2. „Öfundsverðar langtímahorfur“, sept. 2008
„One of the pregnant lessons of that year will by now be plain: it is that very specific and personal misfortune awaits those who presume to believe that the future is revealed to them.” Galbraith, J. K., The Great Crash 1929 (Harmondsworth, 2. útg. 1975, 1. útg. 1954), bls. 205.

3. Það var ekki það sem ég meinti...

4. Stjórnmálafræði og forspárgildi
„Political scientists ... insist that there is such a thing as a „scientific“ approach to the study of world politics ...
It should explain, which is to say that it should help us to understand why things happen in the way that they do; and
it should forecast, which is to say that it should provide us with at least some means of anticipating how things will happen in the future.“
John Lewis Gaddis, „History, Science and the Study of International Relations“, 32-33

5. Forspár og kosningarnar 2013...
„Aðalmálið er að þetta er verulega unpredict-able ... Það er engin almenn regla.“ Ólafur Þ. Harðarson, aths. á fundi á vegum félags stjórnmálafræðinga á Sólon, 4. apríl
„Könnunin sýnir að Fram-sóknarflokkurinn er í stórsókn og Sjálfstæðisflokkurinn í svo mikilli kreppu að ég hef aldrei séð annað eins," segir Gunnar Helgi Kristinsson stjórn-málafræðiprófessor. „Þessi þróun öll gengur lengra en maður getur trúað.“ 5. apríl 2013

7. Hraðar hendur 1991-2009 Stjórnarskipti á viku
7 dagar 1991 (Sjstfl. og Alþfl.)
5 dagar 1995 (Sjstfl. og Frsfl.)
7 dagar 2007 (Sjstfl. og Samf.)
7 dagar 2009 (Samf. og Vg)
Jón Baldvin Hannibalsson: Stjórnmálamönnum „í sjálfsvald sett að hafna þessu sjónarspili”
En alltaf aðrir kostir í boði, alltaf gremja einhvers staðar

8. Sífelldar stjórnarkreppur 1944-1988
Sveinn 44-52
Ásgeir 52-68
Kristján 68-80
Vigdís 80-96
Stjórnar-skipti 4
3 (4) 5 3
Hand-hafar umboðs
2, 3, 2, 2
0, 1, 2, 1
1, 2, 4, 1, 5
4, 4, 2
Lengd „stjórnarkreppa“
35, 117, 12, 12
30, 19, 23 (1953 sleppt)
29, 57, 66, 3, 66
29, 74, 11

9. „... gæti orðið tafsamt að mynda ríkisstjórn“
„Það gæti orðið tafsamt að mynda ríkisstjórn í vor – en það er langlíklegast að Bjarni Benediktsson verði forsætisráðherra eins og horfurnar eru núna, við áramótin.“
„Forsetinn benti á að blikur væri á lofti fyrir þingkosningarnar næsta vor. „Margir nýir flokkar eru í framboði og ólga innan þeirra eldri. Það veit enginn hvað kemur út úr næstu þingkosningum.”” júní 2012
Gylfi Arnbjörnsson, Sprengisandur
spáir mjög erfiðum stjórnarmyndunarviðræðum

10. Nýjustu vísbendingar
18. apríl 2013

11. Nýjustu vísbendingar 21 18 9 6 5 4

12. Hver á að spreyta sig fyrst?
Stærsti flokkur
Næststærsti flokkur
Þriðji stærsti
Sveinn
1944 og 1946
1949 og 1950
Aldrei
Ásgeir
1958 og 1959
1956
Kristján
1974
1971 og des. 1979
1978 og okt. 1979
Vigdís
1983, 1991 og 1995
1987 og 1988
Ólafur Ragnar
2007
jan. 2009
Samtals 9 8 2
Tólf manna nefndum Sveins Björnssonar og upphafsumþóttunartíma í tíð annarra forseta sleppt.
„Sigurvegarinn“ og/eða sá sem er líklegastur til að mynda ríkisstjórn

13. Nýjustu vísbendingar og úrslitin 2009
18. apríl 2013

14. Hver vann? Og hver næst? 1958: Fyrst Ólafur Thors en svo ekki Hermann!
1971: Samtökin sigurvegari?
1978: Alþýðubandalagið meira fylgi en Alþýðuflokkur
1995 og 2003: Af hverju ekki Framsókn?!
„Á fundi með forseta Íslands í gær bar Ólafur Ragnar formlega upp þá tillögu þingflokks Alþýðubandalagsins, að Halldór Ásgrímsson fengi umboð til að mynda ríkisstjórn stjórnarandstöðuflokkanna.” Morgunblaðið 19. apríl 1995
Boð Össurar til Halldórs um stól forsætisráðherra 2003

15. Erfið úrslit?
1978: Stjórn „fallin“ en samt ekki, „A-flokkar“ sigurvegarar en samt ekki
1983: Tvö ný framboð
1987: Tveggja flokka stjórn ómöguleg
2013:
A.m.k. tvö ný framboð
Örugglega aðeins einn möguleiki á tveggja flokka stjórn

16. Innanflokksátök og reynsluleysi
1944: Sjálfstæðismenn klofna
1974 og 1979: Átök Gunnars og Geirs
1978: „Benedikt hafði ekki nokkra stjórn á þessu liði, það hefði enginn haft það.” Frásögn Árna Gunnarssonar.
2007: „...eins og Framsóknarflokkinn hafi þorrið móður.“ Hannes H. Gissurarson, Stöð tvö 19. maí,

17. Leiðum lokað fyrirfram
1942 og áfram: Gagnkvæm andúð Hermanns og Ólafs
1956: Kratar hafna samvinnu við Alþýðubandalagið
1978: Viðreisn „over my dead body“
1979:
„Allt er betra en íhaldið“
„Nú, voru það alþýðubanda lagsmenn sem réðust inn í Afganistan?“

18. Leiðum lokað 2013?

19. Ekkert vesen utan „fjórflokksins“

20. Þreifingar...

21. Atbeini forseta Fundir með formönnum flokka
Umboð afhent, eða umþóttunartími
Bjarni Ben. eða Sigmundur Davíð
Umboð afhent á ný
Bjarni, Sigmundur Davíð eða Árni Páll...
... og ný
Minnihlutastjórn, utanþingsstjórn

22. Fyrstu hugmyndir stjórnlagaráðs
„Í viðleitni til að færa þungamiðju valdsins inn í Alþingi á nýjan leik gerum við nú ráð fyrir að þingið sjái sjálft um stjórnarmyndun – án atbeina forseta.“ Eiríkur Bergmann Einarsson, 30. maí 2011
„Ábyrgðarkeðja“ skýr
Ekkert „leppshlutverk“ í stjórnarskránni

23. Lokagerð frumvarps stjórnlagaráðs (90. gr.)
Alþingi kýs forsætisráðherra. Eftir að hafa ráðfært sig við þingflokka og þingmenn gerir forseti Íslands tillögu til þingsins um forsætis-ráðherra. Er hann rétt kjörinn ef meirihluti þingmanna samþykkir tillöguna. Að öðrum kosti gerir forseti Íslands nýja tillögu með sama hætti. Verði sú tillaga ekki samþykkt fer fram kosning í þinginu milli þeirra sem fram eru boðnir af þingmönnum, þingflokkum eða forseta Íslands. Sá er flest atkvæði hlýtur er rétt kjörinn forsætisráðherra. Hafi forsætisráðherra ekki verið kjörinn innan tíu vikna skal Alþingi rofið og boðað til nýrra kosninga.

24. Afstaða þjóðhöfðingjans
„Hlutverk forseta ... verður mun sjálfstæðara. ... Í stað þess forystuhlutverks sem formenn flokka hafa í áratugi haft við myndun ríkisstjórna fela tillögur stjórnlagaráðs í sér nýja skipan þar sem beinar viðræður forsetans við þingmenn yrðu afgerandi.“ Ólafur Ragnar Grímsson, þingsetning 1. okt. 2011