1. Хүн худалдаалах гэмт хэрэг
Хүн худалдаалах гэмт хэрэг
ОУШХБ-ын зөвлөх
Ц.Өнөрцэцэг

2. Тойм Хүн худалдаалах гэмт хэргийн байдал
Монгол улсад байдал ямар байгаа
АНУ-ын TIP илтгэл
Хүүхэд, өсвөр үеийг бэлгийн мөлжлөгийн зорилгоор ашиглахаас хамгаалах асуудлаарх Дэлхийн 3 дугаар Конгресс

3. Хүний наймаа гэж юу вэ? Орчин үеийн боолчлол-Хүний эрхийн зөрчил
Зохион байгуулалттай гэмт хэрэг
Дэлхий нийтийн эрүүл мэндийн эрсдэл

4. НҮБ-ын Гэмт хэрэг мансууруулах бодисын газраас 2009 онд гаргасан ХХГХ-ийн илтгэл

5. Үргэлжлэл Иргэд Эдийн засгаа сайжруулах үйл ажиллагаа
Эрүүл мэнд, эдийн засаг, сэтгэл санаа, бие махбодийн хохирогч
Хүний наймаачдад
Ашиг олох үйл ажиллагаа
Эрсдэл багатай, өндөр ашигтай, илрүүлэх боломжгүй зохион байгуулалттай гэмт хэрэг

6. Яагаад хүний наймаа гарах болсон
Эрэлт хэрэгцээ байна \хямд бараа таваар, үйлчилгээ, хямд зугаацах, амрах\
Олон улс оронд хүний наймаачдад ноогдуулах шийтгэл хар тамхи, зэвсгийн наймаатай харьцуулахад бага шийтгэлтэй байдаг
Гэмт хэргийн синдикатууд хүний наймаанаас жил бүр 7-12 тэрбум долларын ашиг олдог
Хямд ажиллах хүч, утаагүй, түүхий эдгүй, хаягдалгүй ашиг олох үйлдвэрлэл
Үүнээс дархлаажсан буюу хамгаалагдсан улс үндэстэн байхгүй

7. Хичнээн хүн худалдаалагддаг вэ?
ОУХБ \
12.3 сая хүн албадан хөдөлмөрийн хохирогч болдог
2,4 сая хүн хүний наймааны хохирогч болдог ба үүний
43 % бэлгийн мөлжлөгийн хохирогч байдаг
АНУ-ын Засгийн газар: United States Department of State, Trafficking in Persons Report, (TIP)
Жил бүр дэлхий даяар: 600, ,000 хүн худалдаалагддаг. Зөвхөн АНУ дотор: 14, ,500 хүн
(Хил дамжин худалдаалагдсан хохирогчдын 80 хувь охид эмэгтэйчүүд, түүний 50 хувь нь өсвөр насныхан байна.
Канадын засгийн газар: жил бүр 700,000 хүн худалдаалагддаг
ОУШХБ: жил бүр хүн хил дамжин худалдаалагддаг
НҮБ-ын Хүүхдийн сан: Жил бүр хүүхэд худалдалагддаг

8. Хэн үйлддэг вэ?
Гол синдикатууд: Италийн Camorra, Хятадын Triads, Оросын Mafia, Японы Yakuza.
Оросын Мафийн 5,000 зохион байгуулалттай гэмт хэргийн бүлэглэл байдгаас 200 нь 30 гаруй улс оронд үйл ажиллагаа явуулдаг

9. Хууль бусаар хил давуулах
Хэн өртдөг вэ?
Шилжих хөдөлгөөн
Хууль бусаар хил давуулах
Хүний наймаа
Оюутан
Түр ажилчид
Орогнол хүсэгчид
Дүрвэгсэд
Түр оршин суугчид
Бичиг баримтгүй ажилчид

10. ХХГХ-ийн бүрдэл хэсгүүд
Үйл явц +
Үйлдэгдэх хэлбэр
Зорилго
Элсүүлэлт
Тээвэрлэлт
Дамжуулалт
Орогнуулалт
Хүлээн авалт
Сүрдүүлэг
Албадлага
Хулгайлах
Залилан мэхлэх
Хуурах/Хуурмаг байдал
Эрх мэдлээ ашиглах
Биеийг үнэлүүлэх
Порнографт ашиглах
Хүчирхийлэл/Бэлгийн мөлжлөг
Албадан хөдөлмөр/шударга бус хөдөлмөрийн хөлс
Боолчлол/Боолчлолтой төсөөтэй байдалд байлгах

11. Хүн худадлаалах гэмт хэргийн өрнөл
Нийгэмших
Нөхөн сэргээх
Нийгэм, эдийн засаг, сэтгэл зүйн нийгэмшил
Өрөө
Бусдын тусламжтайгаар
Элсүүлэх
Хуурах
Мэхлэх
Айлгах
Сүрдүүлэх
Албадах
Үр нөлөө
Үйлдвэр
Гар урлал
Барилга
Бэлгийн мөлжлөг
Гэрийн хөд.
Гуйлга
Хөдөө аж ахуй
Дараах үйл явц
Оргох
Аврагдах
Зугтах
Үхэх
Гэрээ дуусах
Хөөгдөх
[Matt]

12. Насанд хүрэгсэдийг худалдаалах бүрдэл хэсэг (>18)
1. Үйлдэл нь…
Элсүүлэх
Тээвэрлэх
Орогнуулах
2. Арга зам нь…
Сүрдүүлэх
Хүч хэрэглэх, дээрэлхэх
Хулгайлах
Мэхлэх
Хуурах
Emphasize – the UN protocol is NOT limited to…
…sex trafficking only
…women and children only
…external or cross-border trafficking only
Also – note that dangerous means alone does not constitute trafficking. For example, abduction/kidnapping for the purpose of extorting a ransom is not trafficking, only kidnapping and transporting for the purpose of exploiting the individual kidnapped.
3. Эцсийн зорилго нь … мөлжлөг

13. Хүүхдийг худалдаалах (age<18)
1. Үйлдэл нь…
Элсүүлэх
Tээвэрлэх
Орогнуулах
2. Арга зам нь…
Сүрдүүлэх
Хүч хэрэглэх дээрэлхэх
Хулгайлах
Мэхлэх
Хуурах
A child can NEVER ‘agree’ to being trafficked!
For children, just the act of recruiting, transporting, and/or harboring a child for the purpose of exploitation constitutes human trafficking – it is NOT necessary to demonstrate use of threat, kidnapping, deception, etc.
3. Эцсийн зорилго нь… мөлжлөг

14. Монгол улсад байдал ямар байгаа вэ?
АНУ-ын TIP илтгэл

15. ХХГХ-ийн маршрут Дамжуулагч улс Хүлээн авагч улс Илгээгч улс
Ихэвчлэн буурай хөгжилтэй улсууд
Зүүн өмнөд Ази, Зүүн Европ, Африк, Латин Америк
Илгээгч улс
Илгээгч, хүлээн авагч ямарч улс байж болно
Дамжуулагч улс
Ихэвчлэн хөгжингүй улс орнууд
АНУ, Баруун Европ, Ойрхи Дорнод г.м
Хүлээн авагч улс

16. ХХГХ-ийн хэлбэрүүд
Биеийг ¿íýë¿¿ëýõ (эмэгтэйчүүд, охид, хөвгүүдийг) %
Áóñàä õýëáýðèéí áýëãèéí мөлжлөгт ашиглах (гаж донтой хүмүүст үйлчлүүлэх)
¯éëäâýð, плантаци, уурхайд ажиллуулах,
Зэвсэгт мөргөлдөөн дайнд ашиглах
Гýðèéí үйлчлэгч õèéëãýõ
Хуурамчаар буюу авцалдаагүй нөхцлөөр гэрлүүлэх
Ýðõòýíã íü авах øèëæ¿¿ëýí ñóóëãàõ

17. Үргэлжлэл Ãóéëàí÷ëóóëàõ /òàõèð äóòóó áîëãîõ/, хулгай хийлгэх
Хуурамчаар үð÷ë¿¿ëýõ
Ïîðíîãðàôè шèíý òºðëийн ñyber sex-т ашиглах зорилгоор улсын дотор болон хилийн чанадад ашиг олохоор худалдах

18. Бэлгийн мөлжлөгийн хэлбэрүүд
Ашгийн төлөө бэлгийн мөлжлөг
Биеийг үнэлүүлэх
Сексийн үзүүлбэр
Стриптиз
Тусгай төгсгөлтэй массаж
Сексийн бусад мөлжлөг
Сексийн сурталчилгаа
Секс аялал жуулчлал
Насанд хүрэгсэдийн
Хүүхдийн
Ашгийн бус бэлгийн мөлжлөг
Насанд хүрээгүй гэрлэлт
Албадан гэрлэлт
Товлосон гэрлэлт
Түр гэрлэлт
Катологийн гэрлэлт
Хүүхэд тээлгэх гэрлэлт

19. Дотоод нөхцөл байдал

20. Хүн худалдаалах гэмт хэрэг бий болсон, зохион байгуулалтад орж эхэлсэн
Залуучууд гадаадад гарч ажиллах хүсэлтэй \ядуурал, ажилгүйдэл, боловсролгүйдэл\
Ёс суртахуун доголдох болсон\архидалт, хүчирхийлэл, эмх замбараагүй байдал\
Зөвлөлгөө өгөх үйлчилгээ, зарыг хянах асуудал сул байгаа

21. Нааштай талууд Эрүүгийн хуульд нэмэлт өөрчлөлт орсон
Дээд шүүхийн тайлбар гарсан
Хүн амын хөгжлийн талаар төрөөс баримтлах бодлого
Үндэсний хөтөлбөрүүд:
Хүн худалдах, хүүхэд эмэгтэйчүүдийг бэлгийн мөлжлөгийн зорилгоор ашиглахаас хамгаалах
Хүүхдийг хамгаалах
Өсвөр үе залуучуудын хөгжлийн
ТББ-ууд туршлагатай болсон

22. Сул тал Сул эдийн засаг Ядуурал, ажилгүйдэл
Эрчимтэй шилжих хөдөлгөөний
Гадаадад руу чиглэсэн болон гадаадаас ирэх албан бус шилжих хөдөлгөөн нэмэгдэх хандлагатай
Сул хамгаалал
Бодлогын орчин байгаа ч хэрэгжилт, хяналт сул
Явуулж байгаа үйл ажиллагаанд хийсэн дүгнэлт хангалтгүй
Хууль эрх зүйн орчин хөрш улсуудын хамтын ажиллагаа дутмаг
Иргэний нийгэм ЗГ-ын хамтын ажиллагаа төлөвшөөгүй
Хууль хэрэгжүүлэгчдийн ХХГХ-тэй ажиллах туршлага бага
Хэвлэлийн бодит бус зар, сенсацийн чанартай нийтлэл
Интернетийн хяналтгүй хэрэглээ

23. Хүн худалдах гэмт хэргийн гадаад нөхцөл байдал

24. Гадаад байдал ойрын ирээдүйд
“ он гэхэд Хятад улсад гэрлэх насны 30 сая эмэгтэй дутагдах тооцоо гарчээ…(NIC, 2004 ,Үндэсний тагнуулын зөвлөл)
“ ‘Орос, Хятад улсуудын ХДХВ\ДОХ- ын хоёр дахь үе’ ирж халдвар уламжлалт өндөр эрсдэлт хэсгээс нийт хүн амд халдварлан тархна”

25. Нийт хүн амын хүйсийн харьцаа улсаар, 2006
Цэнхэр 0,99 эрэгтэйд нэг эмэгтэй
Цагаан 1,06 эмэгтэйд нэг эрэгтэй
Улаан 1,13 эрэгтэйд нэг эмэгтэй

26. 15-аас доош насны хүн амын хүйсийн харьцаа, улсаар 2006
15-аас доош насны хүн амын хүйсийн харьцаа, улсаар 2006
Цэнхэр 0,99 эрэгтэйд нэг эмэгтэй
Цагаан 1,06 эмэгтэйд нэг эрэгтэй
Улаан 1,13 эрэгтэйд нэг эмэгтэй
Эх үүсвэр:

27. Эрсдэлийн пирамид
Эрсэдсэн
Эрсдэлт хэсэг
Эмзэг хэсэг

28. Нөхөн сэргээх
Хамгаалах
Урьдчилан сэргийлэх

29. Шийтгэх
Шалгах, байцаах
Илрүүлэх

30. Õàíäëàãà, îéëãîëò, õ¿ì¿¿æèë Õàìòûí àæèëëàãàà, ò¿íøëýë
Õóóëü ýðõ ç¿éí îð÷èí
¯éë÷èëãýý çºâëºãºº
Õàíäëàãà, îéëãîëò, õ¿ì¿¿æèë
Õàìòûí àæèëëàãàà, ò¿íøëýë
ÑÝÐÝÌÆ˯¯ËÝÃ!
ØÈÉÒÃÝÕ
Õ¯Í ÕÓÄÀËÄÀÃÄÀÕÀÀÑ ÕÀÌÃÀÀËÀÕ
Ñóäàëãàà, ìýäýýëýë
ÈËЯ¯ËÝÕ
Ìýðãýæëèéí ÷àäâàõè
ÕÀÌÃÀÀËÀÕ

31. Хүн худалдаалах асуудлаар АНУ-ын ЗГ-аас жил бүр гаргадаг илтгэл
2007 оны илтгэл
2008 оны илтгэл

32. TIP 2008 илтгэл
Нэг төрийн бус байгууллагын мэдээлснээр тэдний утсаар ирсэн ХХГХ-ийн талаарх мэдээлэл өнгөрсөн жилүүдийнхээс ихэссэн
Эмэгтэйчүүд, охид Хядад, Макао, Малайз, Өмнөд Солонгост албадан хөдөлмөр, бэлгийн мөлжлөгийн зорилгоор худалдагдсан
Эрэгтэйчүүд Казахстанд албадан хөдөлмөрт худалдагдсан
Бэртэх, мөнгөн усанд хордох эрсдэлтэй уурхай, барилга, үйлдвэрлэлд хүүхэд хүчээр ажиллаж байгаа

33. TIP 2008 илтгэл
Гадаад хүнтэй гэрлэсэн ялангуяа Солонгос хүнтэй гэрлэсэн эмэгтэйчүүд гэрийн зарцын байдалд байгаа
Хүүхдүүд улс дотроо бэлгийн мөлжлөгт орж зохион байгуулагчдын эрхэнд орсон
Аялал жуулчлалын байгуулагын сургалтад оролцогсод секс жуулчлал байж магадгүй гэсэн
Ирэх 5 жилд Хойд Солонгосоос 5000 ажилчин авна гэж ЗГ гэрээ хийсэн гэвч тэднийг боолчилж байгаа гэсэн нотолгоо байхгүй

34. TIP 2008 илтгэл
Монгол улс хүний наймааг устгах наад захын стандартыг бүрэн хангаагүй боловч энэ талаар дорвитой өөрчлөлтийг хийж байгаа.
Өнгөрсөн жил Засгийн газар хүний наймаатай холбоотой хууль эрх зүйн реформ хийж гэмт хэрэгтнийг шийтгэх асуудлаа чангатгасан.
Засгийн газар өнгөрсөн жилийн хугацаанд 18 ХХГХ-ийн буруутныг шийтгэсэн \2007 онд байгаагүй\
Засгийн газар ТББ-ын зохион байгуулсан цагдаа, цагаачлалын алба, хилийн алба, тарийн албан хаагчдад зориулсан сургалтыг дэмжиж ТББ-ын санаачилж санхүүжүүлсэн 1 сая ширхэг паспорт сурталчилгааг дэмжсэн

35. TIP 2008 илтгэл
Засгийн газар шүүгчдийг авилгалаас хамгаалах үүднээс цалинг нь нэмэгдүүлсэн
Засгийн газар ХХГХ-тэй тэмцэх санхүүгийн боломжгүй байгаа ч ТББ, бүсийн болон олон улсын байгууллагатай хамтран ажиллаж байгаа
Гэвч ТББ-уудын илтгэлд яамдын хамтын ажиллагааг харилцан адилгүй гэжээ

36. Зарчим Х¿íèé ýðõèéã äýýäýëñýí, ýðñäëýýñ õàìãààëàõ,
Х¿íèé ýðõèéã äýýäýëñýí, ýðñäëýýñ õàìãààëàõ,
èðãýäýä ÿìàð íýãýí ÿëãàâàðëàëã¿é õàíäàæ, íýð òºðèéã íü ýðõýìëýí õàìãààëàõ;
Х¿í õóäàëäàõààñ õàìãààëàõ ¿éë àæèëëàãààíä èðãýíèé íèéãìèéí îðîëöîîã õàíãàõ;

37. Үргэлжлэл
Х¿¿õýä, ýìýãòýé÷¿¿äèéã ýðñäëýýñ õàìãààëàõ, íºõºí ñýðãýýæ íèéãýìø¿¿ëýõýä ¿ç¿¿ëýõ ¿éë÷èëãýý ìýðãýøñýí áàéõ;
Õºòºëáºðèéã Ìîíãîë Óëñûí òºðººñ õ¿í àìûí õºãæëèéí òàëààð áàðèìòëàõ áîäëîãî, ¿íäýñíèé áóñàä õºòºëáºð, òºñºëòýé óÿëäсан байх.

38. Хувийн хэвшлийн 4 салбар
1. Тээвэр аялал жуулчлалын салбар. 2. Хэвлэл мэдээллийн салбар. Ашгийн төлөө сэтгүүлчид, зурагчид, ТВ болон кино бүтээгчид, моделийн агентлагууд, зар сурталчилгааны пүүсүүд 3. Шинэ технологийн салбар. 4. Хамгийн шинэ салбар болох хувийн сектор, санхүүгийн байгууллагууд.