1. Friðrik Már Baldursson VIÐSKIPTADEILD ER HÆGT AÐ ÉTA KÖKUNA OG EIGA HANA LÍKA? SAMNINGAR UM NÝTINGU NÁTTÚRUAUÐLINDA

2. www.hr.is Samningar um nýtingu orkuauðlinda í eigu ríkis Varanlegt framsal eignarhalds er bannað (2008) Ríkið má leigja frá sér orkuauðlindir til allt að 65 ára Viljum hanna leigusamninga þ.a. –Stuðlað sé að hagkvæmri og sjálfbærri nýtingu auðlindanna –Tekjur eigandans (ríkisins) séu hámarkaðar –Hvötum til að ráðast í þjóðhagslega hagkvæm verkefni (að teknu tilliti til umhverfiskostnaðar) sé viðhaldið

3. www.hr.is Leiga í stað eignarhalds: Að eiga kökuna og éta hana líka “Leigjendavandinn” –Leigufyrirkomulagið býr til slæma hvata fyrir leigutakann Hætta á –Slælegu viðhaldi mannvirkja á síðari hluta leigutíma –Ágengri nýtingu auðlindarinnar (sér í lagi jarðvarma) Hvernig er hægt að fá leigjandann til að fara vel með auðlind og mannvirki, sér í lagi undir lok leigutíma Leigutími skiptir máli –Hagkvæmni (lengri) eða sveigjanleiki (styttri) Ákvörðun leigu og reglur um endurnýjun leigusamnings skipta máli

4. www.hr.is Tillögur nefndar fors.rn. að fyrirkomulagi (2010) Nýjum orkukostum ráðstafað með útboði Leyfistími verði á bilinu 40-50 ár Endurnýjun meginregla ef nýta á auðlind áfram –Skilyrði um umgengni – aðeins góður leigjandi fær endurnýjun Gjaldtaka –Grunngjald – að lágmarki umhverfiskostnaður + rannsóknar- og undirbúningskostnaður –Útboð getur aðeins virkað til hækkunar grunngjalds –Hluti af auðlindarentu þegar umframarður skapast –Tryggingagjald

5. www.hr.is Hvers vegna virkjar ríkið ekki sjálft? Það gerir það nú þegar með eignarhaldi á Landsvirkjun o.fl. Skuldir LV eru nú hátt í 400 milljarðar með ábyrgð ríkisins Megnið af fjárfestingunni tengist framleiðslu fyrir stóriðju Það er ekki skynsamlegt að fara mikið lengra með óbreyttu fyrirkomulagi

6. www.hr.is Er hægt að nota sama módel á aðrar auðlindir? Já, til dæmis sjávarauðlindir En það þarf að aðlaga fyrirkomulagið að auðlindinni Samningar af mismunandi lengd þ.a. allir samningarnir renni ekki út á sama tíma –Aðlögun –Sveigjanleiki