1. Web sahifalar yaratish Microsoft FrontPage Express
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Web sahifalar yaratish Microsoft FrontPage Express
Toshkent
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

2. Microsoft FrontPage Express dasturi imkoniyatlarini bilasizmi ?
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Microsoft FrontPage Express dasturi imkoniyatlarini bilasizmi ?
Microsoft FrontPage Express dasturi.
Versiyalari.
Yangi imkoniyatlari.
FrontPage Editor.
FrontPage Explorer.
Test TCP/IP FrontPage.
Personal Web server.
Server Administrator.
Server extiensions.
FrontPage Editor dasturi.
FontPage Editor dasturining MsWord redaktori bilan o’xshash tomonlari.
FrontPage Editor dasturidan foydalanish yo’llari.
FrontPage Express dasturini kompyuterga o‘rnatish uchun qo‘yiladigan talablar.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

3. Microsoft FrontPage Express dasturi.
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Microsoft FrontPage Express dasturi.
FrontPage Express - Kompleks dastur bo‘lib, Web sahifalarni yaratish va tahrirlash uchun ishlatiladi. FrontPage Express dasturi Internet tarmog‘iga yoki Intranet sahifalari uchun yangi korporativ HTML formatidagi hujjatlarni tez va sifatli hosil qilish, ular bilan aloqalarni tekshirib ko‘rish hamda ular bilan muloqotlarni cheklashda foydalaniladi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

4. EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Versiyalari
Hozirgi kunda Microsoft FrontPage dasturining bir qancha versiyalari ishlab chiqilgan
Microsoft FrontPage 1.1. (birinchi va eng sodda versiyasi).
Microsoft FrontPage 97 (ikkinchi versiyasi)
Microsoft FrontPage 98 (uchinchi versiyasi)
Microsoft FrontPage 2000 (to’rtinchi versiyasi)
Bu versiyalardan oxirgi ikkita (uchinchi va to’rtinchi) versiyalari bilan ishlash tavsiya etiladi, chunki bu versiyalaridagi imkoniyatlar hajmi ancha kengaytirilgan.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

5. EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Yangi imkoniyatlari
Quyida Microsoft FrontPage tarkibiga kiritilgan yangi imkoniyatlaridan ayrimlarini sanab o‘tamiz. Bularga quyidagilar kiradi:
FrontPage Editor
FrontPage Explorer
Test TCP/IP FrontPage
Personal Web server
Server Administrator
Server extiensions
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

6. EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
FrontPage Editor
FrontPage redaktori (FrontPage Editor) - HTML tili haqida bilim talab qilmagan holda WYSIWYG (Nimani Ko‘rsang Shuni Amalga Oshirasan) rejimida Web sahifalar yaratish imkonini beradi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

7. EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
FrontPage Explorer
FrontPage provodnik (FrontPage Explorer) - Web sahifa strukturasini aniqlash va uni har xil holatlarda, grafik yoki iyerarxiya ko‘rinishida ko‘rsatib berish va uning strukturasini o’zgartirish imkonini beradi.
FrontPage Explorer dasturi yangi Web-sahifalarni maxsus shablonlar, Web-ustalaridan foydalanib yaratish imkonini ham beradi. Bulardan tashqari Web-sahifalarni bir serverdan boshqasiga ko’chirish, alohida foydalanuvchilar uchun hamda foydalanuvchilar guruhi uchun Web-sahifadan foydalanish huquqlarini beradi (1- rasm).
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

8. 1-Rasm. FrontPage Explorer dasturi muloqot tizimi
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
1-Rasm. FrontPage Explorer dasturi muloqot tizimi
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

9. EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Test TCP/IP FrontPage
Test TCP/IP FrontPage - TCP/IP protokollari bilan ulanish oldidan kompyuterning TCP/IP protokoli va DNS parametrlarini tekshirish: Winsok, IP adres, DNS - nomi va boshqalarni aniqlash uchun xizmat qiladi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

10. EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Personal Web server
Shaxsiy Web server (Personal Web server) - Web uzelini internet va intranet tarmoqlaridan to‘la foydalanish imkonini beradi. Bundan tashqari HTML hujjatlarini yaratilgandan so‘ng ham tahlil qilish yoki tekshirishga xizmat qiladi. Lokal hamda global darajadagi kompyuterlardagi turli sahifalarning ichki va tashqi aloqalarini tekshiradi.
Web-tarmog’idagi fayllarni boshqarish va Sizning Web-sahifangizga murojaat qilayotgan manzil orqali malumot uzatish imkonini beradi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

11. EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Server Administrator
Server boshqaruvchi (Server Administrator) - Server boshqaruvchisi lokal tarmoqli kompyuterlarda FrontPage serverlarini boshqarish imkonini beradi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

12. EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Server extiensions
Server kengaytmasi (Server extiensions) - Mazkur Web serverlarni ishlab chiqish va qo‘llash uchun qo‘shimcha paketlarni o‘z ichiga olish imkonini beradi; har xil tipdagi serverlarni ko‘chirish, birlashtirish uchun xizmat qiladi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

13. FrontPage Editor dasturi.
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
FrontPage Editor dasturi.
Microsoft FrontPage redaktori tarkibiga kiruvchi FrontPage Editor dasturi - World Wide Web sahifalarini yaratish, tahrirlash va nazorat qilish dasturidir. Matnlarni kiritish, tahrirlashda, har xil formalar va Web sahifalar uchun boshqa elementlarni kiritish uchun juda qulay bo‘lib, bu dastur orqali tayyorlangan Web sahifalarni xuddi brauzerlarda ko‘rayotgandek ko‘rish imkonini ham beradi. FrontPage Editor dasturidan foydalanib Web sahifalar yaratish uchun, u HTML tili haqida bilim talab qilmaydi, bu tilni o‘zlashtirmasdan ham ko‘pgina Web sahifalar yaratish imkonini beradi va u sahifalarni avtomatik ravishda HTML tili kodiga aylantirib beradi. Bulardan tashqari FrontPage Editor HTML tili kengaytmasi imkoniyatlarini hosil qilishga ham, ya’ni, xuddi fremlar ko‘rinishida, Active X muhitida boshqarish, Java applets VB Scripts – dasturlash tillarini ham qo‘llab-quvvatlaydi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

14. FontPage Editor dasturining MsWord redaktori bilan o’xshash tomonlari.
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
FontPage Editor dasturining MsWord redaktori bilan o’xshash tomonlari.
FrontPage Editor dasturining interfeysi xuddi Microsoft Word matn protsessorinikiga o‘xshash bo‘lganligi uchun unda ishlash juda qulay va sodda.
Bu redaktorning Ms Word matn protsessori bilan o‘xshash komandalarini sanab o‘tamiz (2 - rasm).
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

15. Microsoft FrontPage Editor interfeysi.
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Microsoft FrontPage Editor interfeysi.
2- rasm. Microsoft FrontPage Editor interfeysi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

16. Microsoft FrontPage Editor interfeysi tugmachalarining nomlanishi.
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Microsoft FrontPage Editor interfeysi tugmachalarining nomlanishi.
1. Yangi hujjat hosil qilish, fayllarni ochish va saqlash.
2. Bosmalash, fayllarni ko‘rish uchun brauzerlarni chaqirish, xatolarni nazorat qilish.
3. Belgilangan matn qismini qirqish, ko‘chirish va qo‘yish.
4. Oxirgi bajarilgan amalni bekor qilish va qaytarish.
5. FrontPage Explorer dasturini ishga tushirish.
6. Bot komponentlarini qo‘yish, jadvallar va ko‘rinishlar.
7. Brauzerning standart qurollar majmuasi paneli: oldinga va orqaga giper ishoratga qaytish, faylning yuklanishini to‘xtatish yoki qayta yuklash.
8. Shablon hujjatlari turini tanlash.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

17. Microsoft FrontPage Editor interfeysi tugmachalarining nomlanishi.
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Microsoft FrontPage Editor interfeysi tugmachalarining nomlanishi.
9. VBScript va JavaApletts muhitlarini o‘rnatish.
10. Grafik ko‘rinishdagi fayllarning faqat kerakli aktiv muhitdagi qismini ajratib olib qo‘yish, chiziq turlari, to‘rtburchak, aylana va ko‘pburchaklar. Ob’ektlarni ajratish imkonini berish.
11. Font (shrift) turini tanlash.
12. Ob’ekt turlari: matnlar uchun qolip (pole) joylar, ro‘yxat, chek-boks, radiotugmasi ochib tanlanadigan ro‘yxat, tugma.
13. Harflarning o‘lchamlarini o‘zgartirish.
14. Harf formalari: qalin, qiya yoki tagiga chizilgan xolatlarda.
15. Matnlarni tartiblash: chap chegara bo‘yicha, markazlashtirish, o‘ng chegara bo‘yicha.
16. Ma’lumotlar satri.
17. Nomerlashtirilgan ro‘yxat va ro‘yxat turi “byulleten” holatini o‘rnatish.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

18. FrontPage Editor dasturidan foydalanish yo’llari.
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
FrontPage Editor dasturidan foydalanish yo’llari.
Quyida FrontPage Editor dasturidan foydalanish imkoniyatlarini keltiramiz:
Mavjud shablonlardan foydalanib, yangi HTML sahifalarini yaratish.
Sahifa formatlarining yig‘indisi va ularni yaratuvchi ustalar bilan ishlash imkoni va sh. o‘.
Oddiy sahifa.
Ma’lumotlar bazasini hosil qiluvchi usta(master)lar
Formatlar hosil qiluvchi ustalar.
Har xil kadrli sahifalar.
Izlash sahifalari.
Boshqa shablon va ustalar majmuasi bilan ishlash imkonlarini beradi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

19. FrontPage Editor dasturidan foydalanish imkoniyatlari
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
FrontPage Editor dasturidan foydalanish imkoniyatlari
Bulardan tashqari, yangi shaxsiy shablonlar yaratish imkonini ham beradi. Yangi sahifalar yaratish uchun fayl (File) menyusi faollashtiriladi.
3 - rasm. Yangi sahifa «New Page» nomli muloqot darchasi.
Bu menyudan "новый" (New) komandasi tanlanadi. Natijada "yangi sahifa" nomli muloqot darchasi yoritiladi. (3 -rasm). Yoritilgan darchaning shablonlar ro‘yxatidan kerakli shablon tanlanadi va "OK" tugmasi bosiladi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

20. 4 - rasm. Faylni ochish «Open file» nomli muloqot darchasi.
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Kompyuter xotirasidagi HTML sahifalarini, lokal tarmoq kompyuterlaridagi va xuddi shunday, Butun Dunyo aloqa tarmog‘i orqali bu
4 - rasm. Faylni ochish «Open file» nomli muloqot darchasi.
tarmoqqa ulangan har bir kompyuter xotirasidagi mavjud sahifalarni ochib, ular bilan ishlash imkonini beradi. Buning uchun Fayl (File) menyusidan "открыть" (Open) komandasi ishga tushiriladi, natijada "Открыть файл" (Open file) muloqot darchasi ekranda namoyon bo‘ladi. (4-Rasm.)
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

21. Giperishoratlarni o‘chirish (Unlink) - Giperishoratlarni o‘chirish.
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Tahrirlash (Edit) menyusi (5 - rasm) boshqa redaktorlarniki kabi standart komandalardan va ulardan tashqari quyidagilarga o‘xshash qo‘shimcha komandalardan tashkil topgan:
Zakladka (Bookmark) - Faol HTML sahifada maxsus belgi(zakladka)lar hosil qilish.
Ma’lumotlar bazasi (Database) - Dinamik sahifalarni, shablonlarni tahrirlash (*.HTX).
Giperishorat (Hiperlink) - WWW hujjatlariga giperishorat berish, zakladkalar, FTP, Gofer va boshqalar.
Giperishoratlarni o‘chirish (Unlink) - Giperishoratlarni o‘chirish.
Shriftlar xossasi (Font Properties) - Shriftlarning har xil xossalarini o‘rnatish (rangi, o‘lchami va sh. o‘.).
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

22. 5- Rasm. Tahrirlash "Edit" menyusi
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
5- Rasm. Tahrirlash "Edit" menyusi
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

23. EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Fayllarni import qilish va har xil formatli fayllardagi ma’lumotlarni sahifaga qo‘yish va ularni HTML kengaytmali fayl ko‘rinishiga o‘zgartirish. FrontPage Editor dasturi Ms Office hujjatlaridagi hosil qilingan (Zakladka ko‘rinishidagi) ishoratlarni o‘zgartirmasdan saqlay oladi. Fayllardagi har xil ko‘rinishli rasmlarni *.gif kengaytmali grafik formatga o‘tkazish imkonini ham beradi.
Jahon kartasi ko‘rinishini hosil qilish, unga faol sohalarni qo‘shish va u orqali boshqa HTML hujjatlariga ishoratlar berish kabi amallar bajarish mumkin.
Turlicha ko‘rinishdagi tugmachalar yig‘indisi kutubxonasidan foydalanib, har xil tugmachalar, fon ko‘rinishlari, piktogramma va boshqa ko‘rinishlar o‘rnatish mumkin. Bu imkoniyatlarning hammasini "Вставка" (Insert) menyusidan hamda uning tarkibidagi "Изображение" (Image) komandasidan foydalanib amalga oshiriladi.
Video fayllar (Videoklip) va audiofayllar (fonli tovushlar), piktogramma va boshqa ko‘rinishlarni qo‘yish imkoniyatlari ham mavjud. Bu kabi amallar "Вставка" (Insert) (5-rasm) menyusining "Video" (Video), yoki fonovoy zvuk (Bakground Sound) komandalari yordamida amalga oshiriladi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

24. Разрыв (Break) - chegara qo‘yish.
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Bulardan tashqari "Вставка" (Insert) menyusi orqali, maxsus effekt ko‘rinishlarini qo‘yish mumkin:
Разрыв (Break) - chegara qo‘yish.
Горизонтальная линейка (Horizontal Line) - Gorizontal chiziqlar qo‘yish.
Символ (Sumbol) - maxsus belgilar qo‘yish.
Комментарии (Comment) - Tushintirish topshiriqlari.
Бегущая строка (Marguee) - Harakatlanuvchi satr hosil qilish va parametrlarini o‘rnatish.
Active X muhitida boshqarish, Plug ins va Java applets, bilan ishlash imkonini beradi. Bulardan tashqari javaScript va Microsoft Visual Basic (senariylarini) ko‘rinishlarini qo‘yish va ularni tahrirlash mumkin. Bu kabi amallar "Вставка" (Insert) menyusidan "Другие компоненты" (Other Components) komandasini tanlash orqali yoki "сценарий" (Script) komandalari orqali bajariladi.
Bulardan tashqari, Web sahifalarining yuqori funktsional imkoniyatlarini oshiruvchi Web Bot komponentlari ekranda matnlarni harakatlantirib o‘tkazib ko‘rish uchun prokrutka turlarini, butun matn bo‘ylab qidirish imkonini va formalarni tanlab ajratish, hamda kompleks dasturlash CGI bilan ishlash imkonlarini beradi. Bu amallarni "Вставка" (Insert) menyusining "WebBot компоненты" (WebBot components) komandasi orqali bajariladi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

25. EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Formalar, mundarijali matnlar qolipi, qo‘shib ajratgichlar, radiotugmachalari, yoritiladigan ro‘yxatlar va komanda tugmalari hosil qilish mumkin. To‘ldirilgan formadagi ma’lumotlarni qayta ishlash uchun qayta ishlovchilar har xil turidan foydalanish mumkin. Hosil qilingan FrontPage WebBot komponentidan, shaxsiy yaratilgan CGI stsenariysi yoki ISAPI prilojeniyasi kabilardan foydalaniladi. Bu kabi amallar "Вставка" (Insert) menyusidagi "Поля форм" (Form Field) komandasi orqali bajariladi.
FrontPage dasturi shriftlar bilan ishlash imkonini ham beradi. Paragraf, ro‘yxat (belgi yoki nomer) va shunga o‘xshash amallar "Format" (Format) (6 - rasm) menyusidagi, "shrift" (Font) "Paragraf" (Paragraf) yoki "byulleten yoki nomerlangan ro‘yxat" (bullets and numbering) komandalari orqali amalga oshiriladi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

26. EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
6- Rasm. "Format" Menyusi
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

27. Bulardan tashqari "Format" (Format) menyusidan foydalanib:
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
Bulardan tashqari "Format" (Format) menyusidan foydalanib:
Orqa fon (background) - hujjatning orqa tarafi fonlarini berish; bu vaqtda uncha katta bo‘lmagan *.gif kengaytmali fonli fayllardan ham foydalanish mumkin.
Formatlarni o‘chirish (Remove Formatting). - hujjat formatini o‘chirish kabi ishlarni amalga oshirish mumkin.
FrontPage dasturi jadvallar hosil qilish imkonini ham beradi; jadval qismlarini qo‘shish, yacheykalar hosil qilish va birlashtirish yoki ularni bo‘lish, yacheykalarni tanlash, qator va ustunlar bilan ishlash kabi amallarni jadval (Table) (7 - rasm) menyusidan foydalanib amalga oshiriladi.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

28. 7- Rasm Jadval "Таблица" menyusi
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
7- Rasm Jadval "Таблица" menyusi
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov

29. FrontPage Express dasturini o‘rnatish uchun qo‘yiladigan talablar
EN GRANT IATP II&IP UZ IATP GRANTI II va AH
FrontPage Express dasturini o‘rnatish uchun qo‘yiladigan talablar
Quyida FrontPage Express dasturini o‘rnatish uchun qo‘yiladigan talablarni keltiramiz:
486 yoki undan yuqori protsessor.
32 - razryadli amallar tizimi. Windows - 95 yoki Windows NT (4.0. versiyasi yoki undan oldingi)
16 Mbaytli operativ xotira. Agar shaxsiy Web server (Personal Web serwer) qo‘llanilmasa, unda 8 Mbayt.
Qattiq diskda 30 Mbayt bo‘sh joy.
VGA video adapteri yoki 256ta rangni qo‘llab quvvatlovchi SVGA videoadapteri.
Sichqoncha.
© 2000 IATP. All rights reserved Site design by Makhmud Botirov