1. მაკროეკონომიკური მაჩვენებლები

2. ეროვნული შემოსავლის გამოთვლა23
ეროვნული შემოსავლის გამოთვლა

3. ეროვნული შემოსავლის გამოთვლა
მიკროეკონომიკა
მიკროეკონომიკა შეისწავლის როგორ იღებენ საოჯახო მეურნეობები და ფირმები გადაწყვეტილებებს და როგორ ურთიერთქმედებენ ბაზარებზე.
მაკროეკონომიკა
მაკროეკონომიკა კი მთლიანი ეკონომიკის შესწავლაა.
მაკროეკონომიკის მიზანია იმ ეკონომიკური ცვლილებების ახსნა, რომლებიც ერთდროულად მრავალ საოჯახო მეურნეობაზე, ფირმასა და ბაზარზე ზემოქმედებს.

4. ეროვნული შემოსავლის გამოთვლა
მაკროეკონომიკა შეისწავლის საკითხებს როგორიცაა:
რატომაა საშუალო შემოსავალი ზოგ ქვეყანაში მაღალი, ზოგში კი დაბალი?
რატომაა, რომ დროის ზოგ მონაკვეთში ფასები სწრაფად იზრდება, ზოგში კი შედარებით სტაბილურია?
რატომ იზრდება წარმოება და დასაქმება დროის ზოგ მონაკვეთში, ზოგში კი მცირდება?

5. ეკონომიკის შემოსავალი და ხარჯები
როდესაც იმაზე ვმსჯელობთ კარგ მდგომარეობაშია ეკონომიკა თუ ცუდში, ბუნებრივია დავინტერესდებით შემოსავლით რომელსაც ეკონომიკის ყველა წევრი იღებს.
ეს მთლიანი შიდა პროდუქტის ამოცანაა.

6. ეკონომიკის შემოსავალი და ხარჯები
მთლიანი ეკონომიკისთვის, შემოსავალი ხარჯების ტოლი უნდა იყოს, რადგან:
თითოეულ ქმედებას ორი მხარე ყავს მყიდველი და გამყიდველი.
რომელიმე მყიდველის მიერ დახარჯული ლარი, რომელიმე გამყიდველის შემოსავლის ერთი ლარია.

7. მთლიანი შიდა პროდუქტის (GDP) გამოთვლა
შემოსავლისა და ხარჯების ტოლობას გამოსახავს ეკონომიკური წრებრუნვის დიაგრამა

8. ეკონომიკური წრებრუნვის მოდელი
საქონლისა და
მომსახურების
ბაზრები
შემოსავალი
ხარჯები
გაყიდული
საქონელი და
მომსახურება
ნაყიდი
საქონელი და
მომსახურება
ფირმები
საოჯახო
მეურნეობები
წარმოებაში
ჩასაშვები
მასალები
წარმოების
ფაქტორების
ბაზრები
შრომა,
მიწა და
კაპიტალი
ხელფასები
რენტა და მოგება
შემოსავალი
= საქონლისა და
მომსახურების ნაკადი
= ფულის ნაკადი

9. მთლიანი შიდა პროდუქტის (GDP) გამოთვლა
მთლიანი შიდა პროდუქტი (მშპ) ერთდროულად ზომავს ეკონომიკის ყველა წევრის მიერ მიღებულ შემოსავალს, ეკონომიკის ყველა წევრის მიერ გაღებულ მთლიან ხარჯებს
მშპ ყველა იმ საბოლოო საქონლისა თუ მომსახურების საბაზრო ღირებულებაა, რომელიც იწარმოება ქვეყნის შიგნით დროის მოცემულ პერიოდში.

10. მთლიანი შიდა პროდუქტის (GDP) გამოთვლა
“საბაზრო ღირებულება. . .”
შედეგი იზომება საბაზრო ფასებში.
“. . . ყველა იმ საბოლოო . . .”
მშპ მხოლოდ საბოლოო საქონლის ღირებულებaს შეიცავს და არა შუალედური საქონლის(პროდუქტის ღირებულება ითვლება მხოლოდ ერთხელ).
“. . . საქონელი თუ მომსახურება “
ის შეიცავს როგორც მატერიალურ საქონელს (სურსათი, ტანსაცმელი, მანქანები) ისე არამატერიალურ მომსახურებას (ვარცხნილობა, ბინის დალაგება, ექიმთან ვიზიტი).

11. მთლიანი შიდა პროდუქტის (GDP) გამოთვლა
“. . . რომელც იწარმოება . . .”
ის შეიცავს მიმდინარე პერიოდში წარმოებულ საქონელსა და მომსახურებას და არა გარიგებებს, რომლებიც წარშულში წარმოებულ საქონელს ეხება
“ ქვეყნის შიგნით . . .”
ის ასახავს პროდუქციის ღირებულებას ქვეყნის გეოგრაფიულ საზღვრებს შიგნით.

12. მთლიანი შიდა პროდუქტის (GDP) გამოთვლა
“. . . დროის მოცემულ პერიოდში.”
მშპ ასახავს პროდუქციის ღირებულებას, რომელიც დროის კონკრეტულ მონაკვეთში იწარმოება, ჩვეულებრივ დროის ეს მონაკვეთია წელიწადი ან კვარტალი

13. მთლიანი შიდა პროდუქტის (GDP) გამოთვლა
რა არ ითვლება მშპ-ში?
მშპ არ შეიცავს უკანონოდ წარმოებულ და გაყიდულ საქონელს, მაგალითად ნარკოტიკებს.
ის არ შეიცავს საქონელს, რომელიც სახლში მზადდება და არასდროს გადის ბაზარზე გასაყიდად.

14. შემოსავლების სხვა მაჩვენებლები
მთლიანი ეროვნული პროდუქტი (GNP)
წმინდა ეროვნული პროდუქტი (NNP)
ეროვნული შემოსავალი
კერძო შემოსავალი

15. მთლიანი ეროვნული პროდუქტი (GNP)
მთლიანი ეროვნული პროდუქტი ტოლია ყველა იმ შემოსავლის ჯამისა რომელიც მიღებულია ნაციის მიერ
მთლიანი ეროვნული პროდუქტი (GNP) განსხვავდება მთლიანი შიდა პროდუქტისგან (GDP) იმით რომ აქ დამატებულია საზღვარგარეთ საქართველოს მოქალაქის მიერ მიღებული შემოსავალი და გამოკლებულია უცხოელი მოქალაქის მიერ საქართველოში მიღებული შემოსავალი

16. წმინდა ეროვნული პროდუქტი (NNP)
წმინდა ეროვნული პროდუქტი უდრის ნაციის მიერ მიღებულ შემოსავალს (GNP) გამოკლებული დანაკარგები ცეთის შედეგად
ცვეთა ეს არის მანქანა დანადგარების ღირებულების კლება

17. ეროვნული შემოსავალი
ეროვნული შემოსავალი ეს არის ნაციის შემოსავალი მიღებული საქონლისა და მომსახურების წარმოების შედეგად
ეროვნული შემოსავალი განსხვავდება წმინდა ეროვნული პროდუქტისგან (NNP) იმით რომ გამოკლებულია არაპირდაპირი გადასახადები (როგორიცაა გაყიდულ ერთეულზე გადასახადი) და დამატებულია საქხელმწიფო სუბსიდიები

18. კერძო შემოსავალი
კერძო შემოსავალი არის შინამეურნებების და არაკორპორატიული ბიზნესის მიერ მიღებული შემოსავალი
ეროვნული შემოსავლისგან განსხვავებით ის არ მოიცავს გაუნაწილებელ მოგებას.
კერძო შემოსავალი მოიცავს აგრეთვე საპროცენტო შემოსავალს და სახელმწიფო ტრანსფერს

19. მშპ-ს კომპონენტები მშპ (Y) წარმოადგენს შემდეგი კომპონენტების ჯამს:
მოხმარება (C)
ინვესტიცია (I)
სახელმწიფო შესყიდვები (G)
წმინდა ექსპორტი (NX)
Y = C + I + G + NX

20. მშპ-ს კომპონენტები მოხმარება (C): ინვესტიცია (I):
საოჯახო მეურნეობების მიერ საქონელსა და მომსახურებაზე გაწეული ხარჯებია.
ინვესტიცია (I):
კაპიტალური მოწყობილობების, ინვენტარისა და შენობების ხარჯებია

21. მშპ-ს კომპონენტები სახელმწიფო შესყიდვები(G): წმინდა ექსპორტი(NX):
ადგილობრივი, შტატის თუ ფედერალური მთავრობის დანახარჯები საქონელსა და მომსახურებაზე.
არ მოიცავს ტრანსფერულ გადასახადებს, მაგალითი - მოხუცებული ხალხისთვის განკუთვნილი ფულადი დახმარება.
წმინდა ექსპორტი(NX):
ექსპორტს მინუს იმპორტი.

22. მშპ დანახარჯების მიხედვით

23. რეალური მშპ და ნომინალური მშპ
ნომინალური მშპ ზომავს საქონლისა და მომსახურების წარმოებას მიმდინარე ფასებში.
რეალური მშპ ზომავს საქონლისა და მომსახურების წარმოებას ფიქსირებულ ფასებში.

24. რიცხობრივი მაგალითი ნომინალური მშპ-ს გამოთვლა
წელი
ჰოთ-დოგების ფასი
ჰოთ-დოგების რაოდენობა
ჰამბურგერების ფასი
ჰამბურგერების რაოდენობა
2005 $1
100 $2 50
2006
150 $3
2007
200 $4
ნომინალური მშპ-ს გამოთვლა
($1 თითოეულ ჰოთ-დოგზე X 100 ჰოთ-დოგზე)+($2 თითოეულ ჰამბურგერზე X 50 ჰამბ.-ზე) = $200
($2 თითოეულ ჰოთ-დოგზე X 150 ჰოთ-დოგზე)+($3 თითოეულ ჰამბურგერზე X 100 ჰამბ.-ზე) = $600
($3 თითოეულ ჰოთ-დოგზე X 200 ჰოთ-დოგზე)+($4 თითოეულ ჰამბურგერზე X 150 ჰამბ.-ზე) = $1200
რეალური მშპ-ს გამოთვლა (საბაზო წელი 2005)
($1 თითოეულ ჰოთ-დოგზე X 150 ჰოთ-დოგზე)+($2 თითოეულ ჰამბურგერზე X 100 ჰამბ.-ზე) = $350
($1 თითოეულ ჰოთ-დოგზე X 200 ჰოთ-დოგზე)+($2 თითოეულ ჰამბურგერზე X 150 ჰამბ.-ზე) = $500
მშპ დეფლატორის გამოთვლა
($200/$200) X 100 = 100
($600/$350) X 100 = 171
($1200/$500) X 100 = 240

25. მშპ დეფლატორი მშპ-ს დეფლატორი მშპ-ს დეფლატორი გამოითვლება:
მშპ დეფლატორი გვიჩვენებს თუ როგორ იცვლება ფასების საერთო დონე ეკონომიკაში
ნომინალური მშპ
მშპ დეფლატორი
რეალური მშპ

26. მშპ - ეკონომიკური კეთილდღეობის კარგი საზომი
მშპ წარმოადგენს საზოგადოების ეკონომიკური კეთილდღეობის საუკეთესო საზომს.
მშპ ერთ სულ მოსახლეზე გამოითვლება მთლიანი შდა პროდუქტი გაყოფილი ქვეყნის მოსახლეობაზე.

27. საქართველო

28. მშპ - ეკონომიკური კეთილდღეობის კარგი საზომი
უფრო მაღალი მშპ ერთ სულ მოსახლეზე როგორც წესი განაპირობებს უფრო მაღალ ცხოვრების დონეს
მიუხედავად ამისა მშპ კეთილდღეობის სრულყოფილი მაჩვენებელი მაინც არ არის.

29. ქვეყნების შედარება

30. ქვეყნების შედარება
წყარო:

31. ქვეყნების შედარება
წყარო:

32. ქვეყნების შედარება
წყარო: