1. 1 METS yn LlGC METS at NLW CETIS SIG meeting Manchester, December 2004

2. 2 Cyflwyniad Introduction Lyn Léwis Dafis Rheolwr metadata | Metadata manager Llyfrgell Genedlaethol Cymru National Library of Wales lvd@llgc.org.uk

3. 3 Llyfrgell Genedlaethol Cymru The National Library of Wales

4. 4 Deunydd print Printed materials Papurau personol Personal papers Archifau | Archives Llawysgrifau | Manuscripts Effemera | Ephemera Deunydd graffigol Graphic materials Ffilm a fideo | Film and video Sain | Sound Archifau darlledu Broadcast archives

5. 5 Digido yn LlGC Digitisation at NLW 1999 Cynlluniau peilot | Pilot projects Gwrthrychau syml | Simple objects Cysylltu â chofnod catalogio MARC Linked to MARC cataloguing record

6. 6 Digido yn LlGC Digitisation at NLW 2000/2001 Dros y rhiniog = Crossing the threshold http://www.llgc.org.uk/drych/digido_s01.htm Strategaeth ddigido’r Llyfrgell 2001-04 The Library’s digitisation strategy 2001-04 Sefydlu rhaglen ddigido yn cynnwys gwrthrychau cymhleth Established a digitisation programme including complex objects http://www.llgc.org.uk/drych/digido_s01.htm

7. 7 Digido yn LlGC Digitisation at NLW Penderfyniad, yna chwilio am ffordd i’w weithredu A decision had been taken, and then ways had to be found of implementing it Penry Williams. Abaty Tyndyrn | Tintern Abbey. ca. 1825.

8. 8 Digido yn LlGC Digitisation at NLW Dod yn ymwybodol o waith: Became aware of: Digital Library Federation Making of America II Peniarth MS 1 ca.1250

9. 9 METS yn LlGC METS at NLW 2002 MOAII > METS Penderfyniad i ddefnyddio METS yn LlGC Decision to use METS at NLW Cyfarfod METS yn Llundain METS meeting London Pam dewis METS? Why chose METS? Dim byd arall yn gwneud y gwaith Nothing else that could do what was needed Ofnau | Fears

10. 10 METS yn LlGC METS at NLW Anghenion hyfforddi Training implications XML METS Dim ond gwefan METS fel ffynhonell METS website was the only source The Welsh Primitif Cwm Rheidol. ca. 1840

11. 11 METS yn LlGC METS at NLW Creu â llaw | Hand-crafted Altova XMLSpy (dilysu | validation) rhai triciau | some tricks torri a gludo | cut and paste darganfod a newid | find and replace macros gair brosesu | word processing macros Llwyddiant | Success

12. 12 METS yn LlGC METS at NLW Rhyngwyneb newydd | New interface awtomeiddio rhai agweddau automation of some aspects cysylltu â meddalwedd llif gwaith linked to workflow software galluogi cynaeafu metadata technegol enabling harvesting of some technical metadata golygu graffigol ar graphical editing of

13. 13 METS: Penderfyniadau eraill METS: other decisions METS schema Sut? | How? Beth? | What? Dogfennu Documentation Peniarth MS 28, ca.1230x1282

14. 14 METS yn LlGC METS at NLW MODS DC MODS MIX DC METSRights

15. 15 METS yn LlGC METS at NLW Dosbarthu | Delivery Dechrau gydag adnoddau tîm Llyfrgell Ddigidol Prifysgol Efrog Newydd Started with the resources made available by the New York University Digital Library team “XSLT-based METS Page turner -- Frame-based” Cocoon Sail i ni ddatblygu offer ein hunain Basis for the development of local tools

16. 16

17. 17

18. 18

19. 19 METS yn LlGC METS at NLW Amlieithrwydd | Multilingualism Cymraeg a Saesneg | Welsh and English O fewn un ddogfen | Within one document Un | One LABEL= Mwy nag un | Multiple

20. 20

21. 21

22. 22

23. 23

24. 24

25. 25 METS yn LlGC METS at NLW Ffyrdd gwahanol o gael mynediad Alternative access Gwrthrychau mawr | Large objects Mwy nag un | Multiple “PHYSICAL” “LOGICAL”

26. 26 Beibl William Morgan, 1588 First Welsh translation of the Bible, 1588

27. 27

28. 28 METS yn LlGC METS at NLW Casgliad o ddogfennau A collection of documents Llythyron David Lloyd George Letters http://www.llgc.org.uk/drych/drych_s080.htm http://www.llgc.org.uk/drych/drych_s080.htm 3329 llythyr | letters Dod at ei gilydd yn ôl blwyddyn a mis Brought together by year and month Hierarchiaeth o ddogfennau METS Hierarchy of METS documents

29. 29

30. 30 METS yn LlGC METS at NLW Cadwrfa ddigidol Digital repository Fedora Archifo cofnodion digidol neu electronig Digital or electronic record archiving Archifo gwefannau Website archiving Perthynas Relationships Tarddiant digidol Digital provenance Newidiadau, a.y.y.b. Changes, etc. Ymddygiadau Behaviours

31. 31 METS yn LlGC METS at NLW Datblygiadau eraill | Other developments Arddangos | Display Gweithrediadau sy’n fwy cymhleth More complex actions Deunydd amser | Time-based material Sain a fideo | Audio and video Trawsysgifo, a.y.y.b. | Transcription, &c.

32. 32 Dyfrlliwiau John Ingleby (1749-1808) John Ingleby watercolours (1749-1808)

33. 33

34. 34

35. 35 Llyfr ffotograffau Mary Dillwyn. ca. 1845 Mary Dillwyn photograph album. ca. 1845

36. 36 Llyfrau o’r gorffennol Books from the past Datblygiad yn defnydio METS a Greentsone gan Gyngor Llyfrau Cymru a Culturenet Cymru Gyngor Llyfrau Cymru Culturenet Cymru A development integrating METS with Greenstone by the Welsh Books Council and Culturenet CymruWelsh Books Council Culturenet Cymru www.llyfrau.org