2. Chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vÒ dù giê thao gi¶ng gi¸o viªn giái côm TiÕn ®øc Ng­êi Thùc hiÖn : TrÇn thÞ vui Tr­êng : TRung häc c¬ së hång an

3. KiÓm tra bµi cò Trong sè c¸c c©u trÇn thuËt ®¬n ®· häc sau ®©y. Em h·y chØ ra ®©u lµ c©u miªu t¶, ®©u lµ c©u giíi thiÖu, ®©u lµ c©u kÓ, ®©u lµ c©u ®¸nh gi¸? 1)Hoa cóc në vµng vµo mïa thu. 2)Nh÷ng lóc ngåi bªn bµn häc, t«i chØ muèn gôc xuèng khãc. 3)Håi Êy, ë Thanh Hãa cã mét ng­êi lµm nghÒ ®¸nh c¸ tªn lµ Lª ThËn. 4)KiÒu Ph­¬ng lµ c« bÐ rÊt th«ng minh.

4. KiÓm tra bµi cò §¸p ¸n: 1)C©u miªu t¶. 2)C©u kÓ. 3)C©u giíi thiÖu. 4)C©u ®¸nh gi¸..

5. X¸c ®Þnh chñ ng÷, vÞ ng÷ trong c¸c c©u sau: a. Bµ ®ì TrÇn lµ ng­êi huyÖn §«ng TriÒu. (Vò Trinh) b b. TruyÒn thuyÕt lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö thêi qu¸ khø, th­êng cã yÕu tè t­ëng t­îng, kú ¶o.. (Theo Ng÷ v¨n 6, tËp mét) c.Ngµy thø n¨m trªn ®¶o C« T« lµ mét ngµy trong trÎo, s¸ng sña. (NguyÔn Tu©n) d. DÕ MÌn trªu chÞ Cèc lµ d¹i.

6. a.Bµ ®ì TrÇn lµ ng­êi huyÖn §«ng TriÒu. (Vò Trinh) // CVCV b.TruyÒn thuyÕt lµ lo¹i truyÖn d©n gian…t­ëng t­îng,k× ¶o. (Theo Ng÷ v¨n 6, tËp1) // CVCV c.Ngµy thø n¨m trªn ®¶o C« T« lµ mét ngµy trong trÎo, s¸ng sña. (NguyÔn Tu©n) // CVCV d. DÕ MÌn trªu chÞ Cèc lµ d¹i.// C V lµ+CDT lµ+TT CV

7. H·y x¸c ®Þnh chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ trong nh÷ng c©u sau vµ cho biÕt vÞ ng÷ cña chóng do tõ “lµ’’ kÕt hîp víi tõ vµ côm tõ lo¹i nµo? 1)Thµnh tÝch cao nhÊt cña TuÊn lµ ch¹y. 2)§µo ®Ñp nhÊt lµ ®ang në. 3)Ch¨m tËp thÓ dôc lµ rÊt tèt cho søc kháe. Lµ+§T Lµ + C§T Lµ + CTT C V CV C V

8. §Æc ®iÓm cña c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ: - Trong c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ: + VÞ ng÷ th­êng do tõ lµ kÕt hîp víi danh tõ (côm danh tõ) t¹o thµnh.Ngoµi ra, tæ hîp gi÷a tõ lµ víi ®éng tõ( côm ®éng tõ) hoÆc tÝnh tõ ( côm tÝnh tõ)...còng cã thÓ lµm vÞ ng÷.

9. L­u ý: Kh«ng ph¶i bÊt k× c©u nµo cã tõ “lµ’’®Òu ®­îc coi lµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ. VÊn ®Ò quan träng lµ ë chç tõ lµ ph¶i lµm 1 bé phËn cña vÞ ng÷. VÝ dô : C©u b) bµi tËp 1 : Ng­êi ta gäi chµng lµ S¬n Tinh. C V §TPN1 PN2 Trong c©u nµy tõ lµ nèi ®éng tõ (gäi ) víi phô ng÷ cña ®éng tõ. Do ®ã tõ lµ kh«ng nèi kÕt chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ vµ kh«ng lµm 1 bé phËn cña vÞ ng÷ nªn c©u nµy kh«ng ®­îc coi lµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ.

10. L­u ý: Kh«ng ph¶i bÊt k× c©u nµo cã tõ “lµ’’®Òu ®­îc coi lµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ. VÊn ®Ò quan träng lµ ë chç tõ lµ ph¶i lµm 1 bé phËn cña vÞ ng÷ vµ nèi kÕt chñ ng÷ vµ vÞ ng÷.NÕu kh«ng th× kh«ng ®uîc gäi lµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ. VÝ dô : CV PN1 C©u ® ) Bµi tËp 1: Vua nhí c«ng ¬n phong lµ Phï §æng Thiªn V­ ¬ngvµ lËp ®Òn thê ë quª nhµ. PN2 §T2 §T1 Trong c©u nµy tõ lµ nèi 2 ®éng tõ ( nhí, phong) víi phô ng÷ cña chóng chø kh«ng nèi kÕt chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ nªn kh«ng ®­îc coi lµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ

11. ?Chän nh÷ng tõ hoÆc côm tõ phñ ®Þnh thÝch hîp cho sau ®©y:Kh«ng, kh«ng ph¶i, ch­a, ch­a ph¶i, ®iÒn vµo tr­íc vÞ ng÷ cña c¸c c©u bªn d­íi: a. Bµ ®ì TrÇn lµ ng­êi huyÖn §«ng TriÒu. => => Bµ ®ì TrÇn kh«ng ph¶i lµ ng­êi huyÖn §«ng TriÒu. b. TruyÒn thuyÕt lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn cã.... t­ëng t­îng, k× ¶o. =>TruyÒn thuyÕt kh«ng ph¶i lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c.... c.Ngµy thø n¨m trªn ®¶o C« T« lµ mét ngµy trong trÎo, s¸ng sña. => =>Ngµy thø n¨m trªn ®¶o C« T« ch­a ph¶i lµ mét ngµy trong trÎo, s¸ng sña. d. DÕ MÌn trªu chÞ Cèc lµ d¹i. =>DÕ MÌn trªu chÞ Cèc ch­a ph¶i lµ d¹i.

12. Khi vÞ ng÷ biÓu thÞ ý phñ ®Þnh th× kÕt hîp víi tõ nµo? _ Khi vÞ ng÷ biÓu thÞ ý phñ ®Þnh, nã kÕt hîp víi c¸c côm tõ Kh«ng ph¶i, ch­a ph¶i.

13. Ghi nhí: Trong c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ: + VÞ ng÷ th­êng do tõ lµ kÕt hîp víi danh tõ( côm danh tõ)t¹o thµnh.Ngoµi ra, tæ hîp gi÷a tõ lµ víi ®éng tõ( côm ®éng tõ) hoÆc tÝnh tõ ( côm tÝnh tõ)...còng cã thÓ lµm vÞ ng÷. +Khi vÞ ng÷ biÓu thÞ ý phñ ®Þnh, nã kÕt hîp víi c¸c côm tõ Kh«ng ph¶i, ch­a ph¶i. -

14. -M« h×nh cÊu t¹o c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ ë d¹ng kh¼ng ®Þnh: CN / lµ-VN -M« h×nh cÊu t¹o c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ ë d¹ng phñ ®Þnh: CN/kh«ng ph¶i(ch­a ph¶i) -lµ- VN

15. a. Bµ ®ì TrÇn lµ ng­êi huyÖn §«ng TriÒu. (Vò Trinh) b. TruyÒn thuyÕt lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c....cã yÕu tè t­ëng t­îng, kú ¶o. b. TruyÒn thuyÕt lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c....cã yÕu tè t­ëng t­îng, kú ¶o.. (Theo Ng÷ v¨n 6, tËp mét) c.Ngµy thø n¨m trªn ®¶o C« T« lµ mét ngµy trong trÎo, s¸ng sña.( NguyÔn Tu©n ) d. DÕ MÌn trªu chÞ Cèc lµ d¹i. C©u giíi thiÖu C©u ®Þnh nghÜa C©u miªu t¶ C©u ®¸nh gi¸

16. . C¸c kiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ Cã 4 kiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ ®¸ng chó ý: + C©u ®Þnh nghÜa; + C©u giíi thiÖu; + C©u miªu t¶; + C©u ®¸nh gi¸. * Ghi nhí: SGK trang 115

17. Bµi tËp nhanh : Nèi th«ng tin ë cét A víi mçi th«ng tin ë cét B sao cho phï hîp : Cét A 1)So s¸nh lµ ®èi chiÕu sù vËt, sù viÖc nµy víi sù vËt, sù viÖc kh¸c cã nÐt t­¬ng ®ång nh»m t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t. 2)Chóng t«i lµ häc sinh líp 6A. 3)L­îm lµ chó bÐ dòng c¶m. 4)Hµng ngµn b«ng hoa lµ hµng ngµn ngän löa hång t­¬i. Cét B a)C©u giíi thiÖu b)C©u miªu t¶. c)C©u ®Þnh nghÜa. d)C©u ®¸nh gi¸

18. Em h·y x¸c ®Þnh chñ ng÷, vÞ ng÷ trong nh÷ng c©u sau vµ cho biÕt chóng thuéc kiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ nµo ? a)Ho¸n dô lµ gäi tªn sù vËt, hiÖn t­îng, kh¸i niÖm nµy b»ng tªn cña mét sù vËt, hiÖn t­îng, kh¸i niÖm kh¸c cã quan hÖ gÇn gòi víi nã nh»m t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t. Bµi tËp 1+ 2 : CV C©u ®Þnh nghÜa a.Ho¸n dô lµ gäi tªn sù vËt, hiÖn t­îng, kh¸i niÖm....

19. . c) Tre lµ c¸nh tay cña ng­êi n«ng d©n(….) Tre cßn lµ nguån vui duy nhÊt cña tuæi th¬.(…).Nh¹c cña tróc, nh¹c cña tre lµ khóc nh¹c cña ®ång quª. c) Tre lµ c¸nh tay cña ng­êi n«ng d©n. C VC©u ®¸nh gi¸ c) Tre cßn lµ nguån vui duy nhÊt cña tuæi th¬. CV C©u ®¸nh gi¸ c) Nh¹c cña tróc, nh¹c cña tre lµ khóc nh¹c cña ®ång quª. CVC©u ®¸nh gi¸

20. d) Bå c¸c lµ b¸c chim ri Chim ri lµ d× s¸o sËu S¸o sËu lµ cËu s¸o ®en S¸o ®en lµ em tu hó Tu hó lµ chó bå c¸c C V C V C V CV CV §Òu lµ c©u giíi thiÖu.

21. Khãc lµ nhôc. Rªn, hÌn. Van, yÕu ®uèi Vµ d¹i khê lµ nh÷ng lò ng­êi c©m Trªn ®­êng ®i nh­ nh÷ng bãng ©m thÇm NhËn ®au khæ mµ gëi vµo im lÆng. (Tè H÷u) C©u e) Bµi tËp 1+2 CV CV C©u ®¸nh gi¸ Rªn,hÌn.Van, yÕu ®uèi CVC V =>Lµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ nh­ng l­îc bá tõ lµ ®Ó phï hîp víi luËt th¬

22. Quan s¸t bøc tranh, em h·y viÕt 3 c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ, trong ®ã cã 1 c©u miªu t¶, 1 c©u giíi thiÖu, 1 c©u ®¸nh gi¸ ( cã thÓ vÒ h×nh d¸ng, tÝnh c¸ch, c«ng viÖc cña chó) Th¶o luËn nhãm

23. §¸p ¸n : 1) L­îm lµ chó bÐ lµm nhiÖm vô liªn l¹c.( C©u giíi thiÖu) 2)L­îm lµ chó bÐ cã h×nh d¸ng nhá nh¾n.( C©u miªu t¶ ) 3)L­îm lµ chó bÐ dòng c¶m.( C©u ®¸nh gi¸ )

24. Bµi tËp 3: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n tõ n¨m ®Õn b¶y c©u t¶ mét ng­êi b¹n cña em, trong ®o¹n v¨n cã Ýt nhÊt mét c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ. Nªu t¸c dông cña c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ trong ®o¹n v¨n. Chñ ®Ò: T¶ mét ng­êi b¹n:+ VÒ h×nh d¸ng + VÒ tÝnh c¸ch KiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ: + C©u miªu t¶ + C©u giíi thiÖu +C©u ®¸nh gi¸

25. Gièng nhau: -§Òu do 1 côm C-V t¹o thµnh -§Òudïng ®Ó giíi thiÖu, miªu t¶, ®Þnh nghÜa, ®¸nh gi¸ -VÞ ng÷ cña chóng ®Òu do danh tõ(côm danh tõ), ®éng tõ( côm ®éng tõ), tÝnh tõ( côm tÝnh tõ) t¹o thµnh. Kh¸c nhau : -C©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i cã tõ lµ -C©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ nhÊt thiÕt ph¶i cã tõ lµ, tõ lµ ph¶i nèi kÕt chñ ng÷ víi vÞ ng÷ vµ lµm 1 bé phËn cña vÞ ng÷. B¶ng so s¸nh c©u trÇn thuËt ®¬n vµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ:

26. Bµi tËp : T×m c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ trong ®o¹n trÝch d­íi ®©y. X¸c ®Þnh chñ ng÷, vÞ ng÷ trong c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ võa t×m ®­îc. Cho biÕt c¸c c©u Êy thuéc kiÓu c©u nµo? Ng­êi x­a cã c©u: “Tróc dÉu ch¸y, ®èt ngay vÉn th¼ng”. Tre lµ th¼ng th¾n, bÊt khuÊt! Ta kh¸ng chiÕn, tre l¹i lµ ®ång chÝ chiÕn ®Êu cña ta. Tre vèn cïng ta lµm ¨n, l¹i v× ta mµ cïng ta ®¸nh giÆc. Buæi ®Çu, kh«ng mét tÊc s¾t trong tay, tre lµ tÊt c¶, tre lµ vò khÝ. Mu«n ngµn ®êi biÕt ¬n chiÕc gËy tÇm v«ng ®· dùng nªn thµnh ®ång Tæ quèc! Vµ s«ng Hång bÊt khuÊt cã c¸i ch«ng tre. (ThÐp Míi) // -> C©u ®¸nh gi¸

27. - C¸c phÐp tu tõ: + So s¸nh (nh©n hãa, Èn dô, ho¸n dô) lµ g×? Cho vÝ dô. + C¸c kiÓu so s¸nh (nh©n hãa, Èn dô, ho¸n dô) - VÒ c©u: + C¸c thµnh phÇn chÝnh cña c©u (chñ ng÷, vÞ ng÷). + ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ®¬n? + ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ? C¸c kiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ. - Bµi tËp: Xem l¹i c¸c bµi tËp trong SGK, t×m, viÕt mét sè ®o¹n v¨n (th¬) cã sö dông c¸c phÐp tu tõ hoÆc kiÓu c©u ë trªn. DÆn dß * VÒ nhµ häc ghi nhí 1,2 trang 114,115 vµ lµm hÕt bµi tËp vµo vë. * ¤n tËp theo c¸c néi dung sau ®Ó chuÈn bÞ kiÓm tra: