1. Agnar Bjarnason stud. med.
Rheumatic fever
Agnar Bjarnason stud. med.
12/9/2002

2. Rheumatic fever
Sjálfsofnæmi í kjölfar pharyngitis með ß-hemólýtiskum streptokokkum af hópi B.
Antigen í sýklinum líkist ákveðnum sjálfs-antigenum í bandvef liða, húðar og hjarta.
Molecular mimicry
Einkenna verður vart 1-3 vikum eftir sýkingu, sem getur verið dulin.
Akútfasi stendur almennt í 2-3 vikur.

3. ß-hemólýtiskir streptokokkar

4. Nærmynd

5. Algengi Incidence: Incidence barna: 1/100.000 (USA 1987)
/ (Danmörk)
,23-1, (Vesturlönd)
Incidence barna: 1/ (USA 1987)
0,5-3% þeirra sem hafa ómeðhöndlaða streptókokka-hálsbólgu veikjast í dag.
Algengni er mest á aldrinum 6-20 ára.

6. Einkenni Meiriháttar einkenni:
Carditis 50%
Polyarthritis 80%
Sydenham chorea 10%
Erythema marginatum <5%
Subcutaneous nodules 1%
Til greiningar þarf a.m.k. 2 meiriháttar einkenni eða 1 meiriháttar og a.m.k. 2 minniháttar einkenni auk sönnunar á streptókokkasýkingu.
Minniháttar einkenni:
Hiti
Arthralgía
Hækkað CRP
Leucocytosis
1° eða 2° AV blokk
Fyrri kast

7. Carditis I Einkenni: Hættulegasta birtingarmynd sjúkdómsins.
Mæði
Tachycardia
Nýtt óhljóð – oftast systólískt
Hættulegasta birtingarmynd sjúkdómsins.
Skemmdir á lokum eða hjartavöðva geta valdið hjartabilun og/eða leitt til rheumatic heart disease.

8. Carditis II Endocarditis Myocarditis Pericarditis
Leiðir til bilunar á lokum
Myocarditis
Getur aukið við hjartabilun í akútfasa og leitt til dauða
Pericarditis
Getur komið fram sem rub, pericardial effusion eða tamponade.

9. Arthritis
Algengasta birtingarmynd sjúkdómsins hjá einstaklingum eldri en 6 ára.
Sést í 75-80% tilfella.
Einkenni:
Symmetrískt
Stærri liðir
Flakkar milli liða, mest 2 vikur í hverjum.
Verkir úr samræmi við skoðun.

10. Sydenham chorea St. Vitus’ Dance
Einkenni:
Frá miðtaugakerfi.
Spasmódískar hreyfingar og kippir.
Truflun á tali.
Geðræn einkenni.
Asymmetrískt.
Kemur fram 2-6 mánuðum eftir sýkingu.
Einkenni hverfa yfirleitt af sjálfu sér.

11. Húðeinkenni Erythema marginatum Subcutaneus nodules
Sést í 10-20% barna með sjúkdóminn.
Rauð macúlur útbrot sem dofna í miðjunni, þ.a. brúnirnar sitja eftir.
Subcutaneus nodules
Óalgengt en tengist oft slæmum carditis
Litlir (<5mm), harðir, verkjalausir hnútar sem þreifast best yfir beinum eða sinum.
Kemur fram nokkrum vikum eftir sýkingu.

12. Rannsóknir Staðfesting á streptókokkasýkingu Könnun á hjartaskaða
Jákvæð ræktun úr hálsi.
Antistreptólýsín O títrar í blóði.
Mótefni gegn streptókokkum.
Könnun á hjartaskaða
Rtg. Pulm.
EKG
Hjartaómun

13. Meðferð Magnýl vegna einkenna og til greiningar.
mg/kg/dag
Sterar til að draga úr bólgu við hjartabilun.
Prednisone 2 mg/kg/dag
Sýklalyf gegn streptókokkum.
Fyrirbyggjandi meðferð gegn sýkingum.
Hvíld þar til bólgusvar hjaðnar, 2-6 vikur með carditis.
Meðhöndla hjartabilun.
Lokuskipti.

14. Horfur
50% þeirra sem fá carditis fá krónískan lokusjúkdóm – rheumatic heart disease.
Mítral lokan í 90% tilfella
Lokurnar verða fyrir prógressívri fíbrósu og koma einkenni fram eftir ár.

15. Heimildir
Davidsons’s Principles and Practice of Medicine Bls Harcourt Publishers Limited.
Hurtado, Rocio. Rheumatic fever. MedlinePlus Medical Encyclopedia.
Janeway, Travers, Walport og Shlomchik. Immunobiology. Fimmta útgáfa Garland Puglishing. New York.
Lissaur, Tom., Clayden, Graham; Illustrated Textbook of Pediatrics Times Mirror International Puglishers Limited. Barcelona.
The Merk Manual, Rheumatic fever.
Nelson Textbook of Pediatrics. 13. útg. Waldo Nelson ritstjóri W.B. Saunder’s Company. Philadelphia.
Rudolph, Kamei og Overby. Rudolph’s Fundementals of Pediatrics. Þriðja útgáfa Mcgraw-Hill. New York.
UpToDate Online Leitarorð:”Rheumatic Fever”