1. BND Iechyd Blwyddyn /BND Health Year
Cyfartaledd, Amrywiaeth a Hawliau Deddfwriaeth Cyfle Cyfartal /Equality, Diversity and Rights Equal opportunities legislation
BND Iechyd Blwyddyn /BND Health Year
Darlithydd /Lecturer Nikki Hardman

2. Nodau ac Amcanion y sesiwn Aims and Objectives of session
Darganfod faint a wyddoch yn barod mewn perthynas gyda deddfwriaeth
Mynd drwy y gwahanol ddarnau o ddeddfwriaeth yn ymwneud gyda chyfartaledd, amrywiaeth a hawliau
Ystyried sut mae’r ddeddfwriaeth yn cael effaith ar leoliadau a gweithleoedd
To find out how much you already know in regards to legislation
To go through the different pieces of legislation relating to equality, diversity and rights
To consider how the legislation impacts on placements and workplaces

3. Deddfwriaeth – trosolwg
Deddfwriaeth a basiwyd gan y llywodraeth i osod i lawr rhai safonau ac egwyddorion neilltuol i sicrhau fod pobl yn derbyn mynediad cyfartal i wasanaethau ac nad yw pobl o rai grwpiau neilltuol yn wynebu gwahaniaethu.
Legislation- an overview
Legislation is passed by government to set down certain standards and principles to ensure that people receive equal access to services and that people from certain groups do not experience discrimination.

4. Sefydliadau yn gorfod sicrhau eu bod yn glynu at ddeddfwriaeth megis mynediad ar gyfer myfyriwr anabl, a sicrhau nad yw pobl o wahanol grwpiau mewn cymdeithas yn wynebu unrhyw ffurf o wahaniaethu.
Organisations have to ensure they adhere to legislation such as access for disabled student, and ensuring people from different groups in society do not experience any form of discrimination

5. Deddf Cyflog Cyfartal /Equal Pay act
Roedd hyn yn dynodi y dylai cyflog fod yr un fath ar gyfer darn o waith neilltuol prun ai yw yn weithiwr gwrywaidd neu fenywaidd
Sefydlwyd y Comisiwn Cyfleoedd Cyfartal i gefnogi’r cyfreithiau sydd yn effeithio ar wahaniaethu ar sail rhyw
This stated that wages should be the same for a particular job regardless of whether it is a male or female worker.
The Equal Opportunities Commission was set up to support the laws affecting sexual discrimination

6. Deddf Gwahaniaethau ar Sail Rhyw Sex Discrimination Act
Yn amddiffyn unigolion rhag gwahaniaethu ar sail rhyw wrth wneud cais am swydd
Yn y gwaith
Wrth rentu tŷ
Wrth werthu a phrynu tŷ
Mewn addysg
Wrth ddefnyddio nwyddau a gwasanaethau
Mae gan ddynion a merched yr hawl i driniaeth deg a chyfartal
Protects individuals from sex
discrimination when applying for a job
At work
Renting a home
House sale and purchase
In education
Using goods and services
Men and women are entitled to fair and
equal treatment

7. Deddf Cysylltiadau Hiliol 1976
Yn amddiffyn unigolion yn erbyn gwahaniaethu wrth
Wneud cais am swydd
Yn y gwaith
Wrth ymuno â chlwb, rhentu cartref, gwerthu a phrynu tŷ
Addysg a hyfforddiant
Race Relations Act 1976
Protects individuals against discrimination when
Applying for a job
At work
Joining a club, renting a home, house sale and purchase
Education and training

8. Sefydlwyd y comisiwn ar gyfer Cyfartaledd Hiliol (CRE) i orfodi’r Ddeddf ac i roi cyngor ar wella ansawdd cyfle ym maes hil ac ethnigrwydd
The commission for Racial Equality (CRE) was set up to enforce the Act and to give advice on improving quality of opportunity in the area of race and ethnicity

9. Cysylltiadau Hiliol (gwelliant) 2000 Race Relations (amendment) 2000
Yn rhoi pwyslais newydd ar DDYLETSWYDD CADARNHAOL ar awdurdodau cyhoeddus i GAEL GWARED ar wahaniaethu hiliol anghyfreithlon
HYBU cyfartaledd a chyfle a
HYBU cysylltiadau hiliol da rhwng pobl o wahanol grwpiau hiliol
Places a new emphasis on POSITIVE DUTY on public authorities to ELIMINATE unlawful racial discrimination
PROMOTE equality of opportunity and
PROMOTE good race relations between people of different racial groups

10. Deddf Plant 1989
Prif bwyntiau
Mae lles y plentym yn hollbwysig
Cyfrifoldeb rhieni yn cael ei bwysleisio
Cyflwynwyd cefnogaeth statudol i blant mewn angen
Partneriaeth gyda rhieni
Rhaid parchu hil, diwylliant,
iaith a chrefydd yr unigolyn
Gwasanaethau i’w cyd-lynu
Children Act 1989
Main points
The well being of the child is paramount
Parental responsibility stressed
Introduced statutory support for children in need
Partnership with parents
Individual’s race, culture, language and religion must be respected
Services to be co-ordinated

11. Gwasanaethau wedi eu cynllunio i gyfarfod ag anghenion teuluoedd unigol
Amddiffyn plant
Mae’n well i blant dderbyn gofal gan eu teuluoedd
Teimlad a dymuniadau’r plant eu hunain i’w hystyried
Dylai rhieni a’r teulu estynedig chwarae rhan bwysig
Cofrestru ac archwilio darparwyr blynyddoedd cynnar
Services designed to meet the needs of individual families
Child protection
Children are best cared for by their families
Children’s own feeling and wishes to be taken into consideration
Parents and extended family should play and important role
Registration and inspection of early years providers

12. Deddf Gwahaniaethu ar Sail Anabledd 1995
Yn gwarchod unigolion yn erbyn gwahaniaethau ar sail anabledd. Yn cynnwys y rhai sydd â neu sydd wedi bod ag anabledd.
Disability Discrimination Act 1995
Protects individuals against discrimination on grounds of disability. Covers those who have or who have had a disability

13. Rights for disabled employees and job applicants
Hawliau ar gyfer gweithwyr anabl ac ymgeiswyr swyddi
Mynediad i nwyddau a gwasanaethau
Hawliau wrth brynu neu rentu
Mae dyletswydd anabledd a ddaeth i rym ar 4ydd Rhagfyr yn dynodi fod yn rhaid i sefydliadau cyhoeddus ddarganfod safbwyntiau pobl ag anableddau a’u cynnwys yn ymarferol
Rights for disabled employees and job applicants
Access to goods and services
Rights when buying or renting
A disability duty which came into place on
4th Dec 2006 states that public organisations
have to gain the views of and actively involve people with disabilities

14. Mae Dyletswydd Anabledd 2006 yn dweud y dylai cyrff cyhoeddus /The 2006 Disability Duty states that public bodies should
Hybu cyfartaledd cyfle rhwng pobl anabl a phobl eraill
Cael gwared â gwahaniaethu anghyfreithlon
Cael gwared ag aflonyddu sydd yn ymwneud ag anabledd
Hybu agweddau cadarnahol tuag tuag at bobl anabl
Annog cyfranogiad gan bobl anabl mewn bywyd cyhoeddus
Promote equality of opportunity between disabled people and other people
Eliminate unlawful discrimination
Eliminate disability related harassment
Promote positive attitudes towards disabled people
Encourage participation by disabled people in public life

15. Cymryd ystyriaeth o anableddau pobl hyd yn oedd lle mae’n golygu trin pobl anabl yn fwy ffafriol nag eraill
Take account of disabled people’s disabilities even where that involves treating disabled people more favourably than others

16. I grynhoi /Recap
Dynodwch wahanol ddarnau o ddeddfwriaeth cyfleoedd cyfartal
Defnyddiwch yr astudiaethau achos a ddarparwyd i ddynodi pa ddarnau o ddeddfwriaeth y gellid eu defnyddio yma
Identify different pieces of equal opportunities legislation
Use the case studies provided to identify which pieces of legislation could be used here