1. Liposomal Amphotericin B Hjörtur Haraldsson, læknanemi
AmBisome™
Liposomal Amphotericin B
Hjörtur Haraldsson, læknanemi

2. Grunnupplýsingar Pólýen sveppalyf Framleitt af Streptomyces nodosus
Yfirleitt gefið við system sýkingum
Oft iv.
Binst steról hluta himnu frumu, myndar holur og eykur gegndræpi
Mikilvægt í system sýkingum ónæmisbældra
Vafi um hversu selektívt þetta er fyrir sveppahimnu
Sem sagt ónæmisbældir eins og fólk með blóðsjúkdóma, krabbamein o.s.frv.

3. Ábendingar
Alvarlegar sýkingar vegna aspergillus, cryptococcus, systemic candida og histoplasmosis.
Neutropenískir sjúklingar, t.d. ónæmisbældir (HIV)

4. “Amphoterrible”
Við og eftir gjöf: Hiti, kuldahrollur, lágur BP, lystarleysi, ógleði, uppköst, höfuðverkur, beinverkur.
Nýrnaskemmdir, lifrarskemmdir, blóðþurrð, elektrólýtabrenglanir,
Mögulega vegna histamínlosunar í líffærum, veldur ákveðinni flækju samt því maður getur ekki verið viss um hvort þetta sé vegna sýkingar/sjkd. eða lyfsins. Áhrif geta orðið minni eða horfið e. fyrstu gjöf.
Nýrnaskemmdir mest prominent: Acute tubular necrosis. Þarf oft að fylgjast með kreatinín.

5. AmBisome Amphot. fært til frumna í lípósómum
Einfaldur bilayer af lípíðum í kúlu
Amphot. inn á milli í “hýðinu”
Binst steról hluta himnu frumu
Þvermál kúlu 100nm. Veldur minni og vægari aukaverkunum og má því gefa í hærri skömmtum gegn verri sýkingum
Kúlan fer í gegnum frumuveggi á bæði innanfrumu- og utanfrumusveppum

6. Hvað er betra við lípósómin?
Tilraunir benda til þess að lípósómin sæki meira í sýkta vefi og fari því frekar inn í viðeigandi frumur
Adler-Moore. AmBisome: liposomal formulation, structure, mechanism of action and pre-clinical experience. J. Antimicr. Chemoth

7. Pharmacokinetics skv. Tiphine et al
Pharmacokinetics skv. Tiphine et al. Amphotericin B and its new formulations: pharmacologic characteristics, clinical efficacy, and tolerability. Transpl Infect Dis 1999
AmB
Ambisome
Skammtur (mg/kg) 1 3 5
Cmax (mg/L)
1,7
12,2
14,4 83
t½ (klst)
26,8 7 13 -
Clearance (mL/mín)
1,2
0,25
0,36
AUC (mg klst/L) 60
171
555
Vd (l/kg)
2,4
0,16
0,42
0,11

8. Kostir Gallar Sýnt að hefur minni hættu á nýrnaskaða en venjulegt AmB
Hægt að gefa meira
Minni gjafartengd vandamál (hiti, hrollur etc.).
Hægt að gefa hraðar
Minna um ofnæmisviðbrögð (o,o9% vs 2,4%) og elektrólýtabrenglanir
Sömu skammtar per kg og fullorðnir.
Talsvert dýrara
“If cost were of no consequences, AmBisome would probably already be the accepted standard of care for empirical therapy”
Hann, Prentice. Lipid based amphotericin B: a review of the last 10 years of use. 2001
Hér er átt við kosti og galla miðað við venjulegt AmB
Minnkunin á gjafartengdum vandamálum þýðir að minna þarf að gefa af lyfjum til að stoppa gjafareinkenni (sterar, verkjalyf)
Ofnæmisviðbrögð skv. Hann, IM og Prentice, HG Journal of Antimicrobial Agents. Lipid based amphotericin B: a review of the last 10 years of use.
Hefur í raun sömu ábendingar og venjulegt AmB en er dýrt og því sérstaklega mælt með fyrir þá sem ekki geta þolað venj. AmB.

9. Önnur lípíð lyf Amphotericin B Lipid Complex (ABLC, Abelcet™)
Amphotericin B Colloidal Dispersion (ABCD, Amphocil)

10. Aðrar heimildir og myndir: Lyfjastofnun ambiosome.com
Takk fyrir
Aðrar heimildir og myndir:
Lyfjastofnun
ambiosome.com