1. EENHEID 3.2 VERVOLG & EENHEID 4.1
2012/09/19

2. Inleiding
As daar gekyk word na die hofsake wat handel oor die hersiening van irrasionele en onredelike administratiewe handelinge, blyk dit asof die howe gereeld hierdie twee gronde van hersiening as baie nou verwant beskou = dus word hulle saam groepeer.
Alhoewel disproportionality (oneweredigheid) nie `n grond van geregtelike hersiening van administratiewe handelinge is nie, word dit ook hier bespreek omdat dit baie nou verwant is aan beide irrasionele en onredelike administratiewe handelinge – Die redes word duidelik onder.
Proporsionaliteit NB in die beskerming van fundamentele regte via the beperkingsklousule = artikel 36 (Beperking moet proporsioneel/eweredig wees)

3. Die gronde van hersiening vir irrasionaliteit en onredelikheid en die toepassing van die proporsionaliteit beginsel moet apart gehou word, ten spyte van hul noue verband. Die howe het verskillende vlakke van noukeurige ondersoek van hierdie 3 beginsels.
Proporsionaliteit / eweredigheid.
Redelikheid
Rasionaliteit
Rasionaliteit word beskou as die minimum drumpel van wat wat benodig word vir `n administratiewe handeling om grondig te wees. Daarom `n minder streng vlak van noukeurige ondersoek word gebruik
Vra vir `n strenger vlak van noukeurige ondersoek
Selfs nog meer streng

4. Irrasionaliteit as `n grond van hersiening
Onredelikeheid as `n grond van hersiening
Die rol van proporsionaliteit in die beheer van administratiewe handelinge.
Die vlakke van noukeurige ondersoek by die howe aangeneem wat van toepassing is op irrasionaliteit, onredelikheid en proporsionaliteit.

5. 2. Onredelikheid as `n grond van geregtelike hersiening
Judicial review of administrative action
A court or tribunal has the power to judicially review an administrative action if-
(h)the exercise of the power or the performance of the function authorised by the empowering provision, in pursuance of which the administrative action was purportedly taken, is so unreasonable that no reasonable person could have so exercised the power or performed the function;

6. 2. Onredelikheid as `n grond van geregtelike hersiening
2. Unreasonableness as a ground of review
Dit is verwant tot die onredelike beoefening van diskresionêre magte of die misbruik van `n diskresionêre mag.
Die beheer van die onredelike beoefening van diskresionêre magte het Suid-Afrika al vir jare aan die dink. Die hoof beswaar is dat daar van die regbank verwag word om as super-administrateur op te tree wanneer onredelike administratiewe handelinge hersien word, en daardeur hulle idees aan die administrateur op te lê. Maar, `n hersienende hof wat onredelikheid of andersins administratiewe handelinge ondersoek, verander nie, of lê nie neer administratiewe beleid nie.
Die rol van die hof is om die legaliteit van die handeling te ondersoek en nie die werksaamheid of die wenslikheid van die handeling wat geneem is. Dus, in die beoefening van sy beheer funksies kan daar nie gesê word dat die howe die magte van die administrateur toe-eien nie.
Voor 1994 was onredelike administratiewe handelinge gewoonlik gemanifesteer in die vorm van diskriminasie, soos rasse diskriminasie.

7. 2. Unreasonableness as a ground of review
2. Onredelikheid as grond van geregtelike
hersiening
2. Unreasonableness as a ground of review
2.1 Onredelike administratiewe handeling in gemenereg.
2.1.1 Tradisionele benadering tot onredelike administratiewe handeling.
Die vraag in gemenereg was nog altyd of `n administratiewe handeling wat aan al die vereistes voldoen wat verwant is tot die administrateur se magte, die bemagtigende bepaling en die vorm en doel van Wet, steeds ongeldig is oor die onredelike effek van die handeling.
Een van die hoof redes waarom die howe nie sommer sal inmeng in onredeling administratiewe besluite nie, was nog altyd die vrees om die grense tussen appèl en hersiening te oorskry.
In die verlede was die benadering tot onredelikheid een waar dit nie onredelike effek van die administratiewe handeling op die individu wat oorwee is nie, maar die onredelike ingesteldheid (subjektiewe ingesteldheid) van die administrateur. Met ander woorde, die toets was nie objektief nie (gemik om die gevolge of effekte van die administratiewe handeling te toets), maar subjektief (dit ondersoek die sielkundige benadering of moraliteit van die administrateur).

8. 2. Unreasonableness as a ground of review
2. Onredelikheid as grond van geregtelike hersiening
Die uitgebreide formele maatstaf
In party besluite het die howe in die rigting beweeg van die aanneming van `n meer objektiewe benadering tot onredelikheid. Byvoorbeeld, in die saak van Theron v Ring van Wellington van die NG Sendingkerk in Suid-Afrika, het die regter verder as die tradisionele benadering tot onredelikheid gegaan en die “uitgebrede formele maatstaf” / “extended formal yardstick” aangeneem. In terme van hierdie maatstaf is `n onredelike handeling deur die administrateur `n onafhanklike grond van geregtelike hersiening. Maar, die hof het gesê dat die uitgebreide maatstaf slegs van toepassing is op die besluite tribunale (Judicial administrative bodies).
Volgens Wiechers was die onredelikheid van administratiewe handelinge nie verwant tot die subjektiewe ingesteldheid van die beampte nie – of hy / sy opgetree het vanuit goeie trou of met ander motiewe – maar tot die effek of gevolg van die besluit op die individu se regte. Dus, neem hy `n objektiewe benadering aan eerder as `n subjektiewe benadering.

9. 2. Unreasonableness as a ground of review
2. Onredelikheid as grond van geregtelike hersiening
2. Unreasonableness as a ground of review
2.2 Redelikheid in die nuwe grondwetlike orde
2.2.1 Redelikheid onder die Interim-Grondwet
Tradisionele benadering in Standard Bank of Bophuthatswana Ltd v Reynolds NO verwerp.
Hof het gevind dat redelikheid in die nuwe grondwetlike orde `n minder streng streng benadering tot die hersiening van onredelike administratiewe handeling vereis, en het uitdruklik die oordrewe toets van onredelikheid (test of gross unreasonableness).
Artikel 24 van die Interim Grondwet het geen verwysing gemaak die die redelikheid van administratiewe handelinge nie. Maar, dit het die konsep van regverdigbaarheid bekend gestel. Dit is gedoen deur die vereiste dat elke persoon geregtig is op “administratiewe handeling wat regverdigbaar is in verhouding tot die redes daarvoor gegee waar enige van sy / haar regte geaffekteer of bedreig word”.
Regverdibaarheid = Moet geregverdig wees = daar moet redes gegee word.

10. 2. Unreasonableness as a ground of review
2. Onredelikheid as grond van geregtelike hersiening
2.2 Redelikheid in die nuwe grondwetlike orde
2.2 Reasonableness in the new constitutional order
2.2.2 Redelikheid onder die 1996 Grondwet
Artikel 33 stel duidelike dat administratiewe handelinge redelik moet wees.
Maar, geen definisie van redelikheid nie. Dit is die taak van die regbank om die omvang van hierdie grond van hersiening te bepaal.
Mafongosi v United Democratic Movement = hof het gesê dat artikel 33 verder gegaan het as slegs die kodifikasie van die gemenereg. Onder die gemenereg, was die howe geregtig om in te meng slegs waar daar “gross unreasonableness” was, tot op die punt waar een van die gevestigde gronde van onredelikheid afgelei kon word. Dit is nie meer die posisie nie en enige besluit wat onredelik is word eenkant toe gesit omdat dit nie aan die vereistes van die Grondwet voldoen nie. Die besluit moet geregverdig wees en nie arbitrêr nie.

11. 2. Onredelikheid as grond van geregtelike hersiening
2. Unreasonableness as a ground of review
2.2 Reasonableness in the new constitutional order
2.2 Redelikheid in die nuwe grondwetlike orde
2.2.2 Reasonableness under the 1996 Constitution
2.2.2 Redelikheid onder die 1996 Grondwet
In Roman v Williams NO het die hof besluit dat regverdigbaarheid beteken dat die besluit “moet objektief bevestig kan word”.
Dus, dit word gewys dat regverdigvaarheid en redelikheid soortgelyke konsepte is en so word die interim en 1996 Grondwette versoen.

12. 2. Onredelikheid as grond van geregtelike hersiening
2. Unreasonableness as a ground of review
2.3 Onredelikheid as grond van hersiening onder PAJA
Judicial review of administrative action
A court or tribunal has the power to judicially review an administrative action if-
(h)the exercise of the power or the performance of the function authorised by the empowering provision, in pursuance of which the administrative action was purportedly taken, is so unreasonable that no reasonable person could have so exercised the power or performed the function;

13. 2. Onredelikheid as grond van geregtelike hersiening
2. Unreasonableness as a ground of review
2.3 Unreasonableness as a ground of review under PAJA
2.3 Onredelikheid as grond van hersiening onder PAJA
Met `n letterlike interpretasie van hierdie artikel blyk dit of die wetgewer `n beperkte siening van onredelikheid aangeneem het. `n Mens kan ook argumenteer dat met `n letterlike interpretasie van die artikel, word die fokus geplaas op die ingesteldheid, goeie trou of subjektiewe houding van die administrateur.
Die moeilikheid van hierdie benadering lê daaring dat `n administrateur mag optree met die beste intensies maar nogsteeds `n handeling of funksie uitvoer wat onredelik is.
Dus, die geregtelike hersiening van onredelike administratiewe handelinge kan nie beperk word tot slegs `n ondersoek van die administrateur se subjektiewe ingelsteldheid. Die vraag is nie of die administrateur bona fide is of nie, maar of die besluit self onredelik is..

14. 2. Onredelikheid as grond van geregtelike hersiening
2. Unreasonableness as a ground of review
2.3 Unreasonableness as a ground of review under PAJA
2.3 Onredelikheid as grond van hersiening onder PAJA
Maar:
Maar verwys die konsep “is so onredelik dat geen redelike persoon so sy mag of funksie sou uitvoer” (“is so unreasonable that no reasonable person could have so exercised that power or performed the function”) `n refleksie op die toets van die redelike persoon? (Test of the reasonable man)
Die “reasonable man” toets dek nie alle gevalle van onredelike administratiewe handelinge nie. Met ander woorde, alhoewel die redelike mens tot `n sekere slotsom sou kom, is dit nie te sê dat die handeling redelik is nie. Aan die ander kan, kan `n redelike mens steeds tot `n slotsom kom wat onredelike gevolge het vir die individu.
Hierdie artikel sê net dat alle administratiewe handelinge redelike moet wees en dit is erken dat die beginsel in PAJA, wat gepromulgeer was om effek te gee aan die grondwetlike reg in artikel 33, `n wye interpretasie gegee moet word. Dus, die “redelike man toets” – te nou interpretasie en nie in lyn met die grondwetlike reg tot redelikheid in artikel 33 in die Grondwet.

15. 2. Unreasonableness as a ground of review
2. Onredelikheid as grond van geregtelike hersiening
2.4 Die mening van onredelikheid in Suid-Afrikaanse Reg.
Onredelikheid word gedefinieer in die woordeboek as:
-Not governed by or acting according to reason
-Not conformable to reason
-Exceeding the bounds of reason or moderation – also see irrational.
In die saak van Bato Star Fishing (Pty) Ltd v Minister of Environmental Affairs and Tourism and Others (waarin die appellant die Chief Director se allokasie van ‘n visvangkwota in terme van die bepalings van die Marine Living Resources Act aangeval het)
Een van die vrae wat deur die Appellant gevra / geopper is, was of die Chief Director se besuilt ‘n besluit in terme van art 6(2)(h) van PAJA was, wat bepaal dat ‘n besluit “ nie so onredelik moet wees dat geen redelike persoon” dit sou gemaak het nie.

16. 2. Unreasonableness as a ground of review
2. Onredelikheid as grond van geregtelike hersiening
2.4 Die bedoeling van onredelikheid in Suid-Afrika.
Die Regter het gekyk na die “presiese betekenis” van die subartikel.. Sy het gesê dat sy die benadering verkies wat gevolg is deur Lord Cooke in die “English Constable of Sussex” beslissing. In die verband het sy gesê dat die beslissing goeie leiding gee in die bepaling van die behoorlike betekenis van art 6(2)(h).
Dus het sy bepaal dat art 6(2)(h) : “Verstaan moet word om ‘n eenvoudige toets te benodig, naamlik, dat ‘n administratiewe besluit hersienbaar sal wees indien, in Lord Cooke’s rods, dit een is wat ‘n redelike besluit-nemer nie sou kon maak nie.”.

17. 2. Unreasonableness as a ground of review
2. Onredelikheid as grond van geregtelike hersiening
Sy het beklemtoon dat ‘n redelike besluit sal afhang van die omstandighede van elke saak – dus is dit gebasseer op konteks.
Sy het sekere faktore uitgelig om te bepaal of ‘n besluit redelik is of nie:
Die aard van die besluit
Die identiteit & kundigheid van die besluit-nemer
Die omvang van faktore wat relevant is tot die besluit
Die redes verskaf vir die besluit
Die aard van die botsende belange wat teenwoordig is
Die impak wat die besluit op die lewens van die betrokkenes/ geaffekteerdes sal hê.

18. Sy het ook beklemtoon dat alhoewel hersiening nou beide ‘n substaniewe en prosedurele elemet het, die onderskeid tussen appel en hersiening steeds van kardinale belang is.
Sy het uitgelig dat dit nodig is, om nie die onderskeid tussen appel en hersiening uit te sluit nie aangesien dit sal skade doen aan die leerstuk van die skeiding van magte.
‘n Hof moet, wanneer die toets vir redelikheid toegepas word, die besluit-nemers met die nodige respek en agting behandel.

19. 2. Unreasonableness as a ground of review
2. Onredelikheid as grond van geregtelike hersiening
Verder, mag ‘n hof nie ‘n besluit “rubber-stamp” bloot omdat dit ingewikkeld is of vanweë die identiteit van die besluit-nemer nie.
‘n Hof mag ‘n besluit hersien wanneer die besluit:
Nie redelik in die bereiking van die geidentifiseerde doel kan bydra nie
Nie redelik ondersteun word deur die feite nie en
Dit nie redelik is in lig van die redes wat daarvoor gegee is nie.

20. In Minister of Health v New clicks South Africa (Pty) Limited, Pharmaceutical Society of South Africa and Others
Die Regter het beslis dat daar “no sharp line” getrek kan word tussen die vereistes van prosederuele billikheid en redelikheid nie.
Sy het gesê: “In my view, such a failure raises issues of both process and substance”.

21. 3. The role of proportionality in controlling administrative action
Geen direkte verwysing na die vereiste van proporsionaliteit as ‘n apparte en onafhanklike grond vir hersiening nie.
Dit word wel uitdruklik ingevoeg in art 36 , beperkingsklousule. Hierdie artikel wat die konsep van proporsionaliteit in ons reg bekend stel, bepaal uitdruklik dat fundamentele regte beperk mag word slegs indien die grondwetlike voorwaardes toegepas word. Dus, berus die howe op die grondwetlike klem op proporsionaliteit wanneer hul die belange van die staat en die die individu opweeg wanneer daar ‘n aantasting/ootredeing van ‘n fundamentele reg is.
Diskresionêre magte moet op so ‘n wyse uitgeoefen word dat die las wat dit op die lede van die publiek plaas, “should bear equally upon all subjects” sonder dat daar ongelykheid en onkonsekwentheid in veskillende sake voorkom.

22. Proporsionaliteit dien dus as algemene maatstaf vir redelikheid, billikheid en goeie administratsie.
Eng getsel vereis proporsionaliteit dat die mate waarin administratiewe aksie die regte van ‘n individu aantas, nie die graad van noodsaaklikheid om die publieke belang te dien, oorskry nie.

23. BAXTER
Discretionary powers should be exercised in such a way that the burdens they place upon members of the public should ‘bear equally upon all subjects’ without inconsistency and fluctuations between individual cases.
Thus, proportionality serves a general rubric for reasonableness, fairness and good administration. In a narrow sense, it requires that the extent to which administrative action may infringe the rights of the individual, should not exceed the degree necessary to serve the public interest.

24. Proportionality is a principle that requires a reasonable & justifiable relation between:
Objectives of administrative decision & facts & circumstances which were taken into consideration by administrator in reaching the decision.
Main purpose of this legal concept is to ensure that the administration is guided by the principles of suitability & necessity in performing its administrative functions to avoid the infringement of fundamental rights.

25. Proportionality in SA
Introduced into SA law via limitation clause – S 33 Interim Constitution & S 36 ‘96 Constitution
Any limitation of fundamental right must be:
Reasonable & justifiable and certain specific factors Proportionality
must be taken into account
In any judicial enquiry into the lawfulness of the limitation of fundamental right, proportionality as encapsulated in the factors in S 36(1)(a) – (e) , constitutes the basis for such an enquiry.
In SA proportionality comes into play in the control of administrative conduct as contained in S 33 of Constitution.

26. JUDICIAL INTERPRETATION OF PROPORTIONALITY
Minister of Public Works v Kyalami Ridge Environmental Association
Wanneer botsende belange met mekaar versoen moet word en keuses daaromtrent gemaak moet word-
Proporsionaliteit, wat verskans is in die grondwet en in die handves van regte ,
Is relevant in die bepaling van wat billikheid vereis.
Ander belangrike sake:
United Democratic Front ( Western Cape Region) v Van der Westhuizen
S v Makwanyane
Roman v Williams NO
Bel Porto School Governing Body v Premier of the Province, Western Cape

27. Levels of scrutiny adopted by the courts pertaining to irrationality, unreasonableness and disproportionality.
Do the courts apply the same standard of review in each of these three instances, or are there various levels of scrutiny? Is there a minimum standard of review or a maximum standard, depending on whether rationality, reasonableness or proportionality is reviewed?
Strictest level of scrutiny is reserved for an enquiry into the justification of the limitation of any fundamental right – thus, section 36 and proportionality. Thus, proportionality = strictest level of scrutiny.
Right to reasonableness forms part of the right to just administrative action and as such is a constitutionally entrenched right. It is apparent, therefore, that reasonableness review should be subject to the same strict level of scrutiny as that of other fundamental rights. – variable but higher standard (New Clicks case).
Although rationality is not afforded express constitutional protection, it is not without significance in the new dispensation. The courts have adopted the approach that rationality is a minimum threshold requirement for the legality of the exercise of all public power.

28. Riglyne vir om te bevestig of `n administratiewe handeling redelike, rasioneel of proporsioneel is
Rasionaliteit:
4 toetse neergelê in art 6.
Die redes varskaf vir die aksie moet voldoende wees om die sekerheid daar te stel dat die besluit voldoen aan die maatstawwe van administratiewe geregtigheid. Met ander woorde, die besluit moet vatbaar wees vir objektiewe substansie.
Redelikheid
(a)Die omstandighede & feite in elke saak – altyd konteks NB
(b)Faktore:.
Die aard van die besluit
Die identiteit & kundigheid van die besluit-nemer
Die omvang van faktore wat relevant is tot die besluit
Die redes verskaf vir die besluit
Die aard van die botsende belange wat teenwoordig is
Die impak wat die besluit op die lewens van die betrokkenes/ geaffekteerdes sal hê.
(c) Moet vasstel of die uitoefening van diskressie van so aard is dat die redelike besluit-nemer dit sou maak.

29. Guidelines for establishing whether administrative action is rational, reasonable and proportional
Riglyne vir om te bevestig of `n administratiewe handeling redelike, rasioneel of proporsioneel is
3. Proporsionaliteit
Daar moet bepaal word of daar `n behoorlike balans tussen die manier (soos gebruik deur die administrateur) en die uitkoms / resultate (die voordele en die nadele van die resultaat wat bereik word deur die uitvoer van die spesifieke administratiewe handeling. Dit moet bepaal word of die skade / nadeel van die individu proporsioneel is tot die voordele van die publieke belang. Kortliks, daar moet proporsionaliteit tussen die manier en die resultate wees.
Dit moet bepaal word of die administrateur die minder indringende opsie gekies het – die een wat die minste skade aan die individu of grootliks die publiek aanrig.
Die proporsionaliteit moet getoets word deur die nadele in ag te neem wat deur die handeling verhoed kan word, die voordele wat sal vloei uit die handeling, en watter nadele veroorsaak sal word deur die handeling. Laastens, die voordele en nadele moet teen mekaar vergelyk en geweeg word.

30. REG OP REDES
Section 5 of PAJA Governs the provision of reasons by the administrator. These reasons must be provided by the administrator after the decision has been taken (or whilst taking it), in order to justify the decision.
The importance of furnishing reasons cannot be overstated – an administrator’s decision is subject to censure by both the internal administrative controlling body and the courts, which means that he / she cannot hide behind the anonymity of the decision. The furnishing of reasons thus facilitates fairness and proper administrative behaviour, accountability and openness.

31. Right to reasons under the 1996 Constitution
Section 33(2) states that: “Everyone whose rights have been adversely affected by administrative action has the right to be given written reasons for the decision”.
This is to ensure accountability, responsiveness and openness.
Reasons for administrative action are part of the administrative process and should not be confused with the process of litigation in which the validity of the administrative action is challenged.
Administrative action
Reasons must be furnished
Different to furnishing of reasons at litigation.

32. Right to reasons under the 1996 Constitution
The furnishing of reasons facilitates fairness and proper administrative behaviour on the part of the administrator. He or she must apply his or her mind to the matter and produce sound and legally acceptable reasons to avoid the possibility of internal review by the courts.
These reasons provided for an administrative action must also be distinguished from the information obtained by the administrator prior to making a decision. Thus, jurisdictional fact versus furnishing of reasons.
Administrative action which requires the furnishing of reasons – section 5 deals with this part.
If action is invalid – there are also reasons given during litigation
Jurisdicational fact

33. The right to reasons under PAJA
Importance of reasons: shows how the administrator functioned when it took the decision and in particular how the administrator performed the action – whether lawful, unlawful etc.

34. The right to reasons under PAJA
The request for reasons in terms of section 5(1)
Written reasons are required. Oral reasons will not suffice.
When administrative action materially and adversely affects a person’s rights, he/ she may apply for or request written reasons. The request must be mad within 90 days after the date on which that person became aware of the action, or might reasonably have been expected to become aware of it.
The right to reasons only applies where the requester has not already been furnished with written reasons for the decision. If he / she has already received reasons there is no duty on the administrator to provide reasons in terms of section 5(1).

35. The right to reasons under PAJA
The request for reasons in terms of section 5(1)
Question: does section 5(1) only apply to individual / specific administrative law relationships or whether it also applies in general administrative law relationships. Does the duty to furnish reasons also exist where administrative actions materially and adversely affect the public?
Administrator
Administrator
Specific individual (granting of passport to foreigner)
PUBLIC

36. The right to reasons under PAJA
The request for reasons in terms of section 5(1)
The submission has been made that section 5 can be read so as to impose a duty to furnish reasons in instances where administrative action has a broad impact, but at the same time a particular impact upon a specific person or class of persons, as well.

37. The right to reasons under PAJA
Adequate reasons as a standard
Standard of reasons for the decision is that of adequacy.
What will constitute adequate reasons will depend on the circumstances of each case.
In Minister of Environmental Affairs and Tourism and Others v Phambili Fisheries (Pty) Ltd; Minister of Environmental Affairs and Tourism and Others v Bato Star Fishing (Pty) Ltd, the SCA held that: “It is apparent that reasons are not really reasons unless they are properly informative. They must explain why action was taken or not taken, otherwise they are better describes as findings or other information”.
The court also stated that “adequate reasons” will only be met where the reasons given are in sufficient detail to justify the administrative action taken. In other words, the reasons given must provide a satisfactory explanation for the decision. For example, it will not suffice for the administrator to base the action on the provisions of the empowering statute only. The main requirement is that the reasons must meet the requirement of justifiability – the action must be justifiable in relation to the reasons given. Thus, the reasons must contain sufficient substance and content to justify the decision.

38. The right to reasons under PAJA
Adequate reasons as a standard
Reasons must be intelligible / of sufficient precision to give a clear understanding of why the decision was made. The more involved the decision, the more detailed the reasons should be. – Moletsane v Premier of the Free State.
Other factors which could have an impact on the adequacy of the reasons:
(a)whether the issue involves an application for a benefit or a deprivation of a right;
(b) the nature of the right that is adversely affected;
(c) the nature of the proceedings preceding the action that is taken;
(d) The nature and complexity of the decision (including whether it is mainly based on questions of fact or interpretation of law);
(e) The nature of the authority taking the decision;
(f) The time available to formulate the reasons;
(g) The manner in which an administrative authority has chosen to give effect to its duty to furnish reasons.

39. EENHEID 4.1 ALGEMENE INLEIDING
BEHEER VAN ADMINISTRATIEWE AKSIE
EENHEID 4.1
ALGEMENE INLEIDING
Hoofstuk 12 HB P
Studiegids p 47

40. Administrative Accountability
Accountability vir die uitoefening van publieke magte is die “hart” van ‘n demokratiese regering.
In word Sa Government Accountability op verskeie wyses bewerkstellig:
Art 92 Grondwet
Maak voorsiening vir die accountability & verantwoordelikheid van die adjunk- president, ministers en lede van die kabinet = constitutional imperative of ministerial responsibility ( VK)
Hulle is verantwoordelik vir die magte & funksies van die uitvoerende gesag.
Lede van die kabinet is gesamentlik & individueel aanspreeklik teenoor die Parlement vir die uitoefening van hul magte en die uitoefening van hul funksies.
Lede van die Kabinet moet optree in oorleg met die Grondwet en moet die Parlement met volledige en gereelde verslae verskaf oor die aangeleenthede onder hul beheer.

41. Provinsiale Sfeer
Lede van die uitvoerende raad is verantwoordelik vir hul uitvoernde funksies en is gesamentlik en individueel aanspreeklik teenoor die wetgewer vir die uitoefening van hul funksies.
Hulle moet optree in oorleg met die Grondwet en moet die Parlement met volledige en gereelde verslae voorsien.

42. Art 152(1)(a)
Die oogmerke van plaaslike regering is inter alia, om demokratiese en aanspreeklike regering aan plaaslike gemeenskappe te voorsien.
Dus is plaaslike regerings councillors ook so aanspreeklik

43. Sfeer van Staatsadministrasie
(a) Ministers as hoofde van departement moet reageer op vrae wat geopper word in Parlement.
Verder moet hul verslag gee aan die Parlement oor die aktiwiteite in hul afdelings.
(b) Accountably word ook bereik deur redes te verskaf vir administratiewe optrede – PAJA & Art 33(2)

44. NGXUZA v PERMANENT SECRETARY , DEPT
NGXUZA v PERMANENT SECRETARY , DEPT. OF WELFARE EASTERN CAPE PROVINCIAL GOVERNMENT
One of the foundations of democracy is that those who are chosen to rule must be accountable to those they govern……… p 67 HB
One of the founding values of Constitution –
Accountability of those exercising public power
Its importance is repeatedly asserted in the Constitution.
RAIL COMMUTERS ACTION GROUP v TRANSNET LTD t/a METRIRAIL
Artikels wat verband hou met accountability:
1(d), 41(c), 195(1)(f), 195(2)(a) – (c)
P 67 HB

45. VOLGENDE KLAS
EENHEID 4.2
VRAE 114 TOT 129 WERKBOEK