1. Keperluan/ Capturing the Requirements
BAB 4
Keperluan/
Capturing the Requirements

2. Definasi Keperluan (requirement)
Ada banyak makna yang dikaitkan dengan “Keperluan”
pernyataan abstrak di peringkat tinggi mengenai sistem
pernyataan terperinci menggunakan definasi formal mengenai sistem
ataupun apa yang diantara dua di atas

3. Definasi yang digunakan
Deskripsi mengenai apa yang sistem boleh laksanakan dan kekangannya. (dari Sommerville)
ciri-ciri/ ‘feature’ bagi sistem ATAU penerangan mengenai sesuatu yang boleh dilakukan oleh sistem untuk memenuhi tujuan utama sistem.(dari Pfleeger)

4. Pembahagian Keperluan
Keperluan Pengguna
Keperluan Sistem
Spesifikasi rekabentuk perisian (dokumentasi)

5. Keperluan pengguna Definasi diperingkat tinggi, tidak terperinci
Dalam bahasa tabii, ada diagram, menerangkan apakah perkhidmatan yang ditawarkan oleh sistem dan kekangannya
Ditulis untuk: Pelanggan & Pengurus Kontraktor

6. Keperluan sistem: Definasi yang lebih terperinci
Menentukan perkhidmatan dan kekangan sistem secara terperinci.
Sasaran pada staf Teknikal ‘Senior’ & Pengurus Projek

7. Contoh: Keperluan Pengguna Keperluan Sistem
Perisian patut membolehkan fail yang telah dibina didalam peralatan lain didapati dan disenaraikan dengan mudah.
Keperluan Sistem
Pengguna patut diberikan kemudahan untuk mendefinasikan jenis-jenis fail dari luar.
Setiap fail dari luar berkemungkinan boleh dikaitkan dengan sejenis peralatan tertentu.

8. Spesifikasi rekabentuk perisian -dokumentasi keperluan
Lebih terperinci daripada spesifikasi keperluan sistem
Deskripsi yang abstrak mengenai rekabentuk perisian sebagai rujukan utama untuk rekabentuk dan implementasi.

9. Apa yang ada dalam dokumen keperluan?
Dokumen definasi Keperluan
Ditulis dalam istilah yang boleh difahami oleh pelanggan
Senarai lengkap apa yang pelanggan ingin sistem tersebut lakukan
Mewakili persefahaman antara pelanggan dengan pembangun mengenai apa keperluan dan kehendak pelanggan
Ditulis bersama oleh pelanggan dan pembangun

10. Apa yang ada dalam dokumen keperluan?
Spesifikasi Keperluan
Menyatakan definasi keperluan dalam istilah teknikal
Sesuai untuk pembangunan rekabentuk sistem
Ditulis oleh penganalisa keperluan/’requirement analysts’.

11. Apa yang ada dalam dokumen keperluan?
Mesti ada hubungan terus/’direct correspondence’ diantara dokumen definasi dengan dokumen spesifikasi
 Kaedah Pengurusan Konfigurasi
Digunakan sepanjang kitar hayat pembangunan sistem

12. Pengurusan Konfigurasi
Definasi: satu set prosedur yang menjejaki:
Keperluan yang menerangkan apa yang perlu dibuat oleh sistem
Modul rekabentuk yang dijanakan daripada keperluan
Kod program yang melaksanakan rekabentuk
Ujian yang mengesahkan kefungsian sistem
Dokumen yang menerangkan sistem

13. Pengurusan Konfigurasi
Keperluan: menerangkan kelakuan sistem
Sistem akan bertindak ke atas data/arahan. Objek/entiti akan bergerak dari satu keadaan kepada keadaan lain
Keperluan akan menyatakan keadaan dan juga pertukaran sistem/objek
2 cara:
Pendekatan fungsian
Pendekatan bukan fungsian

14. Keperluan Fungsian
Menerangkan interaksi diantara sistem dan juga persekitarannya
Bagaimana sesuatu sistem akan bertindak pada sesuatu keadaan.
Contoh: bagi satu sistem yang mencetak gaji mingguan  Apakah input yang perlu untuk mencetak slip gaji?, dalam keadaan mana jumlah bayaran boleh diubah dan sebagainya
Boleh guna banyak teknik untuk menentukan keperluan fungsian

15. Contoh: Sistem Pinjaman Buku Perpustakaan
Pengguna sepatutnya boleh mencari buku samada dari pengkalan data keseluruhan ataupun dari subset pengkalan data keseluruhan.
Sistem sepatutnya menyediakan paparan yang berkaitan untuk membaca dokumen yang disimpan kepada pengguna.

16. Keperluan bukan fungsian
Menerangkan kekangan ke atas sistem yang menyebabkan pilihan kita dalam membangunkan penyelesaian terhadap masalah dihadkan.
Contoh: kita perlu bangunkan sistem pada mesin tertentu sahaja/ cek mesti diagihkan kepada pekerja tidak lebih dari 4 jam selepas data mula dibaca.

17. Kedua-dua keperluan ini diperolehi secara formal dari pengguna
Formal: Pelanggan tidak selalunya bagus dalam menerangkan keperluan dan kehendak

18. 3 jenis keperluan bukan fungsian:
Keperluan produk
Keperluan organisasi
Keperluan luaran/’external’

19. Contoh: Keperluan Produk Keperluan Organisasi
Adalah satu keperluan komunikasi di antara APSE dan pengguna dinyatakan di dalam bentuk set aksara ADA
Keperluan Organisasi
Proses pembinaan sistem dan dokumen yang dihantar hendaklah mengikut cara yang telah dinyatakan dan didefinasikan di dalam XYZCo-SP-STAN-95.

20. Contoh: Keperluan Luaran
Sistem tidak boleh memaparkan maklumat pelanggan kecuali nama dan nombor rujukan kepada pengguna sistem.

21. Jenis-jenis Keperluan
Dokumen spesifikasi dan definasi keperluan menerangkan semua yang berkaitan dengan bagaimana sistem akan berinteraksi dengan persekitarannya
Antaranya:
Persekitaran Fizikal
Antaramuka
Faktor pengguna dan manusia

22. Kefungsian
Dokumentasi
Data
Sumber
Keselamatan
Pengesahan Kualiti

23. Sumber-sumber keperluan
Penentuan
Keperluan
Keperluan and Kemahuan Pelabur
Keperluan yang diguna semula
Model situasi semasa
Jenis-jenis cadangan keperluan
Dokumen yang sediada
Sistem dan organisasi semasa
Model Domain
Template Keperluan
Librari Guna-Semula
Sumber-sumber keperluan

24. Ciri-ciri keperluan Tujuan:
Membenarkan pembangun untuk menerangkan pemahaman mereka bagaimana pelanggan mahu sistem tersebut berfungsi
Memberitahu perekabentuk apakah fungsi dan juga ciri-ciri yang mesti dihasilkan oleh sistem
Membantu pasukan pengujian untuk meyakinkan pelanggan bahawa sistem tersebut memenuhi keperluan

25. Antara ciri-ciri keperluan:
Adakah keperluan tersebut betul?
Adakah keperluan tersebut konsisten?
Adakah keperluan lengkap?
Adakah ia realistik?
Adakah setiap keperluan menerangkan sesuatu yang diperlukan oleh pelanggan
Adakah keperluan tersebut ‘verifiable’?
Adakah keperluan tersebut boleh dijejaki?

26. Kejuruteraan Keperluan
Proses yang melibatkan semua aktiviti yang diperlukan untuk menghasilkan dan mengekalkan dokumen keperluan sistem
Terdapat 4 aktiviti:
Kajian kesauran
Menentukan(elicitation) dan menganalisis keperluan
Spesifikasi Keperluan
Pengesahan

27. Proses Kejuruteraan Keperluan
Penentuan dan
Analisis
Keperluan
Kajian
Kesauran
Spesifikasi
Keperluan
Pengesahan
Keperluan
Laporan
Kesauran
Model
Sistem
Keperluan
Pengguna dan
Sistem
Dokumen
Keperluan

28. Kajian Kesauran
Semua proses mendapatkan keperluan bermula dengan kajian kesauran
INPUT: Kerangka deskripsi sistem dan bagaimana ia akan digunakan di dalam organisasi
Hasil: Laporan yang menyatakan samada patut untuk meneruskan proses mendapatkan keperluan dan pembangunan sistem

29. Kajian Kesauran Fokus kepada:
Adakah sistem menyumbang kepada keseluruhan objektif organisasi?
Adakah sistem boleh dilaksanakan dengan menggunakan teknologi terkini dan di dalam kekangan kos dan juga skedul yang dinyatakan?
Bolehkan sistem ini diintegrasikan dengan sistem lain yang telah sedia ada?

30. Kajian Kesauran Melibatkan penilaian terhadap:
Maklumat
Pengumpulan maklumat
Penulisan laporan
Penilaian maklumat: akan mengenalpasti maklumat yang diperlukan. Bila maklumat telah dikenalpasti,dapatkan jawapan dari sumber maklumat

31. Kajian Kesauran Sumber maklumat: Mungkin diperolehi daripada:
Pengurus Jabatan
Jurutera Perisian
Technology Expert
End-user
Temubual dijalankan untuk dapatkan maklumat.

32. Kajian Kesauran
Bila maklumat telah sedia, satu laporan kajian kesauran akan disediakan
Ia akan membuat cadangan samada meneruskan atau tidak pembangunan sistem
Ia mungkin mencadangkan perubahan pada skop, budget dan juga skedul bagi sistem

33. Menentukan dan Menganalisa Keperluan
Staf Teknikal Pembinaan Perisian akan bekerja bersama pelanggan dan juga pengguna akhir sistem untuk menentukan:
Domain aplikasi
Perkhidmatan
Prestasi
Kekangan perkakasan

34. Menentukan dan Menganalisa Keperluan
Masalah
Penerangan
Prototaip
&
Pengujian
Pengesahan
Dokumentsai
Analisa dan Penentuan (Elicitation) Keperluan
Spesifikasi dan definasi keperluan
Bagaimana kita dapatkan semua keperluan pengguna?
Adakah kita menggunakan teknik/views yang betul?
Adakah fungsi ini boleh dilaksanakan/feasible?
Adakah kita telah dapatkan kesemua yang dikehendaki oleh pengguna?

35. Menentukan dan Menganalisa Keperluan
Bahagian yang kritikal dalam proses
Mesti guna pelbagai teknik untuk menentukan apa keperluan dan kehendak pelanggan & pengguna
Bermula dengan menganalisa masalah
Memecahkan masalah kepada bahagian-bahagian kecil yang boleh difahami

36. Analisa Masalah Analisa masalah boleh dilakukan dengan mengenalpasti:
Orang
Proses
Sumber
Seterusnya mendokumenkan perhubungan diantara mereka
Pengguna&Pelanggan: siapa yg terlibat
Tentukan sempadan sistem
Data mana yang dihantar

37. Analisa Masalah Keperluan boleh dipisahkan kepada 3 kategori:
Keperluan yang perlu dipenuhi
Keperluan yang paling diingini tetapi boleh juga dikecualikan
Keperluan yang mungkin, tetapi boleh dihapuskan
Setiap keperluan sistem berhubung dengan objek/entiti, keadaan semasa dan juga fungsi yang akan menukar keadaan/ciri-ciri objek

38. Analisa Masalah
Perhatikan bahawa keperluan ini tidak spesifikasikan bagaimana sistem akan dilaksanakan
Keperluan hanya akan fokus pada pengguna dan masalahnya bukan pada penyelesaian atau pelaksanaan.
Keperluan akan menyatakan tujuan sistem dibangunkan.
2 jenis dokumen keperluan:
Definasi Keperluan
Spesifikasi Keperluan

39. Penerangan Masalah Melibatkan pelbagai lapisan orang
Proses yang sukar kerana:
Pelanggan tidak tahu apa yang mereka kehendaki daripda sistem komputer kecuali ‘general terms’
Pelanggan biasanya melahirkan keperluan mereka dalam istilah mereka sendiri dan dengan ‘implicit’ knowledge dari kerja mereka
Setiap pelanggan ada keperluan yang berlainan yang dinyatakan dengan cara yang berlainan

40. Pemprototaipan Keperluan
2 pendekatan untuk prototaipan:
Evolutionary: dibangunkan untuk mempelajari mengenai masalah dan membentuk satu asas bagi sebahagian atau kesemua perisian yang akan dihantar
Throw-away: dibangunkan untuk mempelajari lebih jelas mengenai masalah atau meninjau lebih dalam kesauran penyelesaian yang mungkin.

41. Dokumentasikan apa yang telah didapati
Mesti simpan satu set dokumen yang merekodkan semua keputusan
Menjadi rujukan

42. Siapa yang terlibat??
Ahli yang terlibat di dalam proses mendapatkan keperluan:
Pengawas Kontrak
Pelanggan dan juga pengguna
Pengurus perniagaan
Perekabentuk
Penguji

43. Hasilnya daripada proses menentukan dan menganalisa keperluan
adalah model-model sistem
model-model sistem boleh ditulis dengan berbagai cara
akan dibincangkan dalam kuliah yang seterusnya

44. Spesifikasi Keperluan
Berkait rapat dengan keperluan sistem dan pengguna
Rujuk perbincangan di awal kuliah mengenai
Keperluan sistem
Keperluan Pengguna

45. Pengesahan Keperluan
Proses menentukan spesifikasi yang telah diperolehi adalah konsisten dengan definasi keperluan
Untuk memastikan keperluan akan memenuhi/mencapai kehendak pengguna
2 langkah:
Pastikan spesifikasi boleh dijejaki
Semak definasi untuk melihat keperluan boleh dijejaki dari spesifikasi

46. Di akhir proses Kejuruteraan Keperluan
Satu dokumen keperluan akan dihasilkan
Kandungan
Dokumen definasi Keperluan
Dokumen Spesifikasi Keperluan
Rujuk perbincangan di awal kuliah