1. Gunnar Gíslason Fræðslustjóri Akureyrarbæjar
Skólabragur?
Gunnar Gíslason
Fræðslustjóri Akureyrarbæjar
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

2. Viðfangsefni dagsins! Hvað er skólabragur?
Hvaða þýðingu hefur skólabragur fyrir líðan og starfsgleði nemenda og starfsfólks?
Hver er þáttur nemenda, foreldra, starfsfólks og grenndarsamfélags í að rækta og viðhalda góðum skólabrag?
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

3. Skólabragur - Skilgreining
Hugtak sem er notað um samskipti og gildi sem eru sérstök og dæmigerð fyrir skóla í heild.
Það sem mótar hann eru skráðar og óskráðar reglur sem hafðar eru í heiðri.
Erfitt að tilgreina hvað hefur áhrif á hann hverju sinni, en sérkenni geta mótast af stærð, áherslum, verklagi og aldri.
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

4. Skólabragur – Gildi - Samskipti
Virðing – Traust - Umburðarlyndi Sveigjanleiki - Fjölbreytni Kærleikur – Gleði - Bjartsýni Skilvirkni – Árangur Leiðsögn – Tillitssemi - Samvinna Ábyrgð – Lýðræði Jafnræði - Jafnrétti Skýr skilaboð – Samkvæmni Hófsemi
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

5. Gleði – kærleikur - fjölbreytni
Kennari sem aldrei leyfir börnunum nokkra hvíld eða hressingu frá strangri vinnu, en reynir að gera líf þeirra að “kirjugarði dauðra vona”, á ekki heima í skólastofu.
D.C. Murphy 1917
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

6. Umburðarlyndi – Tilltssemi - Gleði
“Sumir kennarar hafa ekki annað að bjóða börnunum en súran svip og stranga vinnu. Það var ekki nema eðlilegt að drenghnokki einn, sem orðinn var þreyttur á að horfa á þungbrýna kennarann sinn, færi fram á að sér yrði komið fyrir í þorpi, þar sem hann hafði heyrt sagt að skólahúsið væri of lítið til að rúma öll börnin!” D.C. Murphy 1917
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

7. Árangursríkir skólar
Samantekt úr rannsóknum síðustu áratuga – Duttweiler
Nemendamiðaðir
Gera kröfur og bjóða ögrandi verkefni
Veita leiðsögn sem hvetur til náms
Jákvæður skólabragur
Áhersla á samvinnu
Öflug símenntun
Deila forystu
Skapandi lausnaleit
Virk tengsl við foreldra og nærsamfélag
(Sergiovanni;2006 bls )
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

8. Aðalnámskrá – Drög - Skólabragur
Nemendur þurfa að tileinka sér í daglegu lífi ýmsa þætti til þess að vera virkir þátttakendur í lýðræðisþjóðfélagi, þ. á m. samskiptahæfni, virðingu, umburðarlyndi og skilning á uppbyggingu lýðræðislegs þjóðfélags. Nemendur þurfa að læra að umgangast hvern annan í sátt og samlyndi og taka ábyrgð á eigin framkomu og hegðum. Til þess að svo megi verða ber starfsfólki skólans í hvívetna að stuðla að góðum starfsanda og gagnvæmri virðingu allra í skólanum í samstarfi við nemendur, foreldra og starfsfólk. Efla skal félagsfærni nemenda með því að skapa þeim tækifæri til virkrar þátttöku í skólastarfi. Jákvæður skólabragur er í eðli sínu forvarnastarf og getur dregið úr neikvæðum samskiptum, s.s. einelti og öðru ofbeldi. Leggja þarf áherslu á námsaga og sjálfsaga nemenda. Meðal grundvallarréttinda nemenda er að hafa vinnufrið í skólanum þannig að þeir geti náð sem bestum tökum á náminu og að kennslan nýtist þeim sem best. Því þarf að leggja áherslu á að skapa jákvæðan skólabrag í hverjum skóla og góðan vinnuanda í einstökum bekkjardeildum og námshópum.
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

9. Stefnuþættir Vídd Hér þarf að fara vel yfir stefnukortið.
Hrönn hefur valið þá leið að lesa kortið niður og útskýra orsakasamhengið á þann veg að til að stefnuþættir í “nemendavíddinni” nái fram að ganga þá verði stefnuþættir í hinum tveimur að vera til staðar.
Stefnukort eru oft lesin upp og þá eru örvarnar lesnar “stuðlar að”.
Það er allt í lagi að fara báðar leiðir í útskýringum
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

10. Skiptir skólabragur máli
Rannsókn Ingvars Sigurgeirsson og Ingibjargar Kaldalóns:
„Gullkista við enda regnbogans“
Rannsókn á hegðunarvanda
í grunnskólum Reykjavíkur
skólaárið 2005–2006
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

11. Jákvæður skólabragur – minnst agavandamál
Viðhorf til foreldra mjög jákvæð og áhersla á öflugt foreldrastarf
Gagnkvæm virðing
Starfsmenn sýna umhyggju
Hlýlegt umhverfi
Hlustað á nemendur
Nemendur bera á byrgð
Bekkjarfundir
Samverustundir - reglulegar
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

12. Jákvæður skólabragur – minnst agavandamál
Nemendum sýnt traust
Jafningjafræðsla
Öflug lífsleiknikennsla
Trú á nemendur
Sveigjanleiki
Blöndun nemendahópa innan árgangs eða aldurshópa
Samstaða kennara – lausnamiðuð samvinna
Skýr skilaboð – kennarar og starfsmenn fyrirmyndir
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

13. Jákvæður skólabragur - stjórnendur
Sýnilegir
Fylgjast vel með eru á ferli
Stýra reglulega samkomum nemenda
Halda reglulega fundi
Bregðast við
Minnst agavandamál þar sem jákvæður skólabragur ríkti – lausnir en ekki vandi sem aðrir eiga!
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

14. Skýringar á vanda skólanna
Hlutfall þeirra sem eru mjög eða frekar sammmála
Fengið frá Ingvari Sigurgeirssyni og Ingibjörgu Kaldalóns
“Gullkista við enda regnbogans”
Þessar niðurstöður ... Vekja til umhugsunar ... Meginvandinn er ekki vandi skólans ...
Takið eftir því að viðmælendur eru mest sammmála því að skýringar á meginvanda skólans liggi í skorti á fjárveitinum ... Sérfræðiaðstoð og úrræðum ... Og með í geðrænum vandkvæðum ... Næst koma erfiðar félagslegar aðstæður ... Óheppilegar uppeldisaðferðir ... Miklu neðar er t.d. einhæfar kennsluaðferðir ...
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

15. Neikvæður skólabragur - ástæður
Athyglisvert að helst er um að kenna skorti eða atriðum sem eru utan skólans – snerta ekki kennarastarfið sjálft
Skortur á fjárveitingum í góðæri – hvað gerist þá í hallæri?
Er jákvæður skólabragur háður fjárveitingum og verður því neikvæður við “skort”?
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

16. Skólabragur - framtíðin
Fæst þeirra atriða sem hér hafa verið nefnd kosta í sjálfu sér fjármagn en skortur getur valdið neikvæðni og vanmætti sem dregur úr fólki vilja – Því þarf sterka, jákvæða og bjartsýna forystu sem leitar lausna, hvetur til aðlögunar/ breytinga og bendir á að þrátt fyrir minna fjármagn er fjármagnið enn mjög mikið og bjargirnar með.
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar

17. Skólabragur - niðurstaða
Jákvæður skólabragur skiptir máli.
Bjargirnar eru til staðar í miklum mannauði og góðri aðstöðu!
Gleymum okkur ekki við að horfa á trén, því þau eru hluti skógarins sem við þurfum einnig að líta til.
Kveikjum því á kerti fremur en að kvarta yfir myrkrinu!
Gunnar Gíslason fræðslustjóri Akureyrar