1. Молиявий инструментлар таҳлил усуллари
Япон шамлари (свеча) таҳлил усули
Маърузачи: к.ўқ. А.Мадаминов

2. Режа 1. Япон шамлари тушунчаси, мазмуни ва авзаллиги.
2. Япон шамлари турлар ва дожининг аҳамияти.
3. Япон шамлари моделлари.

3. Япон шамлари (японские свечи)
Японияда 18 асрда бўлажак гуручнинг янги ҳосилини тахмин қилиш учун пайдо бўлган, техник таҳлилнинг энг олдинги ва машҳур усулларидан бири
20 асрнинг 80-йилларида биржа бозоридаги фьючерс ва опционларнинг тез суръатда ўсишида ўзининг аҳамиятини янада кўтарди

4. Шамли моделлардан фойдаланиш
Шамли моделлар бозор тенденциясида узоқ муддатга тахмин қилиш имкониятини бермайди
Шамли моделлар 2-3 кейинги шамларга бозор йўналишини аниқлаб бериш имкониятини беради
Умуман япон шамлари қимматли қоғозларнинг фонд бозоридаги тенденциясини ўрганишнинг энг оддий ва қулай техник таҳлил усулидир.

5. Япон шамларининг техник шаклланиши
Айиқ модели
Буқа модели
Сессия учун нархнинг максимал даражаси
Нархнинг ёпилиши
(Close price)
(High session price)
Нархнинг очилиши (Open price)
(Low session price)
Сессия учун нархнинг минимал даражаси

6. Boenig Co. компанияси акцияларининг динамикаси

7. Шамнинг турлари 2 Волчок 3 Марубоцу (кал) 4 Узун танли шам
1 Классик шам
2 Волчок
3 Марубоцу (кал)
4 Узун танли шам
5 Дожи / Доджи

8. Япон шамлари графиги қуйидаги кўринишга эга:

9. Волчок

10. Волчок Асосий моҳияти – шам танасининг кичик ҳажмдалиги.
Бозор темпини (ҳаракатини) йўқотаётганлигидан огоҳлантиради.

11. Дожи
Дожи – япон тилидан таржима қилинганда яхши якунланмаган деган маънони англатади
Дожининг ёки умуман танаси бўлмайди, яъни OP=СP, ёки кичкина танага эга бўлади

12. Дожи узун оёқли рикша

13. Дожи узун оёқли рикша
Узун оёқли дожи – узун максимал ва минимал нуқталарга эга. Агар дожининг максимал нуқтаси қанчалик узун бўлса, унинг шунчалик “айиқ” тренди имконияти кучли бўлади.
Узун оёқли дожининг аҳамияти, ўсувчи тенденцияда бу дожи турининг намоён бўлиши нархларнинг қайрилишига, яъни пасаювчи тенденцияга ўзгаришига олиб келди.

14. Дожи қабр тоши (надгробие)

15. Дожи қабр тоши
Дожининг бу тури ҳам узун оёқли дожига ўхшаб унинг “буқалар” трендида пайдо бўлиши кейинги савдоларда “айиқлар” тренди имкониятларини ошираяпти, яъни кейинги савдоларда фонд бозорида “айиқлар” тренди хукмрон бўлади.
Инвестор учун бу дожи турининг аҳамиятли томони шундаки, “қабр тоши” дожини бозорда намоён бўлиши билан инвестор ўз акцияларини сотишга тушади ва кейинги савдоларда акцияларни янада арзон баходан сотиб олишга харакат қилади.

16. Дожи аждарҳо (дракон)

17. Дожи аждарҳо
Дожи “аждарҳо” - “қабр тоши” нинг тескариси: бу дожида юқори максимал нуқтага мавжуд эмас, лекин узун минимал нуқтага эга. Хисобланадики, дожи “аждарҳо” қанчалик узун минимал нуқтага эга бўлса, шунчалик бозор иштирокчилари оптимистик кайфиятда бўлишади.
Дожи “аждарҳо” нинг аҳамияти дожи “қабр тоши” нинг тескариси, фақатгина дожи “аждарҳо” пасаювчи трендда намоён бўлиб нархларнинг қайрилиши, бурилишига сабаб бўлади, яъни ўсувчи трендга ўзгаришига.

18. Қайтиб келиш моделлари
Осилган (повешенный)
Болға (молот)

19. Осилган (hanging man)

20. Осилган (hanging man)
Тана нарх диапазонининг юқори қисмида жойлашган. Тананинг ранги аҳамиятли эмас.
Пастки соя танадан 2 марта узунроқ.
Шам (свеча)нинг юқори сояси йўқ ёки жуда ҳам қисқа.

21. Болға

22. Болға Осилганга ўхшаб кўринади, лекин пасаювчан тенденцияда шаклланади
Нархнинг тепага қараб йўналишига сигнал беради

23. Юлдузлар модели “Юлдузлар” модели тўртта тури мавжуд: Тонгги юлдуз
Тунги юлдуз
Дожи юлдузи
Учаётган юлдуз

24. Тонгги юлдуз модели

25. Тунги юлдуз модели

26. Учаётган юлдуз

27. Учаётган юлдуз Ўсувчан тенденцияда шаклланади
Қора ёки оқ тана ва узун сояли кўринишда бўлади
Ўсувчан трендда қисқа муддатли коррекцияни билдиради

28. Япон шамларининг бошқа моделлари

29. Ютиш (поглощения) модели
Буқа модели
Айиқ модели

30. Ютиш модели

31. Учта қора қарғалар

32. Учта қора қарғалар
Учта сўнгги пасаётган қора шамлар. Агар баланд нарх атрофида пайдо бўлса ёки узоқ муддат давом этган ўсувчан тенденциядан сўнг нарх тушушини ўлчаб беради
Уч қарғада нархнинг ёпилиши минимал нарх атрофида ёки уларнинг яқинида бўлиши керак. Ҳар бир шамда нархнинг очилиши бундан олдинги шам танасининг «ичида» бўлиши керак

33. Учта ҳужум қилаётган аскар

34. Учта ҳужум қилаётган аскар
Учта сўнгги ўсаётган оқ шамлар. Агар паст нарх атрофида пайдо бўлса ёки узоқ муддат давом этган пасаювчан тенденциядан сўнг нарх кўтарилишини ўлчаб беради
Уч қарғада нархнинг ёпилиши максимал нарх атрофида ёки уларнинг яқинида бўлиши керак. Ҳар бир шамда нархнинг очилиши бундан олдинги шам танасининг «ичида» бўлиши керак

35. Хулоса
Шуни айтиш жоизки, қимматли қоғозлар бозорида техник таҳлил усулини қўлланилиши бу фонд бозори инфратузилмасини ривожланишига, қатнашчилар сонининг ошиши, билимли мутахассисларни иш билан таъминланиши, янги технологик мажмуаларни қўлланилиши, бозор волатиллигининг ўсиши каби ижобий холатларга олиб келиши мумкин.

36. Этиборингиз учун раҳмат