1. OSNOVE PROMETNOG INŽENJERSTVA
4. PREDAVANJE
doc. dr. sc. Ljupko Šimunović, dipl. ing.
Fakultet prometnih znanosti, Zagreb
Zavod za gradski promet

2. PROMETNI TOK
SADRŽAJ
1. ODNOSI MEĐU PARAMETRIMA (VELIČINAMA) PROMETNOG TOKA
3. ZADACI

3. ODNOSI KOJI VLADAJU MEĐU OSNOVNIM PARAMETRIMA PROMETNOG TOKA
a) Tok motornih vozila b) Pješački tok

4. ODNOS BRZINA-GUSTOĆA V - vf brzina k brzina (km/h) kj Jam Density
slobodnog
toka
Niska gustoća
=velika brzina
Visokia gustoća
=mala brzina k
kj Jam Density
gustoća (voz/km)

5. ODNOS BRZINA-GUSTOĆA (REALAN PRIKAZ)vf
brzina (km/h)
gustoća (voz/km)

6. ODNOS BRZINA-GUSTOĆA PREMA RAZNIM AUTORIMA

7. ODNOS BRZINA-GUSTOĆA GREENSHIELDOV MODEL (1934)
fundamentalna jednadžba
brzina
vf – brzina slobodnog toka
vf /2 - kritična brzina (vc)
kj /2- kritična gustoća (kc)
kj - gustoća zagušenja
gustoća
formula za brzinu
protok:
formula za gustoću:

8. ODNOS TOK - GUSTOĆA Fundamentalna jednadžba prometnog toka protokvf
protok
gustoća
Fundamentalna jednadžba prometnog toka

9. TOK - GUSTOĆA vf vc kapacitet, qmax Nestabilan tok kc Kritična gustoća
Tok (voz/h) vf vc
kapacitet, qmax
Nestabilan tok
Gustoća (voz/km)
kc Kritična gustoća
kj Jam Density
Stabilan tok

10. ODNOS PROTOK-GUSTOĆA (REALAN PRIKAZ)
gustoća voz/km
protok voz/h

11. ODNOS BRZINA - TOK Q V Vf 1/kc=hs Stabilan tok Vc nestabilan tok Qmax
max tok

12. BRZINA vs. TOK vf brzina slobodnog toka Slobodan tok um
Brzina (km/h)
vf brzina
slobodnog
toka
Slobodan tok um
Lots of measurements in the top part, a few in the queue part and a few in the congested part
Segment 1 = top part = uncongested
Segment 2 = straight part = queue discharge
Segment 3 = bottom part = within a queue
capacitet, qmak
Tok (voz/h)
zagušenje

13. c 1 1 c

14. c
Stabilan
tok
Nestabilan
tok

15. Fundamentalni dijagram ovisnosti osnovnih parametara prometnog toka u idealiziranim uvjetima
ZAPAMTITI!
(dr. sc. Bošnjak, dr. sc. Badanjak:
Osnove prometnog inženjerstva)
φ = q = protok
kopt= kc= kritična gustoća
vs.opt= vc= kritična brzina
kmax= kj = gustoća zagušenja
vs.max= vf = slobodna brzina

16. FUNDAMENTALNI DIJAGRAM (OBLIK TROKUTA)

17. 3D PRIKAZ ODNOSA v, q i o protok Normalan tok Forsirani tok brzina
zauzeće
protok
brzina
Normalan tok
Forsirani tok
– zagušenje

18. PRISJETI SE! qmax - najveći protok = propusna moć ceste
vf - slobodna brzina - brzina pri uvjetima slobodnoga toka
vc - kritična brzina - brzina pri kojoj je protok najveći
(q = qm)
kj - gustoća zagušenja - gustoća pri kojoj su sva vozila stala (v = 0)
kc - kritična gustoća - gustoća pri kojoj je protok
najveći (q = qmax).

19. PRAKTIČAN PRIMJER - primjena naučenog! Pretpostavke: Lv = 6,1 m/voz
gs=2,23 m/voz
hs = 8,33 m/voz
Gustoća
Protok (ako se pretpostavi
da je u uvjetima
najvećeg protoka)
kc = 60 voz./km
Kritična brzina vc=qc/kc u točki C vc = 2400/60 = 40 km/h
Kritična gustoća u točki C

20. HVALA NA STRPLJENJU