كشورهاي عضو در دفتر مديترانه شرقي سازمان بهداشت جهاني در حمايت آماده سازي نشست عالي برنامه پيشگيري و كنترل بيماريهاي غيرواگير در سپتامبر2011 در ژنو

4. آناليز وضعيت بيماريهاي غيراگير در منطقه
2.2 ميليون مرگ ناشي از بيماريهاي غيرواگير در سال 2004 كه 60% در كشورهاي كم درآمد منطقه بوده و مورد مرگ زير سن 60سال اتفاق افتاده است.
پيش بيني ميشودكه مرگهاي ناشي از بيماريهاي غيرواگير به 2.6 ميليون نفر در سال 2015 و 3.8 ميليون نفر در برسد.

6. Leading Causes of Mortality and Burden of Disease world, 2004
DALYs %
Ischaemic heart disease
Cerebrovascular disease
Lower respiratory infections
COPD
Diarrhoeal diseases
HIV/AIDS
Tuberculosis
Trachea, bronchus, lung cancers 2.3
Road traffic accidents
Prematurity, low birth weight %
Lower respiratory infections 6.2
Diarrhoeal diseases 4.8
Depression 4.3
Ischaemic heart disease 4.1
HIV/AIDS 3.8
Cerebrovascular disease
Prematurity, low birth weight 2.9
Birth asphyxia, birth trauma 2.7
Road traffic accidents
Neonatal infections and other 2.7
5.3 million deaths in 2000

7. Distribution of age at death and numbers of deaths, world, 2004

8. Per cent distribution of age at death by region, 2004

9. Distribution of deaths in the world by sex, 2004

10. Distribution of deaths by leading cause groups, males and females, world, 2004

11. Distribution of child deaths for selected causes by selected WHO region, 2004

12. Mortality rates among men and women aged 15–59 years, region and cause-of-death group, 2004

13. Adult mortality rates by major cause group and region, 2004

14. YLL, YLD and DALYs by region, 2004

15. Burden of disease by broad cause group and region, 2004

16. Age distribution of burden of disease by income group, 2004

17. Leading causes of disease burden for women aged 15–44 years, high-income countries, and low- and middle-income countries, 2004

18. Major causes of disease burden for women aged 15–59 years, high-income countries, and low- and middle-income countries by WHO region, 2004

19. Age-standardized DALYs for noncommunicable diseases by major cause group, sex and country income group, 2004

20. Burden of injuries (DALYs) by external cause, sex and WHO region, 2004

21. موانع مشترك براي پيشگيري و كنترل NCDs
شهرنشيني سريع و بدون برنامه به عنوان يك RFتغيير پذير
تعهد ناكافي سياستگذاران سلامت در اولويت بخشيدن به NCDs در منطقه
كمبود منابع براي پيشگيري از NCDs
نياز به تعهدات قويتر سياسي براي مداخلات پيشگيرانه

22. موانع مشترك براي پيشگيري و كنترل NCDs
سيستم ناكافي مراقبت و جمع آوري اطلاعات RF و بروز و مرگ و مير ناشي از NCDs طبق دستورالعملهاي WHOبه صورت استاندارد
كمبود يك برنامه ي قابل اندازه گيري پيشرفت و برونداد شاخص ها پايش و ارزشيابي فعاليتها و اثرات آنها
نقص در اطلاعات اصلي NCDs
نقص در سيستم اطلاعات بهداشت
نقص در دسته بندي اطلاعات موجود براي تكميل سياستها و توجيه سياستگذاران سلامت
كيفيت پايين اطلاعات جمع آوري شده

23. موانع مشترك براي پيشگيري و كنترل NCDs
ناتواني سيستم بهداشت براي پاسخگويي موثر و عدالت محور به اقشار فقير و كم درآمد جامعه
كمبود سياستهاي موثر براي كنترل NCDs در فضاهاي شغلي
نقص در سيستم آموزش كاركنان و پرسنل سيستم بهداشت در دانشگاهها و محيطهاي كاري در خصوص تكنولوزي ها و داروهاي جديد
كيفيت پايين و زير حد استاندارد مراقبتهاي بيماريهاي مزمن

24. موانع مشترك براي پيشگيري و كنترل NCDs
وابستگي به داروها و مشكلات دسترسي به آنها و قيمت بالاي آنها درحاليكه اين بيماريها مزمن و طولاني مدت هستند
بالا بودن قيمت مراقبت اين بيماريها و سهم پرداختي بيمار
نقصر زيرساخت و پرسنل مناسب
نقصدر نظارت و تدوين قوانين و اجراي آنها
هماعنگي برون بخشي غير موثر در پيشگيري و كترل NCDs
فقدان قوانين ملي براي ارتقا و الزام ساير بخشهاي دولتي براي همكاري و پاسخگويي و مشاركت در هزينه هاي در امر كنترل و پيشگيري NCDs

25. موانع مشترك براي پيشگيري و كنترل NCDs
عدم استفاده از گزارشهاي ارزيابي بخش بهداشت به عنوان يك تعيين كننده در نقشهاي هر بخش براي پاسخگويي و تاثير مثبت و منفي بر سلامت
فقدان گزارشي از تجارب موفق همكاري هاي بين بخشي در امر سلامت
عدم استفاده از ارزابي هاي بخش سلامت به عنوان بك ابزارتصميم گيري درساير بخشهاي دولتي
عدم نظارت جدي بر پاسخگويي ساير بخشها در خصوص تاثير عملكردشان بر آينده ي سلامت جامعه

26. موانع مشترك پيشگيري و كنترل NCDs
فقدان مشاركت قوي ملي براي ساخت و هماهنگي لازم براي همكاري و تلاش هدفمند و پاسخگويي مناسب
رشد ناچيز جوامع مدني در بسياري از كشورها
هماهنگي ناقص و ناكافي در ميان سرمايه گذاران سلامت
عدم درگيري بخش خصوصي در برنامه هاي سلامت
فقدان ارتباط كاري و هماهنگي در ميان بخش هاي مختلف متولي سلامت
عدم درگيري جدي صنايع در يافتن راه حلهاي مناسب براي بهبود وضعيت پيشگيري و كنترل NCDs
كمبود برنامه هاي جمعي(بسيجي) كنترل و پيشگيري در سطح جامعه

27. فرصتهاي منطقه اي براي هدفگيري اين چالشها
همانند برنامه هاي اهداف هزاره MDGs نياز به برقراري اهداف ملي و جهاني شاخص ها و نشانگاني براي پيشگيري و كنترل NCDs به چشم مي خورد.
ابتكارات توسعه اي ملي در امر بازاريابي سلامت
اتخاذ سياست هاي پاسخگويي براي كاهش فقر و out of pocket در سطح ملي و بين المللي
تعهدات قوي دولتها ي محلي

28. راهكارهاي اصلي برا ي آينده ي پيش رو
برگزاري نشست بلند پايه ي كارشناسي يك فرصت مناسب براي حركت جهاني متعهد و اجرايي كردن برنامه عملياتي براي راهكارهاي اساسي كنترل و پيشگيري NCDsهمراه با تاكيد بيشتر بر روي كشورهاي در حال توسعه
برنامه عملياتي كنترل و پيشگيري NCDs مناسبترين استراتژي جهاني براي كنترل NCDs
بهبود و ارتقاي زير ساخت سلامت در بخش هاي دولتي و خصوصي جز اساسي براي مديريت كنترل عوامل خطر NCDs است.

29. پيشنهاد ها براي آينده ي پيش رو
طراحي يك سري از شاخص هاي بين المللي براي ارزيابي و پايش پيشرفت برنامه هاي پيشگيري و كنترل NCDs
برقراري مكانيسمي براي اطمينان يافتن از درگيري موثر بخشهاي برون سازماني بهداشت در پيشگيري و كنترل NCDs و مشاركت ايشان در رابطه با تاثير تصميمات ايشان در سلامت
توسعه ي بازاريابي و تبليغات غذايي استاندارد غذا ها و نوشابه هاي غير الكلي در راستاي نيازهاي زمينه اي

30. Ten leading causes of burden of disease, world, 2004 and 2030