1. Framleiðslukostnaður Kafli 13

2. . Framleiðslukostnaður Lögmál framboðs: u Fyrirtækin vilja framleiða og selja meira ef verðið hækkar. u Af þeim sökum er framboðskúrfan upphallandi.

3. . Markmið fyrirtækja Hið hagræna markmið fyrirtækja er að hámarka hagnað.

4. . Tekjur og kostnaður Heildartekjur u Fjárhæðir sem fyrirtækið þiggur fyrir sölu á framleiðsluvörum sínum. Heildarkostnaður u Fjárhæðir sem fyrirtæki verða borga vegna kostnaðar við framleiðsluna.

5. . Hagnaður Hagnaður er heildartekjur að frádregnum heildarkostnaði. Hagnaður = Tekjur - Gjöld

6. . Fórnarkostnaður Framleiðslukostnaður fyrirtækja felur í sér allan fórnarkostnað sem hlýst af framleiðslunni.

7. . Sýnilegur og falinn kostnaður Framleiðslukostnaður felur í sýnilegan (e. explicit) og falinn (e. implicit costs) kostnað. u Sýnilegur kostnaður felur í sér beinar greiðslur til framleiðsluþátta. u Falinn kostnaður felur ekki í sér beinar greiðslur.

8. . Hagfræðilegur hagnaður og bókhaldshagnaður u Hagfræðingar mæla hagfræðilegan hagnað sem heildartekjur að frádregnum fórnarkostnaði (sýnilegum og földum). u Bókarar mæla bókhaldslegan hagnað sem heildartekjur að frádregnum sýnilegum kostnaði. Þeir líta því framhjá földum kostnaði.

9. . Hagfræðilegur hagnaður og bókhaldshagnaður u Þegar heildartekjur er meiri en sýnilegur og falinn kostnaður, þá hefur fyrirtækið hagfræðilegan hagnað. u Hagfræðilegur hagnaður er minni en bókhaldshagnaður.

10. . Hagfræðilegur hagnaður og bókhaldshagnaður Revenue Total opportunity costs How an Economist Views a Firm Explicit costs Economic profit Implicit costs Explicit costs Accounting profit How an Accountant Views a Firm Revenue

11. . Framleiðsla og kostnaður

12. . Framleiðsluferill Framleiðsluferill sýnir tengslin á milli þeirra framleiðsluþátta (e. inputs) og framleiðslumagns (e. output).

13. . Jaðar-framlegð Jaðarframlegð (e. marginal product) er sú aukning fram- leiðslumagns sem hlýst af einni einingu til viðbótar af tilgreindum framleiðsluþáttum sem varið er til framleiðslunar.

14. . Jaðar-framlegð Aukning framleiðsluþátta Aukning framleiðslu = Jaðar framlegð

15. . Jaðarframlegð Change in inputs Change in Output = Jaðar framlegð

16. . Fallandi jaðarframlegð u Fallandi jaðarframlegð (e. Diminishing marginal product) á við þegar að jaðar- framlegð dregst saman þegar magn framleiðsluþátta eykst. u Dæmi: Þegar fleiri og fleiri verkamenn eru ráðnir, þá mun hver maður til viðbótar skila minna og minna til framleiðslunar vegna þess að fyrirtækið hefur takmarkað tækjaval.

17. . Framleiðsluferill... Quantity of Output (cookies per hour) 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 Number of Workers Hired 012345 Production function

18. . Fallandi jaðarframlegð u Halli framleiðsluferilssins mælir jaðarframlegð framleiðsluþátta, s.s. vinnuafls. u Þegar jaðarframlegðin minnkar, þá verður framleiðsluferillinn flatari.

19. . Frá framleiðsluferlum til kostnaðarferla u Tengslin á milli þess magns sem fyrirtækið getur framleitt og þess kostnaðar sem er því samfara ræður verðlagningu. u Heildarkostnaðarferill (e. Total-cost curve) sýnir þessi tengsl á myndrænan máta.

20. . Framleiðsla og heildarkostnaður Hungry Helen’s Cookie Factory

21. . Heildarkostnaðarferill... Total Cost $80 70 60 50 40 30 20 10 Quantity of Output (cookies per hour) 0 20401401201008060 Total-cost curve

22. . Nokkrir mælikvarðar á kostnað Framleiðslukostnaði má deila niður í fastan og breytilegan kostnað.

23. . Fastur og breytilegur kostnaður u Fastur kostnaður er þeir kostnaðarliðir sem standa í stað þrátt fyrir að framleiðslumagnið breytist. u Breytilegur kostnaður er þeir kostnaðarliðir sem breytast þegar framleiðslumagnið breytist.

24. . Fjölskylda af heildar- kostnaðarferlum u Total Fixed Costs (TFC) u Total Variable Costs (TVC) u Total Costs (TC) TC = TFC + TVC

25. . Fjölskylda af heildar- kostnaðarferlum QuantityTotal CostFixed CostVariable Cost 0$ 3.00 $ 0.00 13.303.000.30 23.803.000.80 34.503.001.50 45.403.002.40 56.503.003.50 67.803.004.80 79.303.006.30 811.003.008.00 912.903.009.90 1015.003.0012.00

26. . Meðalkostnaður u Meðal kostnaður fæst með því að deila kostnaði fyrirtækisins með framleiðslumagni. u Meðalkostnaður er kostnaður við að búa til eina dæmigerða framleiðslu- einingu.

27. . Fjölskylda af meðal- kostnaðarferlum u Average Fixed Costs (AFC) u Average Variable Costs (AVC) u Average Total Costs (ATC) ATC = AFC + AVC

28. . Fjölskylda af heildar- kostnaðarferlum

29. . $3.00 Fjölskylda af heildar- kostnaðarferlum QuantityAFCAVCATC 0——— 1$0.30$3.30 21.500.401.90 31.000.501.50 40.750.601.35 50.600.701.30 60.500.801.30 70.430.901.33 80.381.001.38 90.331.101.43 100.301.201.50

30. . Jaðar-kostnaður u Jaðarkostnaður (e. marginal cost) (MC) mælir aukningu í heildar- kostnaði þegar fyrirtækið eykur framleiðslu um eina einingu.  Jaðarkostnaður getur veitt svar við eftirfarandi spurningu: u Hvað kostar að framleiða eina einingu í viðbót?

31. . Jaðar-kostnaður

32. .

33. . Heildarkostnaðarferill... $0.00 $2.00 $4.00 $6.00 $8.00 $10.00 $12.00 $14.00 $16.00 0 24681012 Quantity of Output (glasses of lemonade per hour) Total Cost Total-cost curve

34. . ATC AVC MC Meðal-kostnaðar og jaðar- kostnaðar ferlar... $0.00 $0.50 $1.00 $1.50 $2.00 $2.50 $3.00 $3.50 0 24681012 Quantity of Output (glasses of lemonade per hour) Costs AFC

35. . Kostnaðarferlar og lögun þeirra Jaðarkostnaður vex með auknu framleiðslumagni. u Þetta sýnir eiginleika fallandi jaðarframlegðar.

36. . Kostnaðarferlar og lögun þeirra $0.00 $0.50 $1.00 $1.50 $2.00 $2.50 024681012 Quantity of Output (glasses of lemonade per hour) Costs MC

37. . Kostnaðarferlar og lögun þeirra Meðal-heildar-kostnaðar-ferillinn er U-laga. u Ef framleiðslumagnið er lítið, þá er meðal- kostnaður hár vegna þess að fastur kostnaður deilist á fáar einingar. u Þess vegna mun meðal kostnaður lækka þegar framleiðslan eykst. u En loks mun meðal kostnaður hækka aftur vegna þess að breytilegur kostnaður vex með auknu magni.

38. . Kostnaðarferlar og lögun þeirra Hagkvæmasta framleiðslumagnið er á botni U, þegar meðal kostnaður er lágmarkaður.

39. . Kostnaðarferlar og lögun þeirra $0.00 $0.50 $1.00 $1.50 $2.00 $2.50 $3.00 $3.50 024681012 Quantity of Output (glasses of lemonade per hour) Total Costs ATC

40. . Tengslin á milli jaðarkostnaðar og meðalkostnaðar. u Hvenær sem jaðarkostnaður er lægri en meðal kostnaður, þá fer meðal kostnaður lækkandi. u Hvenær sem jaðarkostnaður er hærri en meðal kostnaður, þá fer meðal kostnaður hækkandi.

41. . Tengslin á milli jaðarkostnaðar og meðalkostnaðar. Á þeim punkti þar sem ferill jaðar-kostnaðar sker feril meðal-kostnaðar, þar er hag- kvæmasta framleiðslumagnið. u Hagkvæm framleiðsla felur í sér lágmörkun meðalkostnaðar.

42. . MC ATC Tengslin á milli jaðarkostnaðar og meðalkostnaðar. $0.00 $0.50 $1.00 $1.50 $2.00 $2.50 $3.00 $3.50 024681012 Quantity of Output (glasses of lemonade per hour) Costs

43. . Nokkrir kostnaðar-mælikvarðar Það er kominn tími til þess að kanna tengslin á milli mismunandi mælikvarða á kostnað.

44. . Nokkrir kostnaðar-mælikvarðar Big Bob’s Bagel Bin

45. . Big Bob’s Cost Curves... $0.00 $2.00 $4.00 $6.00 $8.00 $10.00 $12.00 $14.00 $16.00 $18.00 $20.00 0246810121416 Quantity of Output (bagels per hour) Total Cost Total Cost Curve

46. . AFC AVC MC Big Bob’s Cost Curves... 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 0246810121416 Quantity of Output Costs ATC

47. . Þrír mikilvægir eiginleikar kostnaðarferla u Jaðarkostnaður mun að lokum hækka með auknu framleiðslumagni. u Meðal kostnaðarferillinn er U-laga. u Þegar jaðar kostnaðarferillinn sker meðalkostnaðarferilinn, þá er meðalkostnaður lágmarkaður.

48. . Kostnaður til lengri tíma u Í mörgum fyrirtækjum ráðast skilin á milli fasts og breytilegs kostnaðar af lengd sjóndeildarhringsins þegar litið er fram í tímann. u Þegar til skemmri tíma er litið eru sumir kostnaðarliðir fastir. u Þegar til lengri tíma er litið verður allur fastur kostnaður að breytilegum kostnaði.

49. . Kostnaður til lengri tíma Vegna þess að margur kostnaður er fastur þegar til skemmri tíma er litið, en breytilegur þegar til lengri tíma er litið, þá ráðast kostnaðarferlar fyrirtækja af þeim tíma sem er til athugunar.

50. . Meðal heildar kostnaður í bráð og lengd... Quantity of Cars per Day 0 Average Total Cost ATC in short run with small factory ATC in short run with medium factory ATC in short run with large factory ATC in long run

51. . Stærðar-hagkvæmni og stærðar-óhagkvæmni. u Stærðarhagkvæmni á við þegar langtíma meðal kostnaður lækkar um leið og framleiðslan vex. u Stærðaróhagkvæmni á við þegar meðal kostnaður hækkar um leið og framleiðslan vex. u Föst stærðar hagkvæmni á við þegar langtíma meðal kostnaður helst stöðugur þrátt fyrir að framleiðslan vaxi.

52. . Stærðar-hagkvæmni og stærðar-óhagkvæmni. Diseconomies of scale Quantity of Cars per Day 0 Average Total Cost ATC in long run Economies of scale Constant Returns to scale

53. . Samandregið u Markmið fyrirtækja er að hámarka hagnað, sem er tekjur að frádregnum kostnaði. u Þegar hegðun fyrirtækja er greind, er mikilvægt að taka fórnarkostnað framleiðslunar með í reikninginn. u Sumir fórnarkostnaðarliðir eru beinir og bersýnilegir en aðrir óbeinir og faldir.

54. . Samandregið u Kostnaður fyrirtækja endurspeglar framleiðsluferil þeirra. u Dæmigerður framleiðsluferill verður flatari þegar magn framleiðsluþátta vex, og sýnir þannig fallandi jaðar-framlegð. u Heildarkostnaður fyrirtækja deilist á milli fasts og breytilegs kostnaðar. Fastur kostnaður er óháður framleiðslumagni; breytilegur kostnaður ræðst af framleiðslumagni.

55. . Samandregið u Meðal-kostnaður er heildarkostnaður deild með framleiðslumagni. u Jaðar-kostnaður er sú aukning í kostnaði sem verður þegar framleiðslan er aukin um eina einingu. u Jaðar-kostnaður vex ávallt með aukinni framleiðslu.

56. . Samandregið u Meðal-heildar-kostnaðarferillinn eru U- laga. u Jaðar-kostnaðar ferillinn sker ávallt meðal kostnaðarferillinn í þeim punkti þegar meðalkostnaður er í lágmarki. u Kostnaður fyrirtækja veltur á þeim tíma sem er til athugunar..