1. پرنیان کیخسروکیانی استاد: بهشتی مال
ژن درمانی ویروسی
پرنیان کیخسروکیانی
استاد: بهشتی مال

2. رویکردهای رایج برای تصحیح ژن‌های معیوب
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
ژن ‌درمانی چیست؟
ژن‌درمانی تکنیکی است که برای تصحیح ژن‌های معیوبی که مسئول ایجاد بیماری هستند.
رویکردهای رایج برای تصحیح ژن‌های معیوب
کاشت درون یک محل غیراختصاصی درون ژنوم
بازترکیبی هومولوگ
جهش معکوس انتخابی

3. ژن‌درمانی چگونه عمل می‌کند؟
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
ژن‌درمانی چگونه عمل می‌کند؟
با استفاده از یک مولکول حامل که به آن ناقل(vector) ژن درمان کننده را وارد سلول هدف می کند..
در حال حاضر رایج‌ترین ناقل مورد استفاده ویروسی است که به طور ژنتیکی تغییرداده شده است، تا DNA طبیعی انسانی را حمل کند.

4. ویروس های وابسته به آدنو
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
ناقل های ژن درمانی:
ناقل های غیر ویروسی
ناقل های ویروسی
رترو ویروس ها
آدنو ویروس ها
ویروس های وابسته به آدنو

5. رترویروس‌ها یا ویروس پسگرد ماده‌ی ژنتیکی به شکل RNA است
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
رترویروس‌ها یا ویروس پسگرد  
ماده‌ی ژنتیکی به شکل RNA است
ماده‌ی ژنتیکی میزبان‌شان به شکل DNA است
فرآیند رونویسی معکوس

6. روش انتقال رتروویروس ها
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
روش انتقال رتروویروس ها
از مادر به کودک
سوزن های آلوده
تماس جنسی

7. اين ويروس داراي دو RNA تك رشته پلاريته + است اين ويروس ديپلوئيد است
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
ساختمان ژنتيكي
اين ويروس داراي دو RNA تك رشته پلاريته + است
اين ويروس ديپلوئيد است
هر RNA داراي كلاهك و دم پلي A مي باشد
3 ژن عمومي را حمل مي كند
ژن env توليد يك محصول اوليه را مي كند كه شكسته وبه دو پروتئين 120gp و 41gp تبديل مي شود.
ژن gag نيز يك محصول توليد مي كند كه شكسته و به 24p و 17p تبديل مي شود.
ژن pol 4 محصول نهايي توليد مي كند

8. ژن pol 4 محصول نهايي توليد مي كند
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
ژن pol 4 محصول نهايي توليد مي كند
آنزيم نسخه بردار معكوس (RT)
اينتگراز
RNase H
پروتئاز

9. HTLV_II نيز باعث Hairy Cell Leukemia مي شود.
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
انواع رتروویروس‌ها
آنكو ويروس ها:
اين گروه Rous Sarcoma Virus (RSV) است كه در جوجه ها ايجاد نئوپلاسم مي كند.
در انسان I_HTLV ايجاد Sezary T-cell leukemia در بزرگسالان مي كند و از طريق جنسي منتقل مي شود.
HTLV_II نيز باعث Hairy Cell Leukemia مي شود.
لنتي ويروس:
visna virus . HIV يا HTLV_IIIنيز در اين گروه قرار دارد.
اسپوما ويروس :
ويروس كف آلود شامپانزه

10. اندوسيتوز يا ادغام كه گاهي با همكاري يك اندوزوم PH پايين صورت مي گيرد.
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
فرايند عفونت زايي :
اتصال به گيرنده سطحي
اندوسيتوز يا ادغام كه گاهي با همكاري يك اندوزوم PH پايين صورت مي گيرد.
توليد DNA پلاريته منفي توسط آنزيم RT
تجزيه RNA توسط RNase H و توليد رشته دوم DNA توسط RT . اين اعمال همه درون ذره ويروسي انجام مي شود.
تلفيق DNA دو رشته با ژنوم ميزبان توسط اينتگراز
رونويسي توسط RNA POL II

11. آنكوژن ها در رتروويروس‌:
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
آنكوژن ها در رتروويروس‌:
آنكوژن ويروسها داراي ژنهايي هستند كه مي تواند باعث ترانسفرماسيون و سرطاني شدن سلول ميزبان شود. بيشتر رتروويروس ها براي تطبيق با ژن آنكوژن بخشهاي ديگري از ژنوم شان را از دست داده اند. اين امر باعث مي شود كه ويروس براي رونويسي و جوانه زدن از سلول ميزبان به ويروس ديگري به نام " ويروس كمكي " نياز داشته باشد.

12. کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی 900519336 91/8/6
Virus
 Oncogene
Rous sarcoma virus 
v-src
Simian sarcoma virus
v-sis
Avian erythroblastosis virus
v-erbA or v-erbB
Kirsten murine sarcoma virus
v-kras
Moloney murine sarcoma virus
v-mos
MC29 avian myelocytoma virus
v-myc

13. کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی 900519336 91/8/6
پروتوآنكوژنها
همتاي آنكوژنهاي رتروويروسي در ژنوم سلولهايي كه به وسيله رتروويروس ها عفوني نشده اند. پروتو انكوژن ها اغلب در تنظيم رشد ونمو نقش دارند و تحت شرايط عادي توانايي ايجاد سرطان را ندارند. جهت تمايز به آنكوژن هاي ويروسي V- Onc وبه پروتوآنكوژن ها C-Onc مي گويند.

14. تفاوت V-Onc و C-Onc ها‌: C-Onc ها اينترون و توالي تنظيمي دارند.
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
تفاوت V-Onc و C-Onc ها‌:
C-Onc ها اينترون و توالي تنظيمي دارند.
C-Onc ها از قوانين وراثت مندل پيروي مي كنند.
C-Onc ها داراي جايگاه مشخصي بر روي ژنوم هستند.
C-Onc ها داراي توالي LTR نيستند.
V-Onc ژني است كه در گذشته به طور اتفاقي به وسيله ويروس از ژنوم سلولي ميزبان قبلي كسب شده است.
محصول C-Onc پروتئين هايي هستند كه رشد و نمو را تنظيم مي كنند.
توالي C-Onc بسيار حفظ شده است

15. جايگزيني يك اسيد آمينه يا حذف كه موجب تغير در محصول ترجمه مي شود.
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
مكانيسم سرطان زايي:
جايگزيني يك اسيد آمينه يا حذف كه موجب تغير در محصول ترجمه مي شود.
بسياري از V-Onc ها پروتئين هاي ادغام شده از از يك ژن C-Onc ويك ژن ويروسي است.
توالي LTR حاوي پروموتور و انهنسر است و با ورود به ژن ميزبان موجب بيان بيش از حد ژني مي شود كه در تنظيم نسخه برداري DNA نقش دارد.

16. عملكرد طبيعي آنكوژن ها:
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
عملكرد طبيعي آنكوژن ها:
آنكوژن هايي كه پروتئين هسته اي هستند. مثل myc و mybكه تنظيم كننده يا فاكتور نسخه برداري هستند.
آنكوژن هايي كه سيتوپلاسمي هستند يا با پروتئينهاي غشاٍ همكاري مي كنند. مثلabl , src , ras در اين ژنها بيان تغيري نمي كند ، بلكه پروتو انكوژن به آنكوژن تبديل مي شود.

17. انتقال ژن به مغز استخوان توسط رتروويروسها
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
انتقال ژن به مغز استخوان توسط رتروويروسها
1-پيدا كردن روشهاي بهبود انتقال ژن به مغز استخوان .
2-مشخص كردن ساختمان ژنهاي معيوب و نوع سالم آنها و ساختن اين ژنها
3-انتقال ماركر ژنها به گروههاي خاصي از سلولهاي خوني جهت مطالعات بيولوژي سلولي در حال حاضر جهت انتقال ژن از يكسري Vector استفاده مي شود كه خود به دو دسته عمده قابل تقسيم اند :
الف : وكتورهاي بيولوژيك و ويروسها
ب : روشهاي فيزيكال شيميايي .
بيشترين مطالعات در حال حاضر توسط ويروسها و بخصوص رتروويروسها (Retroviruses ) در حال اجرا است .

18. داروهای ضد رتروویروس (ARV)
کلیات بیوتکنولوژی ژن درمانی ویروسی ترم 3 پرنیان کیخسروکیانی /8/6
داروهای ضد رتروویروس (ARV)
(ARV) نخستین روش درمان HIV  هستند.
۴  دسته داروهای ضد ویروسی برای استفاده درمانی وجود دارد:
شبه نوکلئوزیدهای مهارکننده reverse transcriptase،
مهارکننده‌های reverse transcriptase  غیر نوکلئوزیدی،
مهارکننده‌های ورود ویروس به یاخته ها
مهارکننده‌های پروتئاز Protease Inhibitors

19. با تشکر فراوان از توجه شما